با توجه به مؤلفه‌های آمایش سرزمینی استان قزوین، به نظر می‌رسد توسعه نیروگاه شهید رجایی متناسب با این مؤلفه‌ها نیست و صرفاً بازتوانی و ارتقاء این نیروگاه در دستور کار قرار گرفته است.
به گزارش خبرگزاری صداوسیما مرکز قزوین، نیروگاه شهید رجایی در مساحت ۳۴۳ هکتار در کیلومتر ۲۵ آزادراه قزوین- کرج واقع شده است. این نیروگاه یکی از بزرگترین پروژه‌های ملی است که پس از پیروزی انقلاب اسلامی به ثمر رسیده و امکانات بالقوه استان قزوین در صنعت برق را به امکانات بالفعل، تبدیل کرده است. نیروگاه شهید رجایی با تولید ۱۲ میلیارد کیلووات ساعت برق، حدود ۵ درصد تولید برق کشور را به خود اختصاص داده است. به تازگی و با هدف افزایش راندمان، طرح بازتوانی و احداث نیروگاه سیکل ترکیبی در بوئین زهرا، با اعتباری بالغ بر ۷۰۰ میلیارد تومان نیز در دستور کار قرار گرفته است. برآورده شده است که با اجرای طرح‌های توسعه و عمرانی در نیروگاه شهید رجایی، میزان تولید سالانه انرژی در این نیروگاه به ۲۰ میلیارد کیلووات در ساعت برسد. بدیهی است طرح توسعه نیروگاه شهید رجایی، زمانی مؤثر و کارآمد خواهد بود که با اهداف آمایش منطقه‌ای همخوانی داشته باشد به گونه‌ای که انتخاب نوع طرح توسعه متناسب با ظرفیت‌های زیست محیطی و اقلیمی باشد و منجر به بهره برداری مطلوب از منابع منطقه‌ای شود نه تخریب منابع ملی. بارگذاری صنایع، بیش از توان زیست محیطی استان قزوین ابوالفضل یاری، رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان که میهمان شب گذشته برنامه نبض سیمای مینودری بود، درباره اجرای طرح‌های صنعتی و ملی با تکیه بر سند آمایش سرزمینی گفت: استان قزوین به عنوان اولین استان کشور، آمایش سرزمینی خود را منتشر کرد و استقرار صنایع و ... از سال ۹۱ بر اساس طرح آمایش و سند پایه صورت گرفته است. رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان با بیان اینکه بر اساس اسناد آمایش سرزمینی، در طرح‌های بالادستی و استفاده از ظرفیت‌های اکولوژیکی، با بارگذاری بیش از توان زیست محیطی استان روبه رو هستیم، خاطرنشان کرد: در شهرستان‌های آبیک و البرز و در حوزه صنعتی، شش برابر توان اکولوژیک و زیست محیطی منطقه بارگذاری شده که تبعات جدی تری بر استان داشته است. وی افزود: برخی مناطق مانند آوج، طارم و بخشی از الموت، از توان اکولوژیک بالاتری برخوردار هستند که هنوز استقرار کافی در آن‌ها نداشتیم. در حال حاضر بر اساس سند آمایش سرزمینی بیشتر به دنبال استقرار محصولات دانش بنیان هستیم تا منافع آن‌ها به استان، برسد. یاری خاطرنشان کرد: با توجه به اینکه نیروگاه شهید رجایی، سیکل ترکیبی است و به آب‌های زیرزمینی البرز و آبیک صدمه می‌زند، سیاست ما این است که بر اساس تغییر فناوری نیروگاه ها، با کمترین مصرف آب و آلایندگی، بیشترین بهره وری را داشته باشیم. رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان به موضوع بازتوانی نیروگاه شهید رجایی اشاره کرد و افزود: نیروگاه‌های موجود و سیکل ترکیبی کشور، با راندمان کمتری نسبت به نیروگاه‌های مشابه در دنیا عمل می‌کنند و در طرح بازتوانی نیروگاه شهید رجایی بر استفاده از گاز به جای مازوت و تغییر فرایندها، به شرط اینکه با بیشترین راندمان و حداکثر کارایی بتوانیم برق تولید کنیم، تأکید شده است. وی افزود: چیزی تحت عنوان فاز دوم یا احداث زیرساخت جدید برای نیروگاه شهید رجایی اجرایی نشده است و در سال‌های آتی اتفاق خواهد افتاد و صرفاً بحث بازسازی و بهسازی این نیروگاه در دست اقدام است و در این مدت در مصرف گاز برای تولید برق، صرفه جویی قابل توجهی شده است. یاری با طرح این گلایه که توسعه نیروگاه بر اساس توسعه شبکه اتفاق می‌افتد و این موضوع به دقت در استان تبیین و رعایت نشده است، گفت: اگر قرار بود که احداث نیروگاه بر اساس توسعه شبکه و ظرفیت استان باشد ما به چیزی کمتر از آن نیاز داشتیم. رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان گفت: بالغ بر ۲۳۰۰ مگاوات برق در نیروگاه شهید رجایی تولید می‌شود، ولی حداکثر پیکی که استان از برق می‌تواند استفاده کند ۷۰۰ الی ۸۰۰ مگاوات است و این امر نشان می‌دهد که ما در استان به این حجم از تولید انرژی نیاز نداریم و به جای توسعه نیروگاه شهید رجایی، باید به سمت انرژی‌های