مراحل رفع توقیف نفتکش ایرانی از زبان سفیر ایران

به گزارش سرويس بين الملل  خبرگزاري صداوسيما از لندن؛ ­ابرنفتکش ایرانی با نام "گریس یک" که حامل دو میلیون و صد هزار بشکه نفت خام بود‏، پنچشنبه 13 تیر 1398 در اقدامی نادر در سواحل نزدیک جبل الطارق و با هجوم نیروهای انگلیسی به بهانه نقض تحریم اتحادیه اروپا و فروش نفت به سوریه توقیف شد. اقدامی که مقامات کشورمان، آن را راهزنی دریایی توصیف و به شدت محکوم کردند.
همان زمان، "جوسپ بورل" وزیر خارجه اسپانیا و دیگر عضو اتحادیه اروپا، پشت پرده ماجرا را افشا و اعلام کرد: نفتکش حامل نفت ایران به دستور امریکا توقیف شده است. مقامات کشورمان هم با هشدار درباره پیامدهای این اقدام برای عاملان آن، با پشتوانه اقتدار ملی برای رهایی نفتکش از توقیف ، اقدامات و پیگیری هایی را به اجرا گذاشتند.
حالا و چند روز بعد از رفع توقیف ابرنفتکش "گریس یک"‏، حمید بعیدی نژاد سفیر کشورمان در انگلستان و نماینده دائم ایران در سازمان جهانی دریانوردی (IMO) که نهاد وابسته به سازمان ملل بوده و مقر آن در لندن است‏، بخشی از ناگفته ها و زوایای پنهان مربوط به این موضوع را در مصاحبه با خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما در لندن بیان کرده است:

رفع توقیف نفتکش (فعالیت در عرصه سیاسی):

رفع توقیف نفتکش (فعالیت در عرصه فنی):

رفع توقیف نفتکش (فعالیت در عرصه حقوقی):

عدم تعهد و معاهده در رفع توقیف نفتکش ایرانی:

پاسخ به تهدیدهای آمریکا ضد ایران:

علت تغییر نام نفتکش توقیف شده:

متن این مصاحبه به این شرح است:

ناگفته های ماجرای راهزنی دریایی در جبل الطارق از زبان سفیر کشورمان در لندن

* مهمترین عامل پیروزی ایران در رهایی ابرنفتکش ایران 
سفیر جمهوری اسلامی ایران در انگلستان، نخستین و مهمترین عامل در کسب دستاورد مهم رهایی ابر نفتکش حامل نفت ایران از توقیف را اقتدار کشور دانست که حاصل تلاش همه مسئولان شامل بخش های نظامی، سیاسی و دیپلماسی و اقتصادی کشور است.
حمید بعیدی نژاد افزود: مجموعه اقدامات جمهوری اسلامی ایران، این پیام را به کشورها داد که باید حقوق ایران را به رسمیت بشناسند و از نقض قوانین خودداری کنند.
نماینده دائم ایران در سازمان جهانی دریانوردی (IMO) با بیان اینکه چالشهای فراوانی در مسیر آزادسازی نفتکش حامل نفت ایران وجود داشت گفت: باید آنها که به دشمنی علیه ایران روی آوردند با این واقعیت مواجه می شدند که اقتدار کشور به آنها اجازه نمی دهد که به اقدامات غیرقانونی در دریا همچون توقیف نفتکش مبادرت کنند.

*پیام آزادی نفتکش
سفیر جمهوری اسلامی ایران در انگلستان پیام رهایی نفتکش حامل نفت ایران را اقتدار ملی و نمایش اراده قوی جمهوری اسلامی ایران در همه سطوح برای دفاع از منافع خود اعلام و ابراز امیدواری کرد: این پیام به درستی درک و موجب تقویت صلح و ثبات منطقه و جهان شود.

