زبان فارسی در میان بی توجهی های نابخردانه مهجور مانده است.
حتی لوازم تحریر فروشی محله مان هم روی تابلواش به خط انگلیسی درشت عبارت " تولی پیپر " را نوشته است و همچنین بسیاری آپارتمانهای دیگر در شهر که اسامی بیگانه برای خود انتخاب کرده اند .
کمتر مغازه و یا آپارتمانی را می بینید که از کلمات بیگانه استفاده نکرده باشند گویی استفاده از کلمات بیگانه مد شده است و شاید هم استفاده کنندگان از این کلمات می خواهند خودشان را روشنفکر نشان دهند . گویی افراد برای استفاده از کلمات بیگانه در صحبت های روزانه مسابقه گذاشته اند و به هر طریق ممکن سعی می کنند در محاوره خود از این کلمات استفاده کند که شاید روشنفکری و به روز بودنشان تکمیل شود.
البته این را هم باید افزود که اقوام و ملل به دلیل مراودات تجاری و حتی علمی که در طول تاریخ با یکدیگر داشته اند بسیاری از کلمات را از یکدیگر وام گرفته اند و حتی بسیاری کلمات از سایر ملل در فارسی وارد شده است به عنوان نمونه واژه هایی مانند :
ترکی: اجاق، دلمه، قابلمه، قیمه، قورمه ،یورتمه، گلنگدن، قنداق.
مغولی: آقا، خان، خانم، چریک، کنکاش، چپاول، نوکر، الاغ، ایل، اردو، .
روسی: استکان، اسکناس، بنزین، ماشین ، کالباس، سوسیس،چرتکه، اشکاف، کاپوت، اتو، ترمز، آپارات، و سماور .
فرانسوی: اتوبوس، مینیبوس، مغازه، رفوزه، دیپلم، دیکته، آسانسور، نمره، ژاندارمری، آژان، آژانس، اکیپ، ایده، انفورماتیک، کنفرانس، کنگره، ، تابلو، کنکور، ، تلویزیون، تئاتر، توالت، مرسی
انگلیسی هم که الی ماشالله . . .
و بسیاری کلمات دیگر که وارد فارسی شده اند .
بسیاری کلمات عربی هم در طول تاریخ با زبان فارسی عجین شده اند و بر غنای اعتقادات مردم افزوده اند . اما کلمات بیگانه ای که استعمار غرب در صدد ترویج آن در ایران است نتیجه ای جز ابتذال فرهنگی به دنبال ندارد.
خانم طالبزاده استاد حوزه علمیه خواهران آبادان و استاد معارف دانشگاه علوم دریایی خرمشهر در این زمینه می گوید: متاسفانه استفاده از کلمات بیگانه بسیار متداول شده است . بویژه در بین جوانان که براحتی در محاوره های خود از کلمات بیگانه استفاده می کنند و در بکار بردن این کلمات نه تنها ابایی ندارند که خیلی هم به خود می بالند . این معضل را باید یک فاجعه بزرگ فرهنگی تلقی کرد که اگر با برنامه ریزی مناسب فرهنگی جلوی آن را نگیرند نسل جوان بشدت آسیب خواهند دید .
وی همچنین ادامه داد: وقتی تاریخ استعمار را در آفریقا مطالعه می کنیم می بینیم که کشورهای استعمار گر در کشور مستعمره بطور گسترده زبان رسمی خود را تدریس می کردند و این اقدام آنان به این دلیل بود که می خواستند با تدریس زبان خود فرهنگ کشورشان را در کشور مستعمره ترویج کنند. حال استعمار غرب در صدد است تا به طرق مختلف با ترویج کلمات بیگانه در زبان فارسی ، فرهنگ مبتذل غرب را در جامعه ایرانی تسری دهد و متاسفانه عده ای افراد نا آگاه هم به این امر دامن می زنند.
خانم طالبزاده با بیان اینکه زبان رسمی بسیاری از کشورهای افریقایی زبان فرانسوی است گفت: زبان فرانسه در آفریقا نشانه رسوب فرهنگی استعمار فرانسه در این قاره است و جالبتر اینکه بدانیم که زبان فرانسه، زبان رسمی اتحادیه آفریقا به شمار می آید.
