مسجد آردخرما ،کوچکترین مسجد تاریخی ایران

به گزارش خبرگزاری صداوسیما ، این مسجد از ساده‌‏‏ترین و در عین حال کوچک‏‏ترین مساجد تاریخی ایران به شمار می رود  که با وجود سادگی و بی‏‏‌آلایشی خود، تاریخچه‎‎ای عجیب در پس آن پنهان است.

هرچند همه مردم اردکان با نام این مسجد که "آرد خرما" نام دارد، آشنایی دارند ولی تنها وجه تسمیه و علت نام‎‎گذاری آن نیز در هاله‎‎ای از ابهام قرار دارد.

این مسجد تنها دارای یک مشخصه است که آن را از منحصر به فردترین مساجد ایران قرار داده و آن هم ارتباط تنگاتنگش با مردم در طول بیش از یک قرن گذشته است.

 شاکر خادم این مسجد در مورد وجه تسمیه آن گفت: نقل قول‌های گذشتگان حاکی از آن است که تاجری از شاهرود به علت مرگ شترش مدتی در اردکان ساکن می‌شود و مردم ساخت مسجدی را در محل فرود آمدن کاروانش به وی پیشنهاد می‏‏‌کنند که او اعلام می‎‎کند پولی برای این کار ندارد اما حاضر است به جای دستمزد کارگران به آنها آرد خرما بدهد، لذا بعد از ساخت مسجد، آن را مسجد "آرد و خرما" نامیدند.

سبک معماری بنای مسجد آرد خرما، نزدیک به سبک بناهای دوره صفویه است اما تنها یک احتمال وجود دارد که قدمت آن به دوره صفوی برسد چرا که آثار باقی‎‎مانده از جمله وقف‎‎نامه‎‎های مسجد مربوط به دوره قاجاریه بوده و زیلوی قاجاری آن چند سال پیش به دست یغماگران میراث کهن، ربوده شده است.

به گفته خادم این مسجد، دو وقف‏‏نامه برای این مسجد وجود دارد که یکی مربوط به قرائت قرآن و دیگری روغن چراغ است که هر دو در قرن سیزده هجری قمری یعنی در سال‏‏های 1267 و 1278 ه.ق نوشته شده است.

معماری مسجد آرد خرما مانند سایر مساجد کوچک محلی دیگر، فاقد گچ‏‏بری و تزئینات خاص است. سقف بنا را به روش طاق و تویزه پوشیده‎‎ است و یک چهارم کل مجموعه را با یک نشیمن‎‎گاه در بخش سر در ورودی ساخته‎‎اند.

بخش ورودی در عرض 2.5 متر و عرض 1.6 تر و با یک قاب‎‎بندی ساده، از نشیمن‏‏گاه و در ورودی فضای بنا، تفکیک شده است.

مسجد به صورت غربی - شرقی و در عرض سه متر و طول 5.5 متر بنا شده و به همین علت نیز در سمت شمالی یا سمت راست بنا، سه طاقچه جهت قراردادن قرآن‏‏ها تعبیه شده است.