خزان بهارستان صنایع دستی با جولان کرونا

به گزارش خبرگزاری صداوسیما، مرکز اصفهان؛ در نصف جهان، وقتی نامی از صنایع دستی برده می‌شود، فکر‌ها بلافاصله به سمت میدان امام (ره) -بزرگترین مرکز عرضه صنایع دستی کشور- می‌رود، تا پیش از شیوع کرونا، گردشگران خارجی و داخلی با شور و شعف از صنایع دستی هنرمندان نصف جهان در محدوده این میدان تاریخی بازدید و سوغات دلچسبی هم به عنوان یادگاری از سفر به این دیار کهن تهیه می‌کردند، اما در این روزهایِ گرم خرداد، فروشگاه و کارگاه‌های صنایع دستی اصفهان به خوابِ سردِ زمستانی رفته اند.

بازی کرونا با بازار صنایع دستی
راهی میدان امام (ره) اصفهان یکی از بزرگترین بازار‌های تاریخی جهان و نخستین اثر ایرانی ثبت شده در فهرست میراث جهانی یونسکو می‌شوم، در شمال این میدان ۹۴ هزار مترمربعی، مقابل مسجد امام، سر در هلالى شکل قیصریه با کاشی‌کارى مجلل و باشکوه ِ جامانده از صفویه چشم نوازی می‌کند که یکی از ورودی‌ها به بازار قیصریه است از این سردر وارد بازار چیت ساز‌ها می‌شوم که در قدیم گران‌بهاترین پارچه‌هاى زربفت را در آنجا می‌فروخته اند و امروز محل فروش بهترین و زیباترین صنایع دستى است.
بازار‌های اطراف میدان امام از قیصریه تا چهارسو مقصود از حسن آباد تا شیخ لطف الله را یکی یکی، طی می‌کنم، راسته بازار قناد‌ها و کفاش‌ها که محل فروش پوشاک و ادویه و سایر مایحتاج زندگی ِ روزمره است اندکی شلوغ است و کم و بیش مردم خرید به دست در رفت و آمدند؛ اما در دیگر بازار‌ها مانند شیخ لطف الله، قیصریه، چهارسو مقصود و مس گر‌ها سکوت، فریاد می‌زند، برخی مغازه‌ها تعطیل اند و در کارگاه‌ها هم فقط یکی دو هنرمند مشغول کارند، به چند کارگاه صنایع دستی که قبلا می‌رفتم هم سری می‌زنم که با در‌های بسته مواجه می‌شوم.
پای سخن هنرمندان و فروشندگانِ میدان امام
از بستنی فروشی هایِ محدوده‌ی ورودی عالی قاپو که می‌گذرم وارد مرکز هنر مسگری نصف جهان می‌شوم، این راسته هم خلوت و آرام است و فقط هرازگاهی کوبش چکش‌ها بر ورقه‌های کوچک و بزرگ مسی، سکوت بازار را می‌شکند، بین مسگرها، آقای بزرگیان زبانزد است سراغش می‌روم، از حال و هوای این روزهایش می‌پرسم، به مغازه پر از ظروف مسی اش اشاره می‌کند و می‌گوید: " پس از چند ماه تعطیلی نه خریداری داریم و نه سفارشی، قیمت مواد اولیه گران شده و تولید هم نداریم. "
پیشکسوت چهل و چند ساله مسگری ادامه می‌دهد: "تولیدات قبل عید دستمان مانده و چک هایمان را هم نمی‌توانیم پاس کنیم. "
مغازه دارِ کناری که پیرمرد حدودا شصت و چند ساله است، در ادامه صحبت‌های آقای بزرگیان می‌گوید: این هنر اصیل اصفهان قبلا برو وبیایی داشت و فروش‌های نوروزی و تابستانی خوبی داشتیم، ولی حالا با شیوع کرونا و رکود بازار، حلاوتِ فروش آن روز‌ها به کاممان تلخ و تلخ‌تر شده است.
برای رهایی از حال و هوایِ بی جانِ بازار مس گر‌ها به محوطه میدان امام برمی گردم و در کنارِ تماشای عظمت بی نظیر چهار اثرتاریخی مساجد شیخ لطف الله و امام، سردربازار قیصریه و کاخ عالی قاپو، غرفه‌های صنایع دستیِ گرداگردِ میدان را رصد می‌کنم برخی حجره‌ها بسته است، اما همان چند غرفه‌ای که پذیرای خریداران هنرِ نصف جهان است ذوق و سلیقه بی نظیر هنرمندان اصفهانی را در خلق آثار هنری ناب به تماشا می‌گذارد. سراغ یکی از این غرفه‌ها می‌روم، تابلو‌های مینیاتور، پارچه‌های رنگارنگ قلمکار، نگارگری و