گزارش مکتوب:
کرونا؛ پنبه‌ای که سربرید؟!
این روز‌ها به هر دلیلی از درب خانه که خارج شوی با صحنه‌ای از سکوت و بی رونقی کوچه و خیابان‌های شهر و یا معدود افرادی مجهز به ماسک و دستکش پزشکی روبرو می‌شوید.
به گزارش
خبرگزاری صداوسیما مرکز چهارمحال و بختیاری،
صحنه‌ای که تا چندی پیش حتی در رویاپردازی‌های کودکانه هم دور از ذهن بود؛ اما امروز جهانی شده است.
اوایل اسفندماه ۹۸ بود که زمزمه‌های ورود ویروس کرونا به ایران بر زبان‌ها جاری شد و کم کم در اخبار رسمی کشور صدرنشین شد.
اواخر دسامبر۲۰۱۹ میلادی، نوع تازه‌ای از ویروس کرونا در شهر ووهان چین با همه گیری در انسان شیوع پیدا کرد و تبعاتش اقتصاد چین را به عنوان دومین ابر قدرت جهان تحت تاثیر قرار داد و اکنون شیوع این ویروس حدود ۲۰۰کشور دنیا را درگیر کرده است.
ابتدائی‌ترین موارد مشکوک ابتلا به ویروس کرونا در شهر قم مشاهده شد که به محض دریافت گزارش، تیم‌های شناسایی و مدیریت بیماری‌های واگیر و تیم‌های واکنش سریع در این شهر مستقر شدند و طبق پروتکل‌های موجود افراد مشکوک تحت ایزولاسیون قرار گرفته و از آن‌ها نمونه آزمایشگاهی اخذ شد. در میان نمونه‌های ارسالی به آزمایشگاه مرجع، نتایج آزمایش اولیه دو مورد از موارد مشکوک را از نظر ابتلا به کرونا ویروس مثبت و برخی موارد هم آنفلوآنزای تیپB اعلام شد.
همه جا امن و امان است، اینجا خبری از کرونا نیست؟!با وجود نشر این اخبار بین عامه مردم، فضای مجازی، رسانه‌های داخلی و خارجی و... در روز‌های آغازین اسفندماه قریب به اتفاق اکثر استانها شیوع ویروس کرونا را تکذیب کردند و از مردم خواستند تا از طریق رسانه ملی و خبرگزاری‌های معتبر اخبار مربوط به این حوزه را دنبال کنند و حتی معاونت مطبوعاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با صدور اطلاعیه‌ای از رسانه‌ها و فعالان شبکه‌های اجتماعی خواست از انتشار گمانه زنی‌ها، شایعات و فایل‌های صوتی، تصاویر و ویدئو‌های بدون منبع مشخص، ذکر آمار و ارقام بدون تایید از سوی نهاد‌های رسمی خودداری کنند و انتشار این اطلاعات را موجب اضطراب و اغتشاش خبری دانستند.
در این اطلاعیه گفته شد که کرونا، یک مساله جهانی است و شفافیت در اطلاع رسانی موثق و دقیق وظیفه ابلاغی از سوی رئیس جمهور به همه دستگاه هاست و رسانه‌ها با توجه به تخصصی بودن موضوع، تنها به انتشار اخبار رسمی از سوی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی بپردازند.
در پیشرفته‌ترین حالت اطلاع رسانی به مردم گفته شد که با شستن مکرر دست‌ها با آب صابون، روبوسی نکردن و استفاده از ماسک، استفاده از دستمال‌های یک بار مصرف برای ضدعفونی کردن دست‌ها و گوشی موبایل از ابتلا به این ویروس پیشگیری کنند.
کمی بعدتر نشست ستاد پیشگیری و مقابله با ویروس کرونا با دستور رئیس جمهور در وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تشکیل شد و معاون اول رئیس جمهور در این نشست گفت: وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی بر شرایط مسلط است و دولت تمام توان خود را برای مقابله با این ویروس بسیج کرده است و همه دستگاه‌ها در این زمینه موظف به تبعیت از وزارت بهداشت هستند.
