ثقةالاسلام کلینی از محدثان بزرگ شیعه و مؤلف کتاب کافی است.کافی از معتبرترین مجموعه روایی شیعه و از کتب اربعه به حساب میآید.
شیخ کلینی(ره) در زمان امامت، امام حسن عسکری (علیه السلام) متولد شد، و زمان غیبت کوتاه حضرت ولی عصر(ارواحنا له الفدا) را درک نموده است.
با توجه به این که ایشان با چهار تن از فقها و محدثین بزرگ شیعه (سفیران ونمایندگان خاص حضرت ولی عصر"ارواحنا له الفدا") هم عصربودند،وشیعیان به آنان ارادت خاصی داشتند. شیخ کلینی(ره) مشهورترین عالم زمان خودبود در میان شیعه و سنی با احترام می زیست و به طور آشکارا به ترویج مذهب تشیع و بیان فضائل اهل بیت عصمت (علیه السلام) می پرداخت.
شیخ کلینی(ره) نخستین دانشمند اسلامی است که دارای لقب "ثقة الاسلام" می باشد.
شیخ کلینی(ره) در امانت و عدالت ، تقوی و فضیلت ، حفظ و ضبط احادیث مانند نداشت. که همگی از شرایط یک فرد محدث می باشد.
ایشان در یازده قرن پیش، عمرخود را با کمال اخلاص صرف کرد تا معتبرترین احادیث و اخبار ائمه معصومین (علیه السلام ) را از لابه لای کتب و رساله ها انتخاب کرده و مجموعه نفیس و بی نظیری را که در تمام این یازده قرن در میان صدها هزار کتاب اسلامی بی مانند می باشد به جامعه اسلام و تشیع تحویل داد ، تا جایی که بیش از پنجاه کتاب در شرح و ترجمه آن به زبانهای مختلف منتشر شده است. این مجموعه در میان دانشمندان و مولفان به عنوان سند مذهبی تلقی شده و در جامعه تشیع در ردیف معتبرترین کتب بعد از قرآن معرفی گشت.
دانشمندان و فقهای دینی در مورد شیخ کلینی(ره) چنین می گویند:
نجاشی : او در زمان خود شیخ و پیشوای شیعه در ری بود. و حدیث را از همه بیشتر ضبط کرده و بیشتر از همه مورد اعتماد است.
ابن طاووس : شیخ کلینی امانتدار و مورد اطمینان همگان است.
ابن اثیر : او بفرقه امامیه زندگی تازه ای بخشید و پیشوا و عالم بزرگ و فاضل و مشهور در آن مذهب است.
ابن حجر عسقلانی از علمای فرقه شافعی : کلینی از روساء فضلاء شیعه است در عصر خود.
محمد تقی مجلسی : حق این است که در میان علماء شیعه مانند کلینی نیامده است و هرکه در اخبار و ترتیب کتاب او دقت کند در می یابید که او از جانب خداوند تبارک و تعالی موید بوده است وهمچنین درباره کتاب"اصول کافی" نظر می دهند.
شیخ مفید : کافی در ردیف جلیل ترین کتب شیعه و سودمندترین آنهاست.
محمد بن مکی شهید در اجازه خود به ابن خازن می گوید : کتاب کافی در علم حدیث است و امامیه مانندش را ننوشته اند.
محقق کرکی در اجازه خود بقاضی صفی الدین عیسی می گوید : کتابی بزرگ در موضوع حدیث بنام کافی است که مانندش نوشته نشده است.این کتاب از احادیث شرعی و اسرار دینی مقداری جمع آوری نموده که در کتاب دیگری یافت نمی شود.
فیض کاشانی: کافی شریفترین و کاملترین و جامعترین کتب است زیرا که در میان آنها شامل اصول و خالی از عیب و فضول است.
شهید ثانی : کتاب کافی آبشخور صافی است که به جان خودم هیچ نویسنده ای مانندش را به رشته تالیف در نیاورده است و قدر و منزلت کلینی و جلالت او از این کتاب هویدا گردد.
مولی محمد امین استرآبادی در کتاب" فوائد المدینه"می گوید : ما از اساتید و علماء خود شنیده ایم که در اسلام کتابی تالیف نشده که برابر یا نزدیک به کتاب کافی باشد.
نجاشی در کتاب نامدارش" رجال" او را نامی ترین دانشمند شیعه دانسته است.
شیخ طوسی: اورا دانشمند بلند آوازه می داند .....
آرامگاه شیخ محمد کلینی در بغداد دفن است ولی پدر شیخ کلینی(ره) یعنی یعقوب بن اسحاق که از بزرگان شیعیان آن روزگار بوده هم اکنون در قریه " کلین" زیارتگاه می باشد