افزايش چند برابري نرخ نوشت افزار ، بازار این لوازم را در اصفهان ملتهب کرده است.
این لوازم یعنی خاطره کودکی، منتها آن روزها دل من و تو شاید با یک دفترچه 40 برگ کاهی ، چند مداد سیاه و قرمز و یک جامدادی پارچه ای هم شاد می شد.
در آن روزها نه از باب اسفنجی، السا، آنا، هری پاتر و باربی خبری بود و نه از انواع جامدادی های چند هزار تومانی. بسیاری از دانش آموزان امروز به کمتر از دفترچه های 200 برگ سیمی، مداد نوکی، مداد رنگی و جامدادی های خارجی رضایت نمی دهند. تفاوت اینجاست که پدر من و تو هفته آخر شهریور با چند اسکناس درشت چند تا بچه خانوار را نو نوار می کرد، ولی حالادرآمد پدر و مادر امروز برای تأمین نیاز یک فرزند بسختی کفایت می کند.
در سال تحصیلی پیش رو قرار است بیش از 868 هزار و 200 دانش آموز در دوره های مختلف تحصیلی در پنج هزار و300 واحد آموزشی استان اصفهان تحصیل کنند که از این تعداد 83 هزارو 300 نفر کلاس اولی و 32 هزار نفر پیش دبستانی اند.
نوشت افزار در تب گرانی ها می سوزد
برای گزارش از حال و هوای خرید لوازم مدرسه ،قبل از ظهر به سمت کوچه تلفنخانه راه افتادم، مرکز اصلی فروش نوشت افزار در اصفهان.
دهه پایانی شهریور است و بوی مدرسه فضا را پرکرده بود اما از شلوغی ،هياهو و نشاط دانش آموزان برای خرید خبری نبود.یاد دو، سه سال پیش که در چنین روزهایی برای خریدهمراه دخترم رفته بودم و در نوبت خرید لوازم قرار می گرفتم ، افتادم.
قیمتها را که پرسیدم پاسخ خلوتی کوچه را فهمیدم.نوشت افزار نسبت به پارسال دست کم دو تا سه برابر شده مثلا قیمت یک مداد نوکی پنج هزار تومانی پارسال، الان بیشتر از ۲۵ هزار تومان بود.
وارد مغازه ای بزرگ که پرترددتر از جاهای دیگر بود شدم ، والدین در انتخاب نوع لوازم التحریر بخاطر تفاوت قیمت، با فرزندان اختلاف نظر داشتند. لوازم لاکچری هم که حرف و حدیث های خودش را داشت.
"با گرانی هزینه لوازم التحریر ، فرزندانم دیگر ذوقی برای مدرسه رفتن آنها باقی نمی ماند." این صحبت پدری بود که همراه سه فرزند محصلش مشغول خرید و سر انتخاب جنس ارزان و گران در حال بحث بودند.
هاشمی یکی دیگر از والدین که به خرید دو مداد سیاه و قرمز و چند دفتر اکتفا کرده می گوید: من کارمندم ، برای خرید تک فرزند محصلم مانده ام ،خرید لوازم مدرسه براي خانواده هايي كه چند فرزند مدرسه اي دارند بسيار سنگين است.
فروشنده در حال شنیدن صحبت هاست وارد گفت و گو شد و با اشاره به اینکه لوازم التحریر موجود در بازار توسط واسطه ها و از تهران خریداری می شود و افزایش قیمتها در دست فروشندگان شهرستان نیست می گوید: با توجه به افزایش قیمت کاغذ به علت افزایش قیمت دلار ،نرخ دفتر و دفترچه ها 80 درصدگران شده است.
به مغازه مجاور رفتم، خانم امینی که با پسر 9 ساله اش امید برای خرید آمده می گوید: نیم ساعته، سر نوع دفاتر به علت قیمتهای بالا با فرزندم در بحثم که لااقل جنس ارزان قیمت تر انتخاب کند، هزینه های تحصیل کمر خانواده هایی که چندین فرزند در حال تحصیل دارند را خم می کند.
