35 هزار و 830 کشاورز خراسان جنوبی در حالی روزهای پایانی کار برداشت زعفران از 15 هزار و 782 هکتار از مزارع خود را به پایان می رسانند که همچنان دسترنج یکساله شان به صورت فله ای به سایر استانها و کشورها عرضه می شود.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما مرکز خراسان جنوبی، خراسان جنوبی رتبه اول کیفیت و رتبه دوم سطح زیرکشت طلای سرخ را بعد از
پیش بینی شده امسال 57 تن زعفران از زمین های زیرکشت این محصول در خراسان جنوبی برداشت شود که دست کم 456 میلیارد تومان عاید کشاورزان خواهد کرد.
عصمتی پور معاون بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی خراسان جنوبی، زعفران تولید شده در خراسان جنوبی را به علت برداشت گل زعفران قبل از طلوع آفتاب و برداشت غنچه قبل از باز شدن بسیار با کیفیت می داند و می گوید: این موضوع سبب افزایش عطر و قدرت رنگ دهی محصول می شود و مشتریان زیادی در کشورهای همچون آلمان، آمریکا، اسپانیا و حاشیه خلیج فارس دارد.
آقای رضایی کشاورز بخش دستگردان با بیان اینکه هم اکنون یک هکتار زیرکشت زعفران دارد و و یک و نیم تن گل برداشت خواهد کرد می گوید: کشت زعفران با کیفیت مرغوب در این منطقه کم آب، به صرفه است.
آقای جعفری یکی دیگر از کشاورزان بخش دستگردان هم می گوید: اگر فرآوری صورت گیرد دیگر مجبور نیستند تا به اجبار محصول خود را به دست دلالان بسپارند.
آقای حبیبی از کشاورزان قاین نیز میزان تولید روزانه زعفران خود را 400 کیلوگرم گل زعفران اعلام می کند می گوید: زمانی خستگی کار از تن کشاورز خارج می شود که بتوان زمینه فرآوری و صادرات این طلای سرخ را در بازارهای جهانی فراهم کرد.
حجتی وزیر جهاد کشاورزی هم که چندی پیش به خراسان جنوبی سفر کرده بود به ورود شرکت های دانش بنیان برای فرآوری و تهیه اکسیر زعفران اشاره می کند و می گوید: 85 درصد زعفران دنیا در ایران تولید می شود اما در فرآوری این محصول دچار مشکل هستیم.
رئیس اتاق بازرگانی بیرجند که خود صادر کننده نمونه زعفران در خراسان جنوبی است می گوید متأسفانه روند خام فروشی زعفران ادامه دارد و برای تولید محصولی جدید از گران ترین ادویه جهان با ارزش افزوده ای فراتر از قیمت خام، همچنان مانده ایم.
احتشام با اشاره به اینکه اسپانیا رتبه اول را در واردات زعفران ایران دارد می افزاید: گرچه زعفران در ایران تولید میشود اما با برندسازی اسپانیا، این محصول به نام این کشور در بازارهای جهانی به فروش می رسد.
وی می گوید: نام زعفران ایرانی هر روز کمرنگ تر میشود و اخیرا هم کشور امارات اقدام به واردات و فرآوري زعفران ایران به نام خود کرده است.
این صادر کننده زعفران، به اجرا نشدن طرح جامع زعفران اشاره می کند و می گوید: سوال من از مسئولان این است چرا هنوز بودجه این طرح را تامین نکردند تا بتوانیم جایگاه زعفران ایران را در جهان ارتقاء دهیم.
احتشام می افزاید: با توجه به رقبای جدیدی که وارد کشت و صادرات محصول زعفران شدهاند باید هر چه زودتر برای فرآوری و بهبود وضع زعفران ایرانی برنامه ریزی کرد.
یک گردشگر آلمانی هم که در فصل برداشت طلای سرخ از مزارع ارغوانی شهرستان قاین بازدید کرده است، می گوید: در کشورش زعفرانی به نام ایران ندیده و هر چه هست به نام زعفران اسپانیاست.
مدیر امور سرمایه گذاری جهاد کشاورزی خراسان جنوبی آمار واحدهای فرآوری زعفران این استان را 15 واحد اعلام می کند و معتقد است: 13 واحد به دلیل نبود سرمایه در گردش و حمایت های لازم نیمه فعال اند و 10 واحد دیگر هم نیازمند تکمیل و توسعه تجهیزات هستند.
بهدانی، حداقل اعتبار مورد نیاز برای به روزرسانی تجهیزات و فناوري این واحدها را 10 میلیارد تومان می داند.
مدیر امور سرمایه گذاری جهاد کشاورزی خراسان جنوبی می افزايد : برای حمایت از زعفران کاران و سرمایه گذاران در شهرستانهای مرزی تسهیلات اعتبارات روستایی با نرخ 4 درصد و غیر مرزی 6 درصد است که بهترین نوع تسهیلات برای بهره مندی کشاورزان و زعفران کاران خواهد بود.
بهدانی توسعه صادرات را دستخوش مشکلاتی همچون تکنولوژی پایین در واحدهای فرآوری می داند و می گوید: استانداردهای جهانی و بسته بندی بازارپسند خواسته هایی است که مشتریان زعفران ایران از صادرکنندگان این بخش می خواهند.
وی می گوید: این شرایط تنها در 2 تا 3 واحد خراسان جنوبی وجود دارد و بقیه قادر نیستند، استانداردهای لازم را فراهم کنند.
طبق آمارها سالانه حدود 20 تن محصول زعفران در خراسان جنوبی فرآوری می شود که زعفران سرقلم، قرص زعفران، بستنی زعفران و افشانه زعفران از جمله محصولاتی است که از این گیاه تولید می شود که این میزان تنها حدود 30 درصد زعفران تولیدی در این منطقه است.
مدیر امور سرمایه گذاری جهاد کشاورزی خراسان جنوبی اضافه می کند: بقیه دسترنج زعفرانکاران به صورت فله ای و چمدانی در بازارهای داخلی و خارجی عرضه می شود.
بهدانی می گوید: هم اکنون 47 کشور مقصد بازارهای تجاری است که تا رسیدن به بازارهای مطلوب فاصله بسیاری داریم.
وی عرضه شدن زعفران در بورس و استفاده های دارویی را راهکارهایی برای اشتیاق سرمایه گذاران در فرآوری این محصول می داند و می گوید: مشکل اصلی در خراسان جنوبی این است که دسترسی به آمار صادرات این محصول نداریم و باید راهکاری اندیشیده شود تا آمار صادرات فله ای و فرآوری مشخص شود.
در هر حال آن چیزی که امروز نجات بخش طلای سرخ است برنامه ریزی راهبردی و اجرای دقیق آن بر اساس برنامه زمان بندی شده است.
نویسنده و گرد آوردنده: زهرا فلاحی نسب