خاتم‌کاری، قلمزنی، میناکاری‌های بی نظیر و فیروزه کوبی‌های درخشان همه و همه میراث تاریخِ شگفتی سازِ هنر نصف جهان را گوشزد می‌کند؛ از مغازه دار که جوانی بیست و چند ساله است از فروش و کار و بارش می‌پرسم می‌گوید: "پس از چند ماه تعطیلی این روز‌ها انگشت شمار، مشتری داریم مثلا امروز شما سومین فردی هستید که به مغازه ما سر زدید قبلا گردشگران داخلی و خارجی زیادی از فروشگاه ما خرید می‌کردند سفارش زیاد داشتیم، ولی حالا جنس‌ها همه مانده و مشتری نداریم. "
او از نگرانی‌های صاحب کارش برای پرداخت بدهی‌ها و هزینه‌های فروشگاه و چک‌هایی که دستشان مانده و از تماس‌های مکرر طلبکاران می‌گوید.
وارد مغازه دیگری در میدان امام می‌شوم که نقاشی‌های مینیاتور، زیبایی غرفه اش را چند برابر کرده، صاحب مغازه آقای غلامی است که ۲۳ سال در حوزه صنایع دستی فعالیت داشته و به چهار زبان خارجی هم مسلط است می‌گوید: " جدا از صادرات به چین و باکو، قبلاً در دو بخش گردشگر خارجی و ایرانی فروش داشتیم، اما حالا به خاطر کرونا و شرایط ِ سخت سال قبل، آینده مبهمی پیش رو داریم. "
او که با شرایط موجود مجبور به تعطیلی کارگاهش با ۲۵ نیروی کار شده اضافه می‌کند:"در بدترین شرایط کاری ام قرار دارم، رفته ام بانک می‌گویند برای کرونا هشت میلیون به من وام می‌دهند این مبلغ با سود ۱۲ درصد چه کمکی می‌تواند به من کند؟ "
غلامی از افزایش مالیات امسال هم انتقاد می‌کند و می‌افزاید: "مالیات فروشندگان صنایع دستی سرسام‌آور افزایش یافته است. "
از فروش این مدت که مغازه باز شده هم می‌پرسم، فاکتور فروش هایش را نشانم می‌دهد و برای نمونه می‌گوید: ۲۳" فروردین پارسال یک میلیون و نیم فروش داشتم، اما امسال در این تاریخ صفر، دیروز فقط ۲۰۰ تومان و کلا در این ماه ۴ روز فروش داشتم. "
این فروشنده صنایع دستی نا امیدانه می‌گوید: اگر شرایط اینگونه بماند و تا شهریور که فصل گردشگری است اوضاع تغییر نکند مغازه را تعطیل می‌کنم و ادامه می‌دهد: من نمی‌توانم به چشمان استادان برجسته ای، چون ابوطالبی، صفوی و بهرامی نژاد نگاه کنم و بدون پرداخت هزینه از آن‌ها اثر ِ هنری بخرم "
پای درد و دلِ نقره فروش جوانی که در همسایگی آقای غلامی مغازه دارد هم می‌نشینم: "اوضاع سختی است و درد و دل بسیار؛ شش ماه است که حتی یک گردشگر خارجی به مغازه ام برای خرید نیامده و مجبور شده ام برای پرداخت اجاره‌های مغازه ماشین زیر پای خود را بفروشم"
فروشگاه استادحسن پیکام مقصد دیگرم در بازار شیخ لطف اللهِ میدان امام است، این هنرمند شاخص اصفهانی که پیش از شیوع کرونا صادرات خوبی به گوشه و کنار دنیا داشته می‌گوید: سالانه سه هزار عدد تخم شترمرغ طراحی شده را به کشور‌های اروپایی، آسیایی و امریکایی صادر می‌کرده.
استاد پیکام که در مجموع ۳۰ نفر در کارگاه‌های تولید صنایع دستی و پشتیبانی مشاغل خانگی اش فعالیت داشتند می‌گوید: بیشتر آن‌ها سرپرست‌خانوار بودند که حقوقشان را تا اسفندتصفیه کردم و برخی از آن‌ها مجبور به تغییر شغل و برخی خانه نشین شده اند.
او که تسلیمِ دورانِ سخت کرونا نشده ازفرصت پیش آمده استفاده کرده و به کار‌های عقب مانده اش سرو سامانی داده "استاد" می‌گوید: "یکسری صندوقچه‌های قدیمی خریده بودم، ولی فرصت کار کردن روی آن را نداشتم که با شیوع کرونا روی این صندوق‌ها کار کردم" و در ادامه برخی از آثارِ بی نظیرِ خلق شده روی این صندوق‌ها را به ما نشان می‌دهد.

