بیش از سه دهه از تشنگی دشت مسیله قم می گذرد؛ دشتی که حالا سیراب از بارش های بهاری و در انتظار روزهای شکوفائیست
مسیله سالها بود که نه تالاب زنده‌ای داشت و نه دشت حاصل‌خیزی؛ علتش خوب معلوم است؛ قطع نزولات آسمانی و افزایش برداشت های بی رویه از سفره های آب زیرزمینی.
ولی حالا روزگار روی خوشش را نشان داده و بارش های بهاری امسال روح دوباره ای در کالبد بی جان و لب های ترک خورده این دشت پهناور دمیده؛ رشد بارش های امسال در قم که اعداد و رقم های هواشناسان خبر از رشد 73 درصدی آن دارد، امیدها را برای احیای این دشت نو شکفته دو چندان کرده و ساکنان هم جوارش را به روشن نگه داشتن چراغ زندگی مصمم تر؛ مردمی با اراده های پولادین که می خواهند این دشت دوباره دشت باشد.
صدای پای آب...
پا در رکاب و دل به جاده، به قلب کویر قم سفر می کنیم؛ تا چشم کار می‌کند کویر است و بیابان؛ رنگ قهوه‌ای آفتاب سوخته قمرود، تا منتهی‌الیه جاده و در دو سوی منحنیِ تپه ماهورهای اطراف کشیده شده؛ هر بادی که می‌وزد، حجم زیادی از خاک و نمک را به هوا پراکند می کند؛ نگاهم به هر سو می دود اما چیزی جز تصویر رنگ‌باخته و متروک از بیابانی لم‌یزرع به چشم نمی‌آید؛ در تمام مسیر، خانه‌های خالی از سکنه و البته بناهایی که گواه تاریخ و تمدن این سرزمین است، خودنمایی می‌کنند؛ با طاق و رواق‌هایی نیمه‌فروریخته.
بعد از دو ساعت، حالا می توان عشایر ایل کَلَکوه و کشاورزان را دید؛ آنهایی که آستین همت بالا زده اند تا پیکر خشکیده زمین را با آبی که به سویشان در حرکت است سیراب کنند.
آقای احمدی یکی از آنهاست؛ کشاورز است و می گوید: ده روز و ده شب است که مشغول ساخت بند خاکی هستیم تا آب را به سمت دشت مسیله هدایت کنیم.
آقای محسنی ماشین خاک برداری و لودر را فراهم کرده است، او می گوید: اینجا زادگاه من است؛ برای دیدن سرسبزی دوباره این دشت باید خواب را بر خود حرام کنیم تا حتی قطره ای از این نعمت خدادادی هدر نرود.
روییدن تاغ و گز در بیابان آفتاب سوخته قمرود
آقای حسین پور می گفت: اهالی اینجا سالهاست که هیچ پوشش گیاهی را در منطقه ندیده اند؛ ساختن این بند خاکی 700 متری که در نقطه پایانی مسیر قرار گرفته، می تواند حیات اینجا را تا مدت ها برایشان تضمین کند؛ امیدشان به یک ماه آینده است که پوشش گیاهی منطقه سر برآورد و علوفه دام هایشان را تامین کند.
حاج حسن یکی از عشایری بود که با گله کوچکش در آن اطراف مشغول کار بود؛ لبخندی دلنشین بر لب داشت؛ وقتی متوجه ما شد دستش را به سمت آسمان برد و خدا را شکر کرد به خاطر نعمتی که زندگیشان را رونق می دهد.
می گفت: سال های قبل چون در این منطقه علوفه دام ها تامین نمی شد، مجبور شدم گوسفندانم را بفروشم؛ اما با آمدن این آب و سرسبز شدن این دشت تا سال آینده این موقع این 75 گوسفند 150 تا 200 راس خواهند شد.
رئیس اداره عشایری استان قم می گوید: در کشور ما، یک میلیون و 800 هزار نفر عشایر وجود دارد که در استان قم 3 هزار نفر در قالب 450 خانوار عشایری زندگی می کنند.
آقای تندرو می گفت: عشایر یعنی دام کوچ رو، کوچ یعنی صحرا و مرتع و مرتع یعنی اصل عشایر؛ وقتی باران ببارد و مراتع غنی تر باشد، عشایر هم بیشتر از آن استفاده می کنند.
سفره های آب زیرزمینی برخوردار از نعمت باران
آقای روح الله پور کارشناس اداره کل منابع طبیعی استان هم می گوید: با تر شدن زمین و رشد درختان گز و تاغ در این دشت می توان شاهد کاهش ریزگردها هم بود.
او می افزاید: آب با 95 مترمکعب بر ثانیه از رودخانه قره چای و 15 متر مکعب بر ثانیه از رودخانه قم وارد این دشت می شود و 200 هکتار از زمین های این منطقه با این آب شیرین کامشان تر می شود.
او با استناد به صحبت های آقای حاج حسینی، مدیر آب منطقه ای قم می گفت: 15 درصد بارندگی ها به سفره های آب زیر زمینی رسیده و آن ها را تغذیه کرده که این موضوع شوری آب را کم و بر کیفیت آن می افزاید.
آقای روح الله پور می گفت: آبی که به سمت دشت مسیله می آید در مسیر خود، زمین های 70 روستا در بخش های سلفچگان، جعفریه و قمرود را بهره مند می کند.
باز جوید روزگار وصل خویش...؟
و این صدای پای آب است؛ امیدبخش، خوش صدا و پر هیاهو؛ طی مسیر می کند و خود را به مردمان قمرود می رساند، تا نو کند کهنه زمین این دیار را.
آنطور که کارشناسان میراث فرهنگی می گویند اینجا زمانی محل رفت و آمد تجار و شکارگاه سلطنتی شاهان بود؛ کاروانسراهای صفوی و بناهای قاجاری به جای مانده در این دشت گواه این مدعاست؛ تجار آن زمان اینجا را بهشت مسیله می نامیدند و ساکنان این پهنه، روزی خور خان نعمتش بودند؛ پیکر خشکیده این دشت که سالها پنجه در پنجه روزهای خشک و بی آب، برچسب بحران کویر مرکزی قم را به دوش می کشید، حالا به روزهای شکوفایی اش می نگرد؛ شاید این نزولات آسمانی و رحمت های الهی، مسیله را به سال های طلایی اش برگرداند و آغوش سبز و پر طراوتش را به مکانی هیجان انگیز برای گردشگران و دوستداران طبیعت تبدیل کند.
سمیه حاجی احمدی_ خبرگزاری صدا و سیما_ قم