هیات وزیران عربستان روز چهارشنبه با صدور بیانیه ای ضمن تکرار برخی ادعاها علیه ایران، اعلام کرد عربستان خواستار حفظ صلح در منطقه است و چیزی غیر از این نمی خواهد و همه تلاش خود را برای جلوگیری از هرگونه جنگ به کار می گیرد و دست آن همیشه برای صلح دراز است و برای برقراری آن تلاش می کند.
عادل الجبیر وزیر مشاور در امور خارجه عربستان هم پس از حملات پهپادی ارتش وکمیته های مردمی یمن به خطوط انتقال نفت این کشور گفت که عربستان خواهان جنگ در منطقه نیست و هر کاری بتواند برای جلوگیری از وقوع آن صورت خواهد داد. الجبیر افزود اگر طرف مقابل جنگ را انتخاب کند، عربستان با قدرت و قاطعیت پاسخ خواهد داد.
در حالی مقام های سعودی از تلاش برای جلوگیری از وقوع جنگ در منطقه سخن می گویند که تا پیش از این از هر گونه مذاکره و رویکرد مسالمت آمیز برای حل بحران و تنش در منطقه خودداری می کردند و حتی گزارش های موثقی از تلاش محمدبن سلمان ولیعهد عربستان به همراه همتای اماراتی او برای کشاندن ترامپ به جنگ با ایران حکایت داشت.
چند مرتبه هم مقام های ایران برای مذاکره با طرف سعودی و حل اختلافات از طریق گفتگو اعلام آمادگی کردند که نه تنها با پاسخ مثبت ریاض روبرو نشدند بلکه محمدبن سلمان ولیعهد عربستان در تهدیدی آشکار گفت که جنگ را به خاک ایران خواهد کشاند.
رسانه ها و تحلیلگران سعودی نیز تحت تاثیر این تغییر لحن قرار گرفته اند بطوریکه الشرق الاوسط در خصوص اظهارات الجبیر نوشت ریاض می خواهد این پیام روشن و به خصوص را به ایران ارسال کند که دریچه صلح و همکاری و توسعه منطقه باز است اما نه به قیمت حاکمیت و امنیت و ثبات کشورهای منطقه و عربستان به طور خاص.
به نظر می رسد در مورد این این تغییر لحن سعودی ها می توان به سه نکته اشاره کرد:
نخست اینکه سعودی ها متوجه شده اند که لفاظی های ترامپ علیه ایران در چارچوب جنگ روانی و نمایش قدرت به منظور مذاکره با ایران و دوشیدن بیشتر سعودی هاست. و چه بسا ترامپ هم همچون اوباما در آخر آنها را تنها بگذارد.
دوم اینکه ممکن است سعودی ها به این نتیجه رسیده باشند که ممکن است امریکا آتش جنگ را روشن کند اما پشت آنها را در معرکه خالی نماید و در چنین شرایطی این عربستان وامارات خواهند بود که بیشترین آسیب را در جنگ احتمالی خواهند دید. به این نکته باید اضافه کرد که امریکا در حالی که کشورهای عربی را برای رویارویی با ایران تحریک می کند از رژیم صهیونیستی می خواهد که خود را از معرکه دور کند تا آسیب نبیند.
سوم اینکه پس از گذشت بیش از چهار سال از تهاجم نظامی ائتلاف سعودی به یمن، نه تنها این ائتلاف هیچ دستاوردی نداشته بلکه اکنون عمق خاک عربستان و زیرساخت های اقتصادی و نظامی این کشور هدف حملات موشکی و پهپادهای ارتش و کمیته های مردمی یمن قرار گرفته است و در چنین شرایطی ایران می تواند به عنوان میانجی به خروج آبرومندانه عربستان از باتلاق یمن کمک کند.
البته مقام های سعودی در کنار این تغییر لحن باردیگر ادعاهای خود علیه ایران را تکرار کرده اند و از شورای همکاری خليج فارس وسران عرب خواسته اند که در دو نشست فوق العاده در مکه شرکت کنند اما با توجه به بی ارزش بودن ادعاهای آنها، چنین نشست هایی که مسبوق به سابقه است هیچ فایده ای برای آنها نداشته است و خود سعودی ها نیز به این واقعیت واقف هستند.
------------------------------------
رضا محمدمراد