ثروتی که زمین را دلنگران می کند.
به گزارش خبرگزاری صداوسیما مرکز زنجان؛برای تهیه گزارشی به شهرک صنعتی روی زنجان رفته بودم که حرکت مداوم کامیون ها با بارهای شبیه به باطله به یک مقصد، نظرم را جلب کرد.
با کامیون ها هم مسیر شدم،پس از مسیرهای پر از گل و لای به مقصد رسیدیم .
ابنجا شبیه معدن بود و تا چشم کار می کرد ، خودروهای سنگین درحال تخلیه باطله ، میدیدیم.
چند نگهبان با دوربین های مدار بسته در محل ، کنجکاوم کرد تا هر طور شده از ماجرا مطلع شوم ، اما نگهبانان اجازه ورود به محل اصلی را ندادند و گفتند باید با مدیر عامل هماهنگ شود.
در فرصت هماهنگی، به سراغ راننده کامیون هایی رفتم که درصف انتظار محل دپو بودند،یکی از راننده ها که جوان تر از بقیه بود محمد نام داشت . سوار کامیون محمد شدم و علت شلوغی صف را جویا شدم.محمد گفت:بار کامیون ها باطله ی واحدهای صنعتی فلزروی است که هر روز از شرکت ها به این محل منتقل می شود.
از محمد خواستم من و تصویر بردارم را به محل اصلی این دپو ببرد، او قبول کرد و من پوشش خود را با کلاه و شال گردن تغییر دادم و به عنوان همراهان محمد وارد محل دپو شدیم.
کوه باطله در 5 کیلومتری شهر زنجان**
برای تخلیه بار به بخش انتهایی این مرکز رفتیم تا باطله ها برای مستند سازی در قاب دوربین من قرار گیرد.
وسعت باطله ها آنقدر زیاد بود که وقتی با دوربین پرنده از محل ،عکاسی کردیم کسی متوجه نشد.نمای هوایی این باطله ها بیشتر نگرانم کرد،چرا که وسعتش در قاب دوربین جا نمی گرفت.
آنروز به هر عللی نتوانستیم با کسی مصاحبه و یا گفتگو کنیم ، با کارشناسان محیط زیست وارد محل شدیم.
ورود روزانه 10 ها عنصر سنگین فلزی به آب های سطحی زنجان**
معاون نظارت و پایش اداره کل محیط زیست استان زنجان می گوید:کیک روی که میزانش بیش از 7 میلیون تن است ،یکی از معظلات زیست محیطی و اقتصادی استان است که بیش از 5 سال است در این محل دپو شده است.
کیک روی به مواد بازمانده از واحدهای تولیدی شمش روی گفته می شود.
او ابتدا به مشکلات زیست محیطی کیک روی اشاره کرد و گفت: در 72 مورد از نمونهبرداریهایی که در شرایط آب و هوایی مختلف انجام شده است، نتایج بهدست آمده حاکی از آن است که غلظت فلزات سنگین در زنجان زیر استاندارد بهداشت جهانی است.
به گفته اسدی؛ فلزات سنگین از قبیل نیکل، کبالت و کادمیم که در پسماندهای شهرک روی وجود دارد ،با بارش باران وارد آب های سطحی می شود و موجب آلودگی این آب ها می شود.
از او پرسیدم، راهکار رهایی از این معضل زیست محیطی چیست ؟او گفت: آزمایشات انجام شده ،کیک روی های دپو شده نشان می دهد، باطله ها 10 تا 15 درصد فلز روی و سرب هستند که قابلیت فرآوری و بازگشت به صنعت را دارند و این یعنی ثروت.
ثبت 2 اختراع بین المللی فرآوری کیک روی توسط مهندسان زنجانی*
،65 واحد تولید شمش روی در همسایگی این باطله ها هستند که این روزها با ظرفیت زیر 30 درصد فعالیت می کنند،این مطلبی بود که مهندس عونی مدیر عامل واحد نگهداری دپوی کیک روی زنجان گفت.
وی می گوید:فرآوری مجدد کیک روی دپو شده می تواند ، حداقل 5 سال مشکل تامین مواد اولیه واحدهای شمش روی را رفع کند.
عونی گفت:از یک طرف دستگاه های دولتی خود را صاحب این کیک روی می دانند و از طرف دیگر، شرکت های تولید شمش روی که مولد این کیک روی ها هستند ، خواهان باطله ها هستند.از این رو پرونده در دیوان عدالت اداری است تا بررسی ها انجام شود و صاحب اصلی مشخص شود.
ایجاد 2 هزار شغل جدید با فرآوری کیک روی**
همراه با کارشناس اقتصاد به کارخانه متین فر زنجان رفتیم.کارخانه متین متین فر مخترع اصلی فرآوری کیک روی است.
مهندس متین ؛مدیر عامل این کارخانه می گوید:سال 94 با ثبت اختراعی در این زمینه شرکتی راه اندازی کرد تا بتواند اختراع علمی خود را با کمک کیک روی ها به یک شغل سود آور و اشتغال زا تبدیل کند اما با عدم واگذاری کیک روی به کارخانه با مشکل روبرو شده است.
او گفت:اگر این کیک روی به چرخه تولید برگردد ، زمینه تولید 5 فلز جدید بوجود می آید.
نامغ کارشناس اقتصادی هم که در زمینه کار یابی فعالیت دارد می گوید:طبق تحقیقات انجام شده شهرک روی زنجان زمینه ایجاد 2 هزار شغل جدید دارد که به دلیل کمبود مواد اولیه ، واحدهای صنعتی از ایجاد شغل اجتناب می کنند.
وی گفت:اگر این کیک روی به واحدهای صنعتی برسد زمینه تولید واحدها 2 برابر می شود.
سرمایه به دل زمین می رود ، اما به واحدهای صنعتی نمی رسد**
برای اینکه به سولات خود جوابی پیدا کنم سراغ رئیس سازمان صنعت معدن و تجارت استان رفتم.
فغفوری در ابتدا گفت:تا زمان رای نهایی دیوان عدالت اداری این کیک روی ها در این مکان خواهد بود تا تعیین و تکلیف شود.
با او در خصوص فعالیت با ظرفیت پایین واحدهای شمش روی صحبت کردیم، او گفت:به محض اینکه رای دیوان عدالت اداری صادر شود، بدون در نظر گرفتن صاحب اصلی ، ما به عنوان متولی صنعت موظف خواهیم بود کیک روی را به واحدها بفروشیم تا ظرفیت تولید بالا برود.
رئیس سازمان صنعت معدن و تجارت استان قول داد تا پایان سال این اتفاق مهم برای صنعت روی زنجان رخ دهد.
برای بهبود اقتصاد ، دست بجنبانیم***
شاید این روزها جلسات متعددی برای رفع موانع تولید در استان برگزار می شود، جلساتی که هدفش بهبود اقتصاد است.اما باید این نکته را در نظر بگیریم که تسریع این موضوع ؛ یعنی به جریان انداختن ثروت نهفته برای ایجاد اشتغال برای 2 هزار جوان جویای کار.
نویسنده:رضا علیزاده.