سردمداری فضای مجازی در غائله کرونا

به گزارش خبرگزاری صداوسیما مرکز گیلان؛ وقتی آمد، کاری کرد، آدمها کمتر در مکانهای عمومی آفتابی شوند و رفت و آمدها حسابی محدود شد؛ کمتر کسی می رفت و می آمد، حتی عید دیدنی ایرانی ها با این همه سال قدمت، ممنوع شد !
دیگر نه از شلوغی جمعیت در معابر، خبری بود و نه خیابانها زیر بار ترافیک ، دودِ اگزوز به خورد هوا می داد.
کرکره مغازه ها که پایین آمد و بازار تعطیل شد، ترس از این بیماری منحوس، راستی راستی به جان شیرین شهرها نشست.
کرونا، با همان سرعتی که دنیای حقیقی را زیر چتر شوم خود برد، در فضای مجازی هم غوغا به پا کرد.

شیوع ویروس شایعات مجازی؛ آتشی که از گور کرونا بلند شد!
در یک شبکه اجتماعی، آمار فوت شدگان کرونا، چند برابر آمارهای اعلام شده از سوی مسئولان درمان ، منتشر شد.
برخی کانال های تلگرامی تصاویر فتوشاپی و بعضا تصاویری از وضعیت بیماران در کشورهای دیگر را به نام بیماران کرونا در ایران و گیلان زدند؛ گورهای دسته جمعی فوت شدگان کرونایی شد، نقل محافل مجازی برخی ها؛ نقل قول هایی که بارها از سوی مسئولان از جمله رییس شورای اسلامی شهر رشت تکذیب و به مردم اطمینان داده شد، اجساد اموات مشکوک به ابتلا به کرونا در آرامستان شهر رشت، کاملا اصولی و بهداشتی و بر اساس پروتکل بهداشت جهانی تدفین می شود.
برخی ها از آب گل آلودی که کرونا در فضای مجازی به راه انداخته بود، تا می توانستند ماهی گرفتند و فضای مجازی را به بازار سیاه داروهای تقلبی درمان و پیشگیری از کرونا تبدیل کردند.
ترس، وحشت و نگرانی مهمترین دستاورد مجازی کرونا بود که شبکه های معاند بر آتش آن نفت می ریختند و برخی هم از این طرف، خواسته یا ناخواسته، دانسته یا ندانسته، آب به آسیاب بدخواهان ریختند؛ تا جایی که پویش های خوب مردمی هم که در دامن همین فضای مجازی پر و بال گرفته بود، محملی شد برای شوخی و مسخره کردن کاربرانی که با نیت خیر، قدم به فضای مجازی گذاشته بودند.
مثل معلم باز نشسته آستارایی که در کلاس درس آنلاین ریاضی، هنگام حضور و غیاب تپق زد و واژه "آنلاین" را " آیلاند " تلفظ کرد و فایل صوتی کلاس درسش در فضای مجازی پخش و دست مایه شوخی و شیطنت برخی ها شد.
شیطنت ها و شایعه پراکنی ها در خصوص توبیخ این معلم تا جایی بالا گرفت که پای وزیر آموزش و پرورش را هم به این موضوع باز کرد.
محسن حاجی میرزایی با صدور پیامی و با قید "هشتگ، معلم مهربان آستارایی و هشتگ آیلاند همان آنلاین است " نوشت: به احترام معلمی که 17سال پس از بازنشستگی هنوز عشق معلمی در وجودش است و با تلاش فراوان در حال کار با تکنولوژی های روز است برپا ! خود هم ایستاده در تماس تلفنی با خانم صفایی مراتب احترام و افتخارم را به ایشان ابلاغ کردم.
ردپای شایعات کرونایی فضای مجازی در گیلان را که بگیری به ویدئویی می رسیم که در آن مردی مقابل در یکی از بیمارستانهای رشت، به زمین افتاده بود و کسی که تصویر را ضبط می کرد اعلام می کند: او یک بیمار کرونایی است و بیمارستان او را پذیرش نمی کند.
ادعایی که براساس اعلام مسئولان بیمارستان و انتشار تصاویر دوربین های مدار بسته، تکذیب شد و کاشف به عمل آمد این فرد سابقه چنین رفتار های مشابهی داشته و مدتی هم در بیمارستان روانی، بستری بوده است.
تازه ترین شایعه مجازی کرونایی هم مربوط به ویدویی است که همین چند روز قبل، از نقش بر زمین شدن بیمار مشکوک به کرونا در لاهیجان ، منتشر شد.
رییس مرکز مدیریت حوادث و فوریت های پزشکی گیلان با تکذیب شایعه ابتلای جوان لاهیجانی به بیماری کرونا گفت: این جوان 33ساله لاهیجانی، بر اثر تصادف مصدوم شده و بر روی زمین افتاده بود که نیروهای اورژانس او را به بیمارستان منتقل کردند.

