عملکرد رسانه‌ای اخیر ترامپ و تیم کاخ سفید به‌روشنی بیانگر تشدید تنش با رسانه‌ها اعم از همسو و غیرهمسو است
به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری صدا و سیما؛ از تشکیل کمپین انتخاباتی ترامپ در سال2016 به این سو همواره شدیدترین توهین‌ها نصیب رسانه‌هایی می‌شد که با دیدگاه و عملکردش مخالف بودند.این روند با ریاست جمهوری ترامپ شدّت و حدّت بیشتری به‌خود گرفت تا جایی‌که عنوان اخبار جعلی را بر بسیاری از گزارش‌ها و تحلیل‌های رسانه‌های دیداری و شنیداری سنجاق کرد.مجادله و توهین‌های او به خبرنگاران در نشست‌های خبری نیز کار را به‌جایی رساند که باعث تحریم و بایکوت خبری فعالیت‌هایش در مقطعی کوتاه توسط رسانه‌های ایالات متحده شد اما به‌نظر می‌رسد که رییس جمهور آمریکا در حال تجربه جدیدی از نزاع با رسانه‌ها است.اگر تا پیش از این برچسب اخبار جعلی به رسانه‌های غیر همسو نظیر سی ان ان و نیویورک تایمز اطلاق می‌شد حالا تاب تحمل رویکردهای رسانه‌ای موافق با او نیز سخت‌تر از همیشه شده به‌گونه‌ای که نمی‌تواند حتی اندک فعالیت‌های خبری غیر همسو با خود را تحمل نماید.
در این بررسی عملکرد ترامپ در تعارض و دشمنی با رسانه‌ها را مورد توجه قرار داده‌ایم؛ روندی که به‌نظر می‌رسد روی دور تند درگیری و تنش جدید قرار گرفته است.
اخبار جعلی دشمنان
این بهترین عنوانی است که می‌توان برای نامگذاری ترامپ در توصیف هر رسانه‌ای اطلاق نمود که بصورت عمدی یا سهوی در جهت منافع او گام برنمی‌دارد.رگبار توییت‌ها و مصاحبه‌های ترامپ پر شده از عبارت "اخبار جعلی" که به گزارش و یا خبر هر رسانه غیر همسو و یا در تضاد با گفتارش می‌گذارد.این روند در نزدیک به سه سال گذشته از آمدن ترامپ به کاخ سفید شدّت بیشتری داشته است.مجموعه‌ای از آمارهای دروغین در خصوص اقتصاد،سیاست خارجی،امنیت ملی و اوضاع اجتماعی آمریکا بدون در نظر گرفتن آمارهای واقعی توسط ترامپ یا توییت شده و یا در مصاحبه‌ها عنوان می‌شود.بخش‌هایی از این توهین‌ها متوجه نشریات مهمی چون نیویورک تایمز و واشنگتن پست است و بخشی دیگر متوجه شبکه‌های تلویزیونی نظیر سی ان ان.
پیوند اتهام زنی به رسانه‌های غیر همسو با آمارهای دروغ در این توئیت ترامپ به‌وضوح قابل مشاهده است:
"خطاب به همه برنامه های سیاسی شبکه های اخبار جعلی در روز یکشنبه که جانبداری و بی صداقتی آنها بیش از هر زمان دیگری در کشورمان دیده می شود: لطفا به بینندگان خود اطلاع دهید که اقتصاد ما رکورد زده است و امروز بیش از هر زمان دیگری در تاریخ آمریکا مردم استخدام شده اند ، ارتش ما که فاجعه و تهی بود، به‌زودی از هر زمان دیگری قدرتمندتر خواهد شد و بالاخره از کهنه سربازان ما مراقبت می شود و آنها اکنون حق انتخاب دارند؛ دادگاه های ما 145 قاضی جدید و دو قاضی دیوان عالی فدرال خواهد داشت ، قیمت دارو برای نخستین بار در 51 سال اخیر کاهش یافته است. از متمم دوم قانون اساسی حفاظت شده است، کاهش بزرگ مالیات ها و مقررات ، تولید ناخالص داخلیِ 3.2 درصدی ، سیاست خارجی قدرتمند و بسیاری موارد دیگر که هیچ کس دیگری نمی توانست انجام دهد. اوضاع کشورمان فوق العاده است!"
