تصویب قانونی بی سر و صدا و خیانتی دیگر از خاندان پهلوی بعد از کودتای 28 مرداد به نام کاپیتولاسیون. قانونی که دست مستشاران امریکایی حاضر در آن دوره را باز می گذاشت.
محمدرضا پهلوی که بعد از جریان 28 مرداد بازگشت مجددش را مدیون امریکا می دانست و به دنبال جبران آن بود.
منصوری، کارشناس سیاسی با بیان اینکه بعد از کودتای 28 مرداد 1332 برنامه امریکا تسلط کامل بر همه امور ایران جزو سیاست هاشون قرار گرفت می گوید: آنها می خواستند ایران را به عنوان مرکزیت برنامه هاشون در منطقه قرار بدهند. و برای اینکه امریکایی ها را قانع کنند بیایند ایران علاوه بر منابع مالی مسأله دیگر موضوع آزادی عمل را مطرح می کنند.
حجت الاسلام روحانی، پژوهشگر تاریخ نیز در این راستا می گوید: دولت امریکا از ایران رسما خواست چنین امتیازی به اتباع امریکایی داده شود.
بر این اساس کاپیتولاسیون در کابینه اسدالله علم کلید خورد و در 21 بهمن 42 به مجلس می رود اما امریکایی ها تصویب نهایی لایحه را می خواهند. علم استعفا می دهد و به دنبال آن حسنعلی منصور نخست وزیر وقت به شکل مخیفانه آن را به تصویب می رساند.
فرهنگ مهر، معاون اقتصاد و داریی پهلوی در این باره می گوید: پرونده ای به من دادند ایران پول نداره و میخواد وام بگیره از امریکا و اونها هم برای دادن این پول شرطی دارند که تصویب کاپیتولاسیون که ایران باید امتیاز بدهد به مستشاران نظامی امریکا و مصونیت قضایی داشته باشند. حسنعلی منصور به ازای وام 200 میلیون دلاری این لایحه را به تصویب مجلس می رساند.
هرچند حسنعلی منصور نخست وزیر وقت از افشای این موضوع نگران بود اما با تمام محافظه کاری ها این خیانت به صفحه اول مطبوعات و گوش علما و مردم هم می رسد. و امام خمینی در 4 آبان 43 با نطقی کوبنده و صدور بیانیه ای عزتمدارانه ابعاد این خیانت بزرگ را از بیت خود در قم افشا می کند.
اگر یک خادم امریکایی، اگر یک آشپز امریکایی مرجع تقلید شما را در وسط بازار ترور کند، زیر پا منکوب کند، پلیس ایران حق ندارد جلو او را بگیرد! دادگاه های ایران حق ندارند محاکمه کنند! باز پرسی کنند! باید برود امریکا! آنجا در امریکا ارباب ها تکلیف را معین کنند!
امریکا و رژیم پهلوی به دنبال آن بودند تا تبعید امام راهی باشد در برابر قیام و خیزش مردمی اما غافل از آنکه این خیانت از چشم جوانان مذهبی دور نماند و با پیمان میان جوانان مؤتلفه اسلامی از جمله محمدصادق امانی، محمد بخارایی، رضا صفار هرندی و مرتضی نیک نژاد با ترور انقلابی حسنعلی منصور انتقام شهدای خونین قیام 15 خرداد و تصویب این لایحه ننگین گرفته می شود.
استقلال طلبی ایرانیان و امام راه وابستگی پهلوی را دربرابر جاه طلبی امریکا مسدود می کند و پس از فرار شاه و فرح برای همیشه از ایران، مستشاران امریکایی نیز با حقارت و خفت از کشورمان خارج می شوند.
خبرنگار خبرگزاری صداوسیما - طیبه خادم جعفری