* چالشهای پرتلاطم رهایی ابرنفتکش 
حمید بعیدی نژاد با بیان اینکه در روند پیگیری ها برای رهایی نفتکش حامل نفت ایران با چالش های فراوانی از جمله در حوزه سیاسی مواجه بودیم، تحولات منطقه و تلاش برای ایجاد ائتلاف ها را از جمله آنها برشمرد و افزود: در جریان پیگیری ها، نخست، غیرقانونی بودن اقدام انگلیس را با استناد به مسائل حقوقی و سیاسی تصریح کردیم.
وی پیگیری های فنی را چالشی دیگر در روند رهایی نفتکش ادریان دریا یک یا گریس یک اعلام کرد و گفت: نفتکش گریس یک پیش از انکه به بندر جبل الطارق برسد به علت تصمیم دولت پاناما و مخالفت با حرکت این کشتی با پرچم این کشور باید با پرچم دیگر حرکت می کرد اما این موضوع به سادگی تغییر صرف یک پرچم نیست بلکه بر اساس قوانین دریانوردی باید کشتی ها با پرچم کشوری که کشتی در آن به ثبت رسیده است حرکت کنند و در واقع، نصب پرچم تابع محل ثبت پرچم است.
نماینده دائم ایران در سازمان جهانی دریانوردی (IMO) افزود: این موضوع، سلسله مشکلات فنی را بوجود آورد که خود نیاز به پیگیری های ویژه ای داشت و بر اساس قوانین بین المللی، باید کشتی در کشوری دیگر به ثبت می رسید تا با هویت مشخص و روشن و با پرچم آن کشور حرکت کند.
بعیدی نژاد گفت: پس از اینکه تصمیم گرفته شد این ابرنفتکش با پرچم جمهوری اسلامی ایران حرکت کند باید در ایران نیز به ثبت می رسید و از یک ماه پیش اقدامات لازم در این باره انجام شد که مراحل مختلفی را در بر گرفت که شامل موارد مهمی همچون بیمه این نفتکش نیز بود که با گذر از اقدامات فراوان انجام شد و جمهوری اسلامی ایران با هماهنگی همه نهادهای مربوط از جمله سازمان بنادر و دریانوردی، شرکت ملی نفتکش ایران و بیمه مرکزی فرآیندهای فنی مربوط را طی کرد تا طرف مقابل هنگام رفع توقیف بهانه ای نداشته باشد و نفتکش برای حرکت با موانع حقوقی و فنی مواجه نباشد.
وی با بیان اینکه عرصه سوم پیگیری ها مربوط به امور حقوقی بود گفت: با توجه به اینکه حکم رفع توقیف باید در دادگاه جبل الطارق صادر می شد با یک پرونده حقوقی مهم مواجه بودیم تا بهانه ها برای رفع توقیف از طرف مقابل گرفته شود تا به این نتیجه برسد که نمی تواند به توقیف نفتکش ادامه دهد و باید آن را آزاد کند.
سفیر ایران در انگلستان افزود: در زمینه حقوقی نیز تماس های فراوانی میان دو طرف انجام و مدارک و اسناد و رویه های حقوقی لازم طی شد تا موانع حقوقی برای رفع توقیف برداشته شود که خوشبختانه، همه این سه عرصه همزمان با هم و در سه سطح در جریان بود که در نهایت منجربه رفع توقیف شد.

