تحول نظام سلامت و تحول هر نظام ارائه خدمت، بدون تحول عرصه آموزش میسر نیست.
وزیر بهداشت ادامه داد: باید در یک ساختار جدید کمک کنیم که با تعیین یک قائم مقام برای رسیدگی به بحثهای درمان و بهداشت و دارو- رئیس دانشگاه بیشتر وقت خود را برای اموزش و پژوهش بگذارد ضمن اینکه درباره نحوه انتخاب مدیران بیمارستانهای دانشگاهها نیز باید تصمیم گیریهای دیگری با تاکید بر آموزش نیز داشته باشیم.
وی با اشاره به اینکه تعداد قابل توجهی معاون بهداشت، پزشک عمومی هستند و هیئت علمی نیستند افزود:به روسای دانشگاه ابلاغ کردم که باید معاون بهداشت عضو هیئت علمی باشد، متاسفانه ۶۰ درصد از معاونان بهداشت غیرهیئت علمی هستند.
وزیر بهداشت گفت:: اعتقاد ما اینست که تمام افراد بااستعداد واجد شرایط بدون پایگاه طبقاتی باید به آموزشهای علوم پزشکی دست یابند بدون در نظر گرفتن پایگاه طبقاتی باید سعی کنیم فقیرترین افراد نیز از آموزش عالی محروم نشوند.
وی گفت:: در اصلاح سهمیه دانشجویان علوم پزشکی باید بررسی کرد در هر رشته بر اساس توانمندی دانشگاه و نیازهای نظام ارائه خدمت سهمیه انتخاب شود نه اینکه افرادی تربیت شوند که فقط به بهانه دکترا با منابع دولت تحصیل کنند و روی دست بمانند.
وزیر بهداشت خاطر نشان کرد:در بخش افزایش یا کاهش ظرفیت علوم پزشکی نیز باید بررسی شود چه کسی- با چه سطحی از مهارت -با چه هزینهای -در کجا و برای چه خدمتی باید تربیت شود. شاید در جاهایی ظرفیت کم و جایی ظرفیت زیاد شود، ولی تمام تلاش ما این است که از ظرفیت موجود بیشترین بهره را در پذیرش بیشتر دانشجو انجام دهیم به شرط اینکه همپای آن در نظام ارائه خدمت نیز جایگاهی برای خدمت آنها تعیین شود.
وی با اشاره به اینکه تحول آموزشی در دانشگاههای علوم پزشکی مدتی است که آغاز شده است و ادامه نیز دارد، گفت:: تحول نظام سلامت و تحول هر نظام ارائه خدمت بدون تحول عرصه آموزش میسر نیست، تحول در شیوه پذیرش دانشجو، تحول در شیوهها و مدلهای اموزشی، تحول در ارتقای اعضای هیئت علمی و ایجاد یک دگرگونی در مدلهای اموزشی و اجرایی بخش اموزش در بیمارستانهای دانشگاهی و جامعه محور کردن اموزش علوم پزشکی، باید همواره مد نظر قرار گیرد.
وزیر بهداشت در ادامه به نحوه اداره بیمارستانهای آموزشی اشاره کرد و گفت: هم اکنون این مسئولیت بیشتر برعهده معاونان درمان است که قرار است معاونان اموزشی نیز در این امر مداخله بیشتری کنند.
نمکی با تاکید برجامعه محور کردن آموزش علوم پزشکی و اجرای طرح هر خانه یک پایگاه سلامت گفت: برای جامعه محور کردن نظام سلامت فردی را درون خانه تعریف و در سه حوزه تربیت خواهیم کرد. در حوزه پیشگیری مثل رژیم غذایی و کنترل فشارخون و دیابت، در حوزه فوریتهای پزشکی قبل از رسیدن اورژانس و در بخش توانبخشی، زیرا جامعه به سمت سالمندی میرود. نکته مهم این است که دانشگاه باید به عرصه خانواده ورود کند، ما ادغام آموزش در طرح هر خانه یک پایگاه سلامت را در اسفند به بحث و بررسی خواهیم گذاشت.
