هپکو، زیر غلتک واردات...

به گزارش خبرگزاری صداوسیما مرکز اراک؛ هپکو نامی آشنا در صنعت ماشین سازی و ابرکارخانه تولید انواع بیل مکانیکی، لودر، غلتک، گریدر و بولدوزر است که واردات بی رویه انواع ماشین آلات، با وجود ظرفیت تولید سالانه 2 هزار و 800 دستگاه، حیات این شرکت را به سرنوشتی مبهم سوق داده است.
به گفته رنجبر نایب رئیس شورای کارگری شرکت هپکو، سهام این شرکت در سال 1385 به مبلغ 75 میلیارد تومان به بخش خصوصی واگذار شد که در همان سال 2 هزار و 8 دستگاه تولید شد که 238 میلیارد تومان سودآوری داشته است.

واگذاری به بخش خصوصی سرآغاز رکودی فاجعه بار...
واگذاری به بخش خصوصی آغاز مسیری بود که فرجامی جز سکوت سالن های خالی تولید نداشت؛
سالن هایی که الآن هیچ دستگاهی در آن موجود نیست.
سوله هایی که زمانی نه چندان دور تولید و مونتاژ ماشین آلات در آن انجام می شد و صدای تولید و شوق سازندگی کارگران و متخصصان ایرانی در آن طنین انداز بود، الآن سکوتِ رکود، آن را فرا گرفته و اگر لحظه ای در این سوله های چند هزار متری بی حرکت شوی صدای نفس کشیدنت را به وضوح می شنوی.

تارهای رکود، مهر توقف تولید در هپکو...
امروز هپکو در جایگاهی قرار گرفته که به علت توقف کامل تولید، عنکبوت ها بر شاسی گریدرهای نیمه ساخته تارهای رکود تنیده و مهر توقف بر تولید زده اند.
کارخانه ای که می توانست گره گشای اشتغال و سبب شکوفایی و رونق اقتصادی و زندگی مردم باشد، اما اکنون در گره های کور کسادی تولید، درگیر و متوقف شده است.
علی اکبر کریمی عضو کمیسیون اقتصادی مجلس و نماینده مردم اراک، خنداب و کمیجان در مجلس شورای اسلامی معتقد است در طول 13 سال از واگذاری هپکو، این شرکت همیشه رو به تحلیل رفته است.

زنده باد هپکو...
حال در این شرایط کارگران زحمتکش و قانع این ابرکارخانه در همه این سال ها زنده ماندن هپکو را فریاد می زنند و تنها خواسته آنان حیات دوباره هپکو و بازگشت رونق تولید به این شرکت است.
برخی از آنان با تجمع مقابل محل کارشان که روزی منبع درآمد و تامین کننده نیازهای خانواده خود بوده با سر دادن شعار "زنده باد هپکو" به دور از هرگونه جبهه گیری سیاسی، تنها خواستار احیاء حقوق صنفی و خواهان ثبات و تضمین امنیت شغلی خود هستند تا نانی بر سر سفره زن و بچه هایشان ببرند و خجالت زده و شرمنده آنها نشوند.
یکی از این کارگران با صدای بلند فریاد می زد روزی، تمام انبارهای ما از تجهیزات ساخت پر بود و سرمایه در گردش شرکت به صفر نزدیک شد، حالا چرا کار ما به اینجا کشیده شده؟

امنیت شغلی؛ تنها خواسته کارگران از مسئولان...
این در حالی است که کارگران هپکو تنها یک خواسته از مسئولان دارند و آن هم کار و ثبات شغلی است تا بتوانند نانی بی منت بر سر سفره خانواده گذاشته و روزی بگذرانند.
یادم میاد وقتی بین کارگران معترض هپکوی اراک بودم، فراهانی یکی از کارگران معترض به سوء مدیریت هپکو، در جمع معترضان و در حالیکه فریاد می زد "زنده باد هپکو" می گفت: من از مسئولان کار می خواهم؛ زن و بچه ام گرسنه اند، چند ماهی است که قسط وام و اجاره خانه ام عقب افتاده؛ این حق من و همه کارگران است که کار کنیم و زندگیمان را تامین کنیم.

