قدیمیها میگفتند: یک نان زیر هزار من سنگ است و حتی وقتی میخواستند از سختی کار پدر بگویند آن را به نان در آوردن تعبیر میکردند، در شرایط کنونی اما نان در آوردن سخت تر از گذشته شده است.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما،مرکز خراسان رضوی ،یک نانوا میگوید:چند وقتی است صاحبان کارخانه ها مدعی هستند آرد کمیاب
وی با اعتراض به اینکه سهمیه آرد همه نانوایی ها در مناطق مختلف جمعیتی شهر مشهد یکسان و برابر با 200 کیسه آرد است می گوید : نانواییهای گوشه و کنارشهر ، نیمی از آرد خود را اضافه می آورند و با فروش آن در بازار ،خودشان تبدیل به یک دلال شده اند.
دولت با هدف ثابت نگاه داشتن نرخ نان ، یارانه سنگینی را به آرد اختصاص داده است و آرد کیلویی ۲۰۰۰ تومان رابه نرخ ۶۰۰ تا ۸۰۰ تومان به نانوایی ها ارسال می کند اما متاسفانه با منفعت طلبی عده ای ،این آرد دولتی سر از بازار آزاد در می آورد.
شرکت غله و خدمات بازرگانی منطقه 5 کشور(استانهای خراسان) ،سامانه ای را برای مدیریت فروش آرد تعریف کرده است که طبق آن هر نانوایی سهمیه مشخصی آرد دریافت کند . یک شرکت حمل و نقل دولتی هم ،کار حمل و نقل آرد را از شرکت غله به کارخانه و از کارخانه به نانوایی های سطح شهر برعهده دارد که خودروهای این شرکت برای مشخص بودن مسیر تردد به جی پی اس مجهزند.
شواهد حاکی است که آردهای دولتی پس از تخلیه دربعضی نانوایی ها مجدداً بارگیری میشود و با همکاری برخی کارخانجات آرد و تعدادی ازرانندگان شرکت حمل و نقل وارد بازار آزاد می شود و در اختیار متقاضیان شخصی و یا نانواییهای آزاد پز قرار میگیرد و به قیمت نان آزاد به سر سفره های مردم میرسدیا به شیرینیهایی با چند برابر ارزش افزوده تبدیل میشود.
غفوری مقدم ،معاون سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسات رضوی میگوید: دولت از سال 1395 طرح آزادپز کردن بخشی از نانواییهای یارانه ای استان را با هدف ایجاد رقابت برای بهبود کیفیت نان اجرایی کرده است.
حبیبی، نائب رئیس اتحادیه نانوایان سابق مشهدهم میگوید: تعداد نانوایی ها در شهر پس از اجرای طرح آزاد پزی، از ۱۷۰۰ به ۳۰۰۰ واحد افزایش یافت اما تعداد گروه‌های بازرسی افزایش محسوسی نیافته است که همین امراحتمال وقوع تخلف را افزایش میدهد.
برای تایید صحت و سقم این ماجرا ،با یکی از رانندگان شرکت حمل و نقل آرد دولتی تماس گرفتم و تقاضای دریافت آرد دولتی خارج از شبکه توزیع کردم .این راننده گفت: میتواند هر کیسه 20کیلویی آرد رابه قیمت ۸۵ هزار تومان به من تحویل دهد.
در تماس تلفنی من با یک کارمند کارخانه آرد دولتی او نیز گفت:مطمئنم در کارخانه حواله آرد ،خرید و فروش می شود و بعضی از رانندگان شرکت هم که حقوق مناسبی نمی گیرند، مجبورند به این شیوه برای خود کسب درآمد کنند .
علی باخرد ،معاون نظارت و بازرسی سازمان صنعت معدن و تجارت خراسان رضوی میگوید : کمیسیون بازرسی و نظارت اتحادیه ها، مستقلاً در قانون نظام صنفی تعریف دارند و وظیفه نظارتی بر عهده آنها است و اتحادیه ها که حق عضویت دریافت می کنند ، وظیفه نظارت و بازرسی از این واحدها را بر عهده دارند،سازمان صنعت معدن و تجارت استان هم به عنوان متولی اصناف بر عملکرد واحدها نظارت میکند اما اعضای اتحادیه بایددر خط مقدم نظارت باشند.