اسحاق جهانگیری از همه تولیدکنند‌های ماسک خواست تا به صورت سه شیفته این محصول را تولید کنند، تا مردم در زمینه ویروس کرونا به چیزی نیاز نداشته باشند.
معاون اول رئیس جمهور گفت: توان پزشکی و درمانی کشور و ظرفیت ما برای مقابله با ویروس کرونا بالاست و در دنیا رتبه بالایی در این زمینه داریم.
دولت از ابتدای شیوع کرونا، در چند جلسه موضوع را بررسی کرد و تصمیمات مقتضی در مرز‌ها اتخاذ شد، وزارت بهداشت با حساسیت تمام موضوع را رصد کرده و با توجه به مشاهده شدن علایم، اقدامات جامع‌تر و عمومی تری را اجرایی کرد.
از علت بروز این رخداد در ایران، ورود تا چگونگی انتشارش، از مدیریت بحران تا آمادگی و توان مقابله و چگونگی خدمات رسانی به مردم که بگذریم، کرونا یک نکته قابل تامل دارد.
آنهم اینکه کرونا چه ویروس طبیعی ناشی از خوردن خفاش و حیوانات باشد و چه ویروس تولیدی و نشت یافته از آزمایشگاه‌های علمی دشمنان، یک "آفند" ورودی به کشور است.
آفندی که شرایط کنونی کشور حاکی از ورود غیر منتظره و کم توانی در کنترلش دارد و نکته قابل تامل‌تر اینکه پدافند غیر عامل کشور کجای "آفند کرونا" قرار دارد.
مگر نه اینکه اعضای پدافند غیرعامل کشور باید با اقدامات غیر مسلحانه موجب افزایش بازدارندگی، کاهش آسیب پذیری، تداوم فعالیت‌های ضروری، ارتقاء پایداری ملی و تسهیل مدیریت بحران در مقابل تهدید‌ها و اقدامات نظامی دشمن شوند.
به نظر می‌رسد سازمان پدافند غیرعامل به عنوان مهمترین نهاد حکومتی برای مقابله با بیماری کرونا باید بیش از پیش وارد میدان شود و با محوریت تخصصی وزارت بهداشت، ساماندهی موضوع را بر عهده بگیرد، سازمان پدافند غیرعامل، به عنوان نهادی ملی و فراقوه با عضویت نهاد‌های مختلف می‌تواند تصمیمات قاطع تری بگیرد و اجرایش را از بقیه مطالبه کند.
درست است که زندگی انسان همواره با وقوع حادثه عجین است و مخاطرات متعدد با منشاء طبیعی یا انسانی به سرعت یک چشم بر هم زدن قادر است زندگی را دگرگون کند؛ اما کرونا ویروسی است که به عنوان یک "آفند" وارد کشور‌های جهان شده است و با توجه به اینکه بسیاری از کشور‌ها قبل از ایران آلوده شده اند، می‌طلبید تا حوزه پدافندی کشور با آمادگی و برنامه ریزی بیشتری با آن مقابله می‌کرد.
رئیس سازمان پدافند غیر عامل کشور معتقد است به صورت قاطع نمی‌توان گفت که ویروس کرونا جنگ بیولوژیک هست یا خیر؛ البته بخش زیادی از ویژگی‌های یک جنگ بیولوژیک را دارد.
آقای جلالی می‌گوید: ما در سال‌های گذشته سازمان پدافند زیستی طراحی و برنامه ریزی شده و ساختار‌های مختلف تعیین و ابلاغ و قرارگاه زیستی فعال شده است.
وی می‌گوید: از اوایل تا اواخر بهمن ماه در ۱۰ استان سازمان پدافند زیستی تشکیل و در جلسات مختلف وظایف آن‌ها مشخص شد که قبل از اعلام رسمی ویروس کرونا انجام و به صورت رسمی اعلام شد و ستاد ملی مبارزه با کرونا تشکیل شد که اسم سازمان پدافند غیرعامل در این ستاد ملی وجود نداشت و من به عنوان نماینده ستاد کل در این جلسات شرکت کردم.
در کشور ایران سازمان پدافند غیرعامل کشور، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، وزارت اطلاعات، وزارت دفاع و پشتیبانی نیرو‌های مسلح، وزارت صنعت، معدن و تجارت، وزارت نیرو، سازمان حفاظت محیط زیست، صدا و سیما، جمعیت هلال احمر، نیرو‌های مسلح و سایر دستگاه‌ها بر حسب مورد از اعضای پدافند زیستی هستند.
مدیرکل پدافند غیرعامل استان چهارمحال و بختیاری می‌گوید: در پدافند غیرعامل تمام نهادها، نیروها، سازمان‌ها، صنایع و حتی مردم عادی می‌توانند نقش مؤثری ایفا کنند در حالی که در پدافندعامل مانند سیستم‌های ضدهوایی و هواپیما‌های رهگیر، تنها نیرو‌های مسلح مسئولیت برعهده دارند.
علی محمدی گفت: هم اکنون همکاری رابطان پدافند غیرعامل در دستگاه‌های اجرایی با دانشگاه‌های علوم پزشکی استان برای مقابله با کرونا ویروس و تهدید‌های زیستی ضروری است.
وی افزود: رویکرد‌های زیستی برای مقابله با کرونا با جدیت در دستور کار است و باید در مقابله با کرونا ویروس تمامی جوانب سنجیده شود.
عباسی، رئیس ستاد مبارزه با کرونای استان هم کاهش زمان فعالیت کاری ادارات، کاهش تعداد کارمندان با اجرای دورکاری، ضدعفونی روزانه ادارات و اماکن عمومی و استقرار پایگاه‌های تب سنجی در مبادی ورودی و خروجی استان ها، نپذیرفتن گردشگر به استان، تولید اقلام بهداشتی با کمک گروه‌های جهادی و مردمی و... را از مهمترین اقدامات مقابله با کرونا در استان برشمرد.
عضو شورای پدافند غیرعامل صمت استان که این روز‌ها نقشی بسیار اثرگذار در تامین اقلامی بهداشتی مقابله با کرونا دارد، هم می‌گوید: در اکثر منابع علمی و نظامی دنیا اصول مهم پدافند غیرعامل، در قالب: رصد، پایش، آشکارسازی، هشدار دهی، تشخیص، تصمیم و عملیات، کنترل، حفاظت وپیشگیری، امدادونجات، درمان، بازتوانی منابع، محدود سازی و رفع آلودگی در برابر تهدیدات زیستی وهشدار به موقع است که در زمینه کرونا هم می‌توان با اجرای بخشی از آن در مدیریت این بحران اقدام کرد؛ و این در حالی است که رییس دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد می‌گوید: پس از شیوع ویروس کرونا در کشور حتی برای تهیه اقلام بهداشتی مورد نیاز کادر پزشکی از جمله گان، دستکش لاتکس و ماسک به دلیل تقاضای بیش از اندازه مردم با کمبود مواجه شدیم.
دکتر شیرانی با درخواست خود قرنطینگی از مردم استان، می‌گوید: باید همه مردم در گروه‌های سنی مختلف با رعایت بهداشت فردی، در این زمینه آگاه و هشیار باشند، به این دلیل همواره رعایت اصول بهداشتی می‌تواند سلامت ما را در برابر این ویروس تأمین کند.
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی استان هم می‌گوید: دوره کمون این بیماری یک تا ۱۴ روز و گاهی بیشتر، اعلام شده است و در کسانی که سابقه بیماری مزمن مانند بیماری تنفسی، قلبی، کبدی یا کلیوی داشته اند یا به هر دلیلی سیستم دفاعی بدنشان ضعیف شده، ممکن است بیماری کرونا ویروس جدید شدیدتر شده و منجر به بستری و گاهی فوت بیمار شود.