اینها درد دل های کارگران هپکو بود که هفته پیش با تجمع جلوی این کارخانه بیان می کردند که دائم در ذهنم مرور می شد.
در همین فکر بودم که از سازمان خصوصی سازی بیرون آمدم تا سری به ماشین آلات راهسازی که در پروژه های عمرانی کار می کنند بزنم.

پاسکاری مشکلات هپکو بین مسئولان و سهامدار هپکو در زمین کارگران...
نعمت زاده وزیر سابق صمت وعطاریان سهام دار سابق هپکو چندی پیش در مصاحبه اختصاصی با خبرگزاری صدا و سیمای مرکز اراک از زیربار مسئولیت مشکلات این شرکت شانه خالی کردند و هر یک حل این مشکل را به دیگری واگذار کرد.
حالا دیگر موضوع برایم جالب تر شده بود، اگر مشکلِ به این بزرگی که چرخ بزرگ صنعت ایران را از حرکت انداخته به دولت و بخش خصوصی مربوط نمی شود، پس به چه شخصی یا اشخاص حقیقی و حقوقی دیگری مربوط می شود؟
عزمم را جزم کردم و برای بررسی این موضوع به سازمان خصوصی سازی در پایتخت رفتم.
عرضه سهام هپکو از طریق بورس...
سرپرست خصوصی سازی ایران را در دفتر کارش یافتم؛ داورخانی در این باره گفت: چون سهام دار هپکو اقساط دولت را پرداخت نکرد، به همین دلیل سازمان خصوصی سازی این سهام را دوباره برای وصول مطالبات خود از طریق بورس عرضه کرد.
این در حالی بود که نماینده مردم اراک، خنداب و کمیجان در مجلس شورای اسلامی هم در اینباره تاکید کرده که هنوز مشخص نیست که این سهام دار در این 10 سال چه تعهداتی ایجاد کرده و منابع در چه وضعیتی قرار داشته است.
مقدسی البته بررسی و حسابرسی دقیق به این موضوع را خواستار شد.

جانی تازه در کالبد نحیف هپکو...
اما تنها در برهه ای از زمان یعنی آذر 1397 بود که با مدیریت جدید و پرداخت چند فقره تسهیلات، بخشی از مطالبات کارگران پرداخت شد و برای مدتی هپکو جانی تازه گرفت و به چرخه تولید بازگشت.
در این اثنا، هم کارگران و هم مسئولان استان مرکزی که در این زمینه بسیار تلاش کرده بودند از چرخش چرخ های صنعت هپکو و بازگشت آن به ریل تولید خوشحال شدند.

تاکید مسئولان کشور برای ثبت سفارش خرید از هپکو...
رییس قوه مقننه در آغازین روزهای حیات دوباره هپکو یعنی همان آذر 97 در حین بازدید از روند تولید در این شرکت، به بخش های مختلف توصیه کرد به سرعت محصولات مورد نیاز خود را از هپکو بخرند.
رحمانی وزیر صمت هم که از خط تولید کارخانه بازدید می کرد با ابراز خوشحالی از حرکت چرخ های تولید در هپکو گفت: این شرکت نمونه ای است بارز برای همه شرکت هایی که با مشکل رکود مواجه شده اند و آنها هم باید هرچه زودتر فعال شوند و حیات دوباره خود را باز یابند.

