شروط اردوغان برای توقف عملیات چشمه صلح در شرق فرات

اردوغان 24 مهر خطاب به مقامات غربی و آمریکا گفت: باید برای توقف عملیات چشمه صلح در شمال شرق سوریه 6 پیش شرط پذیرفته شود. اردوغان و مقامات نظامی و سیاسی ترکیه با هیئت نظامی و سیاسی آمریکا و مایک پنس معاون رئیس جمهور آمریکا نیز بر اساس این پیش شرط مذاکره کردند. رئیس جمهور ترکیه در توضیح شش پیش شرط مدعی شد؛
1- ترکیه تنها با گروه هاي تروریستی که بقاء دولت ترکیه را تهدید می کنند جنگ را آغاز کرده است و با کردها، عربها و غیره سر جنگ ندارد. ترکیه هدف اشغال سوریه را دنبال نمی کند. ترکیه به همراهی مردم سوریه علیه ظالمین نبرد می کند. اردوغان ضمن اشاره به نامه ترامپ گفت: رهبرانی تلاش می کنند که بین ما و تروریست ها میانجیگری کنند. اما دولت ترکیه با تروریست ها مذاکره نمی کند.
2- اردوغان ضمن اشاره به گفتگوی تلفنی خود با دونالد ترامپ درباره پذیرش مسئولیت مبارزه با داعش وحفظ امنیت زندان هایی که در آن تروریست های داعش نگه داری می شوند گفت: ترکیه به تمامیت ارضی و وحدت سیاسی سوریه احترام می گذارد مبارزه با داعش را ادامه خواهیم داد. اما گروه تروریستی پ ک ک و ی پ گ تحت حمایت (آمریکا) زندانیان داعشی را به عنوان شانتاژ آزاد کردند. ترکیه حملات داعش را سرکوب خواهد کرد. اما کشورهای دیگر باید با داعش در کشورهای خود مبارزه کنند.
3- ترکیه به تمامیت ارضی و وحدت سیاسی سوریه احترام می گذارد . اگر در سوریه حکومت مشروعی که نماینده همه اقشار مردم این کشور باشد، ایجاد شود، دولت ترکیه اداره امور همه مناطق تحت کنترل خود را به حکومت مرکزی سوریه واگذار خواهد کرد. در شرایطی که مناطقی از سوریه تحت اشغال گروه های تروریستی است، هیچ سخن و اقدام دولت سوریه قابل قبول نیست. بدون استثنا ارتش ترکیه تا عمق 30تا 35 کیلومتری سوریه پیش خواهد رفت.
4-عملیات چشمه های صلح تا زمان تامین و حفظ امنیت منطقه از منبج تا مرزهای مشترک سوریه و عراق ادامه خواهد داشت.
5-در منطقه ایجاد شده یک تا دو میلیون عرب سوری پناهجو مستقر خواهند شد. امیدواریم جامعه بین المللی از ایجاد منطقه امن مورد نظر ترکیه حمایت کند. جامعه بین المللی مسئول نجات مردم سوریه از عذاب 8 ساله است.
6-مذاکره با تروریست ها نتیجه بخش نخواهد بود. اگر می خواهید که برای حمایت از تروریست ها عملیات متوقف شود، همین امشب تروریست ها خلع سلاح شده و به مناطق زیر خط منطقه امن به عمق 35 کیلومتر عقب نشینی و از این منطقه خارج شوند.
اردوغان درباره ورود ارتش سوریه تحت حمایت روسیه به شهرها و مناطق شمال شرق سوریه گفت: احتمال توافق رژیم(بشار اسد) با نیروهای دموکراتیک سوری بعید است زیرا با روسیه درباره این مسائل توافق کرده ایم. البته نگران ورود ارتش سوریه به منبج نیستیم ودردی احساس نمی کنیم. اما رژیم و روسیه باید نیروهای دموکراتیک سوری را از منطقه خارج کنند.