به کتاب فروشی و لوازم التحریر فروشی های خیابان آمادگاه اصفهان هم سرزدم ،محمدی فروشنده لوازم التحریر با بیان اینکه ما سود ناچیزی از فروش می کنیم معتقد است: از پارسال تاکنون، اقلام نوشتاری سه، چهار برابر گران شده است.
آقای داودی معلمی هم که برای خرید وسایل کمک درسی آمده،از والدین خواست لوازم التحریررا متناسب با درس و درخواست معلم تهیه کنند تا از تحمیل هزینه بیهوده جلوگیری شود.
وی اضافه می کند: معلمان می توانند با هماهنگی خانواده ها دفاتری را با حجم برگ کمتر پیشنهاد دهند تا هزینه ها کمتر شود.
خانم رحیمی هم که تنها برای خرید آمده بود به نایلون کوچکی که نوشت افزار داخلش بود اشاره می کند، این چند قلم که پایین ترین قیمتها را داشته، 200 هزار تومان شده که اگر با فرزندم می آمدم همین لوازم ساده ارزان قیمت را هم نمی توانستم بخرم.
راهی بازار کیف میدان امام شدم صادقی جوان فروشنده کیف مدرسه که در گوشه بازار اصفهان بساط کرده و کیف های مدرسه رنگارنگی را جلو مغازه به ظاهر تعطیل آویزان کرده می گوید: "فروش خوبی ندارم بسیاری از والدین با ذوق زیاد و اصرار فرزندانشان به بساطم نزدیک می شوند اما بعد از پرسیدن قیمت، آرام به فرزندانشان می گویند کیف پارسالت هنوز سالم است و راهی می شوند."
همانطور که از کنار نوجوانی که با صدای بلند می گفت "بدو بیا دفترای سیمی و فانتزی دارم خانوما آقایون بیاین از ما خرید کنید"رد می شدم از محمد از وضع کاسبی پرسیدم می گوید: خانواده‌ها یا اجناس ارزانتر یا تعداد کمی از اقلام مورد نیاز برای مدرسه را تهیه می کنند در نتیجه، درآمد ما کم شده است.
ذوق نوشت افزار در تب گرانی ها کور شد
بعداز ظهر به مغازه لوازم التحریر و کتاب های درسی محله مان هم سرزدم اینجا خبری از لوازم فانتزی با فرهنگ غربی نبود.
خانم احمدی يكي از هم محلی ها که در حال بررسي كيفيت جامدادي هاي موجود در مغازه بود،می گوید : شروع به خريد نوشت افزار براي دو فرزندم كرده ام با اين همه افزايش قيمت كه ديدم با دست باز نمي توانم خريد كنم.
صاحب مغازه می گوید: اعتقادی به فروش لوازم فانتزی ندارم با وجود آنکه قیمتها چند برابر شده اما هنوز خانواده ها برای خرید این کالا به شکل و ظاهر اکتفا می کنند و معیار دقیقی برای تعیین میزان کیفیت لوازم التحریر وجود ندارد.
حاج اکبر که 48 سال است در این صنف فعالیت دارد و به دنبال جلوگیری از ترویج فرهنگ غربی است به والدین توصیه می کند از خرید یکجا و یکباره همه نوشت افزار دانش آموزان خودداری کنند؛ چون التهاب قیمت ها با آغاز سال تحصیلی کمتر می شود.
ارتباط هر روز دانش آموزانی که در سن جامعه پذیری قرار دارند با لوازم التحریر، از این وسایل ابزارهای باظرفیتی ساخته که می تواند بر الگوی مورد پذیرش فرهنگ ها از سوی دانش آموزان موثر باشد؛ در حالی که در کشور ما هنوز ارزش فرهنگی این لوازم درک نشده است.
نقش بستن انواع شخصیت های غیربومی و کارتونی در ذهن و سپس لوازم التحریر کودکان ایرانی، نشانه موفقیت برنامه های فرهنگی کشورهای بیگانه ؛ نکته ای که از طرف مسوولان آموزش و پرورش و سایر دستگاه های فرهنگی مغفول مانده است.
