تقریبا همه منازعات کنونی در خاورمیانه بخشی از یک رقابت دیوانه وار برای کشف استخراج و فروش سوختهای فسیلی است.
به گزارش سرويس بين الملل خبرگزاري صدا وسيما ،مرکز مطالعات عربی اعلام کرد:تاریخ عملیات کنکاش برای یافتن نفت وگاز در فلسطین راازسال 1947 یک سال قبل از تشکیل رژیم صهیونیستی به وسیله شرکت توسعه نفت فلسطین که شاخه ای از شرکت نفت عراق بود در روستای حلیقات درفاصله 15 کیلومتری غزه آغازشده بود.اما بعداً فعالیت این شرکت به علت نخستین جنگ عربی اسراییلی متوقف شد.
صهيونيست ها به دنبال منابع انرژي
تقریبا همه منازعات کنونی در خاورمیانه بخشی از یک رقابت دیوانه وار برای کشف استخراج و فروش سوختهای فسیلی است. یکی ازاین منازعات که پر از خطرات کوچک و بزرگ وتا حد زیادی از نظر دور مانده منازعه بر سر منابع گازی مدیترانه شرقی است که اقدامات رژیم صهیونیستی دراین زمنیه نقطه کانونی آن است.
رژیم صهیونیستی دراوایل دهه 1970برای اکتشاف و استخراج نفت وگاز طبیعی عملیات خود را در مدیترانه شرقی آغاز کرد و درسال 2010 با جمهوری قبرس جنوبی (بخش یونانی نشین) قرارداد منطقه انحصاری اقتصادی را امضاء نمود و در مناطق تامار و لویاتان گاز طبیعی کشف و بهره برداری آنرا آغاز کرد.
حوزه گازی لویاتان بزرگترین میدان گازی طبیعی دریایی کشف شده درجهان طی 10سال گذشته است.
حفاریهای شرکت نوبل انرژی درحوزه لویاتان درسالهای 2010 تا2012 نشان داد که این حوزه 16 تریلیون متر مکعب گاز طبیعی و600 میلیون بشکه نفت خام دارد.
بنابرگزارش های آماری سازمان زمین شناسی آمریکا در سال 2010 منطقه شرقی مدیترانه با داشتن حداقل 122و حداکثر 227 تریلیون مترمکعب گازطبیعی قابل استخراج پنجمین منطقه برخوردار از این منبع انرژی دردنیا است، ذخایر نفتی این منطقه حداقل 7/1 و حداکثر 7/3 میلیارد بشکه برآورد شده است.
اين در حالي است که وزیر انرژی رژیم صهیونیستی در سفرش به ترکیه درسال 2016 گفته بود، حجم ذخایرکشف شده گازی درسواحل فلسطین اشغالی هم اکنون 900 میلیارد متر مکعب و بر اساس برآورد تحقیقات درسالهای آینده به عدد 3 تریلیون مکعب برسد.
میدان گازی تامار 36 درصد و لویاتان 39.7 درصد از منابع انرژی رژیم صهیونیستی را به خود اختصاص داده و تامین کننده اصلی بازار مصرف داخلی و صادراتی سرزمینهای اشغالی هستند. میدان گازی تامار در حال حاضر در عرصه تولید قرار گرفته و بین 9 تا 12 میلیارد متر مکعب گاز تولید می کنند.
میدان گازی لویاتان مهمترین میدان گازی کشف شده در منطقه در 130 کیلومتری حیفا و در عمق 1500 متری آبهای مدیترانه میباشد. این میدان گازی یکی از بزرگترین اکتشافات حوزه انرژی هیدروکربن در 10 سال آینده محسوب می شود و باعث ایجاد تغییرات بنیادی و روابط خارجی با قاهره و آنکارا گردید. این میدانهای گازی با مساحت 32000 کیلومتر مربع یک منبع بزرگ است که در محدوده ای خشکی و فلات قاره و منطقه ای نوار غزه فلسطین اشغالی، لبنان، سوریه و قبرس گسترده شده است. همچنين در اين ميادين 10.7 میلیارد بشکه نفت قابل استحصال و 122 تریلیون فوت مکعب گاز طبیعی قابل برداشت وجود دارد که بین سالهای 2017 و 2018 شروع به تولید کرده است.
