سالانه بیش از ۳۰ میلیون مسافر از راه‌های البرز عبور می کنند، اما این استان بهره‌ای از این حضور نمی‌برد.
چهره ی آفتاب سوخته و چین و چروک پیشانی اش گواه سخنانش بود و البته رنگ و روی پریشان و فرسوده وانت که حالا به عنوان یادگار در سردر رستورانش به نمایش گذاشته شده، همگی بیانگر سالها تلاش آقای آژیر و دوستانش است كه هم كارآفرینی كرده اند و به همین علت کارگران دعاگویشان شده اند و هم محلی ساخته اند برای استراحت مسافران جاده پر پیچ و خم جاده كرج چالوس كه سالهاست در روزهای تعطیل، خبر ترافیك سنگینش، صدر نشین خبرهاست.
آشكده های كنار تونل كندوان، محلی بود كه با آش فروش ها و مسافران گفتگو كردم.
یكی از مسافران گفت: سرویس بهداشتی تمیز و مرتب و رایگان و همچنین رعایت بهداشت محیط داخلی آشكده ها باعث شده كه همیشه در سفر به این منطقه، آشكده ها را محل استراحت خود كنیم. دیگری گفت: پاركینگ مناسب و قیمتهای متعارف غذا در این مسیر كم نظیر است. مسافر دیگر كه دغدغه زیست محیطی و توسعه گردشگری داشت، گفت: ظرفهای غذاهای این محل قابل بازیافت است و تصفیه خانه مجموعه آشكده ها بیانگر این است كه حفظ محیط زیست منطقه توریستی كندوان برای آشكده ها مهم است. همچنین عرضه انواع آش به عنوان غدای ایرانی و سنتی و سایر محصولات گیاهی در مسیری كه گردشگران داخلی و خارجی عبور می كنند به توسعه صنعت توریسم به عنوان صنعت بدون دود كمك می كند؛ در واقع اینجا استراحتگاهی است در میانه جاده كرج چالوس كه البته فقط تابلوی استراحتگاه ندارد.
استراحتگاههای بی نشان از نام خود
روز دیگری با مسافران آزادراه كرج قزوین به گفتگو نشستم. حوالی كوهسار، استراحتگاه ایران زمین؛ خانواده ای در زیر سایه خودرو به استراحت نشسته بودند، سرپرست خانواده با لهجه شیرین خراسانی گفت: به خاطر تابلوی استراحتگاه و خدمات به مسافران، برای دور كردن خستگی راه از تن وارد این استراحتگاه شدیم اما اینجا استراحتگاه نیست، اینجا پمپ بنزین است. هیچگونه خدماتی مشاهده نمی شود حتی سایه بان یا درختی هم ندارد كه زیر سایه آن نفسی تازه كنیم. دیگری هم از وضع نامطلوب سرویسهای بهداشتی گله كرد. آن دیگری كه گویا زیاد از این آزادراه عبور می كند، گفت: در آزادراه محدوده استان البرز جایی به عنوان استراحتگاه واقعی وجود ندارد بخاطر همین من همیشه از البرز عبور می كنم و علاقه ای برای ایستادن در پاركینگها و ایستگاههای سوخت رسانی ندارم حتی وارد شهر كرج هم نمی شوم چون احساسم بر این است كه جاده ها ویترین شهرهای خود هستند. وقتی برای مسافران در جاده ها امكاناتی وجود نداشته باشد پس داخل شهر هم خبری نیست. در البرز تابلوی استراحتگاه وجود دارد اما محلی برای استراحت نیست.
ضعف صنعت گردشگری در البرز
وی در بخش دیگری از گفتگو به ضعف های جذب گردشگر اشاره كرد و گفت: مراكز دیدنی البرز درست معرفی نشده است و حتی اگر خوب هم معرفی شوند به لحاظ اسكان و اقامت مسافر با چالش جدی روبرو هستیم.
حجت الاسلام صابری افزود: 18 درصد از تردد جاده ای كشور در جاده های البرز انجام می شود و البرز محل عبور و مرور مسافران سیزده استان كشور است و سالانه حدود 30 میلیون مسافر از جاده های البرز فقط عبور می كنند ولی با این ظرفیت بسیار بالا متاسفانه آنچه نصیب البرز و البرز نشینان می شود، ترافیك سنگین است و آلودگی زیست محیطی و مشكلات دیگری كه سرمنشاء آن همین ترددهای بدون توقف است و كمبود امكانات برای میهمانداری و میهمان نوازی مسافران باعث تداوم این مشكلات در استان شده است.
