عضو ستاد استهلال دفتر مقام معظم رهبری: اقامه نماز آیات برای ماه گرفتگی پنجم مرداد واجب است.
حجت الاسلام والمسلمین مرتضی موحدنژاد در مصاحبه اختصاصی با خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما با اشاره به واجب بودن اقامه نماز آیات برای ماه گرفتگی پنجم مرداد، گفت: ماه گرفتگی ابتدا به صورت جزیی و در ساعت ۲۲ و ۵۴ دقیقه جمعه رخ می‌دهد و در ساعت ۲۴ (نیمه شب) سایه زمین تمام قرص ماه را به طور کامل می‌پوشاند.
وی با تاکید بر اینکه در ساعت یک و ۴۳ دقیقه بامداد شنبه ۶ مرداد ماه شروع به خارج شدن از سایه (بازشدن) می‌کند، افزود: برخی از مراجع احتیاط می‌کنند که تا قبل از خارج شدن ماه از سایه نماز آیات خوانده شود.
عضو ستاد استهلال دفتر مقام معظم رهبری گفت: ماه گرفتگی تا ساعت ۲ و ۴۹ دقیقه بامداد شنبه ادامه پیدا می‌کند و پس از آن ماه به صورت قبل دیده خواهد شد و پایان خسوف رخ می‌دهد.
این استاد حوزه و دانشگاه افزود: فقها می‌فرمایند «اگر کسی بعد از ماه گرفتگی متوجه این رویداد شود به دلیل کامل بودن خسوف پس از آن که مطمئن شدند این اتفاق افتاده باید نماز آیات را به صورت قضا بخوانند.»
موحدنژاد با اشاره به اینکه ماه گرفتگی در تمام پهنه ایران قابل رؤیت است، گفت: این پدیده در تمام جهان به جز آمریکای شمالی و بخش شمال غربی آمریکای جنوبی دیده خواهد شد.
مرکز تقویم موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران هم اعلام کرد جمعه ۵ مرداد ۱۳۹۷ از ساعت ۲۲ و ۵۴ دقیقه ماه گرفتگی شروع می‌شود.
رأس ساعت ۲۴ (نیمه شب) سایه زمین قرص ماه را می‌پوشاند و ماه گرفتگی کلی آغاز می‌شود.
در ساعت یک و ۴۳ دقیقه بامداد شنبه ۶ مرداد ۹۷ ماه شروع به خروج از سایه (بازشدن) می‌کند و پایان ماه گرفتگی در ساعت ۲ و ۴۹ دقیقه بامداد اتفاق می‌افتد. این گرفتگی کلی در تمام ایران قابل رؤیت خواهد بود. همچنین در اروپا، آمریکای جنوبی، آفریقا، آسیا و استرالیا نیز دیده می‌شود.
این گرفتگی در ایسلند و گرینلند، شمال غرب آمریکای جنوبی، تمام آمریکای مرکزی و شمالی، شمال و شمال شرق روسیه غیر قابل رؤیت است.
ماه گرفتگی یا خسوف زمانی اتفاق می‌افتد که ماه در فاز کامل (بدر) و در حال عبور از بخشی از سایه زمین باشد.
سایه زمین در واقع از دو قسمت مخروطی شکل درست شده است که یکی در داخل دیگری قرار دارد. بخش خارجی یا نیم سایه‌ای منطقه‌ای است که زمین فقط قسمتی از پرتو‌های خورشید را مسدود می‌کند و مانع از رسیدن آن‌ها به ماه می‌شود.
در مقابل بخش درونی یا قسمت سایه، ناحیه‌ای است که زمین مانع از رسیدن تمام پرتو‌هایی می‌شود که از خورشید به ماه می‌رسد.
سایه زمین به شکل یک مخروط است که قاعده آن مقطع زمین و طول متوسط آن یک میلیون و ۳۸۰ هزار کیلومتر است.
طول این سایه، بر اثر تغییر فاصله زمین از خورشید تا حدود ۴۰ هزار کیلومتر نسبت به مبدا متوسط تغییر می‌کند.
خسوف زمانی اتفاق می‌افتد که ماه وارد مخروط سایه زمین شود.
با توجه به جابجایی ماه در مدار، همواره ۲ هفته قبل یا بعد از خورشید گرفتگی امکان گرفتگی ماه هم وجود دارد.