براساس داده های صندوق نوآوری و شکوفایی سهم کنونی شرکت های دانش بنیان از تولید ناخالص داخلی نیم درصد است، این در حالی است که براساس سیاست های کلی علم و فناوری در افق 1404 سهم تعیین شده تولید ناخالص داخلی از فناوری و اقتصاد دانش بنیان 50 درصد تعیین شده است.
پژوهش خبری صدا وسیما: در حال حاضر موضوع اقتصاد دانش بنیان در کشور نسبت به سنوات قبل اهمیت بیشتری یافته و بند (2) سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی «پیشتازی، پیاده سازی و اجرای نقشه جامع علمی کشور و ساماندهی نظام ملی نوآوری به منظور ارتقای جایگاه جهانی کشور و افزایش سهم تولید و صادرات محصولات و خدمات دانش بنیان و دستیابی به رتبه اول اقتصاد دانش بنیان در منطقه» را زمینه ساز «تأمین رشد پویا و بهبود شاخص های مقاومت اقتصادی و دستیابی به اهداف سند چشم انداز بیست ساله» دانسته است. علاوه بر این در سیاست های کلی برنامه ششم توسعه نیز در بندهای مختلف از جمله بند (17) «دانش بنیان نمودن صنایع بالادستی و پایین دستی نفت و گاز با تاسیس و تقویت شرکت های دانش بنیان برای طراحی، مهندسی، ساخت، نصب تجهیزات و انتقال فناوری به منظور افزایش خودکفایی»، بند (27) «دانش بنیان نمودن شیوه تولید و محصولات صنعتی و خدمات وابسته به آن، نشان سازی تجاری و تقویت حضور در بازارهای منطقه و جهان»، بند (79) «گسترش همکاری و تعامل فعال، سازنده و الهام بخش در حوزه علم و فناوری با سایر کشورها و مراکز علمی و فنی معتبر منطقه ای و جهانی به ویژه جهان اسلام و توسعه تجارت و صادرات محصولات دانش بنیان» و بند (80) «توسعه و ساماندهی نظام ملی نوآوری و حمایت از پژوهش های مسئله محور و تجاری سازی پژوهش و نوآوری و توسعه نظام جامع تأمین مالی در جهت پاسخ به نیاز اقتصاد دانش بنیان» بر این موضوع تأکید شده است.
بنابراین دستیابی به اهداف ذکر شده نیازمند سیاستگذاری منسجم برای غلبه بر موانع موجود و استفاده حداکثری از ظرفیت ها است. در این راستا، بهره مندی از تجارت کشورهای موفق در در گذار به اقتصاد دانش بنیان و اثرگذاری آن بر رشد و توسعه اقتصادی آنها، راهنمای سیاستگذاری و برنامه ریزی در مسیر دانش بنیان نمودن اقتصاد کشور است. از همین رو، در گزارش پیش رو که به شیوه اسنادی تهیه شده است، ضمن ارائه تعاریف مختلف از اقتصاد دانش بنیان و سهم اقتصاد دانش بنیان از تولید ناخالص داخلی کشور، اقدامات و سیاست های چهار کشور فنلاند، هند، کره جنوبی و ترکیه در گذار به اقتصاد دانش بنیان ارائه و پس از آن برخی ملاحظات سیاستی برای تقویت اقتصاد دانش بنیان در کشور پیشنهاد می شود.
متن کامل این مطلب در اینجا قابل دریافت است.
پژوهشگر:فاطمه حسینی