بلوطهای زاگرس به خاطر چند اسنکاس بیشتر، خاکسترمی شوند.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، مرکز فارس، دستش بریده و زیر چشمش کبود شده بود. شب که برای نجات جان بلوط پیر خودش را جلو انداخت این بلا سرش آمد.
نمی توانست بنشیند و از دور به زمین افتادن قامت بلوط ۵۰۰ ساله را شاهد باشد. سرانجام آن شب دست به کار شد و یک تنه بدون هیچ سلاحی خودش را به آنها رساند. تا می خواست خودش را معرفی کند ارهّ بود که به استقبالش آمد و مشت و لگد بود که نثارش شد.
بعد از زخمی کردن قرق بان منابع طبیعی، سودجویان پا به فرار گذاشتند. اگر راننده نبود معلوم نبود قرق بان زنده می ماند تا ازآن شب برایمان بگوید؟
بلوط های بی دفاع
از دو میلیون هکتار از جنگلهای بلوط در فارس بیش از ۵۰۰ هزار هکتار تنها درغرب فارس درشهرستان های رستم وممسنی واقع شده، همان منطقه ای که قرق بان ما نزدیک بود جانش را از دست بدهد.
با وجود اهمیت بلوط ها که هر ۱۰ سال تنها یک سانتی متر به قطرشان اضافه می شود؛ قرق بانان انگشت شمارهستند. این را بوستانی مدیرکل منابع طبیعی فارس می گوید. به گفته او برخی قرق بانان بازنشسته شده اند و هیچ نیرویی جایگزین آنها نشده ومنابع طبیعی مجبوراست از قرق بان فصلی استفاده کند.
قرق بانی که نزدیک بود قربانی زیاده خواهی های سودجویان شود گفت: "اگر تعداد ما بیشتر بود و به سلاح مجهز بودیم، آن ها جرأت نمی کردند بلوط ها را طعمه کوره ها کنند"
کوره ها عاقبت بلوط ها
قرق بان در حالی که از درد به خود می پیچید می گوید سال هاست که بوی سوختن بلوط ها از کوره ها به مشامش می رسد.
کوره داران در قالب شبکه های حرفه ای شبها درختان بلوط را قطع و همانجا تکه تکه می کنند و در کوره ها می ریزند .
می پرسم کوره ها مجوز دارند؟ می گوید: نه. سودجویان با حفر کوره در دل کوهستان های زاگرس، بلوط هایی که گاه عمر آنها به بیش از صدها سال می رسد در کمتراز ۴۰ دقیقه می سوزانند. زغالش را برای فروش به دلالان می دهند و خاکسترش را هم به باد!
از یکی از کوره داران که با گزارش خبری مستند همکارم سعید پرویزی باندشان متلاشی شد درباره اوضاع بازار زغال می پرسم. می گوید با وجود اینکه از هر ۱۰ تن چوب بلوط، هشت ونیم تن آن خاکستر می شود باز هم نمی شود از سودش گذشت. می پرسم مگرهر کیلو زغال را چند می فروشی؟ می گوید: کیلویی هزارو ۵۰۰ تومان. با یک حساب سرانگشتی با حفر هر کوره یک میلیون و ۲۵۰ هزار تومان دستش را می گیرد!
وقتی مدیر منابع طبیعی ممسنی هم از آمار قطع درختان بلوط برایم می گوید بیشتر ذهنم به حساب و کتاب مشغول می شود. به گفته مسعودی، سودجویان هر ماه ۲۰ تن درخت بلوط دراین منطقه قطع می کنند.
از آنجا که با سوختن ۱۰ تن بلوط ، یک و نیم تن زغال به دست می آید ؛ بنابراین از ۲۰ تن بلوط، سه تن زغال تولید می شود که با احتساب هر کیلو هزار و ۵۰۰ تومان، کوره داران، ماهی سه میلیون و ۷۵۰ هزارتومان به جیب می زنند.
ناهمخوانی حکم با جرم
کتاب قوانین مربوط به حفاظت و بهره برداری از جنگلها و مراتع را که ورق بزنی می بینی جریمه قطع هر درخت فقط ۴۰۰ هزار تومان است و برای متخلفانی هم که کوره زغال حفر یا از چوب جنگلها برای تهیه زغال استفاده می کنند تنها ۳۳۰ هزارتومان جریمه نقدی درنظر گرفته شده است. فکرش را بکن کوره دار بلوط ۵۰۰ ساله ای که ۵۰ سال طول می کشد تنه اش شکل بگیرد در کمتر از ۴۰ دقیقه بر زمین می زند و وقتی می بیند با پرداخت جریمه باز هم سود می کند، همچنان در جنگل های زاگرس قدم می زند؛ کوره حفر می کند و بلوط می سوزاند.
بی علت نیست وقتی دو هزار کوره غیر مