هشدار ایران, اروپا را به عقب نشینی وادار کرد
مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا از توافق طرفین برجام برای تمدید زمان بررسی اختلافات در مکانیسم ماشه خبر داد, آیا اتحادیه اروپا به دنبال روشن شدن سرنوشت انتخابات ریاست جمهوری امریکاست؟
«جوزف بورل» مسؤول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در بیانیهای که روز جمعه منتشرشد اعلام کرد نامهای را در تاریخ ۱۴ ژانویه از وزیران خارجه فرانسه، آلمان و بریتانیا در رابطه با ارجاع اجرای تعهدات ایران تحت برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) به کمیسیون مشترک دریافت کردم که به فعال سازی مکانیسم حل اختلاف منجر شد. به تبع آن مذاکرات دوجانبه و جمعی گستردهای را انجام دادم. همه طرفهای برجام بر تصمیم خود برای حفظ توافق که به نفع همه است، تاکید کردند.
"بورل" افزود: با وجود اختلاف بر سر شروط، درباره نیاز به زمان بیشتری با توجه به پیچیدگی مسائل توافق شده وجود دارد و از این رو جدول زمانی مکانیسم حل اختلاف تمدید شد. همه توافق کردند مذاکرات در سطح کارشناسی برای رفع نگرانیها درباره اجرای توافق هستهای و تأثیرات گستردهتر خروج آمریکا از آن و اعمال دوباره تحریمها که همه طرفهای برجام درباره آن ابراز تأسف کردهاند، ادامه یابد.
در بخش دیگری از این بیانیه آمده است: کمیسیون مشترک روند پیشرفت مذاکرات را به طور منظم بررسی خواهد کرد و نشست بعدی خود را در ماه فوریه (بهمن) برگزار خواهد کرد.
پس از اینکه ایران در واکنش به خروج امریکا از برجام و عمل نکردن تروئیکای اروپا به تعهدات برجامی خود گام پنجم در کاهش تعهدات هسته ای خود را برداشت سه کشور اروپایی انگلیس, فرانسه وآلمان اروپا اعلام کردند ساز و کار فعال سازی مکانیسم ماشه را بررسی خواهیم کرد. این رویکرد اروپا سبب شد تا علی لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی در باره کاهش همکاری ایران با آژانس بین المللی انرژی اتمی و محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه در خصوص خروج ایران از ان پی تی(معاهده منع گسترش تسلیحات هسته ای ) در صورت مطرح شدن موضوع هسته ای ایران در شورای امنیت هشدار دهند.
به نظر می رسد هشدارهای ایران کارساز بوده و اکنون مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا با تاکید بر اینکه برجام هیچ جایگزینی ندارد بر نیاز به زمان بیشتر برای گفتگو در باره حل اختلافات سخن می گوید.
ایران در گام پنجم کاهش تعهدات هسته ای خود اعلام کرد به هرمیزان و هر مقدار که نیاز داشته باشد غنی سازی اورانیوم را در دستور کار قرار خواهد داد و اکنون به نظر می رسد تروئیکای اروپایی به این نتیجه رسیده است که هشدارهای تهران جدی است و درصورت اجرایی کردن مکانیسم ماشه دیگر برجام از بین خواهد رفت.
در چنین شرایطی به نظر می رسد تروئیکای اروپا با خریدن وقت سعی دارد اوضاع را تا زمان انتخابات ریاست جمهوری امریکا و تعیین تکلیف ترامپ اداره نماید و چه بسا گفتگوهای کارشناسی طولانی با ایران و نمایندگان چین و روسیه برگزار نماید و تهران را متقاعد نماید که طی این مدت در خصوص غنی سازی اورانیوم به اجرای حداقل کاهش تعهدات هسته ای خود اکتفا کند.
در این خصوص به گزارش روزنامه آمریکایی وال استریت ژورنال اشاره می شود که به نقل از دیپلمات های غربی نوشت، سران اروپا به طور رسمی از ایران خواسته اند به اقداماتی که در زمینه نقض توافق هسته ای در ماه های اخیر انجام داده است، خاتمه دهد. اما دیپلمات های اروپایی انتظار ندارند ایران چنین کاری انجام دهد و به طور خصوصی اعلام کرده اند آمادگی دارند این اقدامات را تحمل کنند و به گفتگو با ایران ادامه دهند. آنها خود را آماده می کنند تا بعد از پایان دوره 60 روزه به مذاکرات ادامه دهند.
از سویی ترامپ تصور می کرد که با همسویی اروپا با امریکا و فعال کردن مکانیسم ماشه می تواند تهران را برای نشستن پشت میز مذاکره برای تحمیل توافق جایگزین برجام تحت فشار قرار دهد اما هشدارهای تهران نشان داد که چنین
خواب و خیالی تعیبرناپذیر است و از همین رو این احتمال وجود دارد که شاهد شکاف در مواضع اروپا و امریکا در خصوص برجام باشیم.