پلیس فتا همواره مجهز به کیت های تشخیص جرائم سایبری
آن طور که رییس پلیس فتای گیلان می گوید: از آغاز شیوع بیماری کرونا در گیلان تا کنون گزارشهای زیادی مبنی بر وقوع تخلفات و جرائم سایبری در این باره به پلیس فتا اطلاع داده شد و خود پلیس هم با رصد فضای مجازی، تعداد زیادی از این متخلفان را که عمدی یا غیرعمدی، به شایعات مربوط به کرونا در فضای مجازی دامن می زدند ،شناسایی کرد.
سرهنگ ایرج پور مستمند با بیان اینکه بیشتر جرایم مجازی مرتبط با موضوع کرونا در خصوص اطلاع رسانی غلط در قالب عکس، فیلم و متن بود افزود: ارائه راهکارهای درمانی نادرست و داروهای تقلبی از دیگر جرائم مهم در این زمینه بود.
به گفته وی بیشترین فراوانی جرائم مجازی مرتبط با بیماری کرونا در گیلان، به ترتیب در شبکه های اجتماعی تلگرام، اینستاگرام و وات ساپ رخ داد.
رییس پلیس فتای گیلان با بیان اینکه برخی از گزارش های رسیده هم مصداق مجرمانه نداشت گفت: 20مجرم در این باره دستگیر شد و به 40نفر هم تذکر کبی داده شد والبته تعداد زیادی از کاربران هم که غیر عمدی با نیت اطلاع رسانی به اصطلاح سوار بر موج احساسات ناخواسته به شایعات دامن زدند، به پلیس فتا فراخوان شدند و متوجه اشتباه خودشدند و پیام ها را پاک کردند.
سرهنگ ایرج پور مستمند افزود: افزون بر این، پلیس فتا در این مدت، برخی صفحات کاربران را هم که با انتشار محتوای غلط، اقدام به تشویش اذهان عمومی در خصوص شیوع کرونا می کردند، حذف کرد.

وی دانش و سواد رسانه ای را در تشخیص ترفندهای مجازی و بی اثر کردن شایعات مجازی به ویژه در خصوص کرونا بسیار اثر گذار دانست گفت: بسیاری از شایعات کرونایی در فضای مجازی از طریق پیام رسان های خارجی و مشخصا معاندان انتشار یافته است و از آنجا که سرورهای این شبکه ها و کانال ها، خارج از کشور است، امکان دسترسی و پیگیری وجود ندارد و خود مردم باید در این باره آگاه باشند.
رییس پلیس فتای گیلان با بیان اینکه کسانی که ساختار دانشی گشترده تری دارند به یک پدیده از دیگاه مختلف نگاه می کنند گفت: برای مثال اگر کسی تکنیک های اولیه تصاویر ویدئویی را بشناسد یا دست کم بداند که قابلیت مونتاژ فیلم های ویدئویی وجود دارد، پس از مشاهده فیلمی که سانسور یا دستکاری شده، متوجه برش تصویر یا قطع شدن کلام در تصاویر ویدئویی دستکاری شده خواهد شد و هر تصویری را باور نمی کند.
سرهنگ ایرج پورمستمند افزود: ارائه گزارش روزانه وزارت بهداشت و درمان در خصوص بیماری کرونا و سامان گرفتن فرآیند مدیریت و کنترل این بیماری، در کنار اقدامات پیشگیرانه و رصد بیش از پیش پلیس فتا باعث شده، انتشار شایعات در فضای مجازی در گیلان نسبت به هفته های اول شیوع کرونا 70درصد کاهش یافته است.

