وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در جلسه شورای عالی خانه هنرمندان ایران حضور یافت و از بخشهای مختلف خانه هنرمندان ایران و تماشاخانه ایرانشهر بازدید کرد.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما به نقل از روابط عمومی خانه هنرمندان ایران؛ سید عباس صالحی به همراه جمعی از معاونان خود در جلسه شورای عالی خانه هنرمندان ایران حضور یافت و به گفت و شنود با نمایندگان انجمنهای هنری و مدیرعامل خانه هنرمندان ایران پرداخت.
صالحی همچنین با همراهی مجید رجبی معمار از بخشهای مختلف خانه هنرمندان ایران و تماشاخانه ایرانشهر بازدید کرد و در جریان فعالیتهای این مراکز هنری قرار گرفت.
غلامحسین امیرخانی، غلامحسین نامی، ابراهیم حقیقی، حمیدرضا نوربخش، ایرج راد، مرتضی کاظمی، معصومه مظفری، علی اصغر کاراندیش، منوچهر شاهسواری، بهرام کلهرنیا، حمیدرضا ناصرنصیر، فرزاد هاشمی، سید مجتبی حسینی، نگار نادریپور، کامران ملکی، افشین شاهرودی، محمدمهدی حیدریان، علی هاشمی شهرکی و فرزاد فرجی از چهرههای حاضر در این جلسه بودند.
*حقوق ایام بیکاری، امنیت شغلی و نظام صنفی
در ابتدای این دیدار ایرج راد به بحث امنیت شغلی هنرمندان اشاره کرد و گفت: خانه هنرمندان ایران و انجمنهای صنفی هنرمندان با کمک مهندس کاظمی از مدتها پیش پیگیر مساله امنیت شغلی هنرمندان بودهاند که در حال حاضر در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی هم دنبال میشود. اکنون در بحث خاص حقوق ایام بیکاری متوقف شدهایم که امیدواریم بهزودی به نتیجه برسد. پس از آن مساله امنیت شغلی و نظام صنفی هنرمندان پیگیری خواهد شد. قرار بود تا پایان شهریور ماه سال ۹۶ آییننامه اجرایی تهیه و به مجلس ارسال شود که در عمل این اتفاق نیفتاد و در سال جاری در حال پیگیری است. امیدواریم تا پایان شهریور حداقل مساله حقوق ایام بیکاری را حل کنیم و بقیه مسائل هم بهسرعت نهایی و به مجلس ارسال شود. در غیر اینصورت باید تا برنامه توسعه هفتم صبر کنیم که باز هم باعث میشود مساله به درازا بیانجامد. امیدوارم با دستور اکید حضرتعالی و پیگیری دوستان این مسائل امسال به سرانجام برسد.
*واژه «هنر» به عنوان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی اضافه شود
پس از آن غلامحسین امیرخانی در صحبتهایی گفت: حضور اعضای مجموعههای مختلف هنری در این مکان، تداعیگر این مساله است که وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به وزارتخانه واقعی خود تشریف آوردهاند. بدون تعارف باید گفت: خانه هنرمندان ایران پارلمان فکر و فرهنگ و هنر ایران است. امیدوارم برنامهریزیهایی در معاونتهای وزارتخانه انجام شود که دیدار نمایندگان هنر ایران با وزارتخانه بهشکل منظم و تاثیرگذار انجام شود. مطالبات مطرح شده در اینجا مطالبات ملت و تاریخ و فرهنگ ماست، نه مطالبات افراد.
وی ادامه داد: گرچه در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی کار دشوار است و تلاشهای فراوانی صورت میگیرد، اما در مدیریت کلان کشور برخی ناهماهنگیها وجود دارد که سبب میشود چنین تلاشهایی به نتیجه نرسد. این دیدارها کمک میکند که مسولان تصمیمگیر در عرصه فرهنگ و هنر، به اهالی هنر که در پی ارتقاء حیثیت فرهنگ و هنر کشورند نزدیکتر شوند.