شاید برای تفسیر این جملات اغراق آمیز ترامپ بهترین نظر متعلق به جری نادلر، رئیس کمیته قضایی مجلس نمایندگان آمریکاست که گفته:"دونالد ترامپ با بزرگ نمایی در آمارها می‌خواهد پادشاه شود."
اما ویژه‌ترین حملات ترامپ به رسانه‌های غیرهمسو در ایالات متحده متوجه تقابل با ایران است.رییس جمهور فعلی آمریکا در روزهای اخیر به شدت از همراه نبودن رسانه‌های وطنش برای مقابله با ایران عصبی و ناراحت است.
او در جمع اعضای اتحادیه املاک و مستقلات امریکا که غیر مرتبط با مباحث سیاست خارجی هستند با تندی و عصبانیت از این عدم همراهی سخن رانده و گفته: "آنها (رسانه ها) برخی پیام های غلط درباره ایران منتشر می کنند و به نظرم این موضوع خوبی نیست.
آنها اخبار جعلی منتشر می کنند. آنها پیام هایی را منتشر می کنند و اعلام می کنند من از دست مقامات دولتم عصبانی هستم.من از دست آنها عصبانی نیستم.آنها می گویند که از دست آنها عصبانی هستم.آنها می گویند که من بدتر از آنها هستم.آنها می گویند که آنها بدتر از من هستند."
ترامپ با بزرگ‌نمایی ادامه می‌دهد:"پمپئو کار فوق العاده ای انجام می دهد. جان بولتون کار فوق العاده ای انجام می دهد.آنها به گونه ای سر و صدا به پا می کنند که یک درگیری وجود دارد.دشمنان ما در این رابطه چه فکر می کنند. آنها(رسانه ها) درباره یک مرد(بولتون) صحبت می کنند...من نمی دانم که این افراد از کجا می آیند.اما آنها اخبار غلط منتشر می کنند و می گویند یک منبع اطلاعاتی این حرف را زده است.به این موضوع توجه کنید که آنها نام افراد را نمی نویسند.همه آنها می نویسند که یک منبع گفته است و این در حالیست که منبعی وجود ندارد.این شخص وجود ندارد.این شخص زنده نیست.این مزخرف است...آنها می نویسند که سه نفر در آن نشست که هفت نفر در آن حضور داشته اند این موضوع را تایید کرده اند که این اتفاق یا آن موضوع روی می‌دهد.این سه نفر حضور نداشته اند.آنها ساختگی هستند.اینها(رسانه ها) افرادی بد هستند.بهترین عبارتی که در وصف آنها می توان گفت ، اخبار جعلی است.این بهترین عبارت است.من عبارت های بهتری دارم اما این اخبار جعلی است.این ساختگی است."
او در توئیتر نیز دست از لفاظی و حملات کلامی به رسانه‌های داخل کشورش در خصوص ایران دست برنمی دارد و معتقد است که :"رسانه های خبری جعلی با پوشش فریبکارانه و بسیار دور از دقتِ اخبارِ ایران ، به کشور ما لطمه می زنند. این پوشش ، پراکنده ، با منابع ساختگی و خطرناک است...رسانه جعلی واشنگتن پست و جعلی تر از آن ، نیویورک تایمز گزارش‌هایی درباره جدال‌های درون دولت من در خصوص سیاست‌های قاطعانه ام در مورد خاورمیانه نوشته اند. اصلاً جدال داخلی در کار نیست."
این درحالی است که به گفته بسیاری از کارشناسان و متخصصین مسائل آمریکا نظیر لارا سِلیگمن،پپه اسکوبار،ویلیام برنز،ایمی مایرز و رابین رایت تشتّت و سردرگمی در سیاست خارجی آمریکا کاملا قابل مشاهده است.