از قرار معلوم روسیه و آمریکا درباره مسائل سوریه به ویژه واگذاری منبج به ارتش بشار اسد و ورود ارتش سوریه به مناطق شمال شرق فرات تحت تسلط یگانهای مدافع خلق و نیروهای دموکراتیک سوری، عقب نشینی نیروهای نظامی رسمی آمریکا از این مناطق سازش کرده اند.
تناقض شدیدی بین سخنان رجب طیب اردوغان وجود دارد. رئیس جمهور ترکیه از یک سو مدعی است که به تمامیت ارضی سوریه و وحدت سیاسی سوریه احترام می گذارد و از سوی دیگر از شورای ملی سوریه براندار حکومت بشار اسد و جیش الوطنی متشکل از سی گروه سلفی تکفیری که قبلا در چارچوب جیش الفتح به رهبری جبهه النصره و سایر گروه های مسلح وهابی و تکفیری مورد حمایت رژیم آل سعود و امارات و دول غربی بودند، پشتیبانی می کند و آنها را در عملیات سپر فرات، شاخه زیتون و عملیات چشمه های صلح بکار گرفته است.
آنکارا حکومت بشار اسد را غیر مشروع می داند و حکومت موقت سوریه به نخست وزیری عبد الرحمان مصطفی را تشکیل داده و اداره امور مناطق عملیاتی تحت اشغال ارتش ترکیه و جیش الوطنی را به این حکومت نامشروع و دست پروده واگذار کرده و تلاش می کند که چهل شهرک و 140 روستا را احداث کند و این مناطق را تحت تسلط دولت ترکیه قرار دهد.
رئیس جمهور ترکیه مدعی است که مناطق شمال شرق فرات را از منبج واقع در غرب رودخانه فرات تا مرزهای مشترک سوریه با عراق در شمال شرق فرات آزاد و به منطقه امن تبدیل خواهند کرد. وی تصریح کرده است: سازمان ملل متحد، اتحادیه اروپا و جامعه بین المللی باید برای بازسازی این مناطق و استقرار پناهندگان سوری هزینه مالی احداث شهرها را تقبل کنند، در غیر اینصورت دربهای خود را برای خروج آوارگان از ترکیه به اتحادیه اروپا خواهد گشود. لازم به یادآوری است که ترکیه و اتحادیه اروپا قرارداد استرداد آوارگان سوری به ترکیه را امضاء کردند و ترکیه به مکان نگه داری آوارگان سوری تبدیل شد. تاکید اردوغان درباره انتقال نیروهای یگانهای مدافع خلق و نیروهای دموکراتیک سوری به زیر خط منطقه امن نیز به معنی حفظ موجودیت این نیروهای وابسته به آمریکا و تحت کنترل قراردادن مرزهای مشترک سوریه و عراق است. بدین ترتیب روند تجزیه سوریه ادامه خواهد داشت.
منابع اطلاعاتی نظامی وکانال تلویزیون دولتی ترکیه اعلام کرده‌اند، پنتاگون برای سال 2020 میلادی 300 میلیون دلار و تاکنون یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون دلاربودجه به نیروهای دموکراتیک سوریه که ستون فقرات آن را یگانهای مدافع خلق تشکیل می دهند اختصاص داده است. علاوه بر آن پنتاگون از سال 2014 تاکنون تحت پوشش مبارزه با داعش در شرق سوریه 5 میلیارد دلارسلاح و تجهیزات نظامی به این منطقه ارسال کرده است. آمریکا به هریک از نیروهای شبه نظامی کرد که بین ۱۵ تا ۲۵ سال سن دارند و اکثر آنها افراد خانواده های فقیر و روستایی هستند و برای آمریکا می جنگند ۲۰۰ تا ۴۰۰ دلار حقوق ماهیانه پرداخت می‌کند. منابع یگانهای مدافع خلق نیز گفته اند: تا کنون 11 هزار نفر از این کودکان و جوانان کردزبان سوری در جنگ با داعش تحت امر نیروهای ائتلافی به رهبری آمریکا کشته شده اند.