هشتگ هایی که دنیای مجازی را در شکست کرونا رو سفید کرد.
آن روی سکه فضای مجازی در غوغایی که کرونا به پا کرد البته دیدنی و ستودنی است.
خیلی ها هشتگ های کمک به همنوعان شان را به راه انداختند.
هشتگ در خانه بمانیم هم خیلی ها را پاگیر خانه ها کرد.
بسیاری از پزشکان با ضبط و انتشار تصاویر و یا درج مطالبی، از خطر ویروس کرونا برای شهروندان گفتند و راهکارهای پیشگیرانه را اعلام کردند.
خیلی ها در همین فضای مجازی، دور هم جمع شدند و دست خیلی های دیگر را گرفتند و مصداق بارز مواسات، همدلی و کمک مومنانه شدند.
معلم های زیادی در شبکه های مجازی برای دانش آموزان شان پیام گذاشتند: "در خانه بمانید! کلاسهای درس را به خانه های تان می آوریم!" و حق استادی را چه خوب به جا آوردند و نگذاشتند شاگردان شان از فرآیند آموزش عقب بمانند.
مثل مریم ، معلم جوانی که اهل بندر انزلی است و با هزینه شخصی از طریق فضای مجازی به دانش آموزان کلاسش درس می دهد و حتی برای بعضی از دانش آموزان که اولیای شان توان مالی ندارند، بسته های اینترنتی می خرد و هر روز با دانش آموزانش در ارتباط است.
در یک کلام، در جاهایی هم فضای مجازی دلها را به هم نزدیک کرد، مثل زمانی که حاج خانم معصوم از فرزندانش دور بود و از طریق تماس تصویری اینترنتی، با آنان دیدار تازه کرد.
به علت رعایت فاصله گذاری اجتماعی، مراسم ختم و عزاداری متوفیان کرونایی هم به همین فضای مجازی ختم شد و بازماندگان پیامهای تسلیت مجازی از دور و بری های شان گرفتند.

"شاد" سامانه ای که نامش بوی نشاط می دهد و کارکردش چیز دیگری است
مدیرکل آموزش و پرورش گیلان می گوید: بعد از شیوع بیماری کرونا و تعطیلی مدارس، وزارت آموزش و پرورش به دنبال راهکاری برای ارتباط بیشتر دانش آموزان، معلمان و اولیای دانش آموزان و مدرسه به طور نظام مند و سازمان یافته بود که در نهایت شبکه مجازی مستقل و امن با عنوان شبکه آموزش دانش آموزی موسوم به "شاد" در دستور کار قرار گرفت؛ شبکه آموزشی که از اول اردیبهشت کلید می خورد.
آنطور که نادر جهان آرای توضیح می دهد: در این سامانه، هر معلم با دانش آموزان کلاس خود ارتباط دارد و مدیر مدرسه هم می تواند، همه کلاسهای درس مجازی و فعالیت معلمان را در این شبکه آنلاین رصد کند.
وی به یکی از مزایای مهم اجرای این طرح اشاره کرد و گفت: حضور دانش آموزان در ساعت برگزاری کلاسهای درس ضروری است و ترک کلاس بدون اجازه قبلی، غیبت محسوب می شود؛ راهبردی که باعث می شود دانش آموزان حتما فرآیند آموزشی را مثل مدرسه اما در فضای مجازی سپری کنند.
مدیرکل آموزش و پرورش گیلان با بیان اینکه تاکنون حدود 30درصد از دانش آموزان گیلان به شبکه دانش آموزی شاد متصل شده اند افزود: تا 31فروردین، از مجموع ۱۹5هزار دانش آموز ابتدایی گیلان 60هزار و 446 نفر عضو شبکه آموزشی شاد شده اند.
نادر جهان آرای با بیان اینکه نام نویسی و عضویت دانش آموزان دوره متوسطه اول و دوم در گیلان از 30فروردین آغاز شده گفت: از 942مدرسه متوسطه اول در گیلان، تاکنون 719مدرسه به زیر چتر سامانه "شاد" رفته و از بین 414مدرسه متوسطه دوم هم 306مدرسه به این سامانه متصل شده است البته در روزهای آینده بقیه مدارس به تدریج به عضویت این سامانه آموزشی در می آیند.
وی در پاسخ به این سوال که تکلیف مدارس مناطق روستایی سخت گذر و عشایری که فاقد پوشش اینترنتی است چه می شود؟ هم گفت: فرآیند آموزشی در این مدارس که غالبا تعداد دانش آموزانش انگشت شمار است، به صورت چهره به چهره البته با رعایت الزامات فاصله گذاری اجتماعی است و برخی دانش آموزان در این مناطق هم از طریق آموزش تلویزیونی، درس می خوانند.