*آیا معامله ای بر سر آزادی نفتکش ایران انجام شد؟
سفیر ایران در انگلستان در این باره گفت: به نظرم این موضوع از جانب افرادی مطرح می شود که هنوز به خودباوری ایران ایمان نیاورده اند و فکر می کنند حتما همچون تاریخ گذشته برای رفع توقیف نفتکش با قدرت های خارجی یک معاملات پشت پرده ای انجام شده است اما باید تصریح کنم که این افتخار را داریم که با پشتوانه اقتدار جمهوری اسلامی ایران و با قدرت ناشی از آن، این پیروزی و دستاورد مهم حاصل شد و برخلاف انچه گفته می شود ما حتی ضمانت نامه کتبی به طرف انگلیسی نداده ایم بلکه صرفا مواضع خود را برای آنان تبیین کردیم و با صراحت از غیرقانونی بودن این اقدام صحبت کردیم و اینکه کار غیرقانونی توقیف نفتکش حامل نفت ایران باید هرچه زودتر پایان پذیرد.
وی افزود: موضوعی که مقامات کشورمان از روز نخست توقیف غیرقانونی نفتکش حامل نفت ایران مطرح کردند این بود که مقصد این کشتی سوریه نیست و در رسانه ها هم اعلام شد و واقعیت هم همین بود.
نماینده دائم ایران در سازمان جهانی دریانوردی (IMO) گفت: ما به طرف انگلیسی اعلام کردیم بهانه آنها مبنی بر اجرای تحریم اتحادیه اروپا علیه سوریه فقط درباره کشورهای عضو اتحادیه اروپا نافذ است و شامل کشورهای ثالث نمی شود. بنابراین با تاکید بر همه مواضع اصولی و بهره گیری از مستندات حقوقی با طرف انگلیسی مذاکره کردیم و از اصول حقوق بین الملل نیز بهره گرفتنیم و به همین علت با افتخار اعلام می کنیم هیچ معامله یا توافق پنهانی برای آزادی نفتکش حامل نفت ایران با طرف مقابل انجام نشده است و فقط با پشتوانه اقتدار ملی و بهره گیری از قدرت دیپلماسی و حقوقی و فنی توانستیم به موفقیت دست یابیم.

*آیا آمریکا، انگلیس را در تله تقابل خود با ایران قرار داد؟
سفیر جمهوری اسلامی ایران در انگلستان در این باره گفت: اگر برخی اشتباهات را آمریکایی ها مرتکب نمی شدند شاید این موضوع که انگلیس به دستور امریکا مبادرت به توقیف نفتکش حامل نفت ایران کرده است در هاله ای از ابهام باقی می ماند اما همگان دیدند که بلافاصله پس از شنیدن زمزمه های رفع توقیف این کشتی امریکایی ها مجبور شدند خود و به صورت آشکار وارد عمل شوند و با دستورالعمل های نظام قضایی خودشان دادگاه جبل الطارق را زیر فشار قراردهند که در جهت رفع توقیف این نفتکش حکم ندهد.
بعیدی نژاد افزود: اما حتی دولت و دادگاه عالی جبل الطارق هم با این درخواست امریکا به مخالفت برخاست و آن را دستورالعملی داخلی تلقی کرد که قابل اطلاق به اتحادیه اروپا نیست و اقدام امریکا، نقش این کشور را در توقیف غیرقانونی نقتکش حامل نفت ایران بیش از پیش برملا کرد.
این دیپلمات کشورمان تصریح کرد: اقدام آشکار امریکا و ناکامی اش در رسیدن به اهداف مورد نظر مقامات کاخ سفید به خوبی نشان داد که سیاست فشار انان دیگر کارایی خود را از دست داده است و حتی نزد متحدترین کشورها با امریکا و کوچکترین کشورها نیز بی اثر است و این شکست بزرگ دیگری برای امریکاست.
سفیر ایران در انگلستان گفت: شکست امریکا در این باره نیز نشان داد اگر اما از ابزارهای حقوقی، سیاسی و فنی که در اختیار داریم به خوبی بهره بگیریم این امکان را خواهیم داشت که از تعدی امریکا و دیگر دشمنان ملت ایران جلوگیری کنیم.

