کشاورزان هرمزگانی؛
تکرار قصه ی پر غصه ، امسال خیارکاران
سریال غم انگیز و تکراری افت قیمت محصولات کشاورزی در هرمزگان هر سال از ابتدای پاییز آغاز می‌شود.
به گزارش خبرگزاری صداوسیما مرکز خلیج فارس؛ افت قیمت محصولات خارج از فصل امسال به خیارکاران مینابی رسید.
خبرهای تلخی هر سال در هنگام برداشت محصولات خارج از فصل در هرمزگان می‌شنویم:
"اشک پیازگران هرمزگانی درآمد" (۹۴)
"کشاورزان رودان هرمزگان محصول بادمجان خود را در خیابان رها کردند" (۹۵)
"له شدن گوجه کاران مینابی" (۹۶)
"خیار کشاورزان روی دست ماند" (۹۷)
این اتفاق‌های ناگوار تا پایان سال ممکن است درباره محصولات دیگر مانند پیاز و گوجه فرنگی نیز رخ دهد.
میدان میوه و تره بار میناب محل تجمع نیسان و وانت پیکان‌هایی است که پس از چند ساعت معطلی و ترس از خراب شدن محصولشان آن را به قیمت‌های پایین رد می‌کنند.
کمی از میدان دور شویم و به زمین‌های کشاورزی می‌رسیم، صدای ناله کشاورزان بالاست.
رنجبری کشاورز مینابی می‌گوید:۷ ماه با همه اعضای خانواده ام شب و روز در زمین کار کرده ایم و حالا دسترنج مان بر باد رفته است.
وی می‌افزاید: هر سال باید قیمت یک محصولی زمین بخورد و ما گیج شدایم که چه بکاریم.
در روز‌های گذشته قیمت خیار نسبت به ابتدای فصل برداشت ۸۵ درصد افت کرده و به کیلویی ۴۰۰ تومان رسیده است که هزار تومان زیر قیمت تمام شده کاشت است.
این در حالی است که قیمت خیار در میوه فروشی‌ها ۲ هزار تومان به فروش می‌رسد.
رئیس اداره جهاد کشاورزی میناب می‌گوید: نبود صنایع بسته بندی و تبدیلی، رعایت نکردن الگوی کشت، فعالیت دلالان را سه عامل افت قیمت می‌داند.
عباس مویدی می‌افزاید: بر اساس الگوی کشت باید ۲ هزار و ۵۰۰ هکتار زیر کشت خیار برود در حالی که اکنون هزار هکتار بیشتر کشت شده است.
توصیه الگوی کشت برنامه‌ای است که هر سال تکرار می‌شود، اما در پایان کار نتیجه‌ای حاصل نمی‌شود و در واقع کشاورزان کار خود را می‌کنند.
معاون بهبود تولیدات گیاهی هرمزگان می‌گوید: کشاورزان در اجرای برنامه الگوی کشت همکاری نمی‌کنند و اگر روند به همین وضعیت پیش رود احتمال کشت اجباری وجود دارد.
سید حسن حسینی افزود: در سال آینده با همکاری وزارت جهاد کشاورزی برنامه جامع الگوی کشت در همه استان‌های کشور اجرا می‌شود.
حضور و فعالیت دلالان نیز از دیگر علت‌های افت قیمت هاست.
در بازار میوه و تره بار عده‌ای ناشناس در حال شکست قیمت‌ها هستند و بارفروش نیز می‌خواهد با قیمت کمتری بارش را رد کند.
گویا دلال بازی و واسطه گری تنها اختصاص به هرمزگان ندارد و دامن کشاورزی در کشور را فرا گرفته است. احمد کشاورزی دیگرمی گوید: چند بار بارهایم را برای فروش به شهر‌های دیگر فرستادم و در آنجا همه از دلالان می‌خریدند و پس از چند ساعت معطلی مجبور شدم قیمت را با نرخ دلال‌ها بفروشم.
فعالیت پردامنه دلالان باعث شده تا شورای تامین میناب وارد عمل شود و طرح شناسنامه دار کردن خریدارن را ارائه کند. بر اساس این طرح همه خریداران باید شناسنامه معتبر از نظام صنفی کشاورزی برای خرید محصولات کشاورزی داشته باشند.
نظام صنفی کشاورزی نیز در میدان تره بار کارشناسانی را مستقر میکند تا از ورود محصول بی کیفیت به بازار خودداری شود.
فعالیت دلالان و واسطه‌ها بیش از هر چیزی ناشی از ناتوانی تعاونی‌های کشاورزی و فعالیت ضعیف این تشکلها در بازاریابی و فروش محصولات و توسعه صنایع وابسته است.
