تفاوت ورودی آب به خزر و تبخیر آن از سطح دریا مهمترین علت تغییرات بلند مدت تراز آب دریای خزر است.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیمای گلستان معاون پژوهش و فناوری پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی امروز در کارگاه چالش ها در شرایط تراز آب ، تغییر اقلیم و فعالیت انسانی خزر در گرگان گفت : تراز آب در زمان کوتاه به دلیل جزر و مد، ورود آب رودخانه ای، تغییر دما و امواج بلند، تغییر می کند که برگشت پذیر است، اما مهمترین دلیل تغییرات بلند مدت تراز آب ، بیلان آبی خزر یعنی تفاوت آب ورودی و تبخیر از سطح دریا ست.
دکتر علیزاده افزود: پیش بینی تراز آب دریای خزر به روش آماری، زمین شناسی، براساس مدل سازی انجام می شود.
وی گفت : عقب نشینی کنونی دریای خزر غیرطبیعی نیست و دریا مسیر طبیعی خود را می گذراند.
دکتر علیزاده با بیان اینکه اگر هیچ آب ورودی به این دریا وجود نداشته باشد 400 سال طول می کشد تا دریای خزر خشک شود افزود : سواد اقیانوسی باید در میان عامه مردم به خصوص ساحل نشینان ، مورد توجه قرار گیرد.
وی ادامه داد : دریای خزر ۳۸۰ هزار کیلومتر مربع دارد و کشورهای روسیه ، ایران ، آذربایجان ، قزاقستان ، ترکمنستان ، گرجستان ، ارمنستان و ترکیه حوضه های آبریز این دریا هستند.
دکتر علیزاده افزود : بیشترین جمعیت حوضه آبریز خزر در کشورهای روسیه است در حالیکه بیشترین جمعیت ساحل نشین در ایران زندگی می کنند.
وی با اشاره به این مطلب که مصرف آب در حوضه آبریز خزر هم اکنون ۴۳ کیلومتر مکعب است گفت : روند مصرف آب در ایران صعودی است در حالیکه در کشورهای غرب و شمال خزر روند نزولی دارد.
معاون پژوهش و فناوری پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی گفت :
نخستین آب شیرین کن در ساحل خزر در سال ۱۹۶۴ میلادی در کشور قزاقستان با انرژی هسته ای و با روش تبخیری آغاز شد و اخیرا نیز در ترکمنستان و قزاقستان راه اندازی شده است که باید در این زمینه به ملاحظات لازم درباره بازگشت آب توجه شود.
دکتر علیزاده گفت : حجم آب دریای خزر ۷۸ هزار کیلومتر مکعب است و آب 130 رودخانه به آن می ریزد.
وی افزود : بزرگترین رودخانه ورودی به خزر ، ولگاست که۹۰ درصد آبدهی رودخانه ای و ۸۰ درصدکل آب ورودی به خزر را تامین می کند.