رئیس دانشگاه آزاد اسلامی گفت: این دانشگاه با ایجاد طرح پایش آزاد (پژوهش اثرگذار یکپارچه شبکه‌ای دانشگاه آزاد اسلامی) به دنبال توسعه پایدار و تحقیق و توسعه برای شناسایی و رفع چالش‌های کشور است.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما؛ محمدمهدی طهرانچی در مراسم رونمایی از طرح پایش آزاد افزود: آنچه در قالب این طرح آغاز می‌شود، ملاک ارزیابی و عملیاتی موثر خواهد بود.
وی با بیان اینکه در طرح پایش آزاد مقرر شده است دانشگاه‌های آزاد اسلامی استان در موضوع خاص پیشران شوند، گفت: براساس طرح پایش آزاد، واحد‌های ویژه نیز مانند دانشگاه‌های آزاد اسلامی استان در موضوع خاص پیشران شده تا به حل چالش‌های کشور کمک کنند و بر این اساس، ارزیابی عملکرد واحد‌ها در دانشگاه آزاد اسلامی به این گونه است که هر واحد در راه تحول و پیشبرد طرح پایش، به چه میزان موفق بوده است.
طهرانچی افزود: اگر بتوانیم بر علم مسلط شویم و از آنجا که ذات علم قدرت‌آفرین است، می‌توانیم اقتدار خود را حفظ کنیم. بر این اساس باید بتوانیم در راه مسلط شدن بر علم حرکت کنیم.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با اشاره به یکی از فرمایش‌های مقام معظم رهبری گفت: معظم له همواره فرموده‌اند که همه امور از جمله تحقیق و پژوهش باید سازمان‌یافته باشد. طبق این فرمایش رهبر معظم انقلاب و به منظور ساماندهی تحقیق، دانشگاه آزاد اسلامی طرح پایش را ایجاد کرد.
طهرانچی افزود: رهبر معظم انقلاب در جایی دیگر می‌فرمایند که این سامان‌یافتگی باید جهت داشته باشد و این جهت در راستای درگیر شدن با مسائل اجتماع باشد و همچنین مسئله افزایش تعداد دانشجو در تحصیلات تکمیلی امری مبارک است، اما نیاز به برنامه لازم دارد.
وی گفت: براساس فرمایش‌های رهبر معظم انقلاب، سعی کردیم در برنامه پایش دانشگاه به مواردی ازجمله سازماندهی تمام امور ارتباط با صنعت و شناسایی نیاز جامعه، حل مشکلات جامعه از طریق انجام دادن پژوهش‌های تحصیلات تکمیلی و افزایش تعداد رشته‌های تحصیلات تکمیلی توجه شود.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با ارائه توضیحاتی درخصوص سامانه پایش آزاد، افزود: در این سامانه هر استان پیشگام یک موضوع خواهد شد، اما استادان و دانشجویان از تمام کشور می‌توانند آن موضوع را انتخاب کنند؛ در این حرکت، واحد‌های تهران شرق، یادگار امام، تهران جنوب، تهران مرکزی، تهران غرب و علوم پزشکی پیشگام بوده‌اند.
طهرانچی با بیان اینکه طرح پایش آزاد کار خود را با ۹ برنامه علمی آغاز می‌کند، گفت: در نظر داریم تعداد برنامه‌های علمی را به ۴۰ برنامه ارتقا دهیم. در مدت اجرای آزمایشی این طرح، ۱۱۲ استاد، ۱۵۵ دانشجو و ۱۷۴ پژوهشگر به سامانه مراجعه و موضوعات خود را انتخاب کردند. صنعتگران و متخصصان در حوزه‌های مختلف کاری می‌توانند در کنار استادان دانشگاهی به عنوان استاد مشاور به دانشجویان و پژوهشگران کمک کنند.
وی افزود: دانشجویان و پژوهشگران می‌توانند با مراجعه به این سامانه از بین ۵ هزار و ۳۶۹ عنوان موضوع تحقیقاتی که در قالب ۹۴۴ برنامه پژوهشی ارائه می‌شود، موضوع پایان نامه خود را انتخاب کنند.
طهرانچی با بیان اینکه سامانه مذکور به سامانه «ایران داک» نیز متصل شده است، گفت: این سامانه اجازه کار و پژوهش تکراری را نخواهد داد و این موضوع باعث می‌شود کار همه استادان و دانشجویان دیده شود، همچنین در این سامانه سامانه‌ای وجود دارد که تمام امور را ارزیابی می‌کند، در آینده نزدیک نیز یک تالار گفت‌وگو به این سامانه اضافه خواهد شد تا مراودات دانشجویان و استادان در این تالار انجام شود.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با بیان اینکه واحد‌های دانشگاه‌های آزاد اسلامی استان موظفند از امروز با همکاری دبیرخانه برنامه علمی، موضوعات محوری خود را مشخص کنند، افزود: البته برخی موضوعات برای چالش‌ها مشخص شده است، برای مثال یزد در منسوجات، تبریز در کفش چرم و دریاچه ارومیه، گیلان در گردشگری و... به عنوان پیشگام مطرح شده‌اند، از این رو استانها باید برنامه خود را براساس مزیت‌محوری، تعداد هیات علمی و سایر ظرفیت‌های موجود استان آماده و با تشکیل شورای راهبری، در شناسایی و رفع چالش‌های کشور کمک کنند.