استاد بزرگ خوشنویسی ایران افزود: در کاروان جهانی، ایران جایگاهی عمده داشته است و یکی از پنج سازندهی تمدن و فرهنگ در جهان به حساب میآییم. پیشنهادی دارم که امیدوارم مورد قبول قرار بگیرد و یادگاری ماندگار برجای بماند؛ روز گذشته برای افتتاح دومین دوسالانه خوشنویسی در قزوین بودم. سید مجتبی حسینی پیامی از مقام معظم رهبری قرائت کردند که حاوی پیشنهاد و تاکیدی از جانب ایشان بود؛ اینکه در مساجد مراقبت شود که فرهنگ و هنر جایگاهی مهم داشته باشد. وقتی کلمه فرهنگ با کلمه هنر درآمیخته است، چرا نام وزارتخانه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است و کلمه هنر از آن حذف شده است؟ ما ایرانیان حتی زمانی که به اذان گوش میدهیم، صوت موذنزاده را ترجیح میدهیم چرا که صدای پختهی او سرشار از هنر موسیقی است که روح و جان ما را تازه میکند.
عضو شورای عالی خانه هنرمندان ایران ادامه داد: هنر در تمامی ابعاد وجودی ما جایگاه موثری دارد. متصدیان امور و تشکیلات باید به این سرمایه و ارزش تاریخی مفتخر باشند، اما نام هنر در عنوان وزارتخانه کتمان میشود. اگر پشتوانه تمامی برنامههای آیینی ما موسیقی است و بدون آن مفاهیم منتقل نمیشوند، اگر هنر موسیقی در تمام زندگی ما جاریست، پس نام آن چه مشکلی دارد؟ شاید در تشکیلات تصمیمگیر ملاحظاتی داشته باشند، اما اگر بهدرستی متوجه این امر شوند که هنر میتواند موجب آبرومندی یک تشکیلات باشد، به خودمان احترام گذاشتهایم.
امیرخانی اضافه کرد: به حضرتعالی به عنوان وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی پیشنهاد میکنم عنوان وزارتخانه را به هر صورتی که صلاح میدانید، از طریق لایحه و مجلس یا کمک مقامات عالی اصلاح کنند. امیدوارم وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی این قدم را بردارد و کاری ماندگار انجام دهد. در پایان درگذشت استاد عزتالله انتظامی را تسلیت میگویم که پس از عمری زندگی همراه با عزت و افتخار، از میان ما رفت. یاد او با آثاری که آفرید همواره با دوام است.
*هنرهای تجسمی بیحمایت ماندهاند
در ادامه معصومه مظفری در توضیحاتی پیرامون مشکلات حوزه تجسمی گفت: انجمنهای هنرهای تجسمی که تقریبا همسن خانه هنرمندان ایران هستند، هزاران عضو در زیرمجموعه خود دارند و امور مربوط به بیمه اعضا، جواز محل کار آنها، مسائل رفاهی، برگزاری کلاسهای آموزشی، برگزاری نمایشگاه و فروش آثار آنها و.. را پیگیری میکنند. انجمنها بودجهای ندارند و مخارج خود را با دریافت حق عضویت پوشش میدهند، اما این دریافتی صرفا در حد اداره دبیرخانه است و به برنامهریزیهای بلندمدت کمکی نمیکند. قانونهای موجود نه تنها از این حوزه حمایت نمیکنند، که نگاهی هم به ما ندارند.
این نقاش معاصر افزود: پس از ۲۰ سال فعالیت اکنون در پی این هستیم که ببینیم در حوزه تجسمی چه میگذرد. در تمامی فضاهای شهری آثاری میبینید که به حوزه تجسمی گره میخورند، اما نبوداتاق فکر در این حوزه سبب شد تا تهران به این حال و روز دچار شود. این در حالی است که انجمنها میتوانند نقشی مشورتی داشته باشند و در تصمیمگیریها نیز تمامی اعضای انجمنها را مدنظر داشته باشند. در همین راستا طی دو سال گذاشته به سمت تشکیل شورایی رفتیم که از منافع انجمنهای تجسمی دفاع کند. به گمان من با وجود چنین شورایی، کار وزارتخانه بسیار راحتتر شده است.