آری امروزه همه کشورهای دنیا دریافته اند که اگر بخواهند فرهنگ کشور خود را ترویج دهند بهترین روش آن آموزش زبان ملی شان در کشورهای دیگر است تا به همراه زبان ، فرهنگ کشورشان را هم گسترش دهند.
اما متاسفانه آنچه مسلم است متولیان فرهنگی زبان فارسی را به حال خودش رها کرده اند تا هر که هر چه می خواهد بلا بر سر آن آورد.
زبان فارسی گویی مانند خرگوشی است که در میان "گرگهای جهالت و غرض" گیر افتاده و هر گرگی تکه ای از آن را می درد و در این میان هم متولیان فرهنگی در خواب بی تفاوتی و بی خیالی و شاید هم جهالت فرو رفته اند .
فاجعه در فضای مجازی
ورود فضای مجازی به زندگی افراد هم استفاده از کلمات بیگانه را تشدید کرده است آنهم کلماتی که اغلب آنها معادل فارسی دارند .
خانم دکتر" افسر دیر" استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد آبادان در این زمینه می گوید: متاسفانه برخی از اشخاص به ویژه جوانان ناآگاه استفاده از واژه ها و لغات بیگانه را نوعی فخر و عزت می دانند و آن را نشانه سطح سواد و درجه علمی و حتی امروزی بودن و روشنفکری می پندارند.
به عنوان نمونه : به جای جمله :"مدیر گروه ، من و علی را عضو کرد چون ما اعضای فعالی هستیم و پیامهای باحال و جالبی به گروه ارسال می کنیم."می گویند: ادمین من و علی را اَد کرد چون ما ممبرهای اکتیوی هستیم و فایلهای و لینک های فانی را به گروه فوروارد می کنیم. .
متاسفانه در فاجعه سرای فضای مجازی که بیشتر جوانان هم در آن فعالیت دارند همه در حال سبقت گرفتن از یکدیگر برای استفاده از کلمات بیگانه هستند.. در یکی از صفحات مجازی متنی را مشاهده کردم که برایم بسیار عجیب بود. خانم معلمی که در رشته فقه و حقوق اسلامی تحصیل کرده بود در پیجی در تعریف از یک هنر پییشه نوشته بود " این فرد انسان بسیار روماَنسی است ."(رومانس بر گرفته از رمانتیک )
همچنین همه در فضای مجازی فیلم آن هنر پیشه مرد را دیده اند که وقتی صحبت میکرد از هر 10 کلمه اش 6 تای آن کلمات بیگانه بود.به قول یکی از دوستان فارسی این بنده خدا ضعیف است و باید یکی به وی فارسی یاد بدهد.
احتمالا وقتی این افراد و هزاران نفر دیگر چون او از چنین کلمات بیگانه ای استفاده می کنند بخود می بالند که جلوه کوچکی از روشنفکری خود را به رخ دیگران کشیده اند در حالی که نمی دانند که استفاده بی مورد و غیر موجه از کلمات بیگانه نشانه قهقرای فکری است .
تیشه به ریشه زبان ملی
مسئولان هم متاسفانه با ندانم کاریشان در حال تیشه زدن به ریشه زبان ملی کشور و نیز آب ریختن به آسیاب توطئه فرهنگی استعمارگران هستند. در این بین وقتی تلویزیون را روشن می کنید دائم از مسئولان کلمه پروتکل(تفاهم نامه – عهد نامه ) را می شنوید.
در جلسات رسمی مسئولان هم بجای گفتن عبارت "ویروس کرونا" از عبارت "کرونا ویروس" استفاده می کنند. یعنی این بزرگوارن حتی دستور و زبان بیگانه را بر دستور وزبان فارسی مقدم شمرده اند و این فاجعه ای دیگر علاوه بر فاجعه ورود کلمات بیگانه است و در واقع به معنی دقیق کلمه "نورُ علی نور "فرهنگی را کامل کرده اند.!!!.
رییس اداره ای هم در جلسه ای می گفت که " کالورتور" آب تالاب شادگان بسته شد یعنی این آقا نمی توانست بگوید "لوله ی آب زیر گذر " حتما باید می گفت کالورتور.