گوشه‌ای از دلِ پر دردِ هنرمندان در گوشه و کنار استان
روز‌های سختِ کرونایی گریبانگیر همه فعالان صنایع دستی در گوشه و کنار استان شده، به شهر پارچه‌های قلمکار که کمتر از ۱۰ کیلومتر با اصفهان فاصله دارد سر می‌زنیم، برخوار، مرکز این هنر- صنعت قدیمی ایران زمین است. جایی که می‌توان یکی از قدیمی‌ترین و زیباترین جلوه‌های صنعت چاپ را روی پارچه دید، با استاد مرتضی جعفری هنرمند قلمکار این شهرستان گفتگو می‌کنم می‌گوید: پارچه هایِ پنبه‌ای قلمکار برای تهیه انواع لباس، کیف، کفش، سفره، پرده، سجاده و رومبلی استفاده می‌شود.
اما عضو هیئت مدیره شرکت تعاونی قلمکاران استان به چهار ماهِ تلخی که بر هنرمندان این هنرِ قدیمی گذشته می‌گوید: بیش از ۹۰ کارگاه صنایع دستی پارچه‌های قلمکار در برخوار فعال بودند که در چهار ماه گذشته بیش از ۵۰ درصد آن‌ها تعطیل شده اند و بقیه هم درصورت حمایت نشدن و نداشتن فروش مجبور به تعطیلی خواهند شد.
در ادامه، تلفنی حال و روزِ سفالگرانِ شهرضا را که شهرِ ملی سفال است پیگیر می‌شوم، محمد حسین بهاری از سفالگرانِ مطرحِ شهرضایی می‌گوید: کارگاه وی تنها کارگاه سفال با خاک سفید در شهرضاست که کیفیت بالا و ظاهر زیبایی هم دارد، اما در این روز‌های کرونایی، کار‌های قبل عیدش هم فروش نرفته و نمی‌داند با این اوضاعِ مبهم، برای تولید در کارگاهش برنامه ریزی کند یا نه؟
او که سالانه ۶۰ هزار قطعه سفال در کارگاهش تولید می‌کند می‌افزاید: قبل از شیوع کرونا محصولاتش را به تهران، مشهد، شیراز و سایر شهر‌ها ارسال می‌کرده و در سوئد، فرانسه، آلمان و ایتالیا هم مشتری داشته، اما در سه ماه گذشته سفارشی نداشته و بازار صادراتِ این هنر ۷۰۰ ساله هم هنوز مشخص نیست.

پس از شهرضا، اوضاع فعالانِ صنایع دستی را در شرقی‌ترین نقطه استان جویا می‌شوم و با بانوی کارآفرین خوروبیابانکی که هنر کرباس بافی، یکی از قدیمی‌ترین شیوه‌های بافت در صنعت نساجی را احیا کرده به گفتگو می‌نشینم، "محبوبه رحیمی" این هنر هفت هزار ساله را با تولید مانتو و روسری که نشان ملی مرغوبیت صنایع دستی را دارد در کارگاهش زنده و تمامی مراحل تولید پارچه را به شیوه کاملا سنتی اجرا کرده است.
خانم رحیمی می‌گوید:فقط صنعت گردشگری می‌توانست باعث تولید و فروش محصولات او و ۶۰ کارآموزش شود، اما از اسفند تا کنون فروشی نداشته اند.
این جوان کارآفرین می‌افزاید: متاسفانه منطقه کویری خور فقط در پاییز و نوروز گردشگر پذیر است و با وجود کرونا نمی‌تواند برای پاییز امسال هم برنامه ریزی کنند.