مظفری ادامه داد: نخستین مساله ما تامین بودجه انجمنهاست. شاید از دور برخی گمان کنند انجمنها با این حجم فعالیت حتما مکانهای مناسبی در اختیار دارند، در صورتی که اینگونه نیست؛ وزارتخانه مجوزها را صادر میکند، اما ما مکان فعالیت خود را از شهرداری گرفتهایم. آنهم ساختمانهای ۸۰ متری که صرفا برای فعالیت دبیرخانه جوابگوست. هیاتهای مدیره و کارگروهها بدون دستمزد مشغول فعالیتاند و انجمنها نیازمند بودجهاند. گفتهاند این بودجه مشخص شده، اما هنوز خبری از آنها ندیدهایم.
وی اضافه کرد: مساله دیگر اینست که در صورت تصویب بودجه، هر انجمن باید برنامهها و هزینههای خود را ارائه دهد و بودجههای متفاوتی برای آنها در نظر گرفته شود. ضمن اینکه انجمنها کشوریاند، اما بهدلیل فقدان بودجه، موفق به تاسیس شعب در دیگر شهرها نشدهایم. خانه هنرمندان ایران از انجمنهای هنری و برنامههای هنری شکل گرفت و اکنون سربلند است و برنامههایش را پیش میبرد. هر کدام از این انجمنها در صورت وجود بودجه میتوانست یک خانه هنرمندان راهاندازی کند، نه اینکه انرژی خود را صرف بیمه اعضا و پیدا کردن محل کار آنها کند. اگر در کمیسیون فرهنگی مجلس تصمیمی برای حوزه تجسمی گرفته میشود، نمایندگان انجمنها نیز باید در آنجا حضور پیدا کنند و در جریان امور قرار بگیرند. در حالیکه پایهی هنرهای سینما، تئاتر و موسیقی نیز حوزه تجسمی است، اما همواره به نحوی کنار گذاشته شده است.
مظفری ادامه داد: بهرغم تشابهات میان انجمنها، تفاوتهایی میان آنها وجود دارد و بودجهها باید بر اساس ساختار هر انجمن تعریف شود. همینطور مجوزهای لازم برای فعالیت کارگاههای نقشی، مجسمهسازی، سرامیک و.. متفاوت است و هر کدام بهشکل جداگانه باید مشخص شود که انجمنها در این زمینه نیز میتوانند کمک کنند. انجمنها میتوانند اتاق فکری باشند که هم در ایده و هم در اجرا به وزارتخانه کمک کنند. در تمامی دنیا انجمنها بازوهای فرهنگی دولت هستند که با توده هنرمندان سر و کار دارند و دولت را نیز در جریان مسائل قرار میدهند. امیدواریم ارتباط میان انجمنها و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی منظم شود و با وجود شورای تجسمی اتاق فکری تشکیل شود که با تمام نهادهای تصمیمگیر در حوزه تجسمی در ارتباط باشد.
*کیفیت هنری فراموش شده است
در ادامه این جلسه ابراهیم حقیقی، رییس شورای عالی خانه هنرمندان ایران در توضیحاتی گفت: جهان رو به پیشرفت است و ما نیز باید نقایص خود را اصلاح کنیم. مدام از اقتصاد هنر و فروش آثار هنری دم زده میشود و در برخی قسمتها نیز رشد اتفاق افتاده است. اما آنجا که پای ماهیت فرهنگ و هنر در میان است، کاری صورت نمیگیرد. در ۲۰ سال گذشته و از زمانی که سازمانهای مردمنهاد بازوی کمکی دولت شدند، آنچه منجر به افزایش کیفیت در عرصههای هنری شد امری خارج از بحث فروش بود؛ برگزاری دوسالانهها بود که موجب میشد هنرمندان مختلف یکدیگر را بسنجند و دوسالانههایی که بینالمللی میشدند معیار سنجش جهانی پیدا میکنند.
وی افزود: جشنواره تجسمی فجر پس از ۱۰ سال هنوز نتوانسته به سطح کیفی جشنوارههای سینما، تئاتر و موسیقی فجر برسد. امیدواریم با توجه به قولهای داده شده توسط وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و با بکار گرفتن طرفیتهای انجمنهای تجسمی، جشنواره تجسمی فجر نیز از نظر کیفی رشد کند و محل سنجش کیفیت هنرمندان شود. همینطور امیدواریم دوسالانهها مجددا راهاندازی شوند و انجمنها هنرهای مرتبط با خود را رشد دهند. اینها مسائل مغفولمانده است و لازم است به اهمیت خودِ هنر برگردیم و فارغ از بحث فروش و اقتصاد، به تعالی کیفیت هنری بیاندیشیم.