همراهی دولت با هپکو و امید کارگران به فردایی روشن...
نوبخت رییس سازمان برنامه و بودجه هم که برای شرکت در جشن رونق دوباره هپکو به این شرکت آمده بود در جمع کارکنان و مدیران و متخصصان پر تلاش هپکو با تاکید بر زنده مانده این شرکت به آنان قول داد دولت در کنار کارگران خواهد ماند.
همه چیز خوب پیش رفت و کارکنان و خانواده هایشان چند ماهی شاهد رونق تولید و سودآوری در هپکو بودند.
کارگران هم که امید به فردایی روشن تر در نگاهشان موج می زد با رغبتی افزون تر از قبل مشتاقانه به تولید ماشین آلات پرداختند، اما چه بی خبر بودند از خواب بدی که برخی ها برای هپکو دیده اند.

ورود ماشین آلات راهسازی، چوب لای چرخ هپکو...
دوران خروج از رکود برای هپکو هنوز آغاز نشده پایان یافت.
در همان سال یعنی سال 1397 درست زمانی که هپکو داشت به شکوفایی گذشته خود نزدیک می شد و درحال ثبت سفارش برای تولید محصولات خود از بخش های داخلی بود، ورود بی رویه ماشین آلات راهسازی آنهم با مصوبه هیات دولت که پیشتر، دولتمردان قول حمایت داده بودند، چوب لای چرخ این صنعت سودآور گذاشت و چرخ های تازه به حرکت درآمده تولید را در هم شکست.

وزیر صمت در اراک؛ واردات مشابه نداریم...!؟
اعتراض کارگران هپکو نسبت به واردات بی رویه و رکود در این شرکت به جایی رسید که وزیر صمت هم برای بررسی موانع تولید در این شرکت به اراک سفر کرد و از ممنوعیت واردات این نوع ماشین آلات خبر داد.
رحمانی در گفت و گوی اختصاصی با خبرگزاری صدا و سیمای مرکز اراک گفت: نظیر محصولاتی که در هپکو تولید می شود در فهرست واردات وجود ندارد.
اما من که از این پاسخ قانع نشده بودم به مجتمع بزرگ نمایشگاهی و خرید و فروش ماشین آلات سنگین و نیمه سنگین در اسلامشهر تهران رفتم که علاوه بر ماشین آلات کارکرده، ماشین آلات صفر کیلومتر هم به وفور در معرض نمایش و فروش گذاشته شده بود.
اینجا صحنه هایی را به چشمم دیدم که چیزی غیر از سخنان وزیر صمت را ثابت می کرد و متوجه شدم صدور مجوز واردات بی رویه از سوی دولت و فقدان نقدینگی، هپکو را دوباره به رکود کشانده است.

وفور ماشین آلات وارداتی در پروژه های راهسازی...
به یکی از پروژه های راهسازی در اطراف تهران رفتم.
البته چون از اعتراضات کارگران هپکو در زمینه واردات بی رویه این ماشین آلات، زمینه ذهنی داشتم از دیدن تعداد زیاد آنها خیلی تعجب نکردم.
تا چشم کار می کرد ماشین هایی مثل ولوو، کوماتسو، هیوندا و دِوو در این پروژه مشغول به کار بود و اثری از محصولات هپکو به چشم نمی خورد.
مشاهدات عینی ام از این صحنه های تاسف بار تنها سبب اندوهی جانسوز از استفاده نکردن از ظرفیت ابرکارخانه تولید و ساخت ماشین آلات راهسازی هپکو شد.
مسئولان کشور از طرفی می گویند واردات نداریم، اما وجود این نوع ماشین آلات نو و صفر کیلومتر از بی توجهی برخی مسئولان به صنایع و تولیدات داخلی حکایت دارد.
گمرک ایران پاسخگو نبود...
به گمرک ایران در تهران رفتم تا آماری از واردات بی رویه این نوع ماشین آلات را در گزارشم لحاظ کنم که البته با وجود پیگیری های زیاد، مسئولان گمرک از مصاحبه و اعلام آمار رسمی واردات این نوع ماشین آلات شانه خالی کردند.
زخم مالکیت و سوء مدیریت؛ تکرار تلخ واگذاری ناموفق...
ظاهرا زخم مالکیت و از سویی مدیریت بسیار ضعیف این شرکت، دوباره سر باز کرده و در این بین تنها دیوار کارگران زحمتکش و بی ادعای هپکو کوتاه بوده که باید بار سنگین این اشتباه مدیریتی کلان را تحمل کنند، کارگران قانع و صبوری که تنها خواسته آنان زنده مانده هپکو است تا شرمنده زن و بچه هایشان نشوند.
این در حالی است که مالک هپکو اعلام کرده که از این پس سهامدار و پاسخگوی مردم و دولت نیست.
این یعنی تکرار تلخ واگذاری ناموفق که ظاهرا کارگران خدوم و پرتلاش باید تاوانش را بپردازند.