سالاری کارشناس تعاونی می‌گوید: تعاونی‌های روستایی به علت بدهی بالا و ساختار سنتی و ناکارامد توانایی ورود به مشکلات کشاورزان و حل آن را ندارند.
نبود فعالیت تعاونی‌های باعث شده است تا کشاورزان امکان عرضه مستقیم محصولات خودشان را نداشته باشند.
مدیر کل تعاون روستایی هرمزگان هم می‌گوید: به رغم مذاکره و مکاتبه‌هایی که صورت گرفته است اصناف و شهرداری‌ها تاکنون مرکز عرضه‌ای برای محصولات کشاورزی مشخص نکرده اند و این در حالی است که بسیاری وانت‌های میوه فرش و کانکس‌های ویژه میوه فروشی در سطح شهر بندرعباس فعالیت دارند.
سیروس اسدپور می‌افزاید: میدان میوه و تره بار نیز حاضر نیست غرفه‌ای در اختیار تعاونی‌ها بگذارد.
کاشت بذر‌های اصلاح شده باعث برداشت انبوه محصول شده است و بازار داخلی به علت هزمانی برداشت محصول در چند نقطه کشور کشش دریافت محصول ندارد و نیاز به صادرات این محصول متناسب با سلیقه مشتری و بر اساس استاندارد‌های بسته بندی دارد.
کشاورزانی نیز هستند که در شرایط تلخ ضررکردن کشاورزان در حال برداشت سود هستند.
علی بهرامی خیارکار میناب می‌گوید: تغذیه و کیفیت محصولش همراه با بسته بندی باعث شده است محصولش هیچ وقت روی دستش نماند واکنون خیارش را با هر کیلو ۲ هزار تومان در میدان‌های اصفهان و تهران می‌فروشد.
وی می‌افزاید: همه کارگرانش کد دارد و اگر محصول خرابی و درجه دو در بسته بندی باشد قابل شناسایی و بازگشت است.
صنایع تبدیلی راهکار اساسی
نزدیک به ۳۰ درصد محصولات سبزی و صیفی هرمزگان هرسال ضایع می‌شود و نیاز برای صنایع تبدیلی برای فراوری هستند.
در شهرستان میناب به علت نبود سرخانه بالای صفر درجه وجود این صنایع دو چندان است.
رییس مجمع خبرگان کشاورزی هرمزگان می‌گوید: تنها راهکار موجود برای حل مشکلات صیفی توسعه صادرات و راه اندازی کارخانه‌های فراوری است.
کرامت الله وکیلی پور می‌افزاید: تنها طرح فرآوری در میناب نیز چند سال است که در کش و قوس‌های بانکی و اداری بی نتیجه و رها مانده است.
راهکار حل مساله عبور از کشت سنتی کشاورزی، توسعه صاردات، راه اندازی واحد‌های فرآوری است.
عادل شهرزاد معاون برنامه ریزی و اقتصادی سازمان جهاد کشاورزی هرمزگان می‌گوید: افت قیمت تنها در کشت‌های سنتی ایجاد شده است و گلخانه داران به علت مرغوبت محصول دچار کاهش قیمت‌ها نشدند.
وی می‌گوید:، فروش محصول کشاورزان در صورت رعایت الگوی کشتآن‌ها تضمین می‌شود.
معاون برنامه ریزی و اقتصادی جهاد کشاورزی هرمزگان با اشاره به حمایت از تعاونی‌های روستایی افزود: تشکلها و تعاونی در صورت نوسازی تجهیزات تسهیلات ۴ درصدی از محل صندوق توسعه ملی دریافت می‌کنند.
رییس سازمان تعاون روستایی هرمزگان نیز می‌گوید: راه اندازی مجتمع بزرگ غذایی در جاده میناب و بندرعباس از برنامه‌های در دستور کار اداره تعاون است.
سیروس اسدپور می‌افزاید: طرح مطالعه و جانمایی این واحد فراوری اجرا شده و در صورت تامین اعتبار ساخت ان آغاز می‌شود.
توسعه بازار‌های هدف در خارج از کشور و صادرات محصول از راهکار‌های دیگر برای عبور از بحران تکراری افت قیمت محصولات کشاورزی در هرمزگان است.
شهرستان میناب با ۳ هزار و ۵۰۰ هکتار سطح زیرکشت خیار قطب این محصول در هرمزگان است.
میزان برداشت خیار بیش از ۷۰ هزار تن است.
برداشت خیار در این منطقه هرساله از اول آبان آغاز می‌شود وتا پایان بهمن ماه ادامه دارد.
*امیرمحمدی