مدیرکل آموزش و پرورش گیلان با اشاره به اینکه اتصال به اینترنت برای استفاده از شبکه شاد رایگان است گفت: لازمه استفاده از این نوع آموزش، نصب اپلیکیشن شاد بر روی گوشی های هوشمند تلفن همراه، تبلت و یا رایانه است؛ فرآیندی که برخی از اولیای مدرسه و پدر و مادرها در انجام آن با چالش هایی مواجهد و اذعان دارند اختلالاتی در نصب، عضو شدن و استفاده از این شبکه وجود دارد و سامانه بسیار کند عمل می کند.
نادر جهان آرای می گوید: مشکلاتی در این باره وجود دارد که با برنامه ریزی های وزارتخانه در روزهای آینده حل خواهد شد.
او افزود: بنا داریم در قالب اجرای طرح مواسات و کمک مومنانه از مشارکت خیّران مدرسه ساز، برای تامین گوشی های هوشمند دانش آموزان بی بضاعت بهره ببریم.

تب بالای مصرف اینترنت در گیلان، یکی دیگراز علائم بیماری کرونا
از خوب تا بد نقش آفرینی فضای مجازی در غائله کرونا که بگذریم؛ می بینیم این بیماری ظاهرا سرها را بیشتر از قبل در گوشی های تلفن همراه و فضای مجازی کرده و مردم آنلاین تر از قبل شده اند تا جایی که براساس آمار اعلام شده از سوی مدیرکل ارتباطات و فناوری اطلاعات گیلان، پهنای باند مصرف اینترنت در این استان نسبت به روزهای قبل از شیوع کرونا، به طور میانگین 50درصد افزایش یافته است.
فرزاد توکلی با بیان اینکه در هفته اول فروردین99، پهنای باند مصرف روزانه اینترنت در استان، به طور میانگین90 گیگابیت بود گفت: با توجه به اجرای طرح شبکه آموزش دانش آموزی در فضای مجازی و همچنین آغاز آموزش مجازی در دانشگاه های گیلان، مصرف اینترنت در هفته های آینده در استان چند برابر خواهد شد.
وی با بیان اینکه محدودیتی در پهنای باند نداریم افزود:حتی اگر مصرف اینترنت تا 4برابر در استان افزایش یابد، زیرساختهای آن فراهم است اما در کنار این تجهیزات سخت افزاری باید امکانات نرم افزارهای هم فراهم باشد تا آموزش مجازی پاسخگوی نیازهای آموزشی باشد.
مدیرکل ارتباطات و فناوری اطلاعات گیلان با بیان اینکه در حال حاضر زیرساختهای آموزش مجازی در دانشگاههای گیلان چندان مناسب نیست گفت: البته تعدادی از شرکتهای فعال در این حوزه، برای تامین این زیرساختها در دانشگاه های استان، اعلام آمادگی کرده اند.
فرزاد توکلی اضافه می کند: براساس هماهنگی های انجام شده در وزارتخانه های علوم، تحقیقات و فناوری و ارتباطات و فناوری اطلاعات، پس از ثبت فهرست سایتهای دانشگاهی، مصرف اینترنت برای اساتید و دانشجویانی که از آموزش مجازی بهره می برند، رایگان خواهد بود که این کار در حال انجام است.
او می گوید: با وجود شایعات و جرائمی که کرونا در فضای مجازی رقم زد اما در برخی جنبه ها، روی خوش خود را نشان داد و مسبب ارزان تمام شدن خدمات آموزشی مجازی و نیز توسعه کسب و کارها و خرید آنلاین برای رعایت فاصله اجتماعی در استان شد.
مدیرکل ارتباطات و فناوری اطلاعات گیلان گفت: درگاه اینترنتی خرید آنلاین با عنوان"بیهین" در استان راه اندازی شده که افزون بر معرفی و ارائه خدمات خرید و فروش آنلاین، برای کسانی که تمایل به راه اندازی کسب و کار اینترنتی دارند، رایگان سایت و سامانه فروشگاهی تعریف می کند.

دنیای مجازی 2رو دارد، انتخاب با کاربر است!
فضای مجازی با همه گستردگی و در دسترس بودنش، حالتی دوگانه دارند و مثل شمشیر دو لبه عمل می کنند.
هرچند این فضای دور از دنیای حقیقی در آغاز شیوع کرونا، به جولان شایعات، همراه با جولان این ویروس جهان شمول در دنیا سرعت داد اما آنطور که پیداست با اطلاع رسانی، پایش و از همه مهم تر آگاهی مردم، تغییر موضع داده و حالا هم دست کاسبان را در کاسبی آنلاین گرفته، هم دست های خیران را برای مواسات و کمک مومنانه به هم گره زده و هم قرار است دست نظام آموزشی کشور را در آموزش نسل آینده ساز کشور بگیرد.
باید دید در هفته های آینده، فضای مجازی چه نمره ای می گیرد؟

* نویسنده: مریم امدادی