دولت ترکیه نیز این کودکان و جوانان کرد را تروریست اعلام کرده است. اما آنکارا دولت آمریکا و پنتاگون را که آمر وسازمان ده اصلی این تشکل است ‏، ‌تروریست اعلام نکرده و حتی آمریکا را شریک استراتژیک دولت ترکیه اعلام کرده است. ‏اکثر کشورهای منطقه و غربی ، چین و هندوستان عملیات نظامی ترکیه در محدوده راس العین و تل ابیض به طول 120 کیلومتر را محکوم کردند و خواهان توقف عملیات ارتش ترکیه و شبه نظامیان جیش الوطنی شدند. ترکیه با چراغ سبر آمریکا در این محدوده که خارج از مناطق مسکونی کردهای سوری است عملیات خود را آغاز کرد. در حالیکه ترکیه مدعی بود که عملیات نظامی را در منطقه ای به طول 450 تا 480 کیلومتر و به عمق 40 کیلومتر ادامه خواهد داد. یکی دیگر از مواضع متناقض رئیس جمهور ترکیه این است که گفته است : در شرایطی که مناطقی از سوریه تحت اشغال گروه های تروریستی است، سخن گفتن از تمامیت ارضی سوریه و سخنان و اقدامات دولت سوریه درباره حفظ تمامیت ارضی سوریه قابل قبول نیست. اردوغان چندی قبل تهدید کرده بود که اگر دولت سوریه و بشار اسد با یگانهای مدافع خلق و نیروهای دموکراتیک سوری سازش کند و وارد مناطق شمال سوریه شود و یا برای آزاد سازی ادلب عملیات خود را آغاز کند با ارتش سوریه مقابله خواهد کرد. در حالیکه دولت سوریه حق دارد به شرط خلع سلاح گروه های تروریستی و پذیرش حاکمیت ملی دولت سوریه توسط آنها در سراسر شمال سوریه، حاکمیت خود را برقرار کند و نیروهای نظامی اشغالگر آمریکا و ارتش ترکیه و جیش الوطنی سلفی تکفیری از سوریه عقب نشینی کنند و تمامیت ارضی و حاکمیت ملی و وحدت سیاسی سوریه احیا و حفظ شود. قانون اساسی سوریه نیز به صورت دموکراتیک و بر مبنای تامین و حفظ امنیت انسانی و حقوق و آزادیهای اساسی بازسازی شود.
هیئت نظامی و سیاسی آمریکا از روز چهارشنبه 24 مهر به سرپرستی رابرت اوبراین مشاور امنیت ملی آمریکا با وزیر دفاع خلوصي آکار و ابراهیم کالین و رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه گفتگو کردند. هیئت آمریکایی روز پنجشنبه 25 مهر به سرپرستی مایک پنس معاون رئیس جمهور آمریکا با رجب طیب اردوغان در آنکارا گفتگو کرد.
در پايان اين گفتگوها دو طرف بيانيه اي در 13 بند منتشر کردند که مهمترين آنها لغو تحريم هاي امريکا عليه ترکيه در قبال آتش بس و حمايت از ایجاد منطقه امن به بهانه برطرف کردن نگرانی های امنیت ملی ترکیه در خاک سوريه است.
اما ترديدهاي جدي در اهداف اردوغان و امريکا در خصوص ايجاد منطقه امن در شمال شرق سوريه به بهانه هاي امنيتي وجود دارد و با توجه به اينکه دمشق و روسيه تاکيد کرده اند که ارتش هاي دو کشور بايد در مناطق مرزي مشترک مستقر شوند به نظر مي رسد بحران ادامه خواهد داشت و راه نجات دولت ترکیه از باتلاق سوریه، همکاری با دمشق بر پایه بازسازی قرارداد آدانا است.
-----------------------------------------
سيد علي قائم مقامي