وی افزود: باید دانشجوی پیراپزشکی و پزشکی درگیر حل مسائل اجتماعی درون خانواده شود تا آموزش پزشکی خانواده محور داشته باشیم.
دکتر نمکی همچنین درباره پذیرش دانشجویان ایرانی خارج از کشور گفت:: باید برای انها نیز راهگشا باشیم، کسانی که استعداد و استحقاق صندلی پزشکی را دارند میتوانند در وطن خود درس بخوانند، اما باید در چارچوبهای دانشجویان داخل کشور قرار بگیرند.
وزیر بهداشت همچنین درباره پذیرش دانشجویان خارجی در دانشگاههای علوم پزشکی نیز گفت: ۵ هزار دانشجوی خارجی در کشور در حال تحصیل هستند. قطعا یکی از کارهای ما پذیرش بیشتر دانشجوست که هم کمکی اقتصادی و علمی برای دانشگاههای علوم پزشکی دارد و هم اینکه هر کدام از این دانش اموختگان بعنوان یک پیام آور علمی و فرهنگی میتوانند در دنیا به مردم خدمت کنند.
وی در باره اصلاح سهمیه ورود به دانشگاهها اعم از سهمیه ایثارگران نیز افزود: در این خصوص، پیشنهادی تقدیم دولت شده است که بعد از این که مراحل خود را طی کند، جزئیات آن را اعلام خواهیم کرد.
وزیر بهداشت به سختیها و مشکلات مالی دانشگاههای علوم پزشکی اشاره کرد و گفت: بدهیهای تامین اجتماعی در آینده نزدیک پرداخت میشود و این نوید را میدهم که این سه ماهه آخر را نسبت به سه ماهه پیش از آن بهتر سپری خواهید کرد. تقاضا میکنم در مدیریت اندک منابع حوزه آموزش توجه کنید.
تحریم داروها، جنایت علیه بشریت است
وزیر بهداشت درمان و آموزش پزشکی گفت: به رغم تأمین ارز و ریال لازم برای واردات داروی بیماران MPS، مدتها است که آمریکا تمامی راههای انتقال این دارو را به کشور ما بسته که نماد جنایت علیه بشریت است.
آقای دکتر سعید نمکی در حاشیه اجلاس معاونین آموزشی دانشگاههای علوم پزشکی کشور، در پاسخ به سوالی در خصوص تحریم داروهای بیماران MPS توسط آمریکا، بیان کرد: متأسفانه داروی بیماران MPS فقط در یک کمپانی آمریکایی و در کنار آن، یک کمپانی کرهای تحت لیسانس آمریکا تولید میشود و به رغم تأمین ارز و ریال لازم برای واردات این دارو، مدتها است که آمریکا تمامی راههای انتقال این دارو را به ایران بسته است. اما با تلاش همکارانمان تا هرجا که توانستیم، تحریمها را دور زدیم و برای تأمین تمام داروهای اساسی هیچ مشکلی نداریم و تنها دارویی که با تلاشهای مضاعف هم نتوانستیم مسیری برای واردات آن باز کنیم، داروی بیماران MPS است و آمریکا با کمال بی رحمی و ظلم، از ارائه این دارو امتناع میکند.
وزیر بهداشت درمان و آموزش پزشکی گفت: در اعتراض به این مسأله، نامهای به تدروس، دبیرکل سازمان بهداشت جهانی نوشتم و به شدت گله کردم که این موضوع یک جنایت علیه بشریت است که آمریکاییها بر ما اعمال میکنند، اما همچنان برای تأمین این دارو تلاش میکنیم.
گفتنی است؛ موکوپلی ساکاریدوز (MPS) بیماری است ژنتیکی که با جهش دریک ژن یا شکست در چند ژن در فرد بروز میکند. از علائم فنوتیپی آن، بزرگی کبد و طحال، کدورت قرنیه چشم، انگشتان پنجه کبوتری، فتق ناف و بیضه، تغییر شکل یافتن (دفرمه) استخوانها و با پیشرفت بیماری مشکلات قلبی و ریوی بزرگی سر (هیدروسفالی)، تنگی کانال گردن است که موجب اختلالات حرکتی در بیمار میشود.
