استان قزوین با دو هزار و پانصد اثر مذهبی، تاریخی و طبیعی شناسایی شده و هزار و سیصد و هفتاد و چهار اثر ثبت شده، یازده درصد بناهای تاریخی کشور را در خود جای داده که از ظرفیتهای بالایی برای جذب گردشگر برخوردار است.
به گزارش خبرگزاری صداوسیما مرکز قزوین، بقعه چهار انبیا، آستان مقدس امامزاده حسین (ع)، عالی قاپو، حسینیه امینی ها، قلعه الموت (حسن صباح)، سرای سعدالسلطنه (بزرگترین کاروان سرای داخلی کشور)، مجموعه باغ فرهنگی، آب انبارها، آبگرمها، دریاچه اوان، برجهای تاریخی خرقان و غارها و کاروانسراهای متعدد از جمله این آثار است. برخی از این آثار تاریخی از جمله قلعه الموت در مسیر ثبت جهانی قرار دارد و مراحل قانونی آن در دست اقدام است. به اعتقاد کارشناسان حوزه گردشگری، موقعیت جغرافیایی مناسب و قرار گرفتن استان قزوین در مسیر ارتباطی یازده استان، ظرفیتهای گردشگری این استان را بیش از پیش برجسته کرده است.
طبق اعلام پلیس روزانه به طور متوسط، شاهد تردد سیصد تا سیصد و پنجاه هزارخودرو در محورهای مواصلاتی استان هستیم که این میزان در تعطیلات نوروز تا حدود هشتصد هزار خودرو افزایش مییابد. محمدعلی حضرتیها: میگوید: در گذشته به دلایل گوناگون از جمله درآمدهای نفتی به بخش گردشگری از جمله زیرساختهای آن توجه چندانی نشده است. فراهم نبودن زیرساختها به ویژه مراکز اقامتی و راههای ارتباطی مناسب در مسیر آثار، معرفی نشدن جاذبههای گردشگری به مسافران حتی برای قزوینیها و کمبود منابع مالی برای اجرای طرحها از مشکلاتی است که به گفته حضرتی، بخش گردشگری استان قزوین با ان روبروست. وی با بیان اینکه تا رسیدن به استانداردهای گردشگری فاصله داریم اضافه کرد: تلاش میشود با اجرای برنامههای مختلف از این ظرفیت عظیم به شکل مطلوب تری استفاده کنیم. حضرتیها اضافه میکند: تبدیل بناهای قدیمی به مراکز اقامتی مناسب، گشایش نمایشگاههای صنایع دستی در محل بناهای تاریخی در ایام نوروز، راه اندازی تورهای رایگان قزوین گردی، برگزاری جشنوارههای ملی از جمله رقابتهای چوگان به عنوان یکی از آیینهای کهن ایران از برنامههای کوتاه مدتی است که انجام میشود. معاون اقتصادی استانداری قزوین هم میگوید: ساخت هفت هتل پنج و چهار ستاره در نزدیکی جاذبههای گردشگری، آبگرمها و توسعه راهها با استفاده ازظرفیت بخش خصوصی در دست ساخت است که با بهره برداری از آنها تا چند سال آینده، زمینه اقامت اسانتر گردشگران دراستان را فراهم میکند. منوچهر حبیبی میافزاید: با حمایت دولت برای اجرای طرحهای بزرگ گردشگری از طریق صندوق توسعه ملی، تسهیلات به متقاضیان سرمایه گذاری پرداخت شود. عبدالمحمد زاهدی استاندار قزوین هم میگوید: طرح جامع گردشگری استان در حال تدوین است زیرا در استانی مانند قزوین این امرلازم بود و یکی از رویکردهای جدی ما علاوه بر صنعت و کشاورزی باید در حوزه گردشگری باشد. براساس افق هزار و چهارصد و چهار، سهم ایران در جذب گردشگر باید چیزی حدود بیست میلیون نفر باشد که این مهم نشان دهنده ضرورت توجه بیشتر به این بخش درآمدزاست. قزوین مقصدی کمتر شناخته شده برای گردشگران شهر قزوین با وجود داشتن آثار تاریخی و طبیعی فراوان و متنوع آنطور که باید در بین گردشگران و هموطنان شناخته شده نیست. بسیاری از هموطنان در سفر به شمال کشور و یا در حین مسافرت به پایتخت از قزوین عبورمی کنند، اما از وجود صدها اثر تاریخی و طبیعی در این شهر بی خبرند. قزوین در دوران صفویه بیش از نیم قرن پایتخت ایران بوده است، به همین علت بسیاری از آثار تاریخی این شهر مربوط به این دوره است. آثاری، چون عمارت چهلستون و سردرب عالی قاپو از این دسته اند که مشابه چنین مجموعههایی را در اصفهان نیز که پس از قزوین پایتخت صفویان بوده، مشاهده میکنیم. عمارت چهلستون به همراه سردرب عالی قاپو تنها آثار باقی مانده از ارگ سلطنتی و یا دولتخانه صفوی در قزوین است. عمارت چهلستون معروف به کاخ چهلستون یا کلاه فرنگی ساختمانی هشت ضلعی در میان باغی در مرکز شهر قزوین است و در ۲ طبقه بنا شده و در طبقه نخست آن بقایای نقاشیهای دوران صفوی پیداست و در طبقه دوم آن نیز موزه خوشنویسی قرار دارد. وجود موزه خوشنویسی در این مکان از آن جهت حایز اهمیت است که قزوین بنام پایتخت خوشنویسی ایران شناخته میشود. سردرب عالی قاپو نیز بنایی چشم نواز با یک ا. یوان بزرگ با سه ردیف طاق نماست و همان گونه که از نامش پیداست دربی است که از خیابان شهدا (سپه) نخستین خیابان ایران به سوی دولتخانه صفوی (ارگ سلطنتی شاه طهماسب) باز میشود. گردشگرانی که از خیابان بزرگ، زیبا و تاریخی شهدا (سپه) به سمت سردرب عالی قاپو میروند، شکوه و عظمت این بنای تاریخی را بهتر درک میکنند.
