حتما تا به حال در تبلیغ فیلمهای سینمایی با عباراتی همچون ”نمایش پس از چند سال“ و ”پس از چند سال توقیف“ روبرو شده اید.
فیلمهایی که به دلایل مختلف از جمله رعایت نکردن قوانین نمایش (اکران) از گرفتن پروانه نمایش بازمانده اند و از صف فیلمهای در حال نمایش خارج میشوند تا شاید روزی افرادی با نگاه و قوانین تازه بیایند و پخش آنها را به جریان بی اندازند.
اما ماجرا از چه قرار است؟ آیا واقعا قانونی قدرتمند برای ممیزی آثار سینمایی وجود دارد یا قوانین سلیقهای و متغیر هستند؟
چگونه میشود که فیلمی میتواند پروانه ساخت بگیرد، اما برای گرفتن پروانه نمایش ملزم به اصلاح (سانسور) بعضی صحنه هایش میشود.
مگر پیش از تصویب پروانه ساخت، فیلم نامه خوانده نمیشود؟ چگونه میشود فیلم سازی قصه اش را به شورا بدهد، مجوز بگیرد و در هنگام ساخت چیزی متفاوت از آنچه در فیلم نامه بوده است را بسازد؟ چرا در حالی که بعضی فیلم سازان بارها چنین ترفندی را تکرار کرده اند، بازهم در ساخت آثار دیگرشان به آنها اعتماد میشود؟ و از آن مهمتر آنکه اگر قوانین سلیقهای نیستند و الزام اجرا دارند چگونه میشود فیلمی که با قوانین مغایرت دارد پس از چند سال، با سانسوری کم یا زیاد، قابلیت نمایش میابد؟
آیا مسئولان مذکور این را در نظر میگیرند که ممکن است با حذف بخشهایی از فیلم، آن را تبدیل به اثری ناقص و بی معنی کنند؟ آیا آن چنان که به فکر سرمایه سینماگران هستند به مخاطب و آنکه در انتها چه چیزی از فیلم متوجه میشود فکر میکنند یا فیلمها را به هر قیمتی که هست اصلاح کرده و روی پرده میبرند؟
سوی دیگر ماجرا، اما جالبتر است. آن جا که به نظر میرسد این ممیزیها آن چنان هم برای فیلم سازهای مورد نظر زیان آور و عبرت آموز نیست و در کنار سینماگران شریف کشورمان اندک افرادی هم هستند که بدشان نمیآید فیلم شان توقیف شود و با افتخار در تبلیغاتشان از سالهای توقیف فیلم به عنوان یک نکته قابل توجه و برگ برندهای برای فروش بیشتر استفاده میکنند؛ و این شاید تلخترین بخش ماجراست. آنجا که مخاطبین هم در جهت عکس قوانین حرکت میکنند و هر ممنوعیتی کنجکاوی آنها را بر میانگیزد و نتیجه اش میشود آن که هر بار به تماشای فیلمی کم ارزش مینشینند و باعث میشوند آن فیلم در مدتی کوتاه فروشی غیر قابل باور بدست آورد.
ایمان شمس خبرگزاری صدا و سیما |