کلانشهر اصفهان برای انتقال تجربه موفق اجرای طرح‌های فرهنگ مدیریت ترافیک به دیگر شهرها، الگوی کشوری انتخاب شده است.
به گزارش خبرگزاری صداوسیما مرکز اصفهان؛ در میان شهرهای ایران، نصف جهان همچون گوهری با ارزش می درخشد شهر موزه ای که گویا زندگی اش را امروز آغاز کرده اما آنچنان اصیل که انگار همیشه وجود داشته است.
و حالا در شهرِ گنبدهای فیروزه ای برای ارتقای زیست شهری و بازگشت هویت به محوطه های فرهنگی و تاریخی،طرح های شاخص فرهنگ ترافیکی از جمله احیای محور تاریخی چهارباغ، سه شنبه های بدون خودرو، ممنوعیت تردد خودرو در میدان امام(ره) و محله های بدون خودرو اجرامی شود؛ این تجربه های موفق باعث شده، وزارت کشور اصفهان را به عنوان الگوی کشوری انتخاب کند.
احیای محور تاریخی چهارباغ عباسی
چهارباغ، خیابانی مهم در قلب نصف جهان که سال1006هجري قمري در عصر شاه عباس اول صفوی، از محل دروازه دولت تا دامنه كوه صفه ساخته و بيشتر به عنوان باغ استفاده مي شد.
شوالیه شاردن جهانگرد معروف فرانسوی که در دوران شاه عباس دوم و شاه سلیمان صفوی مدت زیادی را در ایران حضور داشت درباره چهارباغ گفته: این خیابان زیباترین معبری است که من تاکنون دیده و شنیده‌ام.
در حال حاضر این محور تاریخی پر تراکم به سه قسمت تبدیل شده: از ميدان شهدا تا ميدان امام حسين به عنوان چهارباغ پايين، از سي و سه پل تا هزار جريب به عنوان چهارباغ بالا و از ميدان امام حسين تا سي و سه پل به عنوان چهارباغ عباسي.
سرتا سر خیابان چهارباغ عباسي را بناهای تاریخی، مراکز تجاری و اداری در برگرفته، و حالا حدود یک سالی است برای احیای این محور تاریخی که - قرن ها فضای خاطره انگیزی را برای مردم این شهر و گردشگران رقم زده - به روی خودروها بسته شده است.
علیرضاصلواتی معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری اصفهان پویش مردمی سه شنبه‌های بدون خودرو را عاملی مهم برای اجرایی شدن پیاده راه سازی چهارباغ می داند و می گوید: این پویش موجب شده تا طرح پیاده سازی خیابان چهارباغ عباسی اصفهان اجرایی شود
مجید کاویانی که بیش از ۲۰سال است در خیابان چهارباغ عباسی آب میوه فروشی دارد می گوید: فضای بسیار دل انگیزی با اجرای این طرح در محور چهارباغ ایجاد شده و مشتریانش هم از اجرای آن خرسندند.
حسین کارگر مدیر منطقه سه شهرداری اصفهان هم از احداث حوض‌ها و آبنماهای قدیمی در محور گردشگری چهارباغ عباسی در چند مرحله تا پایان سال خبر می دهد تا این محور تاریخی به شکل قدیمی خود احیا شود.
روند پیشرفت طرح پیاده‌راه سازی چهارباغ
چهارباغ قدیمی ترین خیابان ایران و شناسنامه تاریخی اصفهان است از اين رو پياده‌راه سازي اين محور به معرفي هويت فرهنگي شهر کمک مي‌كند.
معاون عمران شهری شهردار اصفهان درباره فرایند اجرای این طرح می گوید: مرحله نخست این طرح حدفاصل ميدان امام حسين(ع) تا محدوده قطار شهري (ضلع شرقي پياده راه) از نیمه فروردين96 تا مهرماه همان سال اجرا شد.
ایرج مظفر می افزاید: مرحله دوم طرح حدفاصل میدان انقلاب تا آمادگاه در ضلع شرقی و غربی از ابتداي شهريور96 تا ارديبهشت امسال و مرحله سوم حدفاصل میدان امام حسین(ع) تا خيابان آمادگاه از دوم تير آغاز و تا مهر تکميل مي‌شود.
وی مرحله پایانی این طرح را شامل پياده‌روهاي ضلع غرب و شرق چهارباغ می داند که از ابتداي ارديبهشت امسال آغاز و تا آبان تکميل می شود.
صلواتی معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری اصفهان هم با بیان اینکه پس از تکمیل پیاده راه چهارباغ، ایستگاه های دوچرخه، ماشین، دوچرخه برقی و کالسکه در محوطه چهارباغ راه اندازی می شود می گوید: ایستگاه مکانیزه دوچرخه هم در میدان های امام حسین و انقلاب در ابتدا و انتهای چهارباغ در نظر گرفته شده است.
