۹۵ درصد تولید طلای سرخ جهان در ایران است، اما تنها ده درصد آن در کشور فرآوری می‌شود و سود فرآوری به جیب ماتادور‌ها می‌رود.
سهم اندک ایران از بازار 8 میلیارد دلاری فرآوری و بسته بندی زعفران در جهان
گزارش مکتوب؛
خام فروشی زعفران ایران و تاخت و تاز دلالان در بازار زعفران سبب شده زنگ خطر از دست دادن این صنعت ارزشمند به صدا درآید.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما مرکز خراسان جنوبی، کمتر کسی است که نداند طلای سرخ لقب زعفران است که خراسان جنوبی خاستگاه این محصول در ایران و جهان است.
به گفته احتشام، رئیس شورای ملی زعفران کشور 95 درصد تولید زعفران در ایران است اما تنها ده درصد آن در کشور فرآوری می شود.
سالانه در کشور 400 تن زعفران خشک تولید می شود که 65 تن آن دسترنج کشاورزان خراسان جنوبی است و زعفران قاین را در همه جای ایران به مرغوبیت و کیفیت می شناسند.
اما با این حجم تولید تنها یک واحد فعال بسته بندی در خراسان جنوبی وجود دارد که ظرفیت اسمی آن در طول سال 7 و 9 دهم تن در طول سال است.
سرنوشت مابقی زعفران تولیدی خراسان جنوبی چه می شود؟
فروشندگان و تجار زعفران می گویند بخشی در داخل کشور مصرف می شود و بخشی به صورت غیر رسمی خارج می شود!
افغانستان مقصد زعفرانهایی است که غیر رسمی از کشور خارج می شود.
شریعتی، رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی ایران در این باره می گوید: میزان زعفرانهایی که از کشور خارج می شود کم نیست.
اما بخش دیگری از زعفران خراسان جنوبی راهی مشهد می شود، جایی که پایتخت صادرات طلای سرخ ایران است.
بر اساس آمارها پارسال 280 تن زعفران از کشور صادر شده که بیش از 90 درصد آن سهم واحدهای بسته بندی مشهد بوده است.
احتشام، رئیس شورای ملی زعفران می گوید: بیش از 90 درصد زعفران کشور، خام صادر می شود.
در تولید بی رقیب، از سود بی نصیب
یک گردشگر آلمانی که به تازگی به خراسان جنوبی سفر کرده بود گفت: تاکنون اسم زعفران ایران را در آلمان نشنیده ام!
یکی از فعالان در زمینه بسته بندی زعفران هم با اشاره به بسته بندی زعفران ایران در اسپانیا می گوید: زعفران ما را که به صورت فله ای و کیلویی به خارج صادر می شود، در اسپانیا به صورت کوچک و ریز بسته بندی می کنند و با نام تجاری اسپانیا در تمام دنیا عرضه می شود، در حالی که ما زعفران را به یک هشتم قیمت جهانی می فروشیم اسپانیا فقط از بسته بندی زعفران 7 برابر این سود را به جیب می زند.
اما تنها اسپانیا نیست، چین و افغانستان و حتی شیخ نشین های حوزه خلیج فارس هم از خام فروشی زعفران ایران بیشترین سود را می برند.
تولید صدها نوع محصول از لوازم آرایشی، بهداشتی گرفته تا محصولات غذایی و دارویی
سرنوشت زعفران ایران آن سوی مرزها وقتی روی دیگر خود را نشان می دهد که دنیا برای فرآوری این محصول ارزشمند برنامه ریزی کرده است.
توکلی، عضو هیأت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی بیرجند هم می گوید: تاکنون بیش از 40 نوع خاصیت درمانی برای زعفران شناخته شده و صدها فرآورده دارویی از آن تهیه شده است و دنیا به عنوان یک داروخانه گیاهی به زعفران نگاه می کند.
اما در ایران از این زنجیره غافل شده ایم!
خاک خوردن تجهیزات یکی از بزرگترین و به روز ترین واحد های فرآوری زعفران دنیا در تربت حیدریه نمونه ای از غافل شدن از ثروت پنهانِ فرآوری و بسته بندی زعفران است.
معصومیان سرمایه گذار این کارخانه فرآوری می گوید:به علت عدم وجود نقدینگی و عدم حمایت مسئولان نتوانسته ایم فرآوری کنیم.
او در ادامه به توان تولید 16 فرآورده از زعفران از جمله کروسین در این واحد فرآوری اشاره می کند و می گوید فرآوری زعفران می تواند ارزش افزوده این محصول را تا 12 برابر افزایش دهد.
این سرمایه گذار با یک حساب سر انگشتی توجه ما را به ارزآوری 180 میلیارد تومانی صادرات 2 تن کروسین( ماده حاصل از فرآوری زعفران) جلب می کند.
اگر واحدهای غیر فعال و نیمه فعال فرآوری و بسته بندی زعفران به چرخه تولید بازگردند دیگر سود اصلی از طلای سرخمان را که دسترنج هزاران کشاورز سختکوش است نصیب دیگران نمی شود وآنگاه است که سهم ایران از بازار 8 میلیارد دلاری فرآوری و بسته بندی طلای سرخ 400 میلیون دلار که نه بسیار بیشتر خواهد بود.