*خانه هنرمندان ایران نماینده ایران در رویدادهای جهانی شود
پس از آن مرتضی کاظمی گفت: یکی از بزرگترین اتفاقات عرصه هنر ایران در ۵۰ سال گذشته، تاسیس خانه هنرمندان ایران است که اکنون عمری ۲۰ ساله دارد. در آن زمان تعامل تنگاتنگ جامعه هنری و دولت منجر به تاسیس خانه هنرمندان ایران شد.
وی افزود: خانه هنرمندان ایران به حدی از ظرفیت رسیده که میتواند بخش عمدهای از تکالیف، ماموریتها و وظایف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی را بر عهده بگیرد. بخشی از این مساله به وجود تشکلهای صنفی برمیگردد. اما ویژگی مهم خانه هنرمندان ایران این است که تمامی ارکان هنر کشور را در خود دارد؛ وجود هنرمندان، صنوف مرتبط، برگزاری رویدادهای مهم کشور و داشتن فضای هنری.
به گمان من خانه هنرمندان ایران بزرگترین و موفقترین مرکز هنری کشور است و این چهار رکن را کمتر جایی در کنار هم پیدا میکنید.
کاظمی ادامه داد: تاثیر خانه هنرمندان ایران در محیط و بافت پیرامونیاش فوقالعاده است و کیفیت زندگی در این محدوده را ارتقا داده است. در واقع این مجموعه، به فضای شهری آبرو بخشیده و معیار بالایی از نظر شهری دارد. امیدوارم در تعامل با شهرداری تهران بتوانیم ساخت چنین پهنههایی را در توسعه شهر تهران جای دهیم. چند پهنه هنری دیگر در تهران قابل تعریف است که خانه هنرمندان ایران میتواند بهعنوان الگوی آنها مدنظر قرار بگیرد. در شرایط امروز جهان که هنرمندان میتوانند مهاجرت کنند و صنوف ممکن است تضعیف شوند، این فضاها و یادمانهای فرهنگی و هنریست که ماندگارند. خانه هنرمندان ایران یکی از این بناهاست که با همت شورای عالی و مدیران خود در دورههای مختلف، توانسته تا اینجا پیش بیاید.
وی در پایان به ارائه پیشنهاداتی پرداخت و گفت: بر این اساس پیشنهاداتی را ارائه میدهم؛ با توجه به آنکه وزارتخانه به جد پیگیر نظام صنفی هنرمندان است، در همین راستا کمیته مشترکی تشکیل شود که لایحه از ابتدا طی گفتگویی دو طرفه شکل بگیرد. این کمیته میتواند به جزئیات مسائل بپردازد و با حضور نمایندگان انجمنها در آن بحث کسب و کار و مشاغل هنری و گشایش در آنها پیگیری شود. پیشنهاد دوم اینست که وزارتخانه دستورات لازم به مدیران کل استانها را صادر نماید تا مسیر تاسیس شعب خانه هنرمندان ایران در مراکز استانها و دیگر شهرستانها هموار شود؛ و در نهایت اینکه با توجه به برگزاری هفتههای فرهنگی -بین المللی در خانه هنرمندان ایران، این نهاد میتواند نمایندگی هنر کشور را در محافل و رویدادهای جهانی بر عهده بگیرد و بدون شک عملکردی موفق خواهد داشت.
*خانه هنرمندان ایران ملک مشاع فرهنگ و هنر ایران است
پس از آن منوچهر شاهسواری در توضیحاتی گفت: لازم است تفکیکی ساختاری و روشن صورت بگیرد تا تداخلی میان نیازهای صنفی در حوزههای رفاهی و بیمهای و معیشتی از یکسو، و کیفیت آثار هنری که خانه هنرمندان ایران آنرا پیگیری میکند از سوی دیگر، ایجاد نشود. ضمن اینکه انجمنهای حوزه تجسمی که جایگاهی پایهای دارند، دارای وزن حقوقی کافی برای پیگیری امور خود نیستند. فراموش نکنیم اگر هنرهای سینما، موسیقی و.. شکل جمعی پیدا میکنند، اما هنرهای تجسمی فردی هستند و هنرمند با روح و روان و فضای کاری خود سر و کار دارد.