مجری مرد برنامه کودکان خطاب به مخاطبین کم سن و سالش وقتی که داشت در مورد یک بازی رایانه ای صحبت میکرد می گوید " بچه ها برای بازگشت دکمه "هوم " را بزنید و بعد بلافاصله گفت هوم یعنی خانه.
فلان هنر پیشه خانم هم در یک برنامه تلویزیونی برای اینکه از یکی از هنر پیشه ها که در کنار وی نقش مکمل را بازی می کرد تعریف کند ، می گوید که وی " پارتنر " (همکار ) خوبی است.
حتی برخی به ظاهر اهل قلم ما هم برای اینکه احوالات روشنفکریشان کامل شود کلمه " نوستالوژی" را بر "خاطرات تلخ و شیرین" ترجیح می دهند. سیاسیون ما هم از "پروپاگاندا" بجای کلمه "تبلیغات " استفاده می کنند, سیاسیون ما ظاهرا یادشان رفته که در زبان فارسی ما کلمه ای به نام " برتری" داریم و به همین دلیل دایم از کلمه " هژمونی" استفاده می کنند.
کارخانه های تولیدی هم اسامی غربی را بر فارسی ترجیح داده اند و شما در بازار "رب مکنزی " ، نوشیدنی های فروت لند ، ساندیس ، جنرال الکتریک ، ماءالشعیر هافن برگ ، محصولات آنیکا ( باریشه لاتین به معنای زیبا) ،«سینره»(به معنای پامچال و ریشه در زبان فرانسوی). محصولات «مای»( به معنی مال من ) و بسیاری محصولات دیگر که متاسفانه صاحبان این شرکتها ، واژهای بیگانه را بجای واژه های فارسی برای محصولات خود برگزیده اند.
ظاهرا مسئولان هم در این زمینه تنها دغدغه شان این بوده که بیایند و کلمه نامانوس "سرعت کاه" را جایگزین واژه "سرعت گیر" در جاده ها کنند"
ترسم زبان فارسی را به قهقهرا کشانی ای ایرانی این راه که ما میرویم به فرنگستان است.
حال در چنین آشفته بازاری که مسئول و غیر مسئول و خودی و بیگانه با چوب و چماق نادانی به پیکر زبان فارسی می کوبند نباید بی تفاوت بود.
چه خوب گفت خانم دکتر افسر دیر استاد زبان و ادبیات فارسی که " وقتی هویت یک زبان خدشه دار شود ،بی تردید هویت سخنگوی آن زبان نیز متزلزل خواهد شد. در صورتی که واژه های بیگانه به زبان ما هجوم آورند زبان ما دچار اضمحلال و نابودی می شود و متاسفانه عده ای بیگانه وار با استعمال واژه ، عبارات و ترکیبات بیگانه بر پیکر درخت تنومند زبان فارسی زخم واژه های بیگانه می نشانند."
وابستگی فرهنگی
حضرت امام خمینی ره بدترین وابستگی را وابستگی فکری و فرهنگی معرفی می کنند و مقام معظم رهبری نیز از اصطلاح هجمه فرهنگی برای نشان دادن توطئه های فرهنگی غرب استفاده می کنند و بدون شک یکی از بزرگترین این هجمه ها ، هجمه به زبان و آرایه های ارزشمند آن است .
قطعا هدف اصلی این هجمه عظیم خدشه دار کردن فرهنگ اصیل ایرانی و قطع ارتباط فرهنگی با گذشته ریشه های فرهنگی و نیز در نهایت ترویج فرهنگ غربی با توسل به ورود کلمات بیگانه است.
خانم الهام قنواتی دکترای زبان و ادبیات فارسی در دانشگاه آزاد آبادان در این زمینه می گوید: هر زبان تنها از گفتار و یا نوشتار تشکیل نشده بلکه در دل خود هزاران پیام و هدف را به همراه دارد و دربردارنده فرهنگ و آداب و سنن آن کشور نیز هست که گاه به شکل یک حماسه در دل اشعار فردوسی و یا مضامین پرمایه عرفانی در شعر مولانا و یا غزلی زیبا از حافظ نمود پیدا می کند و صد البته هر متن یا گفتار دارای رابطه ی طولی و بینامتنی نیز با دیگر متن هاست که به بالندگی آن کمک شایانی خواهد کرد لیکن اگر در این میان کلمات بیگانه بی تدبیر و بدون اندیشه و تحقیق وارد این زبان اصیل گردد قطعا و بدون شک اثرات مخرب جبران ناپدیری بر پیکره ی زبان پارسی خواهد گذاشت.این امر باعث ایجاد گسست فرهنگی بین نسلهای جدید و بیگانگی آنها با فرهنگ کهن و اصیل فارسی خواهد شد و شاید نسلی بی هویت و ناآشنا با هر آنچه ثمره ی رنجهای ۳۰ ساله ی فردوسی ها و قلم فرسایی بیهقی هاست پدید آید.
