شهر تاریخی و فرهنگی یزد این روز‌ها به غیر از عنوان شهر جهانی و شهر بادگیر‌ها عنوان پایتخت کتاب ایران نیز کسب کرده است.
به گزارش خبرگزاری صداوسیما؛ مرکز یزد، در دورانی که وقت همه را فضای مجازی پرکرده و دیگر کمتر کسی یادی از یار مهربان می‌کند، یزدی‌ها بدلیل بالا بودن سرانه مطالعه شان از اواخر سال ۹۷ عنوان پنجمین پایتخت کتاب ایران را بعد از اهواز، نیشابور، بوشهر و کاشان کسب کردند. رویداد انتخاب و معرفی «پایتخت کتاب ایران» یکی از چهار برنامه ترویج کتاب و کتابخوانی معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است. افزایش همکاری و مشارکت نهاد‌های مختلف دولتی و غیردولتی در حوزه کتاب، جذب سرمایه‌های موجود در بخش خصوصی، فرهنگی‌تر کردن بخش‌های مختلف صنعتی، اقتصادی کشور، حمایت از ایده‌های نو و ابتکاری در حوزه کتاب، تمرکززدایی از برنامه‌های حوزه فرهنگ و تقویت عدالت فرهنگی، از جمله اهداف برگزاری رویداد معرفی و انتخاب پایتخت کتاب ایران است.
مدیر کل فرهنگ و ارشاداسلامی استان یزد در مورد طرح انتخاب پایتخت کتاب ایران می‌گوید:پایتخت کتاب ایران طرحی است که از سال ۹۳ با الهام از طرح پایتختی کتاب جهان که از سال ۲۰۰۱ میلادی زیر نظر یونسکو هرساله به یک شهر از جهان اعطا میشود الگوبرداری و اجرا شده است. جوادیان زاده می‌افزاید:طراحان و مجریان این طرح بر این باورند با این طرح به افزایش سرانه مطالعه در بین شهروندان با مشارکت نهاد‌های دولتی و غیر دولتی کمک بسزایی میشود.
وضعیت کتابخوانی و کتابخانه‌ها در استان یزد
آمار‌ها نشان می‌دهد یزد به لحاظ شاخص‌های کتاب خوانی و کتابخانه‌ها جایگاه برتری را در کشور احراز کرده است. دوست فاطمی‌ها مدیرکل کتابخانه‌های عمومی استان یزد در این باره می‌گوید: در استان یزد ۱۱۲ باب کتابخانه با بیش از دو میلیون نسخه کتاب و ۱۰۸ هزار عضو وجود دارد و این استان از لحاظ شاخص‌های عضویت، امانت منابع، تعداد کتاب، زیربنا و تعداد کتابخانه به نسبت جمعیت در جایگاه برتر کشور قرار دارد.
مدیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی استان یزد می‌افزاید: برگزاری نهمین دوره جشنواره کتابخوانی رضوی با مشارکت ۳۵ هزار نفری مردم استان از جمله برنامه‌های مهمی بوده که در شش ماهه نخست امسال در پایتخت کتاب ایران اجرا شده است. دوست فاطمی‌ها می‌گوید: برگزاری برنامه‌های متعدد فرهنگی کتاب‌محور در کتابخانه ها، مساجد و محل‌هایی همچون گذر فرهنگ و هنر از دیگر برنامه‌هایی بوده که در این ماه‌ها با استقبال مردم مواجه شده است. به گفته وی جلسات متعدد نقد کتاب با حضور نویسندگان برجسته استانی و کشوری هم از جمله برنامه‌هایی بوده که یزد را شایسته عنوان پایتخت کتاب ایران کرده است.
مدیر کل نهاد کتابخانه‌های عمومی استان یزد در ادامه گشایش کتابخانه خیرساز حاج علی اکبر کاظمینی با ۱۳۲۰ مترمربع زیربنا و با هزینه ۳۰ میلیارد ریال در منطقه شهرک رزمندگان یزد را از جمله اقدامات ویژه در پایتخت کتاب ایران بر می‌شمارد.
