گزارش مکتوب،
سایه غازهای همسایه بر سر مرغ های سیستان و بلوچستان
اردیبهشت امسال که به سراغ تولیدکنندگان مرغ گوشتی سیستان و بلوچستان رفتیم از نرسیدن نهاده، گرسنگی و تلف شدن جوجهها در مرغداریها میگفتند.
در آن زمان نجفی، مدیرعامل شرکت تعاونی مرغداران گوشتی استان میگفت: مرغداران استان در اسفند و فروردین سال گذشته، جوجه ریزی 3 میلیون قطعه ای کرده و نیاز به 15 هزار تن نهاده داشتند اما تنها نزیک به هزار و 900 تن نهاده تحویلشان شده بود.
مرغداران همچنین از کرایه گزاف حمل هر تن خوراک طیور از بندر امام خمینی تا شرق کشور و استفاده نکردن از ظرفیت بندر چابهار، هزینه بالای تامین گرمای سالن مرغداری با گازوییل، نبود کشتارگاه فعال در استان و الزام تحویل مرغ با قیمت 7200 تومان به کشتارگاه نیز گلایهمند بودند.
از آن تاریخ چهار ماه گذشته و به پاییز رسیده ایم؛ بسیاری از آن جوجهها مرغ شدهاند، اما انگار کسی انتظارشان را نمیکشد.
پاسخ مسئولان چیست؟
به گزارش
خبرگزاری صداوسیمای مرکز سیستان و بلوچستان، رییس سازمان جهاد کشاورزی سیستان وبلوچستان میگوید: مصرف سالانه گوشت مرغ در سیستان و بلوچستان 78 هزار تن است که مرغداران استان نمیتوانند این میزان را تولید کنند و به ناچار روزانه بیش از 34 تن مرغ کشتار روز از استان های همجوار وارد استان می شود.
زورقی همچنین با اشاره به اینکه مرغداران سیستان و بلوچستان مرغ را به قیمت مصوب 8 هزار و 800 تومان به کشتارگاههای استان تحویل نمیدهند، میافزاید: تناقض کار اینجاست که مرغداران استان از یک سو مرغ را به قیمت مصوب به کشتارگاه نمیدهند و از سوی دیگر از فعال نبودن کشتارگاههای استان گلایه دارند!
از سوی دیگر میرشکار رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت سیستان و بلوچستان از پایبند نبودن مرغداران به تعهداتشان شاکی است و می گوید: مرغداران از ابتدای امسال 6 هزار تن نهاده دریافت کرده و تعهد تامین هزار و 500 تن گوشت مرغ را دادهاند اما هنوز به تعهد خود عمل نکردهاند.
نجفی مدیر عامل اتحادیه مرغداران گوشتی سیستان و بلوچستان در پاسخ میگوید: از اسفند سال 97 تاکنون مرغداران استان بیش از 42 هزار تن نهاده نیاز داشتند که فقط 5 هزار و 800 تن نهاده تحویل این مرغداران شده است. مرغداران چگونه به تعهداتشان عمل کنند در حالی که نهاده را به قیمت بالاتر و از واسطه ها تامین کردهاند.
اربابی عضو اتحادیه مرغداران سیستان و بلوچستان هم میگوید: قیمت تمام شده گوشت مرغ در سیستان و بلوچستان به علت بالا بودن هزینه حمل و نقل نهاده ها و نرسیدن علمک گاز شهری به مرغداریها، نسبت به سایر استانها بیشتر است و مرغداران نمیتوانند مرغ را به قیمت مصوب به کشتارگاههای استان تحویل دهند.
مردم مرغ را زنده می خواهند!
مرغداران بومی مجبورند محصول را به صورت زنده وارد بازار کنند زیرا بسیاری از مردم سیستان و بلوچستان بر اساس ملاحظات شرعی و عرفی تمایل بیشتری به خرید مرغ زنده دارند و هر گاه که دلالان مرغ زندهی قاچاق را از سایر استان ها روانه بازار می کنند، دردسر مرغداران بومی نیز آغاز می شود و صدای اعتراض آنها شنیده می شود.
اربابی عضو اتحادیه مرغداران سیستان وبلوچستان میگوید: اگر مسئولان استان جلوی ورود مرغ زنده غیرقانونی را به استان بگیرند مرغداران مرغ خود را به کشتارگاههای استان تحویل میدهند.