روایتِ خانم قاسمی مینا کار اصفهانی از این روز‌های دشوار هم شبیه خانم رحیمی است او که در بهارستانِ اصفهان کارگاه دارد می‌گوید: "اوضاع آنقدر بهم ریخته بوده و هست که حتی توانی برای گله کردن ندارم. "او می‌افزاید: "دو ماه که کارگاهم بسته بود و حالا هم نه حضوری و نه مجازی فروش نداریم"
حال و روز فعالان صنایع دستی کاشان را هم از محمد بینوا، هنرمند شاخص در هنر زری بافی جویا می‌شوم: "گرچه ۹۰ درصد کارگاه‌های

تولیدکنندگان ۱۵۰ کارگاه خاتم کاری در خوراسگان شرایط سختی دارند و بیش از ۱۰۰ میلیون تومان تولیدات صنایع دستی شان در انبار کارگاه مانده و بازاری برای فروش ندارد.

صنایع دستیِ کاشان مثل مشبک و گره چینی به دلیل فعالیت انفرادی در این روز‌ها تقریباً تعطیل نبوده، اما به خاطر اینکه بازار فروش در نوروز و هم جشنواره معروف گلاب گیری نداشته اند هنرمندان این منطقه روز‌های سختی را می‌گذرانند و حتی سفارش‌هایی را که قبل از این دوران برای مشتریانش در شهر‌های دیگر تولید کرده اند روی دستشان مانده است.
کارگاه‌های خاتم کاری در منطقه خوراسگان اصفهان آخرین مقصد ماست؛ هنرمندانِ این منطقه نیز حال و روزشان همین گونه است، علی کبیری یکی از هنرمندان پیشکسوت خاتم کار اصفهانی می‌گوید: تولیدکنندگان ۱۵۰ کارگاه خاتم کاری در خوراسگان شرایط سختی دارند و بیش از ۱۰۰ میلیون تومان تولیدات صنایع دستی شان در انبار کارگاه مانده و بازاری برای فروش ندارد.

 

ضربه کاریِ کرونا بر پیکر صنایع دستی
فرهاد فلاح، مدیرکل حمایت از تولید صنایع دستی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی کشور گفته است: کرونا حدود هزار و ۹۵۰ میلیارد تومان خسارت به تولید و فروش صنایع دستی در کشور زده است.
میزان خسارتی که شیوع کرونا به این هنر-صنعت در استان اصفهان زده البته دقیق نیست، ولی جعفر جعفرصالحی معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان می‌گوید: با توجه به فعالیت ۳۰ هزار کارگاه انفرادی و ۴۵۰ هزار کارگاه تولیدی صنایع دستی میزان خسارت ناشی از شیوع کرونا در این استان در سه ماه گذشته حدود ۶۰۰ میلیارد تومان پیش بینی می‌شود و البته این میزان براساس هزینه‌های ماهانه تولیدی هاست و خسارت‌ها بیش از این میزان است.
عباس شیردل رئیس اتحادیه صنایع دستی استان اصفهان هم خسارت وارد شده به فروشگاه‌های صنایع دستی فقط در هزینه‌های جاریِ سه ماه گذشته را دست کم پنج هزار و ۷۰۰ میلیارد ریال برآورد می‌کند.
جزییات تعطیلی کارگاه‌ها را رئیس اتحادیه شرکت‌های تعاونی صنایع دستی اصفهان می‌دهد: از ۶۰ هزار نیروی تولید و فروش در صنایع دستی بیش از ۷۰ درصد آن‌ها کار خود را از دست داده اند، برای نمونه ۱۲۰ کارگاه منبت کاری، ۱۰۴ کارگاه خاتم سازی و ۸۰ درصد کارگاه‌های فیروزه کوبی و مینیاتور تعطیل شده اند.
غلامعلی فیض اللهی می‌افزاید: تسهیلات حمایت از کارگاه‌های آسیب دیده از کرونا جوابگوی مشکلات مالی هنرمند نیست و فروشنده هم فروشی ندارد که بتواند اقساط این تسهیلات را پرداخت کند.
رئیس اتحادیه صنایع دستی استان هم به سررسید تعهدات قبلی تولیدکنندگان صنایع دستی و جریمه ۳۰ درصدی بانک‌ها برای تاخیر در پرداخت اشاره و اضافه می‌کند: با این شرایط بعید است تا چندماه آینده کارفرمایان پولی برای پرداخت به تامین اجتماعی داشته باشند و شایدمجبور به اخراج کارگران خود شوند.
عباس شیردل با ابراز نگرانی از پایین آمدن کیفیت صنایع دستی در این شرایط می‌گوید: قدرت خرید مردم پایین آمده و برخی از هنرمندان هم مجبورند به جای افزایش قیمت، کیفیت کار را پایین بیاورند برخی دیگر هم سراغ کالای تقلبی بروند که این فاجعه‌ای تلخ‌تر است.
بهارستانِ دیروز تا خزانِ امروزِصنایع دستی اصفهان
شهر صنعتگران ماهر که سال ۲۰۱۴ به عنوان شهر بین المللی جهان در صنایع دستی و هنر‌های سنتی مطرح شد و به گفته مدیر کل میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری اصفهان، ۶۰ تا ۷۰ در صدِ صنایع دستی کشور را تولید می‌کند و با ۱۰۴ اثر صنایع دستی دارای نشان اصالت یونسکو، مقام اول کشور را در این زمینه هم دارد روزهایِ خوب و اوج اش را شاید بیش از یک سال است از دست داده، موضوعی که رئیس اتحادیه صنایع دستی استان اصفهان هم به آن اشاره دارد و معتقد است:"کرونا فقط تیر نهایی را بر پیکرِ رنج دیده صنایع دستی اصفهان وارد کرد. "
شیردل، ابتدا به چالش‌های یک سال قبل صنایع دستیِ استان اشاره می‌کند و می‌گوید: نخستین ضربه، تعطیلات نوروز ۹۸ با وقوع سیل در شهر‌های مختلف کشور به صنایع دستی وارد شد و در ادامه، افزایش نرخ بنزین و هزینه‌های حمل و نقل و گرانی مواد اولیه ناشی از نوسان ارز ضربه جدی دیگر را بر پیکر خسته صنایع دستی زد.
او می‌افزاید: این وقایع و حوادث پس از آن باعث شد تولیدات صنایع دستی که برای عرضه به گردشگران خارجی ژانویه آماده شده بود در کارگاه‌های تولیدی جا خوش کند.
رئیس اتحادیه صنایع دستی استان اصفهان می‌گوید: اهالی این صنف، اما با گذراندن یک سال پر چالش امید خود را از دست ندادند و تولیدات خود را برای عرضه در نوروز ۹۹ آماده کردند که با شیوع کرونا، صنایع دستی تولید شده به سرنوشت تلخ تری دچار شد و کویید ۱۹ آخرین ضربه را بر جسم بیمار صنایع دستی وارد کرد.