نقش مهم دانشگاه علوم پزشکی مجازی در ارائه آموزشهای حوزه سلامت به جامعه
وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی گفت: راه اندازی دانشگاه علوم پزشکی مجازی یکی از شاهکارهای وزارت بهداشت بوده است و میتواند کمکهای زیادی به ما در ارائه پیامها و بستههای آموزشی حوزه سلامت به تمام قشرهای جامعه کند.
دکتر سعید نمکی اظهار داشت: این دانشگاه در پیشبرد و موفقیت طرح "هرخانه یک پایگاه سلامت" میتواند نقش بسیار مهم و اساسی داشته باشد، چون باید از ابزار و امکانات و فناوری به بهترین وجه، استفاده کنیم.
وزیر بهداشت افزود: در حال حاضر با تله مدیسین (تامین سلامت از راه دور) و آموزش از راه دور، باید در حوزه سلامت کار کنیم و نمیتوانیم با توجه به دگرگونی تقاضاهای نظام سلامت و نظام آموزش عالی، با شیوههای قدیمی، مدیریت کنیم.
دکتر نمکی خاطرنشان کرد: هنوز هم اعتقاد دارم که انسانهای ماهر متناسب با نظام ارائه خدمت، تربیت نکرده ایم که بخشی از ساختار ارائه خدمت و بخش دیگر به مهارت آموزی در دانشگاهها برمی گردد.
وی افزود: اگر دانشگاه بتواند به این سوالات پاسخ دهد که چه کسی را با چه سطحی از مهارت طی چه دورهای با چه هزینهای کجا توسط چه کسی و برای کدام جایگاه ارائه خدمت میخواهیم تربیت کنیم، به پیشرفت میرسیم.
نمکی گفت:: رشد برخی رشتههای تخصصی و فوق تخصصی، برای نظام سلامت، فایده چندانی نداشته است و متاسفانه بیماری مدرک گرایی امروز در همه کشورها وجود دارد و منحصر به ایران نیست.
وزیر بهداشت با تاکید بر لزوم بازتعریف نظام ارائه خدمت، گفت: متاسفانه در حال حاضر هنوز دانشجویان رشته پرستاری را بیمارستان محور تربیت میکنیم و آموزشهای مراقبت در منزل را به او ارائه نمیکنیم و هنوز به مولفههای اجتماعی موثر بر سلامت به شکل عمیق نگاه نکرده ایم و آشنایی با این مولفه ها، باید جزو لاینفک آموزش علوم پزشکی باشد.
نمکی تاکید کرد: باید آموزشهای لازم متناسب با شرایط جامعه و نظام ارائه خدمت را در دورههای آموزشی دانشجویان، ادغام کنیم و کشور بیشتر به متخصصان داخلی، اطفال، جراح عمومی و زنان نیاز دارد و در نظام سلامت، سرباز برای ارائه خدمت کم و ژنرال، زیاد داریم و این هم یکی از گرفتاریهای حوزه آموزش است.
وی خاطرنشان کرد: معتقدم که اخلاق را باید از پیشکسوتان بیاموزیم. اسطورهها و اسوهها در حوزه سلامت را از دست میدهیم و با کتاب، نمیتوان اخلاق پزشکی آموخت بلکه با انسانهای پیشکسوت و الگو میتوان اخلاق پزشکی در کشور را تقویت کرد.
نمکی افزود: روسای دانشگاهها به دلیل گرفتاریهای حوزه بهداشت و درمان، وقت کمتری به حوزه آموزش و پژوهش اختصاص میدهند و به دنبال احیای سازمان سلامت استانها یا سازمانهای بهداشت و درمان منطقهای هستیم تا روسای دانشگاهها بیشتر به حوزه آموزش و پژوهش بپردازند.