طرح ترامپ برای توسعه زرادخانه هسته ای با مخالفت شدید کنگره مواجه شده و منتقدان می گویند دولت بی دلیل صلح جهانی را به مخاطره می اندازد.
به گزارش سرويس بين الملل خبرگزاری صدا و سیما ؛ نشریه فارن پالیسی نوشت دولت و کنگره آمریکا بر سر سلاح های هسته ای آینده این کشور دچار اختلاف شده اند.
این نشریه در پایگاه اینترنتی خود در مقاله ای نوشت: طرح دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا برای توسعه زرادخانه هسته ای این کشور با مخالفت شدید مجلس نمایندگان آمریکا مواجه شده است و منتقدان می گویند دولت -- به ویژه با افزودن سلاح های هسته ای تاکتیکی که از آنها می توان در یک جنگ متعارف (غیر هسته ای) استفاده کرد -- بی دلیل صلح جهانی را به مخاطره می اندازد.
این بحث احتمالا ماه ژوئن بالا خواهد گرفت، یعنی زمانی که مجلس نمایندگان که اکثریت اعضای آن از حزب دموکرات هستند، بررسی طرح سالانه سیاست دفاعی را آغاز می کند.
این اختلاف در یک برهه حساس برای کنترل تسلیحات جهان شکل گرفته است. دولت ترامپ به طور جدی سرگرم خروج از دست کم یک پیمان با روسیه است که سیاست کنترل تسلیحاتی 30 سال گذشته بر اساس آن تنظیم شده بود. در همین حال، چین که عمدتا تعهدی در پیمان های کنترل تسلیحاتی دوره جنگ سرد ندارد، به سرعت در حال تقویت زرادخانه نظامی خود، از جمله با موشک های هسته ای و غیر هسته ای است. در پس زمینه نیز کره شمالی سرگرم توسعه زرادخانه های هسته ای خود است.
مسئله ای که کنگره و دولت باید حل و فصل کنند یکی از مسائل اصلی در بحث های کنترل تسلیحاتی در چند دهه گذشته است که پاسخ ساده ای برای آن وجود ندارد: اگر رقبای بالقوه بخواهند برتری آمریکا را در حوزه تسلیحات هسته ای به چالش بکشند، آیا جهان با قدرت بازدارندگی بی نظیر آمریکا امن تر خواهد شد، یا بدون آن؟
باراک اوباما رئیس جمهور سابق آمريکا طرح کنونی برای نوین سازی زرادخانه تسلیحات هسته ای قدیمی آمریکا شامل بمب افکن های نیروی هوایی، موشک های کروز هسته ای، و موشک های بالستیک قاره پیمای زمین-پایه، و نیز زیردریایی های مجهز به سلاح هسته ای نیروی دریایی را مطرح کرد. در سال 2017 ، دفتر بودجه کنگره برآورد کرد که طرح دولت اوباما برای تعویض و نگهداری این زرادخانه در 30 سال آینده 1.2 تریلیون دلار هزینه خواهد داشت که شامل فقط 400 میلیارد دلار برای نوین سازی سلاح ها می شود. کنگره عمدتا از طرح اوباما حمایت می کرد.
اما در سال 2016، ترامپ به عنوان رئیس جمهور منتخب از تغییری در این راهبرد خبر داد و در پیامی توییتری نوشت آمریکا "باید قابلیت های هسته ای خود را تقویت کند و توسعه دهد." ترامپ در فوریه 2018 یک سند جدید "بازبینی وضعیت هسته ای" منتشر کرد که در آن طرح نوین سازی دولت اوباما تایید شده و بسط یافته بود. در این سند همچنین تولید کلاهک ها و موشک های جدید، از جمله تسلیحات هسته ای جدید، به منظور حفظ قدرت بازدارندگی مؤثر در برابر زرادخانه های رو به گسترش روسیه و چین درخواست شده بود. بر اساس برآورد 2019 دفتر بودجه کنگره پیش بینی می شود هزینه طرح جدید ترامپ در یک دوره بیش از 10 ساله حدود 500 میلیارد دلار باشد -- که حدود 23 درصد در مقایسه با طرح دولت اوباما بیشتر شده است. از این مبلغ 17 میلیارد دلار طی یک دهه گذشته برای تولید دو سلاح هسته ای تاکتیکی جدید و افزایش ظرفیت آمریکا برای تولید plutonium pits ، هسته تسلیحات هسته ای، صرف شود. تسلیحات هسته ای تاکتیکی برای این طراحی شده اند که به جای پرتاب از راه دور در یک میدان نبرد متعارف استفاده شوند و قدرت انفجاری آنها عموما کمتر است.
اجراي طرح ترامپ مستلزم تائيد ازجانب کنگره است
اجرای طرح ترامپ مستلزم این است که کنگره تامین مالی آن را ، هم برای تداوم دادن به نوین سازی سلاح های هسته ای و نیز برای تولید تسلیحات جدید، تایید کند. دموکرات ها پیشتر مخالفت خود را با این طرح اعلام کرده اند: این پاییز گذشته چندین قانونگذار طرحی را برای منع پنتاگون از تولید کلاهک های هسته ای جدید با قدرت انفجاری کمتر تقدیم کردند.
سند بازبینی وضعیت هسته ای می گوید تولید دو سلاح جدید احتمال وقوع جنگ هسته ای را کاهش می دهد، نه افزایش. این اقدام "برای فراهم کردن امکان جنگ هسته ای طراحی نشده است و این کار را نیز نمی کند." بلکه این سند "آستانه هسته ای را بالا خواهد برد و به تضمین این کمک می کند که رقبای بالقوه هیچ نفع احتمالی در تشدید محدود تنش هسته ای نبینند، که این نیز احتمال استقرار تسلیحات هسته ای را کاهش می دهد."