مرهمِ مسوولان به زخم صنایع دستی؟
استمهال هزینه‌های برق و گاز مصرفی و همچنین حق بیمه سهم کارفرما برای دوره سه ماه منتهی به اردیبهشت، استمهال چند ماهه سررسید چک‌ها و پرداخت تسهیلات به واحد‌ها و کسب‌وکار‌های آسیب‌دیده از کرونا که شامل سه رسته از ۱۰ رسته صنایع دستی می‌شود و فقط برای تولیدکنندگان این رشته در نظر گرفته شده حمایت‌هایی است که دولتمردان برای جبران خسارات ناشی از کرونا به همه فعالان اقتصادی مانند صنایع دستی داشته اند.
معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان برای مرهم زخم این روزهایِ صنایع دستی پیشنهاد‌های گوناگونی را مطرح می‌کند و از ارایه پیشنهاد برگزاری حراجی‌های ملی و بین‌المللی پس از کرونا در کشور و استان خبر می‌دهد و با اشاره به راه اندازی کارگو ترمینال در فرودگاه بین المللی شهید بهشتی اصفهان و شکل‌گیری پایانه‌های صادراتی آینده بهتری را برای صادرات صنایع دستی ترسیم می‌کند.
جعفرصالحی، واگذاری میز صادرات صنایع دستی کشور به اصفهان را خبر خوشی برای فعالان صنایع دستی می‌داند و می‌افزاید: دبیرخانه میز در این استان تشکیل شده و شامل چند کارگروه و کمیته مانند صادرات، تولید و پژوهش با وظایف از پیش تعریف شده است.
فریدون اللهیاری مدیر کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان هم به راه‌اندازی مراکز نوآوری و شکوفایی صنایع دستی اشاره می‌کند و می‌گوید: خانه قزوینی‌های اصفهان برای اجرای این طرح انتخاب شده تا در این مرکز با استفاده از علوم روز، ایده‌های دانش بنیان را در خدمت صنایع دستی قرار دهیم.
مسوولان میراث فرهنگی، با شیوع کرونا بیشتر از گذشته بر توسعه فعالیت مجازی تولیدکنندگان صنایع دستی و فروش از طریق شبکه‌های اجتماعی تاکید دارند و معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان با اشاره به فعالیت حدود ۵۰ شرکت تجارت الکترونیک در زمینه صنایع دستی می‌گوید:این تولیدکنندگان در روز‌های کرونایی با فروش مجازی درآمد‌های خوبی داشتند.