حمیدرضا نوری ،مدیر عامل شرکت غله و خدمات بازرگانی منطقه ۵ کشور اما معتقد است این سازمان به عنوان فروشنده عمل میکند و وظیفه نظارتی ندارد و پس از توزیع آرد ؛باید دستگاه‌های نظارتی وارد عمل شوند و کنترل شبکه توزیع را برعهده بگیرند .
او میگوید : با توجه به ذخیره‌سازی صورت گرفته کالاهای اساسی و استراتژیک ،هیچگونه کمبودی در تامین کالاها به ویژه در زمینه گندم و آرد نداریم و نانوایان معترض آنهایی هستند که در سامانه توزیع آرد ،نام نویسی نکرده اند.
نوری می افزاید:در ابتدای طرح آزادسازی برخی نانواییها در خراسان رضوی ،قراربود حدود 20 درصد نانوایان دولتی در خراسان رضوی ،آزاد سازی شوند اما هم اکنون 30 درصد نانوایان استان آزاد پز شده اند که این افزایش بی رویه، مشکلاتی از جمله نبود توجیه اقتصادی را به همراه دارد ونانوایان مجبور می شوندبرای تامین هزینه های کارگری ،حامل‌های انرژی و سایر هزینه ها به آرد فروشی و توزیع آرد خارج از شبکه رو بیاورد.
4هزارواحد نانوایی یارانه ای و ۲ هزار واحد آزاد پز درخراسان رضوی فعالند که از این تعداد دو هزار و 124 نانوایی با پروانه کسب ،زیر نظر اتحادیه نانوایان در مشهد فعالند.
شرکت غله آرد رابرای نانواییهای یارانه ای بر اساس قیمت ۶۶۵ تومان و برای نانواییهای آزاد پز به قیمت ۹۰۰ تومان ارسال میکند و این دو آرد از نظر کیفیت هیچ تفاوتی ندارد .
جلال رستم زاده ،خبرنگار و سردبیر خبر فوری میگوید : بنابر مشاهدات میدانی ، تعداد تعطیلات نانواییهای دولتی از یک روز در هفته به دو روز در هفته افزایش یافته وساعت کار آنها در مناطق پرجمعیت کم شده است. نانها کوچکتر و سبکتر شده‌اند و تعدادی از نانوایان آزاد پزبه بهانه نبود آرد کافی یا خرید آرد آزاد ،نان را گرانتر از نرخ مصوب عرضه میکنند .
باخردبا تاکید بر لزوم افزایش نظارتها در حوزه آرد و نان میگوید : رعایت نکردن قیمت مصوب از مهمترین تخلف نانوایان محسوب است که به بهانه افزایش هزینه ها انجام میشود ، البته قیمت نان در دی ماه امسال بازنگری شد که نانوایان آن را کافی نمیدانند.
وی تاکید کرد : سیاست دولت این نیست که با اندک تغییراتی در حوزه آرد و نان قیمت نان به عنوان استراتژیک‌ترین محصول در کشور افزایش یابد و نانواییهای دولتی و آزادپز مجاز به افزایش قیمت نان به دلخواه خود نیستند و باید طبق دستورالعملهای ابلاغ شده فعالیت کنند .
باخرد تاکید کرد:قیمت‌گذاری نان در خراسان رضوی فقط در کارگروه آرد و نان انجام میشود ، این کارگروه قیمت آرد یارانه ای و آزادپز را مصوب میکند و نانوایان هردو گروه باید از مصوبات این کارگروه تبعیت کنند.
در شرایطی که دولت تلاش میکند تا نان را با پایین ترین نرخ مناسب به سر سفره های مردم بیاورد ،دست سیاه دلالان در بازار آرد سفید آثار نامطلوبی برجای گذاشته است که مسئولیت ناظران و بازرسان این حوزه رابرای برخورد با سودجویان افزایش میدهد.
منفعت طلبانی که در شرایط سخت تحریم ها، برای آجر کردن نان مردم تلاش میکنند.