گراند هتل گراند هتل از اولین نمونههای هتل به شیوههای مدرن در ایران است که وجود آن حاکی از اهمیت قزوین از دیرباز تاکنون در حوزه تجارت و گردشگری است. بناهای بلدیه، سردار مفخم و سپهدار از دیگر عمارتهای تاریخی قزوین هستند که دیدنشان برای گردشگران خالی از لطف نیست. امامزاده حسین، مقبره چهار انبیاء، امامزاده سلطان سید محمد(ع)، امامزاده علی(ع)، امامزاده اسماعیل(ع)، آمنه و حلیمه خاتون (س) نشان دهنده ظرفیت قزوین در گردشگری مذهبی است.
آرامگاه حمدالله مستوفی با گنبدی مخروطی شکل از مورخان و جغرافیدانان بزرگ قرن هشتم به همراه مقبره شهید ثالث از دیگر آرامگاههای قزوین به شمار میروند که مورد توجه گردشگران قرار میگیرد.
قزوین، شهر آب انبارها شهر قزوین در گذشته، تابستانها با کمبود آب روبرو بوده است بنابراین ساکنان آن به فکر ذخیره آب افتاده و آب انبارهای زیادی را اعم از شخصی و عمومی در آن ساخته اند. از آب انبارهای عمومی قدیمی به جای مانده در قزوین میتوان به آب انبار سردار، از بناهای دوره قاجار اشاره کرد. این آب انبار بزرگترین آب انبار تک گنبدی ایران به شمار میرود. سردار کوچک، حاج کاظم و حکیم از دیگر آب انبارهای قزوین اند که دیدن آنها و پی بردن به چگونگی ذخیره آب در گذشته برای گردشگران خالی از لطف نیست. خانههای قدیمی، نشانگر اصالت تاریخی قزوین است و از جمله این خانهها میتوان به خانه (حسینیه) امینی ها، خانه بهروزی، خانه مستشار، خانه آرازی، خانه یزدی و خانه دایی اشاره کرد. هرکدام از این بناها میتواند لحظههای زیادی از وقت گردشگران را به خود اختصاص دهد.
گرمابههای تاریخی، جلوهای دیگر از آثار و بناهای تاریخی قزوین گرمابههای تاریخی زیادی در شهر قزوین وجود دارد که زمان ساخت برخی از آنها به دوره صفویه باز میگردد. حمام قجر یکی از این بناهاست که مربوط به دوره صفویه است و امروزه با تبدیل آن به موزه مردم شناسی به یکی از مراکز پررفت و آمد گردشگرانی که به قزوین سفر میکنند، به شمار میرود. بازارها و سراهای قدیمی قزوین از دیگر آثار کم نظیر شهرسازی سنتی در ایران است که در شهر قزوین سرای سعدالسلطنه از بناهای دوره قاجاریه از جمله بخشهای بازار سنتی قزوین است که یکی از پربازدیدترین مکانها برای گردشگرانی است که به قزوین سفر میکنند؛ بنابراین میتوان گفت:: قزوین قبل از آنکه به عنوان شهر و استانی صنعتی و کشاورزی شناخته شود ظرفیتهای گردشگری آن بسیار پررنگتر از این دو بخش است، اما به علل مختلف در سالیان گذشته کمتر به این موضوع و ظرفیت پرداخته شده است.
محمدعلی حضرتیها مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری قزوین با بیان اینکه طی سالهای اخیر تلاشهای زیادی برای معرفی ظرفیتهای گردشگری قزوین به هموطنان صورت گرفته است میافزاید: به عنوان مثل از ابتدای امسال تاکنون حدود چهارمیلیون سیصد نفر از اثار تاریخی و گردشگری قزوین بازدید کرده اند که این میزان در مقایسه بامدت مشابه پارسال دو برابرافزایش داشته است. معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار و جانشین ستاد هماهنگی خدمات سفر استان قزوین نیز میگوید: با اقدامهای انجام شده در سالهای اخیر به منظور معرفی جاذبههای گردشگری قزوین، این شهر به عنوان یکی از بیست مقصد برتر گردشگری ایران شناخته شده است. علی فرخزاد میافزاید: تلاش میشود با توسعه زیرساختها همچون ایجاد هتلها و مجموعههای بوم گردی و دیگر خدمات مورد نیاز گردشگری در مجاورت بناهای تاریخی و آثار طبیعی گردشگران بیشتری را به قزوین جذب کنیم. فرخزاد اضافه میکند: با توجه به ظرفیتهای قزوین و وجود صدها اثر تاریخی و طبیعی استان قزوین میتواند به یکی از قطبهای اصلی گردشگری ایران تبدیل شود. اوبا اشاره به انتخاب شعار «قزوین، نزدیکترین مقصد» در سال ۹۷، برای جذب جمعیت ۱۵ میلیون نفری تهران و البرز میگوید: اگر تبلیغات محیطی به ویژه در تهران و کرج انجام شود؛ قطعا تاثیر بسزایی در جذب بیشتر گردشگران به استان قزوین خواهد داشت.