بازاریابیِ موفقِ دیجیتالی در این روز‌های کرونایی مبتنی بر تدوین برنامه مناسب برای حضورموفق صنایع دستی در فضای مجازی، تقویت زیرساختهای فروش آنلاین و ایجاد اتوماسیون اداری است.

اما شیردل رییس اتحادیه صنایع دستی استان با انتقاد از نحوهِ فعلیِ فروش مجازی صنایع دستی می‌گوید: نظارتی بر فروش مجازی نمی‌شود و فروش کالا‌های تقلبی بی‌اعتمادی مردم را بدنبال دارد و البته فروش مجازی پشتوانه قوی نیاز دارد.
همین نکته انتقادی را آقای غلامی که ۲۳ سال در حوزه فروش و صادرات صنایع دستی فعالیت دارد مطرح و با اشاره به فعالیت گسترده یک شرکت هرمی خاص در فضای مجازی برای فروش صنایع دستی اضافه می‌کند: این شرکت صنایع دستی را با قیمت چند برابر و کیفیت پایین به فروش می‌رساند و در مجموع فضای مجازی ضوابط خاصی ندارد و روی کار ما هم اثر منفی داشته و فقط صنایع دستی را بدنام کرده است.
امیری کارشناس میراث فرهنگی و گردشگری هم، بازاریابیِ موفقِ دیجیتالی در این روز‌های کرونایی را مبتنی بر تدوین برنامه مناسب برای حضورموفق صنایع دستی در فضای مجازی، تقویت زیرساختهای فروش آنلاین و ایجاد اتوماسیون اداری می‌داند.

تنِ بی رمقِ صنایع دستی، چشم به راه نسخه‌های شفا بخش
پیکرِ رنج دیده صنایع دستی این روز‌ها بیش از گذشته در انتظار نسخه‌های نجات بخش برای رهایی از گردبادِ تند کرونا و تبعات ناشی از این ویروس منحوس است، رئیس اتحادیه شرکت‌های تعاونی صنایع دستی اصفهان بهترین راه نجات را کاربردی کردن آن می‌داند و می‌گوید: رونق صنایع دستی در دوره صفویه به همین دلیل بوده و اکنون هم شناخت بازار‌های هدف، نیاز سنجی، اقلیم شناسی و تولید محصولات با توجه به شناخت سلیقه مشتریان ضروری است.
غلامعلی فیض اللهی که خود از هنرمندان شاخص اصفهان در رشته میناکاری است با تاکید برتفاوت تولید صنایع دستی برای گردشگران خارجی و صادرات با تولید برای داخل کشور، تاسیس یک پژوهشکده برای شناسایی نیاز و علایق کشور‌های مختلف به صنایع دستی ما را ضروری می‌داند و ادامه می‌دهد: دولت در عرصه بین‌الملل باید خانه‌های فرهنگی را در کشور‌های مختلف ایجاد کند و به بهانه‌های مختلف، هنرمندان را رایگان به این نمایشگاه‌ها دعوت کند.
رئیس دانشگاه هنر اصفهان هم می‌گوید: صنایع دستی ما با فناوری‌های جدید عجین نشده و جایگاهش در زندگی امروزی تعریف نشده و معتقد است: باید تولید کننده یا سرمایه گذار کالایی جدید بر مبنای اصالت صنایع دستی تولید و کاربرد هایش را هم برای مردم تشریح کند تا اشتغال پایدار و سبزی را برای شهر اصفهان به همراه آورد.
دکتر رضا نصراصفهانی سوالاتی از قبیل بازار‌جدید صنایع دستی چیست؟ چه محصولاتی می‌تواند تولید شود؟ چه معرفی از این صنایع به مردم کشور و جهان می‌توان داشت؟ چه کاربرد‌هایی می‌توانند در زندگی روزمره ما داشته باشند؟ را مطرح می‌کند و می‌افزاید: پاسخ این سوالات را در تحقیقات دانشگاهی و علمی می‌توان یافت.
رئیس دانشگاه هنر اصفهان پیشنهاد تشکیل حلقه‌های بازار جدید و شهر صنایع خلاق را می‌دهد و کاربردی کردن صنایع دستی را در گرو توجه همزمان به سه عنصر کارگاه و هنرمند، علم و دانش روز و شناسایی بازار جدید می‌داند: "برای تجیمع این سه عنصر، راه اندازی پارک صنایع خلاق ضروری است تا با استقرار متخصصانی از دانشگاه صنعتی اصفهان، صنایع دستی دانشگاه هنر، بازاریان و هنرمندان در این مرکز علمی، جانِ خسته صنایع دستی حیاتی دوباره یابد. "
دیدگاه استاد دانشیار دانشگاه هنر اصفهان هم برای رونق صنایع دستی اصفهان قابل توجه است دکتر اصغر جوانی معتقد است: ارتباطات بین المللی، زمینه رشد و رونق هنر را فراهم می‌کند و بر خلاقیت و ایده پروری هنرمندان اثر می‌گذارد.
او بر برنامه ریزی‌های سیاست‌های صحیح دولتمردان برای توسعه روابط هنرمندان و فعالان هنری در عرصه بین‌الملل تاکید و اضافه می‌کند: در عرصه روابط بین‌الملل حمایت ساختار‌های حکومتی از هنر و صنایع دستی اصل اساسی است و وجود آثار مفتخر بزرگ در