تاکید آیت الله دری بر حمایت از کارگران هپکو...
نماینده ولی فقیه در استان مرکزی هم در خطبه های نماز جمعه اراک با حمایت از کارگران هپکو گفت: این شرکت با نیروی انسانی و امکانات مناسب باید احیا شود و با اعتبارات اختصاص یافته، هرچه سریع تر برای این کارخانه کارسازی شود.

صراحت بیان رئیس قوه قضائیه برای حل مشکل کارگران...
رئیس قوه قضاییه هم در سفر اخیرش به قم با صراحت از مسئولان خواست به حرف های به حق کارکنان هپکوی اراک گوش کنند و چاره ای بیاندیشند.
حجت الاسلام و المسلمین رئیسی تصریح کرد این نوع روند خصوصی سازی در کشور و به ویژه در هپکوی اراک منطبق با قانون نبوده و تاراج اموال عمومی محسوب می شود.
رئیس دستگاه قضا دوشنبه یک مهرماه جاری در جلسه مسئولان عالی قضایی در تهران بازنگری در واگذاری ها و خصوصی سازی همه واحدهایی که دچار مشکل شده اند را خواستار شد.
او با تاکید بر اینکه چندین شرکت در اراک به بخش خصوصی واگذار شده، اما ضوابط لازم واگذاری انجام نشده است افزود: در قانون خصوصی سازی ایرادهایی وجود دارد که باید برطرف شوند.

واگذاری هپکو با ودیعه 10 میلیون تومانی...!
مشکلات کارکنان هپکو ششم مهرماه جاری پای استاندار مرکزی را به برنامه فرمول یک شبکه یک سیما باز کرد.
سید علی آقازاده شفاف و با صراحت مهمترین موانع تولید در هپکو را فقدان نقدینگی، ضعف و سوء مدیریت عنوان کرد و با بیان خواسته های به حق کارگران خدوم و زحمتکش هپکو مبنی بر تضمین و امنیت شغلی گفت: در سفر اخیر رئیس قوه قضاییه به اراک موضوع این شرکت با جدیت در دستور کار این دستگاه قرار گرفته است.
او با اشاره به موضوع واگذاری ابرکارخانه هپکو به سهامدار سابق گفت: این واگذاری با ودیعه 10 میلیون تومانی آنهم غیر نقدی و تنها در قالب یک چک، در سازمان خصوصی سازی انجام شده است.
استاندار مرکزی ابراز امیدواری کرد با تعیین تکلیف واگذاری جدید، مشکلات هپکو هرچه زودتر برطرف شود.

عزم جدی دولت برای حل مشکل...
ورود عاجل و مستقیم دولت به موضوع هپکو از تصمیم جدی قوه مجریه برای حل مشکلات هپکو و کارگران زحمتکش آن حکایت دارد تا جایی که ربیعی سخنگوی دولت یک مهرماه جاری در جلسه ای در پایتخت با حضور جمع رسانه های کشور با اشاره به موضوع مشکلات این ابرکارخانه از ارائه راهکارهای دولت برای رسیدگی به مشکلات کارکنان این شرکت خبر داد.

