فشارخون بالا شایع ترین بیماری قلبی – عروقی ،عامل مهم مرگ و میر است.
در افراد بالغ (18سال و بیشتر) که بیماری مهم دیگری ندارد، اگر فشار خون ماکزیمم از 140 میلی متر جیوه و فشار خون مینیمم از 90 میلی‌متر جیوه بیشتر باشد، اصطلاح فشار خون یا پرفشاری خون اطلاق می‌شود.
فشاری كه در عروق خونی در پی ضربان قلب پدید می آید فشار خون " سیستولیك" یا ماکزیمم و فشاری كه به هنگام استراحت قلب یعنی بین دو ضربان پدیدار می شود فشار خون "دیاستولیك" یا مینیمم است.
آستین ها را بالا بزنید تا فشارخون گرفته شود
فوق تخصص قلب وعروق گفت:فشارخون نقش عمده ای در بروز بیماریهای عروق كرونر، سكته مغزی، نارسایی قلبی وكلیوی و مرگ ناشی از این بیماریها دارد و بایدکنترل شود.
الگوی فامیلی در افزایش فشار خون اولیه شایع است و مطرح كننده اهمیت عوامل ژنتیک است، هر چند كه عوامل چاقی، سن، زندگی كم تحرك، خوردن غذاهای چرب و مصرف نمك در افزایش فشار خون موثرند.
دکتر جعفر گلشاهی افزود: یکی از عوامل مهم در بروز فشار خون بالا، کنترل مداوم وزن است چون اضافه وزن و چاقی خطر ابتلا به پرفشاری خون را افزایش می دهد و خطر ابتلا به این بیماری در افرادی که دچار اضافه وزن و چاقی هستند، 2 تا 6 برابر بیشتر از سایر افراد است.
عضوهیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان ادامه داد: درکمتر پنج درصد بیماران، علت ثانویه ای برای افزایش فشار خون وجود داردکه شایعترین علل آن، بیماری كلیوی و تیروئیدی، تومورهای مغزی ،دیابت و بارداری است.
دکتر گلشاهی با بیان اینکه ورزش کردن، تشویش و اضطراب درافراد می‌توانند منجر به افزایش موقتی فشارخون شودافزود:درحالت طبیعی،حداکثرپس از ده دقیقه باید فشارخون این افراد به حالت عادی برگردد درغیر اینصورت فرد مبتلا به پرفشاری خون است.
استاد دانشگاه میزان مصرف نمک در بیماران قلبی و عروقی و پرفشاری خون را کمتر از سه گرم درروز اعلام کرد و گفت: حتما باید به نمک پنهان یا سدیم موجود درمواد غذایی مانند فست فودها،سس ها، انواع شوروترشی،تنقلات مانند چیپس، پفک و آجیل توجه کرد. وی یادآور شد: انواع ساندویچ، پیتزا، سوسیس و کالباس، حاوی مقدار زیادی نمک و چربی هستند ومی تواندخطرابتلا به پر فشاری خون را افزایش دهد.
توصیه های دکتر گلشاهی برای فراری دادن قاتل خاموش سلامتی
- انجام دادن فعالیت فیزیكی منظم مانند پیاده روی سریع یا کند یا دویدن به مدت 30 تا 40 دقیقه در روز، چهاربار در هفته
- كاهش انرژی دریافتی برای رسیدن به وزن مطلوب و نگهداری آن
- افزایش مصرف حبوبات و گیاه خواری
- مصرف نمک به میزان پنج گرم در روز(یک قاشق چایخوری)
- افزایش نسبی در پتاسیم و منیزیم دریافتی با استفاده متعادل از میوه های تازه وسبزی و مصرف کلسیم روزانه با استفاده از شیر و فرآورده های آن
- ترک سیگار
جایگاه متوسط استان اصفهان در زمینه پرفشاری خون در کشور
پویش ملی کنترل فشارخون دردومرحله آموزش واطلاع رسانی(27اردیبهشت تا 17 خرداد) و غربالگری ( از 17 خرداد تا 15تیر) در کشور در حال برگزاری است.
رئیس دانشگاه علوم پزشکی اصفهان با بیان اینکه سالانه 97 هزارنفر در ایران براثر
پرفشاری خون جان خود را از دست می دهند گفت:به همین منظور طرح بسیج ملی کنترل
فشارخون بالا در کشور تشکیل شده است.
دکتر طاهره چنگیز،افزایش آگاهی جامعه به بیماری فشارخون بالا,پیامدهای خطرناک آن و ارائه مسائل خودمراقبتی را از اهداف این طرح ملی بیان کرد.
وی ادامه داد به کسانی که فشار بالایی برای آن‌ها ثبت می‌شود، پیشنهاد می‌کنیم یک بار دیگر و در زمان دیگری به مراکز مراجعه کنند و اگر بار دوم هم برای آن‌ها فشارخون بالا ثبت شود، در همان مراکز ارائه خدمات، مراقبت‌های بعدی درمان پیگیری و خدمات رایگان به آن‌ها ارائه خواهد شد.
مشارکت 62 درصدی جامعه هدف استان اصفهان در پویش ملی کنترل فشارخون
از جمعیت هدف دومیلیون و400 هزار نفری استان اصفهان، تاکنون 920 هزار نفر در طرح ملی کنترل فشارخون مشارکت کرده اند.
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان گفت: اندازه فشار خون 625 هزار نفر از طریق سامانه سیب و240 هزار نفر در سامانه سلامت پایگاههای ثابت وسیار ثبت شده است.
دکتر کمال حیدری افزود:ازاین تعداد 39 درصد فشارخون طبیعی، 41درصد مستعد ابتلا به فشارخون وبیش از 20درصد فشارخون بالا داشته اند.
وی اضافه کرد: نیمی ازمبتلایان از بیماری خود اطلاع نداشتند.
استان اصفهان رتبه اول كشوري در تعداد ايستگاه هاي ثبت فشارخون
مدير گروه سلامت خانواده و جمعيت مركز بهداشت استان اصفهان گفت: این استان با راه اندازي هزار و 309 ايستگاه ثابت و سيار و ورود ۹۶۶ مركز و پايگاه ثابت بهداشتي براي اجراي طرح بسيج ملي كنترل فشارخون بالا، رتبه اول كشوري را از نظر تعداد ايستگاه هاي اندازه گيري دارد.
دكتر راحله صادق افزود: رده 40 تا 55 سال بيشترين گروه سني بودند كه تاكنون براي اندازه گيري فشارخون خود در استان اصفهان مراجعه کرده اند.
جمعیت 30 سال و بیشتر استان اصفهان تا 17 تیر می توانندبا مراجعه به مراکز ثابت یا سیار، فشار خون خود را رایگان اندازه گیری و ثبت کنند.
فشارخون باید در حالت نشسته و با مثانه خالی و بدون شکم خالی یا پس از غذای سنگین اندازه گرفته شود.
فشارخون بالا از مهمترین عوامل خطر و تهدید کننده سلامت مردم و مرگ زودرس ناشی از سکته های قلبی و مغزی است.
پرفشاری خون بالا قاتل خاموش است و تا به مرز پیشرفت نرسد دارای علامت نخواهد بود اما بروز علائمی همچون سردرد، درد قفسه سینه، بدخلقی و خونریزی از بینی نشان از پیشرفت پرفشاری خون در افراد است.
نگارنده: سیده پروین امامی