گزارش مکتوب...
پُلی که آب از سرش گذشت
نام عنافچه را که می‌شنوم خاطرات تلخ سیل فروردین سال گذشته برایم مجسم می‌شود، دهستانی بزرگ با ۳۱ روستای کوچک.
به گزارش
خبرگزاری صداوسیما مرکز خوزستان؛ پارسال برای تهیه گزارش‌های مختلفی از
وضع روستا‌های عنافچه به آنجا سفر کردم. روز‌های سختی بر ساکنین این روستا‌ها سپری شد.
برای پیگیری وعده‌های داده شده راهی این منطقه می‌شوم. در اینجا غبار محرومیت با تمام تلخی هایش پیداست که بر چهره تک تک ساکنین این دیار نشسته. جاده هنوز خاکی و سخت گذر است. از گفته‌های اهالی اینگونه بنظر می‌رسد که چرخ زندگی شان به سختی می‌چرخد و چشم انتظار وعده‌های داده شده هستند. در عنافچه که باشی برای رفتن به شهر باید منتظر بود تا نیسانی عبور کند و سوار بر عقب آن بعد از ۴۳ کیلومتر در زیر تلی از گرد و خاک به شهر برسید.
عنافچه نام دهستانی است در شهرستان باوی که ساکنین آنجا اغلب یا کشاورزند یا دامدار. هرچند خرمای عنافچه یکی از با حلاوت‌ترین و مرغوبترین خرما‌های خوزستان است، اما این مرغوبیت چند سالی است در محرومیت این منطقه گم شده است.
حالابیش از یک سال از ماجرای سیل خوزستان و وعده ساخت پل و راه ارتباطی می‌گذرد، اما روستاییان هنوز چشم انتظار مطالبات خود هستند.
گذر از آب، با بَلَم
تا چندی پیش ساکنین این مناطق برای تهیه مایحتاج روزانه خود همچنین برای رفتن به مراکز درمانی، مدرسه و دانشگاه باید سوار بَلَم وقایق می‌شدند تا به آن ور آب بروند، سپس با پای پیاده فرسنگ‌ها راه طی می‌شد تا به مقصد برسند.
اینجا در هر خانواده‌ای به علت سختی راه ارتباطی، دانش آموز ترک تحصیل و بازمانده از تحصیل دارد؛ دختران خیلی زود ترک تحصیل می‌کنند، خانه نشین می‌شوند؛ انتظار و روزمرگی و در بهترین حالت، ازدواج تمام زندگی آن‌ها می‌شود.
مادر یکی از دختران میگوید: از بین پنج فرزندش، چهار فرزند از کلاس سوم ترک تحصیل کردند و در نوشتن حتی یک کلمه هم مشکل دارند.
افزایش ترک تحصیل دانش آموزان فصل مشترک همه مناطق محروم خوزستان است. در این خصوص باید یادآور شد که بنا به گفته مسئولان آموزش و پرورش خوزستان: تاکنون بالغ بر پنج هزار و ۴۳۵ کودک بازمانده از تحصیل در مناطق محروم خوزستان شناسایی شده است.
پل، راه مردم را بست، ارتش به کمک آمد
با سیل فروردین‌ماه ۹۸ در خوزستان پل شناور ارتش به‌عنوان تنها راه دسترسی مردم دهستان عنافچه به مرکز شهرستان باوی تخریب و راه مردم بسته شد. در این مدت مردم این منطقه ۷ ماه برای تردد از بَلَم و قایق استفاده می‌کردند.
پس از رسانه‌ای شدن سختی‌های مردم این منطقه، با دستور فرمانده کل ارتش امیر سرلشکر سید عبدالرحیم موسوی و به منظور رفاه حال ساکنان و سهولت تردد دانش‌آموزان به شهرستان ملاثانی، پل شناور تعمیر، بازسازی و راه اندازی و راه بسته مردم باز شد.
امیر سرتیپ دوم حمزه بیدادی فرمانده قرارگاه نیروی زمینی جنوب غرب ارتش میگوید: این پلهای شناور در واقع برای مدت کوتاهی و برای موارد تاکتیکی روی رودخانه نصب می‌شوند، اما با توجه به مشکلات مردم منطقه، پل شناور عنافچه به ملاثانی مدت‌ها است بر روی رودخانه نصب شده و به مرور زمان آسیب‌هایی به آن وارد شده که طبیعی است.