*چرا نام نفتکش توقیف شده حامل نفت ایران تغییر کرد؟
نماینده دائم ایران در سازمان جهانی دریانوردی (IMO) در پاسخ به این پرسش گفت: هنگامی که دولت پاناما پیش از رسیدن نفتکش حامل نفت ایران به جبل الطارق به مقامات کشورمان اعلام کرد که حاضر نیست این نفتکش با پرچم این کشور تردد کند باید پرچم جدید برای این کشور در نظر گرفته می شد و نصب پرچم هم تابع محل ثبت کشتی است.
وی افزود: هنگامی که تصمیم گرفته شد این کشتی با پرچم جمهوری اسلامی ایران تردد کند باید این کشتی در ایران نیز به ثبت می رسید و هنگامیکه در ایران به ثبت می رسید به طور طبیعی باید نامی ایرانی برای این نفتکش در نظر گفته می شد که نام "ادریان دریا یک" به جای" گریس یک" انتخاب و بر بدنه کشتی نوشته شد که البته این اقدامات یک ماه پیش انجام شد.
بعیدی نژاد با اشاره به مطالب منتشر شده برخی رسانه های غربی گفت: برخلاف آنچه رسانه های غربی در این باره گفته اند مبنی بر اینکه تغییر نام این کشتی برای دور زدن تحریم ها بوده اشتباه محض است و این کشتی تحت هیچ تحریمی قرار ندارد و علت این نامگذاری به علت انجام امور فنی نصب پرچم و محل ثبت کشتی است.

* چرا نفتکش حامل نفت ایران سه روز پس از رفع توقیف حرکت کرد؟
سفیر ایران در انگلستان و نماینده دائم ایران در سازمان جهانی دریانوردی (IMO) در این باره گفت: کاپیتان و سه مهندس این نفتکش زمان توقیف بازداشت شدند و تصور شرکت پشیبانی کننده این نفتکش این بود که پس از رفع توقیف نفتکش، کاپیتان و مهندسان آن نیز آزاد می شوند و نفتکش را به حرکت در می آورند اما آنان پس از آزادی اعلام کردند به علت سوء رفتار با آنان در مدت بازداشت و مشکلات و فشارهای روحی ناشی از آن قادر نیستند به کار خود در این سفر طولانی ادامه دهند.
وی افزود: بروز این مشکل ناگهانی و غیرقابل پیش بینی موجب شد به فکر کاپیتان و مهندسان جدید برای این نفتکش باشیم که این موضوع درست با تعطیلات هفتگی مقارن و سبب شد و تلاش ها و تماس های زیادی در این باره صورت گرفت تا افرادی جدیدی که توانمندی حمل این ابرنفتکش را داشته باشند جایگزین شوند و به همین علت این کشتی با وجود اینکه پنج شنبه رفع توقیف شد یکشنبه شب ساحل جبل الطارق را ترک کرد.

*پاسخ به تهدیدات آمریکا علیه این نفتکش؟
سفیر جمهوری اسلامی ایران در انگلستان در پاسخ به این پرسش که سایه تهدیدات امریکا بر سر این نفتکش را چگونه ارزیابی می کند گفت: امریکا خود می داند که این تهدیدها توخالی است و از جانب هیچ کشوری حمایت نمی شود.
وی افزود: حتی در امریکا نیز هیچ مقام رسمی درباره دستور العمل قضایی که در امریکا برای توقیف این نفتکش صادر شده است صحبت رسمی و علنی نکرده است و آنان خوب می دانند صدور چنین دستورالعمل قضایی در حوزه ملی امریکا به هیچ وجه قادر نخواهد بود در صحنه بین المللی نافذ باشد.
بعیدی نژاد ابراز امیدواری کرد با توجه به اینکه جمهوری اسلامی ایران کشوری است که مقتدرانه تصمیم می گیرد و با همه مولفه های قدرت آشناست، این پیام را به طرف مقابل داد تا بدانند که دوران راهزنی های دریایی به سر آمده است و باید امریکایی ها تصمیم بگیرند که دیگر از این روشها استفاده نکنند زیرا این‌گونه اقدامات هیچ حامی در دنیای امروز ندارد.