به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری صدا و سیما، آمریکا که پس از پایان جنگ سرد خود را قدرت اول جهانی میدانست اکنون نگران به خطر افتادن هژمونی اش از سوی چین است. اگرچه این کشور هنوز تمایلی برای مطرح شدن به عنوان یک قدرت منطقهای و بین المللی ندارد و خود را همچنان کشور جهان سومی میداند، اما واشنگتن این سیاست چین را زیرکانه و تلاش برای استفاده از ظرفیتهای جهانی بخصوص غرب برای تبدیل شدن به قدرت جهانی تلقی میکند. به همین دلیل از دوره دوم ریاست جمهوری باراک اوباما، آمریکا سیاست محاصره همه جانبه چین را کلید زد و با گسیل بخشی از نیروهای خود از غرب آسیا به شمال و شرق قاره کهن، نشان داد که چین را تهدید جدی برای آینده هژمونی جهانی خود میداند. در دوره ریاست جمهوری دونالد ترامپ، وی با محور قراردادن چین در سیاست خارجی خود، سیاست چین "هراسی" را با غلظت بیشتری دنبال میکند و اکنون با بهانه قرار دادن کرونا ویروس درصدد ایجاد تنش جدید با چین و بهره برداری از آن در انتخابات آتی ریاست جمهوری آمریکا است.
سخنگوی وزارت امور خارجه چین در تازهترین اظهار نظر خود در مورد اتهامات واشنگتن ضد پکن در مورد منشا شیوع کرونا ویروس، ضمن رد این اتهام تاکید کرد این موضوع یک مساله پیچیده علمی است و دانشمندان بایستی از طریق تحقیقات علمی درباره آن ابراز نظر کنند و نه سیاستمداران که روی سخن وی دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا است. دونالد ترامپ که در دو سال اخیر با اعمال تعرفههای سنگین بر واردات کالاهای چینی، جنگ اقتصادی را با این کشور آغاز کرده است در وضعیت کرونایی نیز با بهانه قراردادن چین به عنوان منشا شیوع کرونا ویروس، اعلام کرد تعرفههای جدیدی را ضد این کشور اعمال میکند. علاوه بر این، به گفته کیت کراچ از معاونان ارشد مایک پمپئو وزیر امور خارجه آمریکا، این کشور در نظر دارد وابستگی زنجیره تامین خود در چین را کاهش داده و فرایند خرید و تولید شرکتهای خود را به خارج از چین منتقل کند. روزنامه واشنگتن پست هم از آغاز روند بررسی طرحهای دولت ترامپ برای درخواست خسارت از چین بابت آنچه که نحوه مدیریت کردن ویروس کرونا میداند، خبر داد.
چین عامل شکست یا پیروزی ترامپ در انتخابات ۲۰۲۰ دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا یکی از محورهای اصلی تبلیغات انتخاباتی خود را در سال ۲۰۱۶ چین قرار داد. وی با این ادعا که عمده مشکلات اقتصادی آمریکا از چین است و در صورت ورود به کاخ سفید مانع از سواری گرفتن چین از اقتصاد آمریکا خواهد شد، به پیروزی رسید. ترامپ با اعمال تعرفههای سنگین بر واردات کالا از چین، جنگ تجاری گستردهای را ضد این کشور به راه انداخت تا به افکار عمومی آمریکا نشان دهد که به شعارهای انتخاباتی خود در مورد چین پایبند است. در کنار برخی موفقیتهای اقتصادی دولت ترامپ، وی امضای توافقنامه جدید اقتصادی و تجاری با چین را موفقیتی مهم برای خود تلقی و درصدد بود با خودنمایی در جامعه آمریکا، از آن به عنوان دستاوردی مهم در سیاست خارجی در انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۰ بهره برداری کند. اما شیوع کرونا ویروس همه معادلات دونالد ترامپ را در داخل آمریکا و سطح بین المللی بهم ریخت. در اوایل شیوع این ویروس از ووهان چین، آمریکا به صراحت اعلام کرد سرمایه گذاران و صنایع آمریکایی مستقر در چین باید از این فرصت برای خروج از چین استفاده کنند که با واکنش منفی پکن مواجه شد. ترامپ تصور نمیکرد که پس از اندک زمانی، شیوع کرونا ویروس درآمریکا به دردسری جدی و مهلک برایش تبدیل شود. مدیریت ضعیف ترامپ در مهار کرونا ویروس در آمریکا و در مقابل عملکرد موفقیت آمیز چین در این باره باعث شد تا وی نه تنها خود را در برابر شی جین پینگ رقیب و همتای چینی خود بازنده، بلکه همه دستاوردهای اقتصادی و تجاریش را نیز بر باد رفته ببیند. به مسخره گرفتن کرونا از سوی ترامپ و اتخاذ نکردن برنامه صحیح و کارآمد برای مهار آن، توان نظام سرمایه داری را در مدیریت بحران بین المللی ویروس مهلک در برابر موفقیت نظام اقتدارگرا و تک حزبی چین با تردید جدی مواجه کرده است. در شرایطی که ترامپ ویروس کرونا را موجب تزلزل موقعیت خود در انتخابات ریاست جمهوری میبیند درصدد است با گرفتن انگشت اتهام به سوی چین به عنوان منشا شیوع کرونا ویروس از این تهدید برای خود، فرصت سازی کند.
