ظاهرا آنگونه که ترامپ و همفکرانش پيش بيني مي کردند همراهي جهاني با تحريم هاي ضد ايراني و تاثير تحريم ها بر تحولات سياسي داخلي ايران تحقق نمي يابد.
هر چند خروج آمريکا از برجام مشکلاتي را براي ايران در پي داشته است، اما با گذشت زمان ناکارآمدي و موانع اجرايي تصميم ترامپ در اين زمينه بيش از پيش آشکار مي گردد.
بنا بر نظر مقامات و صاحب نظران غربي - حتي آمريکايي - همراهي جهاني با تحريم ها بر ضد ايران و تاثير تحريم ها بر تحولات سياسي داخلي ايران آنگونه که ترامپ و همفکرانش پيش بيني مي کردند تحقق نمي يابد.
مدیر مرکز سیاست خاورمیانه در موسسه رند تصريح کرد: تحریم های آمریکا علیه ایران از طریق اجبار دیگران به همراهی با واشنگتن در این زمینه به احتمال زیاد موثر نخواهد بود. دالیا داسا کایه ( Dalia Dassa Kaye ) با انتشار لینک خبر "هشدار سفیر آمریکا در انگلیس به مقامات لندن در زمینه همراهی با آمریکا در برخورد با ایران"، در حساب توئیتری خود نوشت: "اجرای تحریم ها علیه ایران از طریق اجبار و نه از روی توافق، به احتمال زیاد موثر نخواهد بود و خطر آسیب زدن به روابط مهم آمریکا با متحدان این کشور را در پی دارد".
اين نوشته پس از آن منتشر شد که سفیر آمریکا در انگلیس ضمن چاپ مقاله ای در رونامه انگلیسی دیلی تلگراف به شرکت های انگلیسی در مورد ادامه همکاری با ایران هشدار داد. رابرت وود جانسون از لندن خواست در زمینه اعمال تحریم های شدید و سختگیرانه دونالد ترامپ علیه ایران، در کنار واشنگتن بماند.
لینکلن بلومفیلد دیپلمات سابق آمریکایی نيز گفت: در اتحادیه اروپا افرادی مانند فدریکا موگرینی تلاش می کنند برجام را حفظ کنند و همه طرف ها را به آن پایبند نگه دارند.
وي در جواب به اين پرسش شبکه تلویزیونی اسکای نیوز عربی که با وجود قصد انگلیس برای خروج از اتحادیه اروپا، این کشور باید مواضع خود را در زمینه تحریم ها علیه ایران به آمریکا نزدیکتر کند، با وجود این، چرا تا کنون لندن به مواضع اتحادیه اروپا در این زمینه نزدیکتر مانده است؟ گفت: "آمریکا نمی خواهد با انگلیس که هم پیمان نزدیکش است دچار اختلاف شود و برای لندن در مسیر مذاکرات در خصوص آینده اتحادیه اروپا و خروج از آن ایجاد مشکل کند. ما درک می کنیم انگلیس در شرایط دشواری قرار دارد، ولی واقعیت این است که اقدامات ایران در قالب ( به اصطلاح) سوء استفاده از بندهای توافقنامه هسته ای، باعث بی اعتمادی آمریکا به کل کشورهای اروپایی شده است."
جک رید سناتور آمریکایی در گفتگو با شبکه تلویزیونی فاکس نیوز درباره شکست ترامپ در جلب حمايت متحدانش در تحريم ايران مي گويد: "بعد از خروج آمریکا از برجام، بزرگترین مشکل ما این است که دیگر جهانی متحد را در کنار خود و علیه ایران نداریم". وی ادامه داد به نظر من مشکلی که ما در این میان داریم این است که بعد از خروج از برجام، ما حمایت متحدان اروپایی خود را از دست دادیم. در واقع اروپایی ها تلاش می کنند از وارد آمدن ضربه به ایرانیان جلوگیری کنند.
وي درباره تاثير تصميم ترامپ بر تحولات داخلي ايران نيز گفت: "این احساس به صورت گسترده وجود دارد که کساني که آنها را «تندروها» ناميد به صورتی گسترده قدرت را به دست می گیرند و شروع می کنند افرادی را که میانه رو توصيف کرد، به حاشیه برانند".
سناتور دمکرات آمریکایی در ادامه ميانه روها را افرادی توصيف مي کند که به مراتب در برابر دیدگاه های جهانی حساسیت بیشتری دارند. وي در ادامه تصريح کرد: "ایرانیان این توان را دارند که از طریق گروه های (ي) ... در عراق، سوریه و سراسر منطقه، اقدام به اخلال، مداخله و در واقع وارد کردن آسیب به ما کنند."
اين تنها «تلاش ترامپ براي جلب حمايت ديگر کشورها از سياست هاي خود» نيست که با مشکل روبرو شده، بلکه تلاش وي براي جلب حمايت شرکت هاي آمريکايي نيز با موانعي برخورد کرده است.
از جمله شرکت موتورسیکلت سازی هارلی دیویدسون که بعد از اعمال تعرفه های آمریکا علیه اروپا هدف تعرفه های تلافی جویانه کشورهای اروپایی قرار گرفته است، از تصمیم خود براي برون بردن خط تولید خود از آمریکا - برای اجتناب از این تعرفه ها- خبر داد.
جالب اينکه در واکنش به اين تصميم از جمله دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا ديروز یکشنبه از درخواست ها برای تحریم شرکت موتورسیکلت سازی هارلی دیویدسون به خاطر برنامه ریزی برای خروج خط تولید خود از آمریکا حمایت کرد.
ترامپ در پیامی در توئیتر ضمن استقبال از تحریم این شرکت نوشت بسیاری از شرکتهای دیگر از جمله رقبای هارلی دیویدسون با وی همراهی کرده اند.
بسیاری از شرکت های آمریکایی گفته اند سیاست های دولت آمریکا در اعمال تعرفه علیه کشورهای دیگر به آنها آسیب رسانده است. اما ترامپ این وضعیت را به عنوان یک آزمون وفاداری به آمریکا برای این شرکت ها قلمداد کرده است.
-------------------------------------
عبدالرضا خليلي