استفراغ در کودکان، عارضهای ناخوشایند است که علاوه بر تبعات روحی و جسمی برای کودک، مادران را نیز در فرایند تغذیه کودک دچار نگرانی میکند
اما جدا از استفراغهایی با علل ویروسی و باکتریایی، مواردی هستند که کودک را به تخلیه کامل معده یا همان استفراغ میکشاند از جمله مواردی همچون آلرژیهای (حساسیتهای غذایی) که در بیشتر موارد توسط والدین به سادگی قابل شناسایی نیست.
دکتر فرید ایمان زاده فوق تخصص گوارش و کبد و رئیس بیمارستان کودکان مفید در مصاحبه اختصاصی با خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما، در این باره میگوید: استفراغ در کودکان نو پا و شیرخواری که به تازگی غذای کمکی خود را شروع کرده اند به تعداد یک یا ۲ بار در روز جای نگرانی ندارد آنچه مهم است توجه به این نکته است که استفراغ با کاهش وزن، کم آبی، بی حالی، تب و بیرون روی برای کودک همراه نباشد، زیرا این موارد نشان دهنده ابتلای کودک به یک عامل ویروسی یا باکتریایی است.
ایمان زاده درخصوص استفراغهای کودکان با منشاء حساسیت غذایی میافزاید: استفراغهای مرتبط با علائم حساسیت از چند ساعت تا چند روز پس از اضافه کردن یک ماده غذایی جدید به رژیم غذایی کودک رخ میدهد به گونهای که مادر قادر به شناسایی آن خواهد بود.
وی با اشاره به اینکه استفراغ در کودکان مبتلا به حساسیت غذایی با علائمی از جمله اگزما، خس خس سینه، گرفتگی بینی و در موارد شدیدتر خون در مدفوع همراه است، ادامه میدهد: اولین فردی که قادر به شناسایی علل حساسیت غذایی در بروز استفراغهای یک کودک خواهد بود مادر است، زیرا کودک بیشترین زمان را با مادر سپری میکند و تحت نظارت او غذا میخورد.
تشخیص حساسیت غذایی در کودکان نیازمند مشورت با پزشک است، زیرا آزمایشهای پوستی یکی از اولین راهها برای پی بردن به این عارضه در کودکان خواهد بود.
این فوق تخصص گوارش و کبد میافزاید: پس از انجام دادن آزمایشهای تخصصی برای پی بردن به ماده حساسیت زا در سبد غذایی کودک اولین گام برای پیشگیری از بروز استفراغ ناشی از حساسیت غذایی، حذف ماده حساست زا خواهد بود پس از چند روز از حذف ماده حساسیت زا علایمی از جمله حساسیتهای پوستی، استفراغ، بدخوابی و سایر علائم به خودی خود رفع خواهند شد البته در برخی موارد بنا به توصیه پزشک نیاز است تا در کنار اصلاح رژیم غذایی کودک درمان دارویی از خانواده آنتی هسیتامینها برای کودک در نظر گرفته شود؛ بنابراین گزارش بیشترین موادی که در کودکان موجب استفراغ ناشی از حساسیت غذایی میشود در موادی، چون شیر گاو (پروتیئن گاوی) تخم مرغ، مغزها و برخی غذاهای دریایی دیده میشود که بنابر توصیه پزشکان این مواد از رژیم غذایی کودک حذف و جایگزینی برای آن انتخاب میشود.
حساسیتهای غذایی در همه کودکان بروز نمیکند و از سطح خفیف تا شدید را در بر میگیرد. آنچه مهم است شناسایی علائم حساسیتهای غذایی کودک برای والدین است که میتواند جلوی پدیده استفراغ در او را بگیرد.
دکتر عباس مومن زاده فوق تخصص عفونی اطفال میگوید: نمیتوان درصد مشخص از موارد استفراغ در کودکان را به حساسیت غذایی اختصاص داد، اما در میان بیماران روزانه شاهد بروز این پدیده براثر حساسیتهای غذایی هستیم، اما باید گفت: استفراغ ناشی از حساسیتهای غذایی شاید همچون موارد ابتلای ویروسی و باکتریایی با تب همراه باشد، اما اگر درمان نشود میتواند به مشکلات گوارشی و حتی اختلال در بلع کودک منجر شود بنابراین نباید به این عارضه بی توجه بود.
مومن زاده ادامه میدهد: به همین علت توصیه ما به والدین این است که با توجه به ضعف سیستم ایمنی در کودکان، غذای کمکی قبل از ۶ ماهگی آغاز نشود و تا ۶ ماهگی کودک فقط و فقط از شیرمادر تغذیه شود، زیرا تغذیه زودهنگام با سایر مواد غذایی خود میتواند زمینه ساز بروز حساسیتهای غذایی در کودکان و عوارض دیگر باشد.
اگر کودکتان وزن خوبی دارد و روند رشد و پایش رشدش در مراکز بهداشتی به خوبی رصد میشود از هر نوع وسواس در تغذیه بیش از کودک خود پرهیز کنید، زیرا تغذیه بیش از حد برای کودک خود میتواند موجب بروز مشکلاتی از جمله استفراغ شود و این عارضه ترس کودک از تجربه مواد غذایی جدید را به همراه خواهد داشت.
این فوق تخصص بیماریهای عفونی اطفال با اشاره به داشتن یک الگوی مشخص در جایگزینی مواد جدید در غذای کودک همچنین میگوید: توصیه ما پزشکان به والدین این است که هر ماده جدیدی بین ۵ تا ۷ روز در غذای کودک قرار داده شود تا هر نوع حساسیت احتمالی در کودک قابل ملاحظه باشد و در صورت بروز مشکل بتوان شرح حال مناسبی از تغذیه کودک به پزشک ارائه داد.
آنچه مسلم است استفراغ درکودکان امری طبیعی است و نباید با بروز آن دستپاچه شد فقط با حفظ خونسردی باید با شناسایی به جا از عوامل بروز و مراجعه به پزشک در پیشگیری از بروز این عارضه جلوگیری کرد.
گزارش از طیبه کارگر.