افزایش نرخ ارز و ثابت ماندن قیمت سوخت در کشور دوباره قاچاق سوخت را به یک معضل تبدیل کرده است.
بر اساس گزارش ها میزان مصرف بنزین و انواع فراورده های نفتی در پنج ماه نخست امسال نسبت به مدت مشابه پارسال حدود 29 درصد افزایش داشته که می تواندنشان دهنده اختصاص آن به قاچاق باشد. بر اساس اعلام مدیر شرکت پخش فرآورده های نفتی زاهدان میانگین توزیع فرآورده های نفتی از ابتدای امسال تا پایان مرداد روزانه پنج میلیون و 983 هزار لیتر بوده است که به ویژه در ماه های اخیر افزایش بیشتری داشته است.
این روزها همچنین اخباری مبنی بر تشکیل صف های طولانی در جایگاه های بنزین در شهرهای مرزی استان سیستان وبلوچستان منتشر می شود که این مسئله نه ناشی از کمبود سوخت یا مشکلی در عرضه بلکه منتج از تقاضای زیاد است. دلیل تقاضای نامتعارف در این مناطق نیزبه قاچاق سوخت در استان سیستان و بلوچستان بازمی گردد که به دلیل نوسانات ارزی و کاهش ارزش پول ملی قاچاق سوخت را به تجارتی پر رونق تبدیل کرده است. به گونه ای که این روزهاقاچاق سوخت در مناطق مرزی به وضعیت نگران کننده ای رسیده است، سود حدود 1000 درصدی قاچاق سوخت باعث شده که حتی سهمیه بنزین خودروها در داخل برخی شهرهای مرزی به قیمت لیتری پنج هزار تومان خریداری شده و برای قاچاق ارسال شود. حتی شنیده می شود که برخی رانندگان و تاکسی داران ترجیح داده اند که به جای مسافرکشی، هر روز از طریق کارت سوخت خود، بنزین شان را به دلالان بفروشند، زیرا صرفه بیشتری برای آنها دارد.
درهمین حال روز شنبه ( ۱۷ شهریور) وزیر کشور از تشکیل کارگروهی ویژه برای جلوگیری از قاچاق سوخت به خارج از کشور خبرداد وافزود: وضعیت قاچاق سوخت در ماه های اخیر پس از شدت یافتن نوسان نرخ ارز، به مرحله ای حساس رسیده است به طوری که باید نهادهای نظارتی و ملی فکری برای رفع آن کنند.
عبدالرضا رحمانی فضلی درهمین حال اعلام کرد: بر اساس میزان کشفیات، در پنج ماه نخست امسال قاچاق ، نسبت به مدت مشابه پارسال ۱۲۳ درصد افزایش داشته است.
این درحالیست که معاون امنیتی، انتظامی استاندار سیستان و بلوچستان حدود دو ماه پیش در نشست کمیسیون برنامه ریزی، هماهنگی و نظارت بر مبارزه با قاچاق کالا و ارز استان گفته بود: یکی از مشکلات عمده قاچاق سوخت، کارت بنزین غیر استانی است که از استان های دیگر وارد سیستان و بلوچستان می شود.
وی افزود: در این باره موفق شدیم تعداد زیادی کارت را در جنوب استان مسدود کنیم و مشابه همین موضوع در شمال استان برای برخورد جدی در دستور کار است.
مرعشی در خصوص ازدحام خودروها در برخی جایگاه های شهر زاهدان هم گفت: بخشی از این امر مربوط به قاچاق و بخشی نیز به صورت حبابی است به گونه ای که عده ای از مردم با نگرانی از افزایش قیمت بنزین اقدام به ذخیره سازی آن می‌کنند.
مدیرعامل شرکت ملی پخش فراورده های نفتی هم ازابطال بیش از ۶۴ هزار کارت مهاجر متخلف در سیستان و بلوچستان خبر داد. موسوی خواه در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری صدا وسیما ،افزود: یکی ازمعضلات این مناطق ورود کارت های مهاجر از استان های همجوار است وهر چقدر کارت مهاجر باطل شود مجددا کارت های جدیدی وارد استان می شود.
وی ادامه داد:سهم سیستان و بلوچستان در قاچاق سوخت کمتر از ۱۵ درصد است و بالغ بر ۸۵ درصد سوخت قاچاق از سایر نقاط کشور وارد استان می شود.
موسوی خواه معتقد است تاکنون از کارت سوخت به عنوان ابزاری برای کنترل و نظارت بر مصرف سوخت استفاده می شد، اما اکنون با توجه به سود سرشاری که از قاچاق سوخت عاید سوداگران می شود، دیگر امکان کنترل از طریق کارت سوخت وجود نداشته و باید نهادهای نظارتی و ملی از طریق ابزارهای مختلف اقدام به مهار این معضل کنند.
شاید یکی از راه کارها آزادسازی قیمت بنزین و سهمیه بندی آن، دست کم در مناطق مرزی باشد.