سبز بودن همیشگی اش موجب شده او را هویت سبز خوزستان معرفی کنند.
به گزارش خبرگزاری صداوسیمای مرکز خوزستان ، ریشه هایش سخت و زمین گیر و تنه ای استوار دارد برگش ارزش اقتصادی و میوه آن نیز خوراکی است .محلی ها آن را هویت درختان خطه سر سبز خوزستان معرفی می کنند.
رئیس اداره جنگل داری و جنگل کاری اداره منابع طبیعی و آبخیز داری خوزستان می گوید : این درخت تاجی گرد و در هم رفته دارد با برگ‌های متناوب، تخم مرغی شکل و میوه آن بیضی شکل گرد و به رنگ زرد قهوه ای است.
کُنار درختی نورپسند است و در خاک‌های رستی ـ شنی، سبک و عمیق می‌روید و به خوبی بذر آن تکثیر میشود.این درخت در تابستان به خواب می‌رود که باعث کاهش نیاز آن به آب و میزان تبخیر میشود.
امین وثوقیان با اشاره به اینکه در خوزستان درخت کُنار را می توان به صورت تک پایه با پراکندگی مختلف مرتعی مشاهده کرد می گوید: در بحث تثبیت خاک و جنگل کاری درخت کُنار بهترین گزینه است ،زیرا هم بومی منطقه بوده و هم مقاوم به آب و هوای گرم و خشک خوزستان است .
به گفته این کارشناس جنگل داری یکی از علت هایی که کاشت کُنار کم انجام می شود این است که این درخت کاشت و استقرارش سخت و به یک دوره 5 ساله مراقبتی نیاز دارد اما وقتی مستقر شد عمر و پایداری بالایی نسبت به دیگر درختان منطقه خشک خوزستان پیدا می کند.
کُنار جنوب بیش از سایر درختان نواحی گرمسیری رشد می کند و جنبه اقتصادی قابل توجهی دارد زیرا هم محلی برای کندو سازی زنبور عسل بوده و هم میوه اش منبع درآمد محلی ها است .
حسین معماری کارشناس گیاه شناسی که تحقیقات مختلفی بر روی این درخت گرمسیری انجام داده است می گوید: برگ درخت کُنار ارزش زیادی دارد و گرد سبز رنگی که در بازار به نام سدر به فروش می‌رسد و حتی از آن عصاره هم استخراج می شود از ساییدن برگ این درخت به دست می‌آید.
همچنین میوه کُنار نیز ارزش خوراکی دارد. چوب بیرونی آن سفید پشت گلی و چوب داخلی آن به رنگ سرخ شاه بلوطی و بسیار سخت و سنگین است که قابلیت ارتجاعی نیز دارد.
زمان گل دهی کُنار معمولاً در اوایل مهر ماه است و برداشت میوه آن از اواخر دی ماه آغاز میشود و تا اواخر فروردین ادامه دارد. میوه این درخت تخم مرغی شکل به اندازه میوه زیتون یا کمی‌کوچک تر است. میوه کُنار تک هسته ای است و مزه ای ترش مطبوع و شیرین دارد.
سارا نیک منش متخصص تغذیه می گوید : میوه کُنار مغذی، سرشار از ویتامین K، ویتامین D3(کوله کلسیفرول)، کلسیم، فسفر، آهن، منگنز، روی و پتاسیم است. ارزش غذایی میوه کُنار از لحاظ پروتیین، مواد معدنی، کلسیم، فسفر، کاروتن است و ویتامین C آن نسبت به لیمو بیشتر است. میوه آن به راحتی هضم می شود و اثر ملین آور دارد و گوشت میوه آن شیرین و خوشمزه است.
در مناطق بختیاری نشین خوزستان ،ساکنان محلی از آرد میوه خشک شده کُنار برای تهیه نان استفاده می‌کنند یا این آرد را تفت داده و با شکر می‌خورند.
اما چند سالی است که وجود این درخت پر برکت در زندگی شهری ما کمتر شده و کمتر جایی را در شهر می توان یافت که درخت کُنار ی باشد .
سینا عطار روشن پژوهشگر دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه آزاد اسلامی اهواز می گوید: در گذشته های نه چندان دور در هر خانه ویلایی یا درخت نخل بود یا کُنار که علاوه بر دادن محصول و طراوت محیط شهری ،منزلگاهی بود برای لانه سازی پرندگان و زنبورهای عسل کُنار ،اما با مدرن شدن زندگی دیگر خبری از این درختان در زندگی شهری نیست و الآن تنها درخت کُنار را می توان در حاشیه شهر آنهم تک پایه مشاهد کرد.
این استاد دانشگاه می گوید : تاکنون پژوهشی در خصوص کاهش چشمگیر درختان کُنار در خوزستان صورت نگرفته اما با بررسی های میدانی می توان دریافت که گونه های بومی نظیر کُنار درحال از بین رفتن هستند و ما در حال از دست دادن یک گونه ارزشمند بومی در مناطق خوزستان هستیم.
متاسفانه مشاهده شده که در برخی از مناطق سودجویان با قطع درختان کُنار که سن آنها گاهی به 100 سال می رسد سعی در تخریب منابع طبیعی دارند.
به گفته رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان دزفول چندی پیش ماموران یگان حفاظت محیط زیست عاملان قطع 12 درخت کُنار را در حاشیه یکی از روستاهای این شهرستان را شناسایی و دستگیر کردند.
استاد چینی گر گفت : این متخلفان با هدف توسعه زمین های کشاورزی در حوالی یکی از روستاهای دزفول اقدام به قطع درختان کُنار کرده بودند، که دستگیر و برای پیگیری قضایی به دادگستری معرفی شدند.
آن طور که رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان دزفول می گوید قطع درختان کُنار علاوه بر خسارت به پوشش گیاهی موجب تخریب و نابودی زیستگاه جانوران وحشی به ویژه تخریب آشیانه پرندگان ارزشمند محلی شد.
احمدرضا لاهیجان‌زاده مدیرکل حفاظت محیط زیست خوزستان می گوید: در خوزستان می‌توان درخت کُنار را که ارزش‌های محیط زیستی و زیبایی زیادی دارد و به محیط زیست جانوری کمک شایانی می کند را کاشت کرد.
او می گوید در سالهای گذشته بسیاری از مناطق استان با گونه های غیر مثمر و غیر بومی نظیر کونوکارپوس و آکالیپتوس اشغال شده در صورتی که درختانی همچون کُنار ،توت و بلوط بومی خوزستان هستند.
به گفته مدیرکل حفاظت محیط زیست خوزستان در مناطقی از استان به جای درختان اکالیپتوس باید درختان کُنار ،انجیر، بادام زمینی و توت قرمز یا درخت بلوط کاشت می‌شد که عدم این کار نشان از بیراهه رفتن در مسیر کاشت صحیح درختان بومی و مثمر خوزستان است.
حال باید به این نکته اشاره کرد که خوزستان در گذشته دارای پوشش جنگلی انبوهی بوده ولی اکنون قسمت عمده آن بنا به دلایل مختلفی مانند آتش سوزی جنگل‌ها و مراتع، خشکسالی و کم آبی حاصل از انتقال آب بین حوضه‌ای و تخریب توسط افراد سودجو از بین رفته است.
یکی از آسیب‌هایی که در چند سال گذشته خوزستان را تهدید کرده، موضوع گرد و خاک است که برخی از کارشناسان معتقدند با جایگزین کردن کشت درختان مثمری همچون کُنار به جای درختان غیر مثمر و احداث کمربند سبز می‌توان از بروز آن جلوگیری کرد.