رفتار جعلی دوستان
ترامپ در جدیدترین رویکردش نسبت به رسانه‌هایی که با او هم‌آوایی دارند نیز به‌صورتی عریان خواهان جانبداری محض از دیدگاه‌هایش و ندادن تریبون به مخالفانش است. حمله لفظی شدید رییس جمهور آمریکا به شبکه سابقا محبوب فاکس نیوز در دعوت از یک چهره حزب دمکرات نشان‌دهنده آستانه تحمّل بسیار پایین ترامپ در مقابل مخالفانش است.او به کنایه و با حسادت از برنامه اخیر این شبکه انتقاد کرده و بیان داشته:"دشوار است باور کنیم فاکس نیوز، زمان برنامه های خود را برای پیت بوتیجیج(شهردار دمکرات نیویورک) آن گونه که کریس والاس(مجری برنامه) وی را خطاب کرد تلف کند. فاکس نیوز مرتب به شکست در کمپین دموکرات‌ها، نزدیک و نزدیک‌تر می شود...کریس والاس گفت دیدگاه‌های شهردار پیت را چه دوست داشته باشید یا نه، من واقعا عقیده دارم وی انسان پرمغزی است. او زندگی نامه شگفت انگیزی دارد... عجب! او (والاس) هرگز درباره من حرف های خوب به زبان نمی آورد."
مصاحبه والاس با وزیر امور خارجه ایران نیز از گزند طعنه‌های ترامپ دور نماند و او به‌شدت از عملکرد فاکس نیوز در دادن تریبون به ظریف انتقاد کرد.
تفاوتی که میان این دیدگاه با اطلاق اخبار جعلی به دشمنان رسانه‌ای ترامپ وجود دارد در این موضوع نهفته است که رسانه‌های همسو در نگاه ترامپ رفتاری جعلی دارند و باید صرفا در جهت اهداف و نیّات او گام بردارند.در حقیقت رییس جمهور آمریکا به‌دنبال حدّاکثر ساختن انحصار رسانه در اطراف خویش است و نگاه‌های حدّاقلی منتقد نسبت به خود را در رسانه‌های همسو برنمی‌تابد.
نتیجه‌گیری
عملکرد رسانه‌ای اخیر ترامپ و تیم کاخ سفید به‌روشنی بیانگر تشدید تنش با رسانه‌ها اعم از همسو و غیرهمسو است.این موضوع حتّی به شبکه‌های اجتماعی نظیر توییتر که بخش اعظم نظرات ترامپ را پوشش می‌دهد نیز رسیده و در ماههای اخیر به‌کرّات شاهد انتقاد ترامپ از عملکرد توییتر در نشان دادن میزان و حجم دنبال‌کننده‌هایش بوده‌ایم.به این موضوع باید اضافه نماییم که اغواگری سیاسی و دروغ‌های اقتصادی ترامپ از مسیر همین رسانه‌ها به مردم آمریکا منتقل می‌شود.جدیدترین توییت ترامپ بیانگر این حجم از دروغ در حوزه اقتصاد است: "اگر آزار غیرقانونی رقبای سیاسی نبود محبوبیت من در نظرسنجی‌ها به‌علّت وضع فوق‌العاده اقتصاد ما از نظر تاریخی به 65 درصد می‌رسید.خیلی بد شد! این بزرگ‌ترین حقّه در تاریخ آمریکا بود."حال با توجه به نگرش ترامپ در برچسب زدن عنوان اخبار جعلی و رسانه‌های جعلی هم به جریانهای همسو و هم غیر همسو؛آیا با شروع کمپین انتخاباتی جمهوری‌خواهان برای انتخابات ریاست جمهوری 2020 باز هم شاهد چنین رویه‌ای از رییس جمهور آمریکا خواهیم بود و در این‌صورت برخورد رسانه‌ها با او به چه شکل رقم خواهد خورد؟در شرایط فعلی افزایش بی‌سابقه تنش میان ترامپ و رسانه‌ها در ماههای آتی قابل پیش‌بینی است.
نویسنده : حسین درجانی - پژوهشگر مطالعات آمریکا