یزد این بار با یار مهربان جهانی میشود
هجدهم تیرماه سال ۱۳۹۶ شهر تاریخی یزد، به عنوان نخستین شهر تاریخی ایران و بیست‌ودومین اثر تاریخی کشور در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید. حالا آن گونه که مدیرکل فرهنگ ارشاد اسلامی استان می‌گوید شهر یزد نیز به پایتختی کتاب ایران بسنده نکرده و با برنامه‌های خلاقانه و تاثیر گذار در حال حرکت به سمت پایتختی کتاب جهان در سال ۲۰۲۲ میلادی است.
وی درگیرکردن کردن تمام چرخه‌های نشر کتاب مانند کتابفروشی‌ها، ناشران، نویسندگان و سازمان‌های غیر دولتی را گشایش فصلی جدید در فرهنگ کتابخوانی یزدی‌ها می‌داند.
عضو شورای اسلامی شهر یزد و نایب رئیس کمیسیون فرهنگی شورا هم می‌گوید در شورای شهر فعالیت‌های رویدادی و زیرساختی برای معرفی یزدی‌های کتابخوان به جهان انجام شده است.
ونوس عامری با اشاره به برگزاری مسابقات متعدد کتابخوانی می‌گوید اجرای ۳۰ برنامه رونمایی کتاب و کتاب خوانی در گذر فرهنگ و هنر یزد و پیاده راه خیابان قیام از جمله اقدامات شورای اسلامی شهر یزد در این راستا بوده است. عامری می‌افزاید تلاش کردیم تا کتاب‌های مهدی آذر یزدی پدر ادبیات کودک و نوجوان را هم به کتاب‌های صوتی تبدیل کنیم. به گفته وی نامگذاری میادین یزد به نام کتاب، ساخت المان کتاب وتبدیل دو بوستان به بوستان کتاب و محل تبادلات فرهنگی از جمله فعالیت‌های زیرساختی بوده که یزد در سالی که به عنوان پایتخت کتاب ایران معرفی شده اجرا کرده است.
عامری به فعالیت یزد در سطح جهانی هم اشاره می‌کند و می‌گوید بادگیر‌های چشم نواز یزد در نمایشگاه کتاب تهران و استقبال هموطنان باعث شد تا فضای ۲۰۰ متر مربعی نمایشگاه بین المللی کتاب فرانکفورت در مهرماه امسال تنها از کشور ایران به یزد اختصاص یابد.
گام‌هایی برای آینده
مسئولان فرهنگی استان به دنبال آن هستند تا شهر ابرکوه به عنوان پایتخت کتاب ایران در سال ۹۹ معرفی شود. به گفته مدیرکل کتابخانه‌های عمومی استان یزد، شهرستان ابرکوه از لحاظ سرانه عضویت، وضعیت نسبتاً مطلوبی بین شهرستان‌های استان دارد. از سوی دیگرظرفیت‌های ویژه این شهر همچون خدمات‌دهی به عشایر کوچ‌نشین، وجود کتابخانه و خدمات کتابخانه‌ای در روستا‌ها و نقاط دورافتاده و جدیت مردم برای انجام امور فرهنگی در این شهرستان موجب شده تا این دیار بعنوان پایتخت کتاب ایران برای سال ۹۹ نامزد مناسبی شود.
دوست فاطمی‌ها می‌گوید با توجه به پتانسیل‌های موجود از جمله ثبت یزد به عنوان شهر میراث جهانی می‌توان از این فرصت برای انتخاب یزد به عنوان پایتخت کتاب جهان استفاده کرداما رسیدن به این عنوان، مسیر دشواری دارد و همت عموم مردم و مسئولان را می‌طلبد.
وی به مشکلاتی مانند کمبود کتاب‌های مناسب برای گروه‌های سنی کودک و نوجوان در کتابخانه‌ها و نبود کتابخانه در برخی روستا‌های کم جمعیت به علت نداشتن استاندارد لازم اشاره می‌کند و می‌گوید ورود بیش از پیش خیران به حوزه تجهیز کتابخانه‌ها در مناطق روستایی می‌تواند این مشکلات را برطرف کند.
درچنین حالی مسئولان فرهنگی استان امیدوارند با فعال‌تر کردن سازمان‌های مردم نهاد تا سال ۲۰۲۲ یزد جهانی را در کنار شهر‌هایی همچون مادرید اسپانیا، بانکوک تایلند، دهلی نو هند، اسکندریه مصر، مونترال کانادا و تورین ایتالیا به عنوان پایتخت کتاب جهان معرفی کنند.
نویسنده:طیبه رجبی