مدیرعامل خانه سینما در بخش دیگری از صحبتهایش گفت: پیشنهاد من اینست که مقدمات تشکیل خانه هنرهای تجسمی فراهم شود. خانه هنرمندان ایران ملک مشاع فرهنگ و هنر ایران است که جایگاهی یگانه دارد. سرزمین ما به بیش از یک خانه هنرمندان ایران نیاز دارد و خودِ خانه هنرمندان ایران قادر به تکثیر خویش است. اگر مباحث رفاهی حل و فصل شود و تمرکز حداکثری روی کیفیت هنر قرار بگیرد، خانه هنرمندان ایران سکوی پرتاب فرهنگ و هنر ایران میشود.
*خانه هنرمندان ایران از بودجه چند هزار میلیاردی فرهنگ و هنر کشور، سهمی ندارد
در ادامه این جلسه مجید رجبی معمار، مدیرعامل خانه هنرمندان ایران، درباره روند کاری این مجموعه و مشکلات پیش روی آن توضیحاتی داد: آقای دکتر صالحی امروز در جریان تاریخچه، فلسفه وجودی خانه هنرمندان ایران و مشکلات و مسائل مالی آن قرار گرفت؛ در طول ۲۰ سال گذشته، کمکی فرهنگی از جانب شهرداری تهران به خانه هنرمندان ایران صورت میگرفته که تقریبا نیمی از هزینههای خانه را تامین میکرد. اما از سال گذشته در تامین منابع مالی مشکل داریم و ماههاست که خانه هنرمندان ایران در وضعیت مناسبی به سر نمیبرد و برای گذران امور و پرداخت حقوق پرسنل نیز مشکلات زیادی داریم. ضمن اینکه هزینههای جاری ساختمان شماره ۲ خانه هنرمندان ایران که محل استقرار ۸ انجمن و دو معاونت خانه هنرمندان ایران است نیز بر عهده ماست.
مدیرعامل خانه هنرمندان ایران اضافه کرد: تمامی سفارتخانهها در زمینههای فرهنگی و هنری با خانه هنرمندان ایران برنامههای مشترک دارند و تصور میکنند حمایت زیادی از این نهاد صورت میگیرد. در حالیکه واقعیت این نیست. سیستمها و خودِ ساختمان مجموعه فرسوده است و هنوز با امکانات ۲۰ سال پیش کار میکند. امیدواریم به خانه هنرمندان ایران توجه شود و از این بودجه عظیم فرهنگ و هنر کمکی به این مجموعه صورت بگیرد وگرنه بدون اغراق و تعارف خانه هنرمندان بسته خواهد شد. ما برنامههای خود را با بودجهای حداقلی برگزار میکنیم. برای نمونه هفته فیلم ایتالیا با حضور دو کارگردان از این کشور را بهشکلی موفق و تاثیرگذار و با بودجهای ۱۰ میلیون تومانی برگزار کردیم. در حالیکه دیگر نهادها برای برگزاری چنین برنامهای بودجهای ۳۰۰-۴۰۰ میلیونی طلب میکنند.
رجبی معمار ادامه داد: تعطیلی خانه هنرمندان ایران تمامی انجمنهای هنری، شاید به جز خانه سینما، را دچار مشکل خواهد کرد. عمده فضای فعالیت انجمنهای تجسمی خانه هنرمندان ایران است، خانه موسیقی هر هفته اینجا برنامه دارد و هنوز هم چند رویداد مهم عرصه تئاتر در این مجموعه برگزار میشود. در شرایط دشوار حاکم بر کشور، آخرین تلاشهای خود را انجام دادهایم و مشکلات را به رئیس جمهور محترم نیز گزارش کردهایم. در صورتی که در دو سه ماه آینده به نتیجهای نرسیم، بی سروصدا این شمع خاموش خواهد شد.
