پژوهشکده فرآوری مواد معدنی دانشگاه تربیت مدرس با رویکرد احیای معادن کم عیار فلوئوریت موفق به کسب دانش فنی تولید بریکت کنسانتره فلوئوریت عیار متالورژیکی در اقتصادی‌ترین و عملیاتی‌ترین مسیر شد.
مدیر گروه فرآوری و کانه آرایی و هیدرو متالورژی افزود: در این صنایع، به منظور روانسازی سرباره و ایجاد سرباره پفکی به وفور از این نوع کنسانتره فلوئوریت به عنوان کمک ذوب استفاده می‌شود، اگر چه فلوئوریت خودش نقطه ذوب بالایی دارد، ولی وقتی به کوره افزوده می‌شود خیلی سیال شده و با روان سازی سرباره و جدایش بهتر ناخالصی‌ها از فلز مذاب، عملیات پالایش را تسهیل می‌کند.
آقای توکلی افزود: اکنون، ظرفیت فعلی تولید فولاد خام، آهن اسفنجی، گندله و کنسانتره به ترتیب ۲۷، ۲۵، ۲۳ و ۴۳ میلیون تن است و باید طبق چشم انداز ۲۰ ساله فولاد تا سال ۱۴۰۴، ۲۸ میلیون تن فولاد خام، ۳۳ میلیون تن آهن اسفنجی، ۳۲ میلیون تن گندله و ۴۳ میلیون تن کنسانتره دیگر تولید شود و این به منزله افزایش مصرف قابل توجه فلوئوریت در این صنایع است.
وی ادامه داد: در کنار نیاز روز افزون صنایع به این ماده معدنی، کاهش ذخایر پرعیار فلوئوریت و فقر دانش فنی عملیاتی در زمینه فرآوری آن منجر به خروج ارز و واردات بی رویه این ماده معدنی از کشور‌هایی نظیر چین و ترکیه شده است، این در حالی است که در ایران، بیش از یک میلیون و ۳۰۰ هزار تن ذخیره احتمالی و ۵ میلیون و ۱۰۰ هزار تن ذخیره قطعی وجود دارد و این میزان ۲ و یک دهم درصد از کل ذخایر دنیا را شامل می‌شود.
آقای توکلی گفت: اکنون برخی از معادن این ماده ارزشمند نظیر معدن کمر مهدی طبس تنها به علت عیار بالا و لزوم فرآوری اندک (صرفا سنگجوری و واسطه سنگین) مشغول فعالیت هستند و دیگر معادن آن به علت عیار پائین، ناخالصی‌های بالای گوگرد، فسفر و سیلیس در محصول و نبود فناوری نیمه فعال یا متروکه می‌باشند.
وی با بیان اینکه مبنای این دانش فنی روش فلوتاسیون است که برای اجرای موفق آن نیاز به خردایش و آسیاکنی نمونه تا ابعاد کوچکتر از ۱۰۰ میکرون است افزود: از آنجائی که فلوئوریت عیار متالورژیکی برای فرو رفتن داخل بار مذاب باید در ابعاد درشت (۱ تا ۱۲ سانتی متر) باشد، فلوئوریت‌های ریزدانه همچون کنسانتره فلوتاسیون با دنباله روی گاز به بیرون از کوره دمیده شده و تلف می‌شود، بنابراین برای رفع این مشکل، اقدام به بریکت سازی کنسانتره فلوتاسیون شده است، در این فرایند، کنسانتره دانه ریز پس از اختلاط با مواد شیمیایی خاص به عنوان چسب با توزیع ابعادی، ترکیب کانی شناسی و استحکام مکانیکی یکنواخت تحت فشار متراکم شده تا مقاومت فیزیکی مناسب و مشخصات متالورژیکی مورد نیاز برای جابجایی و کاربرد را پیدا کند.
آقای توکلی افزود: عدد افتادن بالا، مقاومت فشاری خوب و مقاومت در برابر خرد شدن قابل توجه بریکت‌های تولیدی باعث ایجاد شرایط مکانیکی مطلوب برای کاربرد موفقیت آمیز آن‌ها در عملیات ذوب شده است، البته امروزه استفاده از بریکت کنسانتره فلوئوریت عیار متالورژیکی در کشور‌های پیشرفته به علت محدوده دانه بندی کوچکتر و امکان تولید طبق پارامتر‌های مکانیکی مشخص ارجحیت دارد.