وی با بیان اینکه اولویت اول شورا‌های راهبردی، برنامه است، گفت: رؤسای دانشگاه آزاد اسلامی استانها باید شخصاً در شورا‌ها شرکت کنند و در جریان تمام امور باشند.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی در ادامه با اشاره به رشد آموزش عالی در دنیا، افزود: این افتخار وجود دارد که ایران جزو ۱۰ کشوری است که در رشد آموزش عالی جهان مؤثر بوده است. تا سال ۲۰۲۰ همچنان می‌توانیم جزو ۱۰ کشور برتر دنیا باقی بمانیم، اما اگر نتوانیم کارآمدی علم را اثبات کنیم، از این جایگاه خارج خواهیم شد، چرا که رقبای هوشیار و پیشتاز در این زمینه فراوان هستند، بنابراین باید برای رسیدن به این هدف برنامه‌ریزی و تلاش مداوم صورت گیرد.
طهرانچی با اشاره به گزارش بنیاد ملی علوم آمریکا درباره اقتصاد دانش بنیان، گفت: براساس این گزارش، اقتصاد دانش بنیان به ۶ نکته وابسته است که پله اول آن دسترسی گسترده به آموزش عالی است.
وی افزود: اگر این دسترسی با دسترسی آسان به فناوری اطلاعات همراه شود، تأثیر مضاعف خواهد داشت. مهارت، نیروی انسانی، تحقیق در علوم مهندسی، تجاری سازی و بُعد توسعه پایدار تحقیق و توسعه از دیگر نکات مهم در اقتصاد دانش بنیان است.
طهرانچی گفت: حرکت دانشگاه آزاد اسلامی در طرح پایش در راستای توسعه پایدار تحقیق و توسعه است. دانشگاه آزاد اسلامی این افتخار را دارد که در دسترسی گسترده به آموزش عالی با ۳۸ درصد سهم پیشتاز بوده و این مقدمه حرکت ماست.
وی با اشاره به وظایف مختلف دانشگاه ها، افزود: دانشگاه چهار وجه دارد؛ وجه آموزشی (تربیت نیروی انسانی)، وجه پژوهشی (افزایش موجودی دانش مفید مکتوب)، وجه فرهنگی (تعالی فردی و اجتماعی) و وجه فناوری و نوآوری (حل مسئله) بر این اساس، دانشگاه آزاد اسلامی نیز برنامه دارد تا بتواند این چهار وظیفه خود را در قالب طرح پایش به نحو احسن انجام دهد.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی فرآیند طرح پایش را به صورت دقیق و علمی تشریح کرد و گفت: تلاش داریم در این طرح بین سه مسئله برنامه علمی، دانش و کاربست، ارتباط برقرار کنیم.
وی افزود: درواقع تبیین موضوع و انتخاب راهبرد انجام دادن پژوهش، نقطه شروع است. طراحی و برنامه‌ریزی (اعمال استراتژی و انتخاب تاکتیک) و اجرا، گام‌های بعدی این طرح است.
طهرانچی در ادامه با اشاره به جزئیات نظام مدیریت محتوای پژوهش تحصیلات تکمیلی دانشگاه آزاد اسلامی گفت: این نظام شامل شورای راهبری (با مأموریت تدوین برنامه ها، اطلس مسائل، نقشه راه و پاسداشت)، مجری برنامه ها، مدیر منظومه پژوهشی، مدیر برنامه پژوهشی و استاد راهنماست.
وی با بیان اینکه در برنامه پایش دانشگاه آزاد اسلامی به تعداد برنامه‌های موجود، شورا‌های راهبردی تشکیل می‌شود، افزود: این شورا‌ها که از نخبگان تشکیل می‌شوند، تمام امور را براساس رویکرد حاکم بر برنامه به منظور مصونیت‌بخشی به دستاوردها، ارزیابی مستمر می‌کنند.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی در پایان با تأکید بر اینکه در طرح پایش آزاد، پژوهش به فناوری و نوآوری ارتباط دارد، گفت: این شروع تحول خواهد بود، در واقع این طرح حرکت جامع حساب‌شده است که برای اجرایی شدن آن، کار علمی دقیقی صورت گرفته است و امروز در بستر نرم‌افزاری ارائه می‌شود.