وی در پایان گفت: در مورد نظام صنفی هنرمندان نیز جلساتی با کمیسیون فرهنگی مجلس و نماینده وزارتخانه برگزار شده است. امیدواریم مجلس این اختیار را به دولت بدهد که طی مدت یکسال نظام صنفی در دولت تدوین و ابلاغ و اجرایی شود و نیازی به بازگرداندن آن به مجلس نباشد. افزودن واژه «هنر» به عنوان وزارتخانه نیز کار دشواری نیست. ضمن اینکه افزودن همین یک کلمه به عنوان وزارتخانه خود اثر مهم و تاثیرگذار برای جامعه هنری محسوب خواهد شد.
*شعب خانه هنرمندان ایران تاسیس شوند
پس از آن فرزاد هاشمی در بیان نظرات خود گفت: بخشی از مسئولیتهای وزارتخانه هماکنون در خانه هنرمندان ایران انجام میشود، در عین اینکه این نهاد میخواهد استقلال هنری خود را حفظ کند. با توجه به سیاست عدم تصدیگری دولت در عرصه فرهنگ و هنر، بهترین مکانی که در این بستر قابلیت رشد دارد خانه هنرمندان ایران است. تاسیس شعب خانه هنرمندان ایران در شهرستانها میتواند یک گام مهم در این عرصه باشد.
*عدالت فرهنگی، وزارت ارشاد و خانه هنرمندان ایران
در ادامه دکتر سید عباس صالحی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، ضمن آرزوی اینکه این جلسه نقطهای مبارک برای هنر ایران باشد، گفت: پیش از این از ویژگیهای خانه هنرمندان ایران آگاه بودم و امروز این ویژگیها را روشنتر یافتم. این مجموعه از جهات مختلف یک ظرفیت محسوب میشود؛ نهادی مدنی متشکل از انجمنهایی با سابقه حداقل ۲۰ ساله که از دل اصناف هنری برخاستهاند. فراگیری خانه هنرمندان ایران و دربرگیری شاخههای مختلف هنری، مزیتی قابل توجه است. خانه هنرمندان ایران نقطه مهم رویدادهای فرهنگی و هنری کشور است و در دیپلماسی فرهنگی کشور نقشی مهم دارد، بنابراین میتواند مبنای نگاه ما برای کارهای آینده در حوزه فرهنگ و هنر باشد.
وی ادامه داد: در برنامههای کلانی که توسط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی دنبال میشود، خطوط تماس فراوانی با خانه هنرمندان ایران وجود دارد. برای نمونه در زمینه توزیع استانی و جغرافیایی و عدالت فرهنگی؛ میزان تولیدات و خلاقیتها در بخشهای مختلف هنری در استانهای کشور مایه مباهات است. مساله این است که چطور میتوان فضای مرکز و پیرامون هنر را به هم وصل کرد، نقاط اتصال بهوجود آورد و زیرساختها را شکل داد. اینجاست که وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و خانه هنرمندان ایران و صنوف هنری میتوانند در کنار یکدیگر رویکرد عدالت فرهنگی و هنری دنبال کنند. متاسفانه وضعیت پیشکسوتان حوزه فرهنگ و هنر، افراد خلاق و دارای استعداد و.. در برخی شهرستانها سخت است. وزارت ارشاد تاکنون ۷ تفاهمنامه با استانداریها به امضا رسانده تا ارتباطی حداکثری با استانها برقرار و فضای فرهنگ و هنر گسترده شود. اگر رویکرد ما این باشد که ایران تهران نیست، طبعا خانه هنرمندان ایران میتواند در بحث عدالت فرهنگی و تغییر رویکرد نسبت به استانها نقشی مهم بازی کند.
*شبکه دسترسی در حوزه فرهنگ باید تقویت شود
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی افزود: در زمینه دسترسی فرهنگی نیز یکی از پروژههای کلان ما، که باز هم محل تماس وزارتخانه و خانه هنرمندان ایران است، بهبود وضعیت شبکه دسترسی در حوزه فرهنگ و هنر خواهد بود. فقدان شبکهای مویرگی برای دسترسی فرهنگی، هم به اقتصاد هنر ضربه میزند و هم به منزلت هنر و هنرمند. شاید برخی از هنرها مانند سینما ستارگانی شناختهشده داشته باشند، اما در مجموع هنرمندان ما منزلتی که باید را ندارند و اقتصاد هنر نیز با مشکل مواجه است. یکی از دلایل این امر، عدم دسترسی فرهنگی بهشکل مطلوب بوده است.