ارتباطات بین المللی، زمینه رشد و رونق هنر را فراهم می‌کند و بر خلاقیت و ایده پروری هنرمندان اثر می‌گذارد.

اصفهان و دیگر شهر‌ها و حفظ این آثار هم به خاطر حمایت حکومت‌ها بوده است.
آقای شاه میرزایی، صادرکننده و کارشناس اتحادیه صنایع دستی اصفهان هم که در بیش از ۵۰ نمایشگاه بین المللی حضور داشته پیشنهاد می‌کند: دولت در سفارتخانه‌ها غرفه‌هایی برای معرفی و فروش صنایع دستی ایران در کشور‌های خارجی راه اندازی کند.
او بزرگترین نیاز صادرکنندگان صنایع دستی را انتقال پول می‌داند و می‌افزاید: هنرمند ما نیاز به بستری مناسب برای مبادله تجاری و بین المللی دارد.
شیردل رییس اتحادیه صنایع دستی اصفهان هم با تاکید بر شناسایی بازار‌های خوب در کشور‌هایی که کمتر درگیر کرونا هستند می‌گوید: مسکو و بوسنی هرزگوین بازار‌های خوبی دارند، ولی نیاز به رایزنی و حمایت دولت دارد.
از دیدگاه محمد بینوا مسئولِ صنایع دستی اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کاشان باید در زمینه نحوه برپایی نمایشگاه‌های صنایع دستی هم بازبینی شود و در نمایشگاه‌ها کنارهنرمندان، تولید کنندگان مواد اولیه، بازاریابان، دانش‌آموختگان دانشگاهی و متخصصان تبلیغات و ارتباطات حضور یابندتا با تعامل آنان آینده بهتری را برای صنایع دستی رقم زد.
اجرا و پیاده سازیِ این پیشنهاد‌ها و نسخه هایِ سازنده کارشناسان و فعالان صنایع دستی، بیش از پیش ضرورتی اجتناب ناپذیر است چرا که از یک طرف براساس پیش بینی سازمان جهانی گردشگری سازمان ملل، پنج تا هفت سال رشد صنعت گردشگری بر اثر بحران کرونا از دست خواهد رفت و از طرف دیگر براساس اعلام مسئولان سازمان بهداشت جهانی و ستاد ملی کرونا، کویید ۱۹ همچنان مهمان ماست پس مسافرت‌ها کم‌رنگ و در نتیجه میزان فروش صنایع دستی به گردشگران کم و کمتر خواهد شد و همچنان امکان رکود بیشتر و تداوم تعطیلی فروشگاه‌ها و کارگاه‌ها این هنر- صنعتِ بومی ایران زمین وجود دارد؛ به راستی تنها راه نجات پیکر نیمه جان صنایع دستی از این بحران در انداختن طرحی نو به همت دولت و همراهی دانشگاهیان، بازاریان و فعالان صنایع دستی است.
نگارنده:مرضیه قاسمی