این سازه عظیم و پرابهت از بزرگترین سدهای خاکی جهان و بزرگترین آن در ایران و خاورمیانه است نامش کرخه و از افتخارات متخصصان ایرانی
به گزارش خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما ترکیبی از خاک و آهن و بتن، دیوارهای بلند برای ذخیره آب. ساخت سد در ایران تاریخی پرفرازو نشیب داردپس از ساخت شهرها سدها جز اولین سازهای بزرگ دست ساز بشر به شمار میروند و مهمترین نقش را در تامین آب بخصوص در کشورهای خشک و نیمه خشک برعهده دارند،
در ایران این نیاز قرنها پیش احساس شد در طبس فعلی سد شاه عباسی طبس با ۳۰ متر ارتفاع در ۳۰ کیلو متری شرق طبس و سد کوریت طبس به ارتفاع ۶۰ متر ساخته شد در سالهای ۱۳۵۰ میلادی به منظور تامین آب و جلوگیری از سیل .این از قدیمیترین سدهای ساخته شده با عمری بیش از ۶۰۰ سال است که نشان از توانمندیهای ایرانیان در احداث سازههای پیچیدهی مهندسی است.
رشد شهرها و نیاز به آبیاری زمینهای کشاورزی باعث شد در سال ۱۳۳۴ ساخت سدهای بلند در دستور کارقرار بگیرد، البته کاملا با حضور متخصصان کشورهای غربی
سد گلپایگان ۶۱ سال پیش توسط متخصصان خارجی در مرکز ایران ساخته شد و نخستین سد مخزنی خاکی و نخستین سد مدرن ایران بود که مطالعات این سد در سال ۱۳۲۳ و عملیات ساخت آن نیز در سال ۱۳۲۶ آغاز شد و در سال ۱۳۳۶ به بهرهبرداری رسید.
بعد از آن در طول دو دهه قبل از انقلاب ۱۹ سد با حجم مخزن ۱۳ میلیارد مترمکعب با حضور مهندسان و مشاوران خارجی ساخته شد
سد امیر کبیر، مهمترین سد تامین کننده آب تهران که بدون بهره گیری از توان داخلی، در سال ۱۳۴۲ به بهره برداری رسید
سد امیر کبیر در استان تهران، سفید رود در استان گیلان، دز در خوزستان و سدهای کوچکتری مانند بمپور در سیستان و بلوچستان، لتیان در تهران و سد شهید عباسپور تا پیش از انقلاب به دست شرکتهای غربی ساخته شدن
پس از پیروزی انقلاب اسلامی، وقوع جنگ تحمیلی و متعاقبا خروج شرکتهای پیمانکار خارجی، نبود شرکتهای توانمند داخلی یا شاید بهتر بتوان گفت: اجازه ندادن به انتقال دانش سد سازی به نیروهای داخلی در دوران پیش از انقلاب، سد سازی را مانند بسیاری از پروژههای عمرانی بزرگ دچار توقف و رکود کرد
پس از پایان جنگ تحمیلی، با افزایش جمعیت و مشکلات تامین آب شرب و کشاورزی و صدمات ناشی از سیلاب رودهای بزرگی، چون کارون و کرخه ساخت سدهای بزرگ در دستور کار قرارگرفت سدهایی با استفاده از تجهیزات باقی مانده از جنگ، با حضور کارشناسان داخلی، و این آغازی بود بر ورود فناوری سد سازی در دوران معاصر به کشور
سد جیرفت، اولین سدی که پس از پیروزی انقلاب اسلامی به همت متخصصان ایرانی تکمیل شد، سد جیرفت بر روی رودخانه هلیل رود در سال ۱۳۷۰ به بهره برداری رسید
جایگاه هفدهم جهان با ۵۲۰ سد
پس از آن توسعه صنعت سد سازی و ساخت نیروگاههای برق ابی به دست متخصصان داخلی سرعت بیشتری گرفت تاجایی که امروز با ۵۲۰ سد درجایگاه هفدهم جهان قرار دارد
ساخت سدهای منحصر بفرد هم در سالهای اخیر بسیاری از چشمها را خیره کرد
سدبختیاری، بلندترین سد بتنی دوقوسی جهان است که برروی رودخانه بختیاری درحاله ساخت است
به روستای هجیج در استان کرمانشاه اومدید جایی که بعد از ساخت سد داریان به یک روستای ساحلی تبدیل شده و ایجاد اشتغال دربخش گردشگری وپرورش ماهی در دریاچه این سد از دستاوردهای مهم احداث سد داریان برای این منطقه محرومه و پرورش ماهی در کنار آن.
ایجاد مناطق گردشگری، کشتیرانی و پرورش ماهی از دیگر اهداف سد سازی است برنامه ریزیهایی که امروز در کنار هر سد کوچک و بزرگی رونقی قابل توجه به روستاها بخشیده است
این سد تامین آب پایدار کشاورزی در ۱۳۲ شبکه مدرن آبیاری و زهکشی با حجم ۱۲ میلیارد مترمکعب و در سطحی بالغ بر ۲ میلیون هکتار (۲۵ درصد اراضی آبی کشور) و ۹ میلیارد مترمکعب آب مورد نیاز ۱.۵ میلیون هکتار برداشتهای سنتی در طول رودخانهها را سدهای مخزنی بعهده دارد
جشن خودکفایی صنعت سد سازی
ودرنهایت جشن خودکفایی صنعت سد سازی، سال ۹۰ با سد کارون ۴ برگزار شد روزی که به همه سازندگان تجهیزات پیچیده جهان ثابت کردیم ما بدون کمک متخصصان خارجی از صنعتی کاملا وابسته به سازنده سد نه فقط در ایران بلکه خارج از مرزهای کشور تبدیل شده ایم، از ایران تا آفریقا
سد کرخه یکی از سدهای ساخته شده در ایران است و البته عظیمترین و پیچیدهترین آنها و حالا ساخت این سدها برای کشور هیچ پیچیدگیی ندارد.
ایجاد امنیت غذایی با تولید ۵۰ میلیون تن محصولات کشاورزی درسال، تامین آب شرب با اختصاص بیش از ۳ میلیارد مترمکعب آب تنظیم شده، ایجاد اشتغال مولد با اختصاص حدود یک میلیارد متر مکعب آب به بخش صنعت، جلوگیری از خسارات زیاد سیلابهای فصلی رقمی بالغ بر ۶۰ هزار میلیارد ریال، تامین انرژی پاک حدود ۱۰ درصد انررژی برق موردنیاز کشور و حفظ حق آبه جمهوری اسلامی ایران در مهار آبهای مرزی خروجی و منابع آب مشترک، از دست آوردهای مهم این صنعت عظیم است.
حالا در چهل سالگی انقلاب، کشور در این صنعت بزرگ و پیچیده به خودکفایی کامل رسیده و حتی این دانش را با موفقیت به کشورهای دیگر منتقل کرده است. صنعتی که از پس تحریم در ذهن جوانان متخصص این سرزمین شکوفا شد و حالا به چنان درختی تنومندی تبدیل شده که با هیچ تحریم و محدودیتی از بین رفتنی نخواهد بود.