هم زبان و هم خط فارسی در خطر هجمه های فرهنگی استعمار علاوه بر زبان، خط فارسی را هم مورد هجوم قرار داده اند. بسیاری از آپارتمانها و مغازه ها اسم آپارتمان و یا مغازه خود، حتی اسامی فارسی خود ، را به خط انگلیسی نوشته اند و نه فارسی . یادمان نرود وقتی که موبایل در زندگی شهروندان ایرانی راه پیدا کرد و متداول شد بسیاری از کاربران عبارت فارسی را با خط انگلیسی می نوشتند و برای یکدیگر پیامک می کردند.
با نگاهی به تاریخ متوجه می شویم که یکی از توطئه های مهم فرهنگی در کشورهای مسلمان تغییر خط آنان بوده است . به عنوان نمونه وقتی که آتاتوک در ترکیه به قدرت رسید برای اینکه فرهنگ ریشه دار ملت ترک را مضمحل کند در سال 1928 میلادی اقدام به تغییر خط ترکی از الفبای عربی به الفبای لاتین کرد .
پیش از آن هم در سال 1922 حکومت کمونیستی شوروی در جمهوری آذربایجان که یکی از جمهوری های 15 گانه تشکیل دهنده اتحاد جماهیر شوروی بود الفبای عربی را به لاتین تغییر داد.
قطعا تغییر خط در کشورهای فوق الذکر در راستای همان قطع ارتباط فرهنگی با گذشته یک ملت و القاء یک فرهنگ جدید و ورود کلمات بیگانه به زبان مادری آن کشورها بود.
در کشور ما قطعا بیگانگان دست شان از تغییر خط ملی ما کوتاه است اما ترویج خط انگلیسی بجای فارسی سرلوحه برنامه فرهنگی استعمار ضد کشورمان قرار دارد و متاسفانه نا اگاهان به آن دامن می زنند.
راه چاره
1- رسانه ها بویژه رسانه ملی هر گونه کاربرد واژه ای بیگانه ای را که معادل فارسی دارد ممنوع کنند.
2- شرکتها موظف شوند که فقط از اسامی ایرانی استفاده کنند.
3- صدور بخشنامه های رسمی مبنی بر ممنوعیت استفاده از واژهای بیگانه توسط مسئولان در مکاتبات و در سخنرانی ها
4- پویایی بیشتر فرهنگستان در معادل سازی واژه هایی که معادل فارسی ندارند.
5- همه آپارتمانها و کسبه و کارخانه های تولیدی فقط مجاز به استفاده از اسامی فارسی شوند.
و . . .
زبان ما هویت ماست
واژه ها و کلمات حامل فرهنگ ،آداب و رسوم و باورهای یک کشور هستند . به عبارتی کلمات و واژه ها بار فرهنگی دارند. لذا اگر زبان آسیب ببیند فرهنگ ما آسیب خواهد دید و اگر فرهنگ ما آسیب ببینید از هویت ایرانی جز نامی باقی نخواهد ماند . نمی توان ایرانی را تصور کرد که شهروندان آن از هر 10 کلمه حرفشان 6 تای آن واژه های بیگانه باشد. چنین ایرانی هرگز نمی تواند وارث میراث کهن و ارزشهای والایی باشد که از پیشینیان ما برایمان به ارث نهاده شده است .
در چنین شرایطی حتی اعتقادات و باورهای دینی ما هم تحت تاثیر قرار خواهد گرفت, در واقع هدف هم همین است, نابودی باورهای دینی با القاء فرهنگی غربی و خدشه دار کردن زبان ملی.
پس مراقب زبان ملی کشورمان باشیم تا هم به هویتمان و هم به اعتقادات و باورهایمان آسیبی نرسد. .......
شاپور زبردست