رییس اتحادیه کتاب و نوشت افزار فروشان اصفهان با اشاره به اینکه انواع لوازم التحریر به وفوردربازار اصفهان موجوداست می گوید: همه دفاتر موجود در بازار و کمتر از 50 درصد نوشت افزارداخلی و با کیفیت هستند.
اکبر چیت‌ساز ادامه می دهد: افزایش قیمت دلار و کمبود کاغذ باعث شده در حال حاضر قیمت دفتر و دفترچه 70 تا 80 درصد و نوشت افزار 40 تا 50 درصد نسبت با پارسال گران شودو دفاتر ایرانی هم در مناطق محروم توزیع شود.
وی به کسادی بازار صنف خود در روزهایی که بایدشاهد افزایش تقاضا باشیم هم اشاره و اضافه می کند:گرانی ها یک طرف، متأسفانه مدارس اصفهان در سالهای اخیر به فروش نوشت افزار در مدارس اقدام می کنند که این امر موجب کاهش فروش و مشکلات اقتصادی صنف نوشت افزار شده است.
رییس اتحادیه کتاب و نوشت افزار فروشان اصفهان تأکید می کند : این مدارس اقلام را را از عمده فروشان بازار نوشت افزار تهران تهیه و بازار 900 خرده و عمده فروش لوازم التحریر اصفهان را کساد می‌کنند.
وی با گلایه مندی از فروش کتاب های کمک آموزشی در مدارس با صراحت می گوید: اصل 44 قانون اساسی کشور بر واگذاری امور سازمان‌های دولتی به بخش خصوصی تأکید دارد اما در عمل توزیع کتاب های درسی و غیر درسی در انحصار آموزش و پرورش درآمده است.
چیت ساز به مردم توصیه می کند لوازم التحریر ایرانی بخرند و از تخفیف 10 درصدی که به فروشندگان ابلاغ شده بهره مند شوند.
نوشت افزار بنویسند علم بهتر است یا ثروت؟
سری هم به بزرگترین کارخانه تولید کننده دفتر کشور در اصفهان زدم؛کارخانه ای که برای بیش از 200 نفر اشتغالزایی ایجاد کرده و 800 نمایندگی فروش در کشور محصولات این شرکت را عرضه می کنند.
مدیرعامل این واحد تولیدی می گوید: براساس تفاهمنامه ای با سازمان صنعت،معدن و تجارت استان اصفهان، برای سال تحصیلی جدیددرحال تولید 50 میلیون جلد دفتر هستیم و نگرانی برای کمبود دفتر در سال تحصیلی جدید وجود ندارد.
اصغر تجدد ادامه داد: در این کارخانه روزانه ،50 تن کاغذ در هر شیفت کاری با دستگاه های پیشرفته و با کیفیت بالا تولید می شود.
وی با اشاره به سابقه 40 ساله تولید دفاتر دانش آموزی و کاغذهای سایز و بسته بندی اضافه کرد: همه تعمیرات قطعات یدکی با دانش متخصصان بومی در داخل شرکت انجام می شود.
اینکه همیشه در آستانه مهر تقاضا برای خرید نوشت افزارافزایش می‌یابد و مردم درصدد تدارک آغاز مدرسه ای خاطره انگیز برای فرزندان هستند، بر کسی پوشیده نیست، اما در سالهای اخیر بویژه امسال بروز برخی آشفتگی ها در بازار و نوسان قیمت، شیرینی این روزها را بر کام بسیاری از والدین و دانش آموزان تلخ کرده است.
موضوع انشاء علم بهتر است یا ثروت را همه تجربه کرده ایم اما در این آشفته بازار گرانی دفتر و نوشت افزارآیا مردم توان مالی دارند تا فرزندانشان را راهی مدرسه کنند تا از قِبَل کسب علم به ثروت برسندیا شاید ابتدا باید ثروت داشت تا به علم رسید؟
نگارنده: سیده پروین امامی