این عضو کابینه ادامه داد: در همین راستا تلاش کردهایم در شهرهای مختلف کشور گذرها، میدانها یا خیابانهایی را بهشکل ثابت یا سیار برای حضور هنرمندان و برگزاری برنامههای هنری مهیا سازیم. چنین فضاهایی که با کمک شهرداریها تدارک دیده میشوند و یک نوع برندسازی هستند و در شهرها بهعنوان جاذبه توریستی و محل رفت و آمد عمل کرده و شبکه دسترسی را گسترش میدهند. اولین گذر فرهنگی در یزد ساخته شد و امیدواریم تا پایان سال آنرا در ۱۰ استان کشور عملیاتی کنیم. به همین ترتیب در پی تشکیل شبکه شهرهای خلاق هستیم که در آن هر شهر بر اساس مزیتهای تاریخی و معاصر آن مدنظر قرار میگیرد. تبدیل فضاهای تاریخی و میراثی به فضاهای فرهنگی هنری نیز ذیل اقداماتی جای میگیرد که شبکه دسترسی فرهنگی هنری را گسترش میدهد.
*فرهنگ و هنر یک کانون مهم اشتغال و کارآفرینی است
صالحی با اشاره به بهبود فضای کسب و کار در عرصه فرهنگ و هنر گفت: این امر نیز یکی دیگر از خطوط تماس میان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و خانه هنرمندان ایران است. بستهای در اختیار سازمان برنامه و بودجه قرار گرفته که به بحث فرصتهای شغلی و مشاغل خانگی در حوزه هنر مربوط میشود. امیدواریم مجموعه دولت حس کند که حوزه فرهنگ و هنر یک کانون مهم اشتغال و کارآفرینی است. شاید این شرایط در حوزه صنایع دستی برقرار و شناخته شده باشد، اما هنوز هم تصویر حاکمیت و دولت از فرصتهای کارآفرینی در حوزه فرهنگ و هنر دقیق نیست. در حوزه هنرهای تجسمی با سرمایهای اندک میتوان شاهد قابلیتهای فراوانی بود، در دیگر بخشهای هنری هم به همین ترتیب. درباره بحث مالکیت معنوی نیز در دوره پیش زحمات فراوانی صورت گرفت و در حال حاضر در رفت و برگشت با مجلس است. امیدواریم تا پایان سال لایحه مالکیت معنوی به سرانجام برسد و به فضای کسب و کار کمک کند
*هنرمندان صدای وزارت فرهنگ را در کابینه تقویت میکنند
وی در بخش دیگری از صحبتهایش گفت: در مجموع وزارتخانه ۸ پروژه کلان دارد که میتوانند نقاط تماس قابلتوجهی با خانه هنرمندان ایران برقرار کنند. نکات مهم مطرح شده از سوی هنرمندان عزیز در نشست امروز نیز حتما مورد توجه خواهد بود. لایحه نظام صنفی در دست پیگیری است و گرچه در آمادهسازی آن تاخیر صورت گرفت، اما امیدواریم آییننامههای اجرایی آن امسال آماده شوند. به هر حال بودن در کنار شما اصحاب هنر باعث افزایش انرژی و تاثیرگذاری بیشتر میشود. من در کابینه هستم و مجموعهای صاحب منزلت نیز در خانه هنرمندان ایران حضور دارند. ممکن است بهدلیل مشکلات موجود، صدای ما در دولت آنچنان که باید شنیده نشود؛ اما با حضور هنرمندان حرف ما نیز نافذتر شده و مسیر را سریعتر خواهیم پیمود.
صالحی افزود: چه در زمینه بهبود فضای کسب و کار و چه در پیشبرد کلانپروژهها، لازم است بحث و گفتگو با اهالی اصناف هنری صورت بگیرد. نه اینکه صرفا نظرات هنرمندان را بشنویم، بلکه لازم است تعاملی جدی در این میان وجود داشته باشد. در نهایت این هنرمندان و اصناف هستند که برنامهها را محقق و اجرایی میکنند. چنین مسائلی هرچه بیشتر از دل اصناف جوشیده باشد، تضمین عملیاتی بیشتری خواهند داشت. آییننامههای دولتی و دستورات از بالا به پایین به جایی نمیرسد. بلکه این تعامل است که ما را به مسیر و تحقق آن مطمئنتر میسازد. اشراف اصناف به امور مربوطه، آییننامههای تدوینشده را دقیقتر میکند و در گفتگو با خانه هنرمندان ایران میتوانیم در زمینه اقتصاد هنر نیز پیش برویم.