مدیركل میراث فرهنگی گفت: 52 واحد اقامتی در استان داریم كه بیشترشان هتل آپارتمان هستند و 127 واحد پذیرایی كه زیر نظر سازمان میراث فرهنگی اداره می شوند و این عدد برای استان البرز با ظرفیت های قابل توجه گردشگری و حجم بالای مسافران عبوری بسیار ناچیز است.
وی در ادامه به معرفی نشدن جاذبه های البرز نیز اشاره كرد و گفت: مراكز استراحتگاهی جاده های البرز می توانند محل عرضه صنایع دستی و محصولات بومی و محلی باشند كه خود علاوه بر رونق اقتصاد خانواده ها، موجب معرفی بیشتر فرهنگ، آداب و رسوم و مراكز دیدنی البرز نیز می شود اما متاسفانه این مهم تاكنون اجرایی نشده و مالكان استراحتگاه ها، در این زمینه هیچ اقدامی نكرده اند. اگر چه مراكزی هم وجود دارند كه بنا به دلایلی مجوز استراحتگاه ندارند اما خدمات مناسبی را به مسافران و گردشگران می دهند كه در جاده كرج چالوس برخی از این مراكز برای مسافران شناخته شده است و این مراكز خود به هدف گردشگری كوتاه مدت تبدیل شده اند.
حجت الاسلام صابری با اشاره به اجرای طرح جامع گردشگری گفت: برای رونق بخشیدن به صنعت گردشگری همه دستگاه های مرتبط باید با سازمان میراث فرهنگی همكاری كنند و در توسعه و ساماندهی مراكز موجود بر اساس طرح جامع گردشگری ما را یاری كنند كه البته نتیجه و محصول آن چهره استان را تغییر خواهد داد.
وی در پایان گفتگو حمایت از سرمایه گذاران و علاقمندان به حوزه گردشگری را برنامه اصلی اداره كل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان البرز عنوان كرد.
البرز، كلكسیونی از دیدنی ها
توسعه و ساماندهی مراكز موجود از جمله استراحتگاه ها و اقامتگاه ها خود موجب رشد گردشگر در استان خواهد شد؛ چرا كه البرز علاوه بر تنوع اقلیمی، تنوع فرهنگی هم دارد.
البرزنشینان مردمانی هستند از سراسر ایران زیبا؛ آداب و رسوم، زبان ها و گویش ها، از البرز نمونه ای كم نظیر ساخته است و در كنار این جغرافیای انسانی متنوع، در البرز می توان از طبیعت متفاوت بهره برد، به صورتی كه در دیزین می توان اسكی روی برف و در همان زمان در اشتهارد كویرنوردی كرد.
گردشگران در البرز می توانند در كنار دریاچه های سد امیركبیر و طالقان لذت پیك نیك در كنار ساحل را بچشند و در كنار رودها و چشمه هایش، تابستان داغ را بهاری بگذرانند و از رقص آبشارها در میان آسمان و زمین تصویرسازی كنند.
دیدن جاده پرآوازه و زیبای كرج چالوس آرزوی هر طبیعت گردی است و چه بسا تماشای نخستین خشت های ساخته دست بشر در تپه ازبكی نظرآباد نیز آرزوی خیلی ها باشد؛ البته البرز بهشت تپه های باستانی است و تپه های باستانی آن در هر محل و روستایی قابل مشاهده است.
گردشگران در البرز می توانند در دهكده آبی روز با نشاطی داشته باشند؛ در باغ گلهای كرج با دیدن انبوه گلهای رنگانگ به چشمان خود و با صدای پرندگان، به دور از هیاهوی ماشینها در باغ پرندگان چهارباغ به گوشهای خود استراحت دهند.
گردشگران در البرز می توانند در باغ فاتح قدم بزنند و در كاروانسرای شاه عباسی هم استراحت كنند و هم از صنایع دستی دیدن كنند، در پارك جنگلی هلجرد نفسی عمیق بكشند.
خسته، خسته، از راهكوره های تردید می آیم
چون آینه ای از تو لبریزم
هیچ چیز مرا تسكین نمی دهد