پس از اجرای طرح پیاده راه سازی محور چهارباغ، از سال آینده پیاده راه سازی خیابان سپه آغاز و این خیابان به روی خودروها بسته می شود.
ممنوعیت تردد خودرو در میدان امام(ره)
میدان امام(ره)اصفهان نخستین اثر ایرانی ثبت شده در فهرست میراث جهانی یونسکو بیش از 94هزار مترمربع وسعت دارد و با توجه به قرار گرفتن مجموعه های تاریخی مسجد امام، مسجد شیخ لطف الله، کاخ عالی قاپو، بازارهای میدان و ورودی بازار قیصریه یکی از بزرگترین بازارهای تاریخی جهان است.
خانم آدامز گردشگری فرانسوی هنگام ثبت دانه خوردن کبوترها با دوربینش در این میدان به ما می گوید: اینکه در این میدان تاریخی هیچ خودرویی دیده نمی شود واقعا احساس خوبی به گردشگران دست می دهد.
اجرای طرح ممنوعيت تردد خودروها در ميدان امام(ره) اصفهان فروردین 93دائمی و سپس در سال95 این میدان سنگ فرش شد.
حسین کارگر مدیر منطقه3 شهرداری اصفهان می گوید: با سنگ فرش میدان امام(ره) و پیاده روسازی خیابان حافظ و طراحی محل استقرار درشکه ها به جذابیت این محور تاریخی افزوده شده است.
احمد صادقی از کاسبان قدیمی در بازارِ این میدان تاریخی با اشاره به رضایت مردم و کسبه از ممنوعیت تردد خودروها می گوید:پیش ازاجرای این طرح، شب و نیمه‌شب، ماشین‌های سنگین از میدان عبور می‌کردند و تردد وسایل نقلیه، آلودگی بسیاری به دنبال داشت.
کارشناس حوزه‌ی میراث فرهنگی نیز درباره‌ی لزوم اجرای این طرح می گوید: در جبهه‌های شرقی و غربی میدان قبلا بازارهایی ساخته شده بود که برای عبور ماشین، دهانه‌ی آنها را خراب کردند تا خیابان بسازند و اکنون با جلوگیری از عبور ماشین‌ها،دهانه‌ها به حالت اولیه بازگردانده می شود.
شهرام امیری می افزاید: از سال‌ها پیش، به‌علت تجمع زیاد وسایل نقلیه و اتومبیل‌های شخصی، این میدان شخصیت تاریخی خود را از دست داده و بیشتر به یک پارکینگ شبیه شده بود.
این کارشناس حوزه میراث فرهنگی اعتقاد دارد طرح ممنوعیت تردد خودرو در میدان امام اقدامی خلاقانه است که باید در فضا های میراثی دیگر نقاط کشور هم اجرا شود.
محله های بدون خودرو
این طرح با هدف الگوسازی شهر پاک بدون خودرو با محوریت استفاده نکردن از خودرو شخصی و استفاده از دوچرخه اجرا می شود.
سه شنبه های بدون خودرو پس از خیابان چهار باغ،در شهرک رسالت اصفهان اجرا شد و حالا معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری اصفهان از رضایتمندی 90درصدی شهروندان از اجرای این طرح خبر می دهد و می گوید: امسال سه شنبه های بدون خودرو با ایجاد 15گذر فرهنگی در مناطق 15گانه شهرداری اصفهان اجرایی می شود.
صلواتی اضافه می کند: در حال حاضر پیشنهاد اجرای این طرح در خیابان های نظر شرقی، سلمان و ابوذر ارایه شده و اقدامات ترافیکی آن با همکاری پلیس راهور در حال انجام است تا این خیابان ها در روزهای سه شنبه به پیاده راه تبدیل شوند.
اجرای طرح های فرهنگ ترافیک در نصف جهان در حالی به الگویی موفق در کشور تبدیل شده که سرهنگ قاسم زارع جانشین پلیس راه استان اصفهان می گوید: طراحی این برنامه ها در اتاق های فکر علمی بازتعریف شده اند و فواید مثبت ترافیکی برای فرهنگ اجتماعی مردم داشته به گونه ای که امروز تجاوز از خطوط راهنمایی و رانندگی در اصفهان به صفر رسیده است.
روزانه 800هزار خودرو در کلان شهر اصفهان تردد می کنند و مدیریت این حجم ترافیک خودرویی با اجرای طرح های فرهنگی میسر است تا نصف جهان هویت از دست رفته خود را در طول سال های گذشته بازیابد و درختان چنار چند صد ساله و بناهای تاریخی و باشکوه این شهر، نفسی تازه کنند که البته بازگشت به هویت تاریخی و اجرای این گونه طرح ها نیاز همه شهرهای بزرگ کشور است.
نگارنده: مرضیه قاسمی - محمدعلی سهیل پور