پاک و تأسیس نیروگاه‌های بادی و خورشیدی برویم. وی افزود: در آینده نزدیک در آبیک یک نیروگاه در مساحتی بالغ بر هزار هکتار احداث خواهد شد که جایگزین توسعه نیروگاه شهید رجایی خواهد شد. یاری با اشاره به سیاست‌های پدافند غیرعامل برای متمرکز کردن نیروگاه‌های برق در سایر استان‌های کشور تصریح کرد: شش درصد برق کشور در پهینه سرزمینی استان قزوین تولید می‌شود و در آینده با توسعه شبکه به ۱۲ درصد می‌رسد، این در حالی است که وجود بیش از حد نیروگاه‌های برق در استان می‌تواند در مواقع بحرانی و حساس و همچنین نزدیکی به استان‌های البرز و تهران و کریدور‌های اصلی، بسیار خطرناک باشد و باید در آمایش سرزمینی، نیروگاه‌ها را در سایر نقاط کشور متمرکز کنیم که با کمترین تهدید‌ها و آسیب ها، در بحران‌های احتمالی بتوانیم برق کشور را مدیریت کنیم. وی افزود: احداث نیروگاه جدید برق که از مصوبات سفر‌های استانی رئیس جمهور است، در بوئین زهرا تأسیس می‌شود که باید از کلاس اف و با فناوری زیمنس باشد، ولی به دلیل تحریم‌ها این اتفاق تا ۱۵ سال آینده هم در استان نمی‌افتد. به گفته رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان، آمایش ملی در کشور مصوب نشده است و وزارت خانه‌ها به صورت بخشی، کار‌ها را پیش می‌برند که با تعارضات مختلفی در استانها مواجه می‌شویم مانند بحث توسعه سد‌ها بدون اینکه نظر استان ها، اخذ شود. محدودیت توان اکولوژیکی استان قزوین برای تأسیس نیروگاه برق پسندیده، مدیرکل حفاظت محیط زیست استان نیز که میهمان تلفنی این برنامه بود، با بیان اینکه در استانی مانند قزوین که منابع آب و خاک و توان اکولوژیکی سرزمینی آن محدود است، نمی‌توانیم نیروگاه را در جایی که منابع زیستی ما را تهدید می‌کند، مستقر کنیم، گفت: استفاده از منابع سوختی فسیلی بر کیفیت هوای استان اثرگذار است و هیچ تضمینی نیست که همیشه در نیروگاه از انرژی گاز استفاده شود. مدیرکل حفاظت محیط زیست استان افزود: وقتی نیروگاهی در منطقه‌ای مستقر می‌شود، بر روی منابع آب و ذخایر منابع زیرزمینی اثر می‌گذارد و در سند آمایش سرزمینی استان قزوین، اجازه استقرار صنایع آب بر داده نشده است. برنامه‌های بازتوانی و ارتقاء نیروگاه شهید رجایی نصراللهی، مدیر طرح بازتوانی نیروگاه‌های شرکت تولید نیروی برق حرارتی شرکت مادر تخصصی تولید برق حرارتی نیز که به صورت تلفنی با برنامه نبض گفت: وگو می‌کرد، درباره برنامه‌های بازتوانی و ارتقاء نیروگاه شهید رجایی گفت: با توجه به سیاست‌های ابلاغی اقتصاد مقاومتی و در راستای افزایش راندمان شبکه برق کشور و همچنین کاهش آلاینده‌های زیست محیطی در نیروگاه‌های برق، شرکت اقدام به تعریف پروژه بازتوانی و ارتقای نیروگاه شهید رجایی کرد. وی افزود: با توجه به مصوبات سفر‌های استانی رئیس جمهور به استان قزوین، احداث یک نیروگاه سیکل ترکیبی با راندمان بالا در دستور کار قرار گرفت. خوشبختانه مذاکرات خوبی با سازنده تجهیزات نیروگاه انجام شده است و در آینده نزدیک کلنگ آن به زمین زده می‌شود. نصراللهی با اشاره به اینکه در پروژه‌های بازتوانی، ضمن افزایش راندمان در شبکه تولید و نیروگاه، کاهش آلاینده‌های زیست محیطی نیز در دستور کار قرار دارد، خاطرنشان کرد: نسل جدیدی از توربین‌های گازی قرار است در نیروگاه شهید رجایی نصب شوند و مشعل‌های این نیروگاه با مشعل‌های جدید و کم آلاینده‌تر تعویض می‌شوند. همچنین سیستم‌های کنترلی نیروگاه ارتقاء یافته و به روز می‌شوند و تمام عیوب این نیروگاه در سال‌های گذشته، رفع می‌شود. وی افزود: در عین حال پروژه نیروگاه راندمان بالای سیکل ترکیبی در دستور کار قرار دارد که با مدار قرار دادن نیروگاه‌های جدید، فرصتی برای بازتوانی نیروگاه‌های قدیمی فراهم می‌شود. نصراللهی خاطرنشان کرد: استعلام احداث نیروگاه سیکل ترکیبی جدید بوئین زهرا از سازمان حفاظت محیط زیست استان اخذ شده است. در مورد پروژه‌های با راندمان بالا، تفاهم نامه‌ای با سازمان حفاظت محیط زیست منعقد شده و هر کاری منجر به ارتقای راندمان در نیروگاه‌های حرارتی شود، مورد تایید آنهاست و نیازی به ارجاء گزارش به سازمان حفاظت محیط زیست ندارد. نبض، به تهیه کنندگی بابک حسینیان و اجرای رضا خوبان، شنبه، دوشنبه و چهارشنبه از ساعت ۱۹ تا ۱۹:۳۰ از شبکه مینودری پخش می‌شود.