تکثیر مصنوعی ماهیان خاویاری از راهکاری عملی برای جلوگیری از انقراض این گونه از ماهیان خزر است .
به گزارش خبر گزاری صدا وسیما ، این روزها محققان و تلاشگران مرکز تکثیر ماهیان خاویاری شهید مرجانی شادمانند چون مزد زحمت ده ساله خود را گرفته اند.
سید جواد قدس علوی گفت : پیش از این تکثیر گونه ارزشمند فیل ماهی در مرکز شهید مرجانی با استفاده از مولدان صید شده از دریا انجام می گرفت اما این بار تخم ها از ماهی استحصال شد که ده سال است در این مرکز پرورش یافته است .
قدس علوی گفت : از این فیل ماهی 6 کیلوگرم تخم استحصال شد.
فیل ماهی یا بلوگا گران ترین ماهی خاویاری خزر
ارزش کار تکثیر این گونه زمانی بیشتر می شود که بدانیم خاویار فیل ماهی گرانبهاترین خاویار جهان است .
فیل ماهیان از راسته تاس‌ماهیان و بزرگترین ماهی دریای خزر است.
فیل ماهی یا بولگا بزرگترین گونه ماهی دریای خزر است و متوسط طول آن به حدود 4 متر و متوسط وزن آن به حدود یک و نیم تن می رسد و تا 117 کیلوگرم نیز از این ماهی خاویار استحصال کرده اند.
هر کیلوگرم خاویار فیل ماهی خزر در جهان حدود یک هزار و 200 تا یک هزار و 700 یورو خرید و فروش می شود.
این گونه هم‌اکنون در فهرست گونه‌های در معرض خطر انقراض دارد.
این ماهی دیرتر از دیگر ماهیان خاویاری به بلوغ می رسد و هر دو تا سه سال یکبار برای تخم ریزی آماده می شود.
تکثیر مصنوعی راهی برای جلوگیری از انقراض
مركز تكثير و پرورش ماهيان خاوياري شهيد مرجاني در45 كيلومتري شمال شرقي گرگان به مساحت 250 هكتار در سال 67 به بهره برداری رسید .
مدیر کل شیلات گلستان گفت : عمده ماهیان خاویاری که در حال حاضر در دریا وجود دارد، حاصل تکثیر و پرورش مصنوعی این گونه ها است.
سید جواد قدس علوی گفت : پیش از این تولید لارو و بچه ماهی گونه قره برون در مرکز شهید مرجانی انجام شده بود.
رئیس مرکز بازسازی و حفاظت از ذخایر ژنتیکی ماهیان خاویاری شهید مرجانی گفت: امسال عملیات تکثیر گونه قره برون در دو مرحله در این مرکز انجام شد که در مرحله نخست این تکثیر 8 قطعه ماده و 10 قطعه نر با وزن تخم استحصالی 36 کیلوگرم با موفقیت انجام شد.
وی پیش بینی کرد ؛ از مجموع تخم های استحصالی حدود یک میلیون و 300 هزار لارو تولید شود.
جباری گفت : دست کم سه ماه طول می کشد تا لارو های تولیدی ، به وزن مناسب برای رها سازی برسد .
او افزود : در این مرکز از لارو ها نگهداری می شود تا به وزن دو تا سه گرم برسد.
چرا ماهیان خاویاری در حال انقراض است ؟
پنج گونه ماهی به نام های قره برون ، چالباش ، فيل ماهي ، اوزون برون و ماهی شيپ در دریای خزر زندگی می کنند.
رئیس مرکز بازسازی و حفاظت از ذخایر ژنتیکی ماهیان خاویاری شهید مرجانی از ساحل نشینان خواست ؛ تا قبل از به بلوغ رسیدن این ماهیان خاویاری ، آنها را صید نکنند.
وی گفت : برای بازیابی ذخایز ژنتیکی این فسیل های زنده آنها را قبل از بلوغ نباید صید کرد.
دریای خزر 93 در صد از ذخیره خاویار و ماهیان خاویاری جهان را در خود جای داده‌است .
قره جه قجقی یکی از ماهیگیران بندرترکمن که از 45 سال پیش برای صید به دریا می رود گفت : در دهه 60 حتی زمانی که به قصد صید ماهی استخوانی به دریا می رفتیم اکثر روزها ماهی خاویاری به تورمان می افتاد .
وی گفت : اما در سالهای اخیر که برای صید ماهیان استخوانی به خزر می رویم مشخص است که ماهیان خاویاری خیلی کم شده است .
ماهیان خاویاری جز گونه های رودکوچ هستند و برای تکثیر به آب شیرین نیاز دارند.
متاسفانه بیشتر رودخانه های شیرین حاشیه دریای خزر در ایران و دیگر کشورها با مشکل کم آبی یا آلودگی مواجه است و این دو مهم ترین عوامل برای خالی شدن خزر از این گونه ماهیان است .
برداشت غیرمجاز یا همان صید قاچاق از دیگر علل کاهش گونه های خاویاری است که با آگاهی بخشی و فراهم کردن فرصت های شغلی مناسب برای ساحل نشینان می توان امید داشت این فسیل های زنده سال های بعد نیز در خزر زندگی کنند.
مدیریت میزان آب رودخانه‌ها، جلوگیری از آلودگی رودخانه ها ، جلوگیری از صید بی‌رویه و افزایش مصنوعی تعداد بچه ماهیان خاویاری راه هایی است که برای جلوگیری از حرکت این فسیل های زنده از خزر به موزه پیشنهاد می شود.