رویکرد باج خواهانه ترامپ در نشست گروه 20 و واکنش های مختلف رقبا و شرکا

امروز دومین و آخرین روز نشست سران گروه 20 در شهر اوساکای ژاپن برگزار می شود . این نشست بدون آنکه دستور کار مشخصی داشته باشد به مکانی برای گفتگوهای دوجانبه و چانه زنی های دیپلماتیک تبدیل شده است . یکی از نکاتی که در باره این نشست قابل تامل است کوتاه شدن فاصله زمانی برگزاری این نشست ها است .
نشست قبلی این گروه در 10 آذرماه سال گذشته در آرژانتین برگزار شد و دومین نشست آن در کمتر از 7 ماه در شهر اوساکای ژاپن در حال برگزاری است. شاید یک دلیل این باشد که مهمترین معضل و چالشی که اقتصاد جهانی با آن مواجه است به خود اعضای این گروه بر می گردد . علت این مسئله هم جنگ تجاری است که امریکا بعد از به قدرت رسیدن نو محافظه کاران به رهبری ترامپ بر اساس رئالیسم تهاجمی علیه رقبای خود آغاز کرد و هدفش از این جنگ الزاما پیشی گرفتن از رقباء نیست بلکه عقب نگه داشتن رقبا‌ ازخود است و بر همین اساس امریکا نه رقابت سالم و مثبت بلکه رقابت کاملا منفی را آغاز کرده و در این راستا از هیچ تلاشی برای زمین زدن رقباء‌فروگذاری نکرده و حتی در مواردی همچون اتحادیه اروپا به جنگ تجاری بسنده نکرده بلکه کاملا برعکس با حمایت از خروج بدون توافق بریتانیا از اتحادیه اروپا حتی برای فروپاشی این اتحادیه کمر همت بسته است.
اگر ملاحظه می شود که خانم مرکل صدر اعظم بزرگترین اقتصاد اروپا در آستانه نشست گروه 20 مشکل جسمی پیدا می کند نمی تواند بی ارتباط با فشارهایي باشد که امریکا بعد از به قدرت رسیدن ترامپ بر اتحادیه اروپا وارد کرده است.
بعد از به قدرت رسیدن راستگرایان نو محافظه کار در امریکا به رهبری دونالد ترامپ این کشور جایگاه خیلی از سازمان ها و مجامع بین المللی را تنزل کرد و از اغلب توافقنامه ها و معاهدات چند جانبه (که وجودشان برای ثبات و امنیت جهانی و بشری حیاتی است) خارج شد اما برخی گروه ها و تشکلات همچون گروه 20 که تا پیش از به قدرت رسیدن ترامپ جایگاه چندانی در مناسبات جهانی نداشت به نوعی جایگاه محوری پیدا کرد.
در واقع امریکا و دولت ترامپ تلاش کرد گروه 20 را به عرصه ای برای باج گیری از رقباء و حتی شرکاء تبدیل کند. مهمترین رقبایي که تاکنون در معرض این باج گیری قرارداشتند چین و اتحادیه اروپا و مهمترین شریکی که مورد چپاول قرار گرفته عربستان بوده به گونه ای که ترامپ در گفتگو با محمد بن سلمان اذعان کرد که امریکا در ازای فروش تسلیحات به عربستان توانسته است یک میلیون فرصت شغلی در امریکا ایجاد کند.
این بدین مفهوم است که همین مقدار فرصت شغلی از عربستان گرفته شده و در عین حال این کشور با کاربرد این تسلیحات علیه یمنی ها به بزرگترین ارتکاب جنایات جنگی در تاریخ معاصر تبدیل شده است که بی تردید عربستان برای در امان ماندن از پیگردهای بعدی حاضر خواهد شد چندین برابربیشتر باز به امریکا باج دهد. معلوم نیست که محمد بن سلمان برای اینکه در عکس دسته جمعی سران گروه 20 در کنار ترامپ قرار گیرد چند صد میلیون دلار پرداخت کرده است. اما نکته قابل تامل این است که هرچند امکان دارد عربستان همچنان به این رویکرد باج دهی کماکان ادامه دهد چرا که به نوعی پل های پشت سرش را در داخل و خارج خراب کرده است اما همچنانکه از قرائن و شواهد بر می آید رقبای بین المللی امریکا همچون چین، روسيه و اتحادیه اروپا دیگر حاضر نیستند به باج دهی ادامه دهند و به نظر می رسد از این پس با ورود امریکا به انتخابات ریاست جمهوری بر مقاومت خود خواهند افزود.
-------------------------------------------
احمد کاظم زاده

­