در یک تحلیلی نهایی و عاقبت اندیش این سناریو بیش از آمریکا و اروپا برای ایران برگ برنده است.
گفته میشود انگلیس به در خواست آمریکا به این اقدام مغایر با قوانین بین المللی دست زده است.
برخی معتقدند هدف از توقیف این نفتکش هشدار دادن به ایران درباره عواقب کاهش تعهدات خود در برجام - بخصوص همگرایی اروپا با آمریکا بر ضد ایران - است. اما ممکن است این سناریو واکنشی به هدف قرار گرفتن پهباد آمریکایی در حریم هوایی ایران - رویدادی که توازن سیاسی و نظامی را بشدت به نفع ایران تغییر داده بود - باشد؛ شاید بدین ترتیب توازن سیاسی بین دو طرف دوباره بازتولید شود.
علاوه بر این "دور زدن تحریم‌ها" گزینه‌ای است که تهران از آن برای بی اثر کردن تحریم ها و کنترل پیامد‌های روانی آن بر اقتصاد کشور بهره می‌برد. شاید آمریکا و اروپا با توقیف این کشتی قصد دارند این پیامد را کنترل کنند و گزینه دور زدن تحریم‌ها را ناکارآمد نشان دهند.
اما توقیف نفتکش ایرانی در تنگه جبل الطارق در حالی صورت می‌گیرد که ایران به صورت مستقیم و غیر مستقیم بر چند تنگه استراتژیک در منطقه - از جمله تنگه هرمز - سیطره دارد و بنابراین به سادگی می‌تواند در این زمینه مقابله مثل کند. آیا آمریکا و اروپا بدون توجه به ظرفیت‌های ژئوپولوتیک تهران، نفتکش ایرانی را در جبل الطارق توقیف کرده است؟ و درباره پیامد‌های آن اندیشه نکرده اند؟
ممکن است آنها با این سناریو بخواهند به تهران بگویند به نفع تهران نیست که از ظرفیت‌های ژئوپولوتیک خود بهره برداری کند زیرا آنها نیز در این زمینه برگ‌های برنده‌ای دارند. ولی خود می‌دانند که این پیام فقط کاربرد رسانه‌ای و تبلیغی دارد و در چنین مناقشه‌ای باید دید کدام طرف بیشتر زیان میبیند - ایرانی که سال‌هاست اقتصادش به تحریم‌ها خو گرفته است و چیزی برای از دست دادن ندارد یا آمریکا و اروپایی که اقتصادش به کوچکترن تحولات در حوزه نفت و در خلیج فارس واکنش شدید نشان میدهد؟- طبیعتا آن طرفی که بیشتر زیان میبیند ایران نیست و به همین علت در یک تحلیلی نهایی و عاقبت اندیش این سناریو بیش از آمریکا و اروپا برای ایران برگ برنده است.
ظاهرا به همین علت تصمیم سازان و تصمیم گیریان آمریکایی و اروپایی، تهران را تشویق به اقدامات مسالمت آمیز و حقوقی در قبال توقیف نفتکش ایرانی ترغیب می‌کنند.
شبکه تلویزیونی الجزیره امروز به نقل از کارشناسان اسپانیایی تصریح کرد: طرفی که صاحب محموله این نفتکش است می تواند شکایت حقوقی را برای آزاد کردن این نفتکش آغاز کند. به ویژه که اگر مدت توقیف این نفتکش افزایش یابد، ارزش محموله آن کاهش خواهد یافت.
بر اساس این گزارش بعضی از کارشناسان در زمینه قوانین کشتیرانی بین المللی می گویند ایران برگ های برنده قانونی دارد که می تواند از آنها برای پیروزی در شکایت حقوقی به دادگاه عالی اروپا، استفاده کند. گریس 1 در آب های سرزمینی اسپانیا توقیف شده است. دولت اسپانیا اعلام کرد در چند روز آینده از انگلیس در این باره شکایت خواهد کرد.
--------------------------------------------------
عبدالرضا خلیلی