از سوی دیگر این فروش مرغ زنده باعث می شود آمار فروش مرغداری ها مشخص نباشد و شاید به همین دلیل مسئولان بر این باورند که مرغداران به تعهد فروش هزار و 500 تنی خود عمل نکرده اند.
چاره جویی ها به کجا رسید
در هفته آخر شهریور، مشکل مرغداران سیستان و بلوچستان در کمیسیون کشاورزی آب و منابع طبیعی مجلس شورای اسلامی بررسی شد.
رییس سازمان جهاد کشاورزی سیستان و بلوچستان میگوید: در این جلسه مصوب شد از ورود مرغ زنده بدون مجوز از دیگر استانهای کشور به استان جلوگیری شود.
زورقی میافزاید: از دیگر مصوبات این جلسه این است که امکان فروش مرغ برای مرغدارانی که تمایل دارند مرغ گوشتی خود را به کشتارگاهها استان بفروشند، فراهم شود و همچنین مقرر شد موانع راه اندازی کشتارگاه، با همکاری دولت و مرغدار حل شود.
در این جلسه مصوب شده است که شرکت پشتیبانی دام و طیور سیستان و بلوچستان با تولیدکنندگان مرغ استان مشارکت کرده و مرغ مازاد مرغداران علاقهمند به فروش را بخرد.
چاره ای برای چاره جویی ها
در حالی مقرر شده مازاد تولید مرغداران به قیمت 8800 تومان زنده خریداری شود که استان تولید مازاد ندارد و همانگونه که پیشتر نیز اشاره شد، هم اکنون در سطح شهر زاهدان کشتارگاهی فعال نیست که این مرغ مازاد را تحویل بگیرد.
از سوی دیگر فروش به قیمت مصوب ممکن است با زیان مرغدار همراه باشد چرا که تا اول مرداد ماه امسال، تنها 15 درصد از نهاده مورد نیاز تولید کننده را شرکت پشتیبانی جهاد کشاورزی تامین کرده و مرغدار نهاده را از واسطه ها با قیمت گزاف تحویل گرفته و چند ماهی نیز بی پولی کشیده تا نهاده با تاخیر به دستش برسد.
از تاریخ بررسی مشکل در کمیسیون کشاورزی مجلس چند روزی گذشته اما مدیر عامل اتحادیه مرغداران گوشتی استان خبر از ناکام ماندن تلاش مرغداران زابل، نصرت آباد و خاش برای فروش مرغشان به علت قاچاق بیرویه از استان های همجوار گلایه دارند.
راهکار و اولویت اصلی، بستن گلوگاه های ورود غیرقانونی مرغ زنده به استان است اما آنگونه که نورا معاون امور هماهنگی و اقتصادی استاندار می گوید، بنا به تصویب کارگروه تنظیم بازار استان (و برخلاف مصوبه کمیسیون کشاورزی آب و منابع طبیعی مجلس شورای اسلامی) ورود مرغ زنده همچنان به استان ادامه دارد و تنها از ورود مرغ هایی جلوگیری می شود که از مرغداری های بدون مجوز بیاید یا پروانه دامپزشکی نداشته باشند و مقصد آن کشتارگاه باشد! که این راهکار نیز این تناقضات را در خود نهفته دارد که چرا مرغ در مبدا ذبح نشود؟ آیا کشتارگاه فعالی وجود دارد که به آن مقصد برود و دیگر آنکه آیا استان دیگری وجود دارد که این حجم از مرغ زنده وارد آن شود؟
اما راهکارهای بلند مدت، راه اندازی کارگاه های بسته بندی مرغ صنعتی و راه اندازی کشتارگاه زاهدان است تا حداقل در مواقع ضروری امکان ذبح، بسته بندی و ذخیره مرغ وجود داشته باشد.
اما هنوز دلیل اینکه چرا باید نهاده مورد نیاز دامداران سیستان و بلوچستان از بندر امام خمینی تامین شود و از چابهار تامین نشود، یک راز سر به مهر باقی مانده است.
آنگونه که مشخص است، فروش مرغ زنده در سیستان و بلوچستان یک واقعیت است اما زمانی که می توان با توان مرغداران استان این ظرفیت را پوشش داد، دادن مجوز ورود باید به زمان های کمبود عرضه داخل استان محدود شود تا کورسوهای امید تولیدکنندگان بومی که میلیاردها تومان ضرر و زیان را به جان خریده اند، نابود نشود.
* محمد ایرانمنش و دانیال مسلمی زاده