اهميت ژئوپلتيک منابع انرژي
این میدانهای گازی از فلات قاره نزدیک آبهای سوریه در شرقی ترین نقطه مدیترانه آغاز و تا آبهای لبنان و رژیم صهیونیستی و تا آبهای غزه و مصر که خود یک کشور صادر کننده گاز است ادامه دارد.
در منطقه مدیترانه تا کنون در مجموع 19 تریلیون فوت مکعب گاز طبیعی کشف شده است. بر اساس اطلاعات منتشر شده توسط آژانس بینالمللی انرژی بخش اعظم این ذخایر به رژیم صهیونیستی و سوریه تعلق دارد. همچنین 2.5 تا 3 میلیارد بشکه نفت در این منطقه کشف شده است که عمدتا در خاک سوریه قرار دارد. در سالهای اخیر علاوه بر شرکت نوبل انرژی چند شرکت نفتی دیگر نیز به این منطقه وارد شده اند، توتال فرانسه، انی ایتالیا و کوگس کره جنوبی را باید مهمترین بازیگران این منطقه در آبهای قبرس به شمار آورد. همزمان نيز شرکتهای رویال داچ شل، اکسون، اکسون موبیل، در آبهای ترکیه حضور دارند.
دولت وحدت فلسطین به پیروی از مسیر لبنان، سوریه و قبرس ترک نشین در اواخر سال 2013 قراردادی برای اعطای حق انحصاری اکتشاف باشرکت روسی گازپروم امضاء کرد. نیروهای دریایی روسیه همانند عملکردش درقبال لبنان وسوریه به مثابه بازدارندره ای بالقوه درمقابل مداخله رژیم صهیویستی ظاهرشد. در پاسخ به اقدام گازپروم برای توسعه ذخایر گاز مورد ادعای فلسطین، صهیونیستها تلاش نظامی خود را برای وادارکردن فلسطینیها به توافق آغازکردند یعنی عملیات صخره محافظ. همچنین عادیسازی روابط ترکیه و رژیم صهيونیستی نیز در راستای بهرهبرداری از منطقه ترک نشین قبرس از منابع گازی مدیترانه شرقی ارزیابی میشود.
رخدادهاي بیداری اسلامی و تکرار حوادث مثل سقوط دیکتاتور تونس و مصر موجب شد که رژیم صهیونیستی حرکت در راستای خودکفایی انرژی که از اواخر دهه 90 شروع کرده بود را با سرعت فوق العاده ای افزایش دهد. به گونه ای که عمده کشفيات میدانهای گازی سرزمینهای اشغالی و بهره برداری از آنها بعد از تحولات بیداری اسلامی مربوط می شود.
خط لوله پیشنهادی اسراییل از طریق خاک اردن به مرزهای کشور مصر متصل شده است که به معنی چشم پوشی از مسیر کوتاهتر مستقیم صحرای سینا است. ارزش این قرارداد صادرات گاز 3.75 میلیارد دلار خواهد بود. صهيونيست ها امیدوارند در منطقه از صادرات گاز به عنوان ابزاری برای تقویت اقتصاد شان بهره ببرد. میادین گازی کشف شده اسرائيل در بستر ابهای مدیترانه به همراه میدان گازی فراساحلی مصر و نيز ذخایر کشف شده در آبهای قبرس و لبنان، شرق مديترانه را به یک هاب تولید گاز در همسایگی اروپا تبدیل کرده است.
شرکتهای بین المللی مختلفی نیز آمادگی خود را جهت سرمایه گذاری چند میلیارد دلاری در این منطقه اعلام نمودهاند. میدانهای گازی کشف شده رقابت شدید میان اسراییل و کشورهای منطقه رابه وجود آورده است. این میدانهای گازی از فلات قاره نزدیک آبهای سوریه در شرقی ترین منطقه مدیترانه آغاز میشود و تا آبهای لبنان و رژیم صهیونیستی و از آن سو به آبهای غزه و مصر که خود یک کشور صادر کننده گاز است ادامه دارد.
تلاش براي حفظ موجوديت
هدف عمده اسراییل از برنامه ها و سیاستهای انرژی، امنیت سازی و حفظ بقای آن رژيم است .