مخالفت شديد با طرح ترامپ
اما آدام اسمیت، عضو دموکرات مجلس نمایندگان که ریاست کمیته نیروهای مسلح را بر عهده دارد و بازیگری اصلی در تدوین سیاست دفاعی آمریکا محسوب می شود، به شدت با طرح دولت ترامپ، به ویژه تسلیحات هسته ای جدید کم قدرت مخالفت کرده است.
اسمیت حتی تا آنجا پیش رفت که علنی بگوید پایه موشک های بالستیک قاره پیما سه گانه هسته ای، یعنی همان پایه ای که به طور سنتی از پشتیبانی فراجناحی کنگره برخوردار بوده است، لزوما برای بازداشتن روسیه و چین نیست. او از آن زمان این موضع را تعدیل کرده اما همچنان معتقد است که آمریکا به سلاح های هسته ای کمتر نیاز دارد، نه بیشتر.
اسمیت ماه مارس در یک نشست اندیشکده بنیاد کارنگی برای صلح بین الملل گفت: "من فکر می کنم داشتن یک سیاست بازدارنده، یعنی داشتن تسلیحات هسته ای کافی به منظور حصول اطمینان از اینکه هیچ کس شروع کننده استفاده از سلاح هسته ای علیه شما نخواهد بود چرا که شما از قدرت بازدارندگی کافی برخوردار هستید، با داشتن کلاهک های کمتر نیز امکان پذیر است. من مطمئن نیستم این به معنای خلاص شدن از یک پایه در سه گانه هسته ای یا صرفا کاستن از مقدار در هر پایه باشد."
گزارش جدید انجمن کنترل تسلیحات، که پیش از انتشار در اختیار فارن پالیسی قرار گرفت، دیدگاه اسمیت را تکرار و طرح ترامپ برای گسترش هسته ای را "غیر ضروری، ناپایدار، و ناامن" توصیف کرد.
بر اساس این گزارش، که کینگستون ریف و آلیسیا سندرز-زاکر آن را نوشته بودند "آمریکا زرادخانه هسته ای بزرگتر و متنوع تری از آنچه برای بازدارندگی و واکنش به یک حمله هسته ای به خودش یا به متحدانش نیاز است، در اختیار دارد. چنین طرح هایی خطر سوءمحاسبه و تشدید ناخواسته تنش را افزایش می دهد و بر سرعت رقابت هسته ای در جهان می افزاید."
نویسندگان گزارش چند گزینه بدیل عرضه کردند که هزینه آن ها کمتر خواهد بود و در عین حال به آمریکا اجازه خواهد داد از یک "قدرت بازدارندگی ویرانگر" برخوردار باشد. مثلا حذف تسلیحاتی که به طرح پیشنهادی دوره دولت اوباما اضافه شده است، حدود 28.8 میلیارد دلار در 30 سال آینده صرفه جویی خواهد کرد. این گزارش می افزاید حذف پایه موشک های بالستیک قاره پیما از سه گانه هسته ای و کاهش تعداد کلاهک های راهبردی از 1550 به 1000 عدد نیز حدود 282 میلیارد دلار صرفه جویی خواهد کرد.
گزارش همچنین از پنتاگون خواست ارزش قرارداد شرکت نورتروپ گرومن در سال 2015 برای تولید بمب افکن رادارگریز بی-21 برای نیروی هوایی آمریکا، برای جایگزینی هواپیماهای قبلی را اعلام کند. وزارت دفاع آمریکا تعداد دقیق این هواپیماها را به دلایل امنیتی محرمانه نگه داشته است.
هشدار درباره پيامدهاي فاجعه بار براي منافع آمريکا
اما البریج کولبی Elbridge Colby، مدیر برنامه دفاع در مرکز امنیت آمریکای نوین، در مطلبی در شماره پاییز گذشته نشریه فارن افرز نوشت اگر آمریکا بازدارندگی معتبر خود را حفظ نکند، "این پیامدهای دردناک و احتمالا فاجعه باری برای منافع آمریکا در جهان خواهد داشت." این به معنای آن است که نوین سازی زرادخانه فعلی ، که برای "وارد کردن ضربات غیر قابل تصور در یک جنگ آخرالزمانی" طراحی شده است، به تنهایی کافی نیست؛ آمریکا به تسلیحاتی نیاز دارد که همچنین در یک گستره کوچکتر در یک کشمکش متعارف نیز قابل استفاده باشد. کولبی افزود این یعنی لزوم برخورداری از سلاح های هسته ای تاکتیکی کم قدرت.
هنوز روشن نیست کدام طرف از این بحث بر دیگری فائق خواهد آمد. اما چیزی که روشن است این است که زرادخانه هسته ای آمریکا در حال مستعمل شدن است و دولت آمریکا باید گزینه های سختی را انتخاب کند.
مارک گانزینگر، عضو ارشد مرکز ارزیابی های راهبردی و بودجه ای گفت: "این یک گزینه راهبردی عظیم برای کشور ماست. اگر ممکن بود، من ترجیح می دادم که همه سلاح های هسته ای در جهان نابود شود ... اما وقتی شما با رژیم هایی مانند رژیم های حاکم بر چین و روسیه مواجه اید، چنین چیزی شدنی نیست."