تاملی بر توجیههای نه گانه موسسه تحقیقاتی واشنگتن برای حضور نظامی آمریکا در عراق
موسسه تحقیقاتی واشنگتن باقرار دادن ویدئویی در پایگاه اینترنتی خود, دلایلی را برای توجیه حضور نظامی آمریکا در عراق - البته تحت عنوان "استمرار نیاز آمریکا و عراق به یکدیگر" - مطرح کرد.
دو دلیل نخست به مبارزه با داعش ارتباط دارد:
اولین دلیل این موسسه این است که "حضور هر چند متعادل نیروهای آمریکایی در عراق برای حفظ پیروزی بر داعش که در عراق و سراسر خاورمیانه را به آشوب کشانده اند, ضروری است. هر چند که داعش دیگر سرکردگان و اراضی تحت اختیار سابق خود را ندارد ولی همچنان مایه نگرانی برای امنیت منطقه ای به شمار می آید."
دومین دلیل نیز اینکه: "خروج آمریکا از عراق باعث می شود توان اروپایی ها برای کمک به آموزش های ضد تروریستی عراق کاهش یابد که یکی از عمده ترین نیروهای طرفدار غرب و ایجاد ثبات در عراق به شمار می آید."
این در حالی است که آمریکا، رژیم صهیونیستی، اروپا و متحدان منطقهای آنها خود عامل سازماندهی، تجهیز و گسیل عناصر داعش به سوریه و عراق بوده اند و هم اکنون نیز از این پدیده برای توجیه حضور نظامی خود در منطقه سود میجوید.
دلیل سوم موسسه تحقیقاتی واشنگتن: "یکی از اهداف قاسم سلیمانی بیرون راندن آمریکا از عراق بود. اگر آمریکا اکنون از عراق خارج شود, فتحی را که سلیمانی در زمان زندگی خود به آن دست نیافت, بعد از مرگش به وی داده می شود."
اما آن طرفی که خواهان خروج آمریکا از عراق و حتی کل منطقه هستند مردم عراق و کشورهای اسلامی است و محبوبیت سردار سلیمانی - در حد و اندازه یک اسطوره ایرانی، اسلامی و جهانی - نیز از این جهت بود که به بهترین وجه شرایط را برای تحقق این هدف بزرگ فراهم میکرد.
دلیل چهارم: "آمریکا سرمایه گذاری زیادی در عراق انجام داده و نیروهای زیادی را در این کشور از دست داده است تا عراقی مستقل و مردمسالار ایجاد شود و این در حالی است که مداخلات ایران تهدیدی برای پیشرفت عراق به شمار می آید. با حضور آمریکا, عراق به دامان ایران نمی افتد."
شور و شدت سوگواری مردم عراق در تشییع پیکرسردار سلیمانی نشان داد مردم این کشور خواهان خروج عراق از دامان آمریکا هستند.
علاوه بر این آنچه آمریکا در عراق میخواهد سیطره بر چاههای نفت و این منطقه استراتژیک در خاورمیانه است؛ نه عراقی مستقل، مردمسالار و پیشرفته.
موسسه تحقیقاتی واشنگتن در توضیح دلایل بعدی به این حقیقت صراحتا اشاره میکند:
در توضیح دلیل پنجم به منافع سیطره بر چاههای نفت عراق برای آمریکا اشاره میشود، هرچند از تعبیر "حضور آمریکا باعث حفظ این دارایی برای اقتصادهای عراق, آمریکا و دنیا می شود" استفاده میگردد: "عراق یکی از عمده ترین صادر کنندگان نفت در دنیاست و یکی از عمده ترین ذخایر نفتی را برای آینده داراست؛ حضور آمریکا باعث حفظ این دارایی برای اقتصادهای عراق, آمریکا و دنیا می شود. در صورتی که آمریکا از این کشور خارج شود, ایران به صورتی فزاینده کنترل بخشی گسترده از بخش انرژی و منابع نفتی را به دست می گیرد."
در تبیین دلیل ششم و هفتم به نگرانیها درباره پیامدهای خروج نظامیان آمریکا و استقلال عراق بر دیگر کشورهای همسایه اشاره شده است.
دلیل ششم: "خروج آمریکا از عراق باعث می شود اردن, دیگر همسایه عراق با چالش های جدید امنیتی روبرو شود. منابع امنیتی و اطلاعاتی این پادشاهی هم اکنون نیز در مرزهای این کشور با سوریه با فشار زیادی روبرو هستند و حال باید مرزهایی به مراتب طولانی تر و دور افتاده تر با عراق را نیز زیر نظر داشته باشند."
در توضیح دلیل هفتم هم آمده است: "تقریبا همه کشورهای خلیج فارس به حضور نیروهای آمریکایی در عراق, به چشم بنیانی برای نیروهای آمریکایی مستقر در خاک خود و موضوعی بسیار مهم برای دفاع از خود در برابر ایران نگاه می کنند. خروج از عراق نشان از نبود تعهد از سوی آمریکا برای دفاع از متحدان خلیج (فارس) به شمار می آید."
طبیعتا منظور این موسسه از تهدید خروج نظامیان آمریکایی برای کشورهای همسایه عراق، تهدیدی است که این خروج برای حاکمیتهای تا دندان وابسته این کشورها وجود دارد. تجربه نشان داده است که به محض اینکه روزنه ای برای ابراز عقیده و احساسات مردم کشورهای منطقه و جهان باز میشود باورها و احساسات ضد غربی، صهیونیستی و آمریکایی آنها به شدیدترین وجه ظهور و بروز پیدا میکند.
موسسه تحقیقاتی واشنگتن در دو دلیل پایانی صراحتا به دو ضرورت بسیار مهم دیگر - یا مهمترین ضرورت - حضور نظامی آمریکا در عراق اشاره میکند: یکی حراست از رژیم صهیونیستی, و دیگری حفاظت از سرمایه های آمریکا در عراق.
دلیل هشتم: "خروج آمریکا از عراق باعث می شود دست ایران و متحدانش برای عملیات در عراق باز باشد و پای آنها به سوریه و در نهایت مرزهای اسرائیل کشیده شود. حضور آمریکا در عراق به معنی محدود ساختن عملیات اسرائیل علیه ایران در خاک عراق است و این برای عراق و برای اسرائیل خوب است."
دلیل نهم: "نیروهای آمریکایی محافظ سرمایه گذاری های ما در عراق مستقل و مردمسالار است؛ خروج آنها از عراق به سود داعش و ایران است و ادامه حضور آنها در عراق باعث افزایش ثبات در منطقه ای خاص و آسیب پذیر خواهد شد."
به نظر میرسد منظور از سرمایه گذاریهای آمریکا در عراق، سرمایه گذاری است که برای سیطره بر چاههای نفت عراق صورت گرفته است.
----------------------------------------------
عبدالرضا خلیلی