برای حصول به این هدف یکی از مهمترین راهبردها در سیاست های انرژی محور، بی تردیدعادی سازی روابط با کشورهای همسایه عربی منطقه هستند که به عنوان مانع بزرگ درعادی سازی و حل مسئله فلسطین وایجاد اشتراک منافع درکشورهای منطقه وتحقق هدف وآرزوی خودبرای تسلط برنیل تافرات است.
رژیم صهیونیستی درپی تبدیل به امپراتوری گاز است و سعی دارد تا با استفاده از این فرصت طلایی به دست آمده قدمی بلند را درجهت تغیر جایگاه خود در منطقه و فرامنطقه بردارد.
بازي ترکیه
ترکیه درگذشته بارها مدعی شده که بخش رومی نشین يا همان منطقه جنوب قبرس که تحت حمایت دولت یونان است حق ندارد تا قبل از حل کامل مساله قبرس و وحدت دو بخش این کشور به عملیات اکتشاف نفت وگاز دست بزند. چرا که بخش شمالی (ترک نشین) نیز در منابع انرژی سهیم است.
به دنبال آن نیروی دریایی ترکیه دوکشتی جنگی و یک زیردریایی به محلی در نزدیکی سواحل قبرس که کشتی اکتشافی فرانسوی برای قبرس، اکتشاف نفت وگاز در شرق مدیترانه را انجام می داد اعزام و اقدامات این کشتی رامختل کرد.
بيش از سه دهه است که تلاش برای برداشت نفت وگازدرمنطقه مذکور باعث اختلاف بین آنکارا و آتن همچنین بین جمهوری ترک نشین قبرس وجمهوری یونانی نشین قبرس شده است.
دراین رابطه نخست وزیر بخش ترک نشین قبرس اعلام کرد در مقابل فعالیتهای حفاری یکجانبه بخش یونانی نشین قبرس ازحق خود درمنابع طبیعی درشرق دریای مدیترانه حراست خواهیم کرد.
فعالیت های بخش یونانی نشین قبرس درکشف واستخراج نفت وگازدرشرق دریای مدیترانه موجب تنش شدید بین قبرس وترکیه شده است.
چشم انداز ژئوپولتیکی خاورمیانه در سایه اختلاف نظر بر سر مالکیت این ذخایر با تغییرات فراوانی روبرو شده لبنان نیز اعلام کرده که میدان گازی لویاتان در آبهای این کشور است حزب الله لبنان هشدار داده که به رژیم صهیونیستی اجازه نخواهد داد اموال دریای لبنان را چپاول کند. در مقابل اسراییل نیز اعلام کرده از توان نظامی خود برای دفاع از این میدان گازی استفاده خواهد کرد که یک نمونه از خريد نظامی این رژیم در سفارش یک میلیارد دلاری برای خرید سه فروند زیر دریایی از شرکت گروپ آلمان است.
در حالي که، فاصله نزدیک این منطقه با اروپا و قرار گرفتن آن در کانون تجارت دریایی میتواند برگ برنده دولتهای این منطقه به شمار آید.
منازعات برای کسب منابع فسیلی در منطقه مدیترانه شرقی بین ترکیه ورژیم صهیونیستی،شايد با روش هاي حقوقي پیگیری شود، اما از انجایکه آنکارا میداند، امریکا حامي رژیم صهیونیستی است، خود را وارد یک برخورد فیزیکی نخواهدکرد.
اهداف صهيونيست ها
اهداف واستراتژی رژیم صهیونیستی، بعدازکشف منابع گازی درمنطقه مدیترانه شرقی عبارتنداز:
1-عادی سازی روابط با برخی کشورهای منطقه براي کسب مشروعیت درمنطقه
2-وابسته سازی کشورهای نیازمند منطقه و دولت هاي غربی به منابع گازی ودستیابی به مناطق بیشترگازی همسایگان.
3-انجام سرمایه گذارهای زیربنایی گازی وخروج از تنگای انرژی
4-مقابله با قدرتهای برترمنطقه مانندترکیه وایران
5-کاهش واردات غرب ازکشورهای مانند ایران وترکیه وافزایش صادرات گازی رژیم صهیونیستی
6-تثبیت بقا و افزایش قدرت اسرائيل از طریق انرژی گازی
=================================
نويسنده: ابوالقاسم مرادی- کارشناس شرق اروپا و بالکان.
.