اهداف ترامپ از رویکرد تهاجمی مجدد ضد چین چیست؟ اول آنکه ترامپ به دنبال انحراف افکار عمومی آمریکا از مسایل داخلی به مسایل خارجی از جمله اختلافات با چین است. وی تصور میکند با فرافکنی بحران میتواند موقعیت متزلزل خود را برای انتخابات آبان ماه بازسازی کند. این درحالی است که مقامات مختلف فدرال و ایالتی به صراحت ترامپ را به ناکارآمدی و مسئولیت نشناسی در مورد مقابله با کرونا ویروس متهم میکنند. دوم آنکه ترامپ که از نظر شخصیتی، فردی اقتدارگرا، انحصارگرا و ریاست طلب است میکوشد ضمن به رخ کشیدن آن، خود را با کشورهایی درگیرکند که انعکاس گسترده داخلی و بین المللی داشته باشد تا ضمن پوشاندن ضعفهای خود، همچنان چین را در نوک پیکان اتهامات خود نگه دارد. سوم آنکه ترامپ به هر شکل ممکن از جمله متهم کردن چین به منشا شیوع کرونا میکوشد این کشور را رو در روی متحدین اروپایی واشنگتن قرار دهد تا مانع از اجرای طرحهای اقتصادی چین بخصوص طرح تجاری - ترانزیتی یک جاده – یک کمربند شود. چهارم آنکه رئیس جمهوری آمریکا در داخل گرفتار مسایلی شده است که متاثر از کرونا است و اتهامات ترامپ ضد چین، حکایت از ناتوانی وی در توجیه افکار عمومی آمریکا دارد و برای خروج از آن، به مسایل خارج از آمریکا متوسل میشود و با فرافکنی درصدد سرپوش گذاشتن برسوء مدیریت هایش است. زیرا کرونا ویروس همه دستاوردهای داخلی ترامپ در بخش اقتصادی را ضایع کرد و اکنون آمریکا با خیل بیکاران (بالغ بر ۳۰ میلیون نفر) و کاهش رشد اقتصادی روبرو است. در این وضعیت رئیس جمهوری آمریکا برای انحراف افکار عمومی این کشور راهی جز برهم زدن نظم نسبی فعلی بین المللی ندارد که چین برنده آن است.
واکنش چین به اتهامات ترامپ دولت چین در واکنش به اتهامات آمریکا در مورد منشا شیوع کرونا ویروس اعلام کرد، سال گذشته بعد از خروج نظامیان آمریکایی از چین که برای شرکت در بازیهای ارتشهای جهان به "ووهان" سفر کرده بودند این بیماری (کرونا ویروس) در این شهر شیوع پیدا کرده است. این بدان معنا است ناقل و منشاء این بیماری آمریکا بوده است. در پی تداوم جنگ تجاری دونالد ترامپ با چین به بهانههای مختلف، چینیها به پیروزی دموکراتها در انتخابات آتی ریاست جمهوری آمریکا تمایل دارند. زیرا میدانند که اگر ترامپ پیروز شود تنش میان پکن و واشنگتن افزایش خواهد یافت. از این رو ترامپ میکوشد چین را به تلاش جهت ایجاد مشکلات برای آمریکا با هدف تحمیل شکست به وی در انتخابات ریاست جمهوری متهم کند. در این حال ترامپ با اعزام ناوهای خود به آبهای دریای جنوبی چین درصدد اعمال فشار نظامی بر این کشور و کشاندن آن به مسابقه تسلیحاتی است تا به گونهای تجربه جنگ ستارگان با اتحاد شوروی را در مورد چین پیاده کند که البته تاکنون چین با هوشیاری وارد این بازی نشده است.
نتیجه گیری به رغم اتهامات امریکا و شخص دونالد ترامپ، موفقیتهای چین در مهار کرونا ویروس و جلوگیری از شیوع آن به سایر شهرها، شی جین پینگ رئیس جمهوری چین را به عنوان فردی موفق در برابر دونالد ترامپ همتای آمریکایی اش معرفی میکند که نوعی تحقیر وی در جامعه آمریکا و سطح جهانی محسوب میشود و این وضعیت کاملا با کیش شخصیتی ترامپ در تضاد است. از این رو رئیس جمهوری آمریکا درصدد بهره برداری ابزاری از کرونا ویروس در انتخابات ریاست جمهوری آتی این کشور برای پوشش ضعف هایش است. ترامپ تصور می کند اعزام ناو به آبهای اطراف چین نقطه قوت واشنگتن در برابر رقیب سرسختش است و این درحالی است که این نکته تقریبا آشکارشده است که ترامپ هرگاه در برابر چین و حل مشکلات داخلی کم میآورد به سیاست اعزام ناو به دریای جنوبی چین متوسل میشود. از دیدگاه ناظران سیاسی، آنچه بیشتر آمریکا را نگران میکند تحولات و پیامدهای جهانی پسا کرونا است که میتواند ضمن تنزل هژمونی جهانی این کشور، موقعیت و جایگاه بین المللی چین را به دلیل موفقیت هایش در مهار کرونا ویروس و ارایه کمکهای بین المللی در این خصوص به همراه ازسرگیری رشد اقتصادی ارتقا بخشد و جایگاه و وزن اقتصادی و بین المللی پکن را در برابر واشنگتن بیش از پیش تقویت کند.