*نقش خانه هنرمندان ایران در تولید و مصرف هنر
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی اضافه کرد: به یک نگاه، خانه هنرمندان ایران میتواند بهعنوان یک نهاد مدنی پیشرو در حوزه هنر نگریسته شود؛ همانطور که در دوران مختلف جریانها و مکاتب مختلف پیشران هنر ایران بودهاند. خانه هنرمندان ایران قادر است سهم تولید و مصرف هنر را افزایش دهد. لازم است در بخش تولید از ابتذال و سطحینگری فاصله بگیریم. این وضعیت به دلایل مختلف پدید آمده و از آفتهای حوزه فرهنگ و هنر است. در حوزه مصرف نیز گرفتار رفتارهای فستفودی شدهایم پس هنر خلاق و ریشهدار تمیز داده نمیشود. نهاد پیشران نقشی مهم چه در تولید و چه در مصرف بازی خواهد کرد.
صالحی ادامه داد: همانطور که استاد امیرخانی اشاره کردند بار سنگینی از پی هزاران سال بر دوش ما قرار گرفته و آیندگان به ما خواهند نگریست که آیا بار امانت را منتقل کردهایم یا کمکاری داشتهایم؟ یکی دیگر از مشکلات ما نرخ بالای بیکاری در میان فارغالتحصیلان رشتههای هنری است که امری معنادار است؛ لذا در عرصه هنرهای تجسمی ارتباط خود را بیشتر و فعالتر خواهیم کرد. بحثهای تجسمی به اعتبار دامنه و گستره منابع انسانی بیش از گذشته در دستور کار قرار خواهند گرفت و امیدواریم ضعفهای موجود جبران شود.
*حمایت از خانه هنرمندان ایران در عین حفظ استقلال آن
این عضو کابینه اضافه کرد: مشکلات مالی خانه هنرمندان ایران را میپذیرم و باید به سمت حل آن حرکت کنیم. مسائل به صراحت منتقل شدند و امیدواریم مشکلات عاجلتر برطرف شوند. بهطور کلی خانه هنرمندان ایران یک نهاد مدنی است و همانطور که استقلال ساختاری دارد، استقلال در منابع مالی به آن امکان خواهد داد که نهادی مدنی باقی بماند. برای این کار لازم است ارتباطاتی با مجموعههای مختلف برقرار شود تا خانه هنرمندان ایران سرپا باقی مانده و ضعیف نشود. مجموعههایی که به خانه هنرمندان ایران کمک میکنند، باید حامی باشند، اما والی نشوند. امسال خیلی بیشتر از سال گذشته به خانه هنرمندان ایران کمک خواهیم کرد. در همین زمینه صحبتهای نیز با شهردار تهران داشتم تا کارها بهتر پیش برود. میتوان زمینهای متکثر برای تامین مالی خانه هنرمندان ایران ایجاد کرد و خطهای ارتباطی بیشتری میان خانه هنرمندان ایران و دیگر وزارتخانهها و سازمانها برقرار کرد.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در پایان گفت: نام خانه هنرمندان ایران، فارغ از تاریخی که به همراه دارد، یک برند است و اعتبار و منزلتی دارد که میتوان مجموعههای مختلف را به آن نزدیک کرد. بهطور خاص به خانه هنرمندان ایران کمک خواهیم کرد و بهطور عام نیز از امکانات ارتباطی خود بهره خواهیم گرفت. پیشنهاد من این است که کارگروهی ۶ نفره با سه عضو از وزارتخانه و سه عضو به نمایندگی از خانه هنرمندان ایران تشکیل شود. چنین کارگروهی هم در بحثهای بودجهای به کمک خانه هنرمندان ایران میآید و هم تبدیل به نقطه تماس این نهاد با کلانپروژههای وزارتخانه میشود تا به ما کمک کند.