به گفته او: گروه ۴۲۲ مهندسی ارتش در مدت یک ماه به صورت شبانه روزی برای بازسازی این پل شناور تلاش کردند که در ۱۸ مهرماه ۹۸ به بهره برداری رسید و امید بود بخشی از مشکلات مردم منطقه را برطرف کند.
بیشتر بخوانید : آغازنصب پل ارتباطی عنافچه به ملاثانیوعده عنافچهدر حاشیه بهره‌برداری از پل شناور عنافچه که به کمک ارتش در مهر ماه پارسال بازسازی شده بود، استاندار خوزستان وعده داد که ظرف سه ماه آینده پیمانکار مورد نیاز انتخاب و با توجه به نیاز این منطقه برنامه ریزی‌های لازم برای احداث یک پل دائمی انجام شود.
غلامرضا شریعتی گفته بود: برای احداث این پروژه ۴۶۰ میلیارد ریال اعتبار پیش‌بینی شده و پس از ساخت، یکی از پلهای بزرگ استان خواهد شد.
همچنین در ۴ اسفند ۹۸ با حضور وزیر راه و شهرسازی آغاز عملیات اجرایی پل ملاثانی به دهستان عنافچه رسانه‌ای شد. وزیر راه و شهرسازی به این روستا سفر کرد و وعده ترمیم و احداث پل دائمی را به مردم داد.
اما چند روز پس از حضور وزیر راه و شهرسازی در عنافچه اتفاقی دیگر رخ داد.
فرمانده گروه ۴۲۲ مهندسی اهواز گفت: در ۲۷ اسفند ۹۸ به علت بارندگی و خروش جریان آب کارون، پل شناور منطقه عنافچه، از مسیر خود خارج شد و در جریان تعمیر مجدد و در حین اجرای ماموریت، متاسفانه یکی از بهترین و پرتلاش‌ترین کارکنان وظیفه خود را از دست دادیم.
بازهم مشکلی سد راه است
حال با گذشت چهارماه از آغاز عملیات اجرایی ساخت این پل با حضور وزیر راه و شهرسازی، روند پیشرفت کار کند است و همین مسئله سبب نگرانی اهالی عنافچه و سخت شدن زندگی در این منطقه شده.
دهیار روستای عنافچه میگوید: ۵ سال است پل شناور ارتش به منظور برقراری ارتباط بین دهستان عنافچه و شهر ملاثانی بر روی رودخانه کارون نصب شده، اما هر بار با بالا آمدن آب این پل زیر آب رفته و راه ارتباطی ۳۱ روستای عنافچه قطع می‌شود و پس از هر مرتبه که این پل زیر آب می‌رود مسئولان وعده زمانی دو ماهه یا سه ماهه را برای احداث پل ثابت می‌دهند.
آقای عباس عنافچه میگوید: امیدوار بودیم که عملیات ساخت پل ثابت با سرعت طبیعی پروژه‌های عمرانی پیش رود تا مشکلات ۱۴ هزار نفر از اهالی عنافچه به‌سرعت پایان یابد، اما با وجود تجهیز کارگاه هنوز کار‌های اجرایی آغاز نشده است.
به گفته او: مردم عنافچه انتظار داشتند که تا زمان بهره برداری از پل ثابت، پل شناور پابرجا بماند، اما متأسفانه از فروردین ماه ۹۹ دوباره این پل مسدود شده و قسمتی از آن به زیر آب رفت.
ماجرای اُم حمید و نبود خدمات بهداشتی
اُم حمید یکی از ساکنان قدیمی روستای چم خزام از توابع دهستان عنافچه است. او میگوید بیش از سی سال ساکن این روستاست. حالا با کمی تامل ادامه میدهد که این روستا محرومیت زیادی دارد و نبود جاده‌ای مناسب برای رفت و آمد و سختی راه مشکلات زیادی را برای ما بهمراه آورده.
او از نبود امکانات بهداشتی هم گله داشت و می‌گفت: نبود یک درمانگاه و یا خانه بهداشت در این روستا باعث شده مادران باردار بسختی برای بررسی وضع ماهیانه خود به شهر بروند.
