بر اساس گزارش سهولت انجام کسب و کار سال 2019 بانک جهانی، رتبه ایران در نماگر تجارت فرامرزی با 45 پله صعود نسبت به سال2018 در فهرست کشورها، به جایگاه 121 رسید.
به گزارش خبرگزاری صداوسیما از (شادا)، کاهش چشمگیر زمان انطباق اسنادی و هزینه انطباق مرزی و اسنادی صادرات و زمان و هزینه انطباق اسنادی واردات منجر به ارتقای 45 پله ای و بیش از 20 امتیازی نماگر تجارت فرامرزی در گزارش سهولت انجام کسب و کار سال 2019 شده است.
بر اساس گزارش 2018، ایران با بهبود و گسترش خدمات پنجره واحد تجارت ملی، صادرات و واردات را تسهیل کرده است و در گزارش 2019 نیز با ارتقای سامانه پنجره واحد تجارت ملی، صادرات و واردات را تسهیل کرده است و بدین ترتیب این اصلاحات مورد پذیرش بانک جهانی برای نماگر تجارت فرامرزی قرار گرفته است.
این گزارش می افزاید، نماگر تجارت فرامرزی، گزارش سهولت انجام کسب و کار، زمان و هزینه مربوط به فرایند لجستیکی صادرات و واردات را ثبت می کند.
گزارش بانک جهانی می افزاید، پنجره واحد تجارت فرامرزی ایران (ISWCBT) در حال حاضر توسط اکثر بازیگران درگیر در تجارت بینالمللی مورد استفاده قرار میگیرد.
این گزارش، برخی اقدامات انجام گرفته از سوی گمرک جمهوریاسلامی ایران و سایر دستگاهها را شامل ایجاد سامانه پنجره واحد E چین و کره، الکترونیکی کردن فاکتور کالا و قبض انبار، عدلبندی الکترونیک، کنترل هوشمند محمولههای وارداتی از طریق ثبت سفارش و بارنامه الکترونیکی و هوشمندسازی تطبیق اطلاعات اظهار کالا با ثبت سفارش اعلام کرده است.
همچنین برخی دیگر از اقدامات گمرک جمهوری اسلامی ایران، بر اساس این گزارش، عبارت از الکترونیکی شدن بارنامهها و ادغام فرایندهای سالن و درب خروج از نیمه تیر ماه 96، طراحی زیرسامانه مدیریت ریسک، صدور اجازه بارگیری با استفاده از سامانه مدیریت محوطه (مدیریت لجستیک)، افزایش دستگاههای X-Ray به 12 دستگاه، امکان بیمهنامه تجمیعی از اول مرداد 96و ارسال مستقیم محمولههای صادراتی به گمرک مرز خروج از 17 تیر 96 بوده است.
گزارش مذکور، به طور خاص، اقدامات گمرک جمهوری اسلامی ایران در الکترونیکی کردن فرایندهای مربوط به تجارت فرامرزی را در ارتقای نماگر تجارت فرامرزی بسیار موثر ارزیابی کرده و می افزاید: گمرک جمهوری اسلامی ایران در اجرای پروژههای اولویتدار اقتصاد مقاومتی موفق شده است، پروژه استقرار و توسعه گمرک الکترونیک و یکپارچه را به صورت کامل اجرا و محقق کند.
در همین راستا و بر اساس گزارش اعلامی، در جریان بازدید بعمل آمده از سوی کارشناسان اعزامی سازمان جهانی گمرک در سالجاری از گمرک کشورمان، مراتب توفیق گمرک جمهوری اسلامی ایران در راهاندازی سیستم جامع یکپارچه ترخیص گمرکی و دستیابی به یک سیستم مدرن پنجره واحد، در زمان کوتاهی با سایر سازمانهای مرتبط و حذف اسناد فیزیکی مورد تایید قرار گرفته و بسیاری از اقدامات این سازمان از جمله ترخیص بدون کاغذ، استقرار کارشناسان مجازی و حذف ارتباط فیزیکی ذینفعان با کارکنان گمرک به عنوان بهترین شیوههای جهانی مدرنیزاسیون گمرکی مورد ارزیابی قرار گرفت.
بر این اساس، همچنین از طریق استقرار سامانه جامع و پنجره واحد تجارت فرامرزی، بهکارگیری تجهیزات پیشرفته کنترلی و تعامل با همه ذینفعان و سازمانهای همجوار درخصوص اخذ الکترونیک همه اطلاعات مربوط به حوزه تجارت فرامرزی، امکان ایجاد بزرگترین بانک اطلاعات تجارت خارجی کشور با عنایت به قابلیتهای سامانه جامع فراهم شده است.
این گزارش اذعان می کند: بدین ترتیب با استفاده از مکانیزمهای موجود، طبق استانداردهای سازمان جهانی گمرک، امکان بررسی داده و اعمال مدیریت ریسک با شناسایی شاخصهای پرخطر مربوط به صاحبان کالا، اظهارکنندگان و کالاها در حوزه تجارت خارجی میسر شده که همزمان با افزایش سرعت انجام فرایندهای ترخیص و کاهش زمان انجام تشریفات، دقت در کنترل خودکار فرایندها به نحو قابل توجهی منجر به ترخیص 50 درصد اظهارنامهها در مسیر سبز بدون دخالت انسان شده است.
در ادامه این گزارش، اظهار الکترونیکی قبل از ورود کالا به عنوان یکی از اقدامات گمرک جمهوری اسلامی ایران در توسعه پنجره واحد تجارت فرامرزی مورد اشاره قرار گرفته است که بر اساس آن، صاحبان کالا، تجار و شرکتهای حملونقل میتوانند پیش از ورود کالا به کشور، محمولههای خود را در سامانه اظهار کنند و بدین ترتیب، پس از بارگیری کالا در مبدأ، صرفا بر اساس اطلاعات بارنامه خود اقدام به اظهار کرده تا قبل از ورود کالا به کشور تشریفات گمرکی مرتبط انجام شود.
گفتنی است در حال حاضر، اظهار قبل از ورود کالا در گمرک شهیدرجایی بندرعباس اجرایی شده است.