ابلاغ دستور فوری رئیس جمهور...
بالاخره پیگری و تلاش بی وقفه مسئولان برای حل مشکلات هپکو نتیجه داد و استاندار مرکزی از دستور فوری رئیس جمهور برای رفع مشکلات این شرکت خبر داد.
سید علی آقازاده گفت: دکتر حسن روحانی در این حکم بر اقدام فوری در زمینه موضوع فسخ قرداد با شرکت هیدرو اطلس (سهامدار عمده هپکو) توسط سازمان خصوصی سازی برای رفع مشکلات شرکت هپکو تاکید کرده است.
شرکت هیدرواطلس «سهامی خاص» با 38 سال سابقه‌ای 38 در زمینه تولید انواع ماشین آلات راهسازی تحت لیسانس کمپانی اطلس آلمان از سال 1395 با خرید 61 و 9 صدم درصد سهام هپکو، بلوک کنترلی سهام این شرکت را در اختیار دارد.
استاندار مرکزی به نقل از واعظی رئیس دفتر رئیس جمهور افزود: دکتر روحانی در نامه ای خطاب به وزاری امور اقتصادی و دارایی، صمت، و تعاون، کار و رفاه اجتماعی نوشته است: " اقدام فوری را برابر بحث های مطرح شده در جلسه مورخ 26/06/1398 دولت به عمل آورید."

مدیریت هپکو در قالب کنسرسیوم...
نماینده مردم اراک، خنداب و کمیجان در مجلس شورای اسلامی هم در همین خصوص از برگزاری نشست های متعددی با برخی وزرا و معاونان آنان برای رفع و کاهش مشکلات صنایع استان مرکزی به ویژه هپکو خبر داده و می گوید: پیشنهاد شد گروه معدنی در قالب کنسرسیوم با حضور شرکت های گل گهر سیرجان، چادر ملو، مس و پیمانکاران معدنی؛ شرکت هپکو را مدیریت کنند.
مقدسی معتقد است تکمیل زنجیره تولید، سفارش تولید از سوی سازمان های دولتی مربوط و رسیدگی به مطالبات پرداخت نشده کارگران، هپکو را در مسیر رونق تولید قرار می دهد.
مطالبه حقوق، به دور از جهت گیری های خاص...
اما مهمترین موضوعی که مسئولان استان مرکزی و البته کشور باید به آن توجه داشته باشند این است که کارگران بدون هیچ نوع جهت گیری خاصی و تنها در مسیر مطالبه حقوق صنفی خود اعتراض کرده اند و مهمتر اینکه برای اجرای سیاست های اقتصاد مقاومتی و تقویت نظام اقتصادی کشور، زنده ماندن هپکو را فریاد می زنند.
اصلی ترین و مهمترین خواسته آنان تعیین تکلیف سهامداری هپکو برای بازگشت رونق کار و تولید دوباره به این شرکت است.

هپکو، رکن اصلی پشتیبانی در هشت سال دفاع و حماسه...
یادمان نرود که هپکو همان کارخانه ای است که در دفاع مقدس با ساخت پل، ماشین آلات راهسازی ابتکاری و دیگر تجهیزات جنگی، سنگر ساز دلیرمردانی بود که راه تعدی و تجاوز دشمن به خاک پاک ایران را بست و بی تردید نقشی بسیار مهم و بی بدیل در پیروزی های رزمندگان اسلام ایفا کرد.
شایسته نیست همه آن نقش آفرینی ها فراموش شود و مسئولان کشور باید به پاس آن همه خدمات بی نظیر و ارزشمند کارکنان این ابرکارخانه آستین همت بالا زده و هپکو را به روزهای اوج و شکوفایی گذشته خود برگردانند.

حرف آخر...
اقدامات عاجل اما حساب شده دولت می تواند با در نظر گرفتن تجربه های دو واگذاری ناکام پیشین، حذف واردات بی رویه و حمایت از تولید داخلی که مورد نظر و تاکید صریح رهبر معظم انقلاب اسلامی نیز هست هپکو، این سرمایه عظیم ملی را به مسیر تولید و شکوفایی بازگرداند./
نویسنده: سید احمد طباطبایی