اُم حمید انگار بغضی در گلو داشت. سری پایین انداخت و با لهجه‌ای عربی گفت: دختر جوانم را مدتی پیش به علت عقرب گزیدگی و نبود مرکز بهداشت از دست دادم.
مسیری طولانی و خاکی
یکی دیگر از روستاییان جلو آمد و گفت: می‌شود حرف من را به مسئولین برسانی! خود را احمد معرفی کرد. با اینکه جوان بود، ولی دستانی زبر و چهره‌ای شکسته داشت. همانطور که با چفیه عرق چهره اش را پاک می‌کرد گفت: چند روز پیش پدر بزرگم بخاطر فشار خون بالا نیمه شب حالش بد شد و به ناچار او را سوار ماشین کرده و راهی اهواز شدیم.
احمد گفت: ما مجبوریم برای رسیدن به شهر جاده‌ای خاکی و نا هموار ۴۳ کیلومتری را دو ساعته طی کنیم. وقتی به اهواز رسیدیم متوجه شدیم دیگر پدربزرگ نیازی به دکتر ندارد. او در مسیر فوت کرده بود.
حاج عبدالنبی یکی از کشاورزان قدیمی این روستا است. او میگوید: سال گذشته در سیل خوزستان، تمام دویست هکتار زمین کشاورزی ام در این روستا به زیرآب رفت و محصولات کشاورزی ما کاملا خسارت دید.
ابو سعید هم در ادامه صحبت‌های حاج عبدالنبی گفت: هنوز خسارات ناشی از سیل به کشاورزان در این روستا‌ها کامل پرداخت نشده و ما همچنان منتظریم. او سری پایین می‌اندازد و با صدای آرام میگوید: همه اش وعده، همه اش وعده بی سرانجام می‌دهند.
کلنگ زنی طرح پل عنافچه و وعده سه ماهه
فرماندار شهرستان باوی هم دل پر دردی داشت. علیرضا ورناصری، به کلنگ زنی طرح پل عنافچه و وعده سه ماهه اشاره می‌کند و میگوید: نباید روند اجرای پروژه‌های عمرانی به گونه‌ای باشد که کلنگ زنی کنیم و بعد پروژه را رها کنیم.
وی با بیان اینکه پیشرفت کار در پروژه پل ثابت عنافچه کند است، گفت: پس از اینکه کلنگ این پروژه در اسفند سال گذشته به زمین زده شد، کارگاه تجهیز شد، اما هم اکنون کار‌ها خیلی کند پیش می‌رود و در مراحلی متوقف شده که این موضوع سبب نگرانی مردم شده است.
فرماندار باوی با اشاره به مشکلات پل شناور عنافچه گفت: پس از سقوط یکی از کارکنان وظیفه ارتش به داخل رودخانه کارون، ترمیم پل شناور عنافچه متوقف شد و این پل را هم باید دوباره راه اندازی کنیم و از ارتش می‌خواهیم که دوباره به مدد ما بیاید.
در بازگشت از مسیر عنافچه کشاورزان رامشغول کشت محصول مشاهده کردم که با این همه سختی و مشکلات امید را از دست نداده و کمر همت را محکمتر بسته بودند. امسال کشاورزان در منطقه عنافچه کشت شلتوک برنج دارند. همچنین این روز‌ها محصول خوش آب و رنگی، چون گوجه را برداشت می‌کند، تا شهریور هم خرما‌های عنافچه به ثمر می‌نشیند و وارد بازار می‌شود.
می‌توان گفت محرومیت و فقر نشسته بر سیمای مردم عنافچه بیشتر از همه، زنان و کودکان را آزار می‌داد. قصه محقق نشدن وعده‌های داده شده به روستا‌های مناطق محروم، حکایتی تلخ است که باید با همت مسئولان و پیگیری آن‌ها به روایتی شیرین برای مردم منطقه تبدیل شود. هر چند بازدید یک روزه ما از وعده‌های عنافچه با غروب آفتاب به پایان رسید، اما پیگیری‌های ما همچنان ادامه دارد.
*هدیه حمیدی ،خبرگزاری صداوسیما خوزستان