سید راشد جزایری می‌گوید: در حال حاضر واکسنی برای ویروس کرونا وجود ندارد و بهترین راه پیشگیری از این عفونت، دوری از قرارگیری در معرض ویروس است.
رییس صمت استان هم از فعالیت ۱۶واحد فعال در زمینه تولید شوینده و ضدعفونی کننده با ظرفیت سالانه ۱۴هزار و ۴۰۰تن در استان خبر داد و گفت: روزانه ۲۱هزار عدد ماسک در استان تولید و پس از ضدعفونی و پرتودهی روانه بازار مصرف می‌شود.
سجاد رستمی همچنین از تولید ۱۰میلیون و ۵۰هزار عدد دستکش پلی اتیلنی در استان خبر می‌دهد و می‌گوید: از ابتدای شیوع ویروس کرونا تاکنون ۴۳۴هزار و ۵۳۷کیلوگرم انواع ضدعفونی کننده بر پایه الکل هم تولید و به بازار مصرف عرضه شده است.
وی تاکید می‌کند:با شیوع ویروس کرونا در کشور بسیاری از کارخانه‌های راکد فعال و بسیاری هم خط تولید خود را بر مبنای فرآوری الکل تغییر داده اند.
شریفی، مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان هم می‌گوید: کرونا تمام اجتماعات فرهنگی استان و کشور از جشن و شادمانی تا نماز جمعه و... را تعطیل کرده است.
کشورمان، هم اکنون با یک "تهدید زیستی" مواجه است، اگر اوضاع به همین منوال پیش برود، بعید نیست با "بحران زیستی" هم مواجه شویم، حالا وزارت بهداشت تصمیم گرفته تا تجارت، گردشگری و مسافرت تعطیل شود و یک سوی این تصمیم اقتصاد است. بخش‌هایی مانند گردشگری، هتلداری و مشاغل جانبی و حتی اصناف کشور تعطیل شده و به شدت اقتصاد را تحت تأثیر قرار داده است؛ پس باید تصمیم گیری و برنامه ریزی درست به ویژه از سوی سازمان پدافند غیرعامل کشور در این زمینه وجود داشته باشد.
شاید کرونا همچون یک بدافزار جنگی در کوتاهترین زمان ممکن نفس مبتلایان را می‌برد؛ اما با همه بدی هایش مزایایی هم برای کشور داشت و آن هم اینکه علاوه بر رونق تولید برخی واحد‌های صنعتی و اقلام بهداشتی، ارتقاء سطح رعایت بهداشت فردی و اجتماعی، همبستگی ملی و... با زبان بی زبانی به همه فهماند که کشور به همه چیز نیازمند است.
با گذر از تعطیلات نوروزی، خود قرنطینگی و خانه نشینی اجباری ناشی از اجرای طرح فاصله گذاری اجتماعی، اتفاق بدی که امروز در حال اتفاق است، تردد قابل توجه مردم در خیابان‌ها و تداوم این وضعیت خبر ناخوشایندی است که حاکی از احتمال افزایش شیوع کرونا و استمرار این میهمان نامیمون و بدقدم می‌دهد؛ آنهم تنها به دلیل اینکه همه ما به عنوان عضو ملی شورای پدافند کشور به وظیفه فردی خودمان برای مقابله با این "آفند" نامرئی تلاش نکردیم.
در واقع رفتار جامعه، تعیین کننده واکنش ویروس کروناست و برای مقابله با این ویروس باید عزم جدی ایجاد شود و هر ایرانی به عنوان یک عضو اصلی پدافند و میدان دار جنگ بیولوژیک و مقابله با کرونا با همراهی خودشان می‌توانند موجب پایداری در حوزه‌های بهداشتی، اقتصادی، اجتماعی، رفاهی، امنیتی، سیاسی و... شود تا به سلامت از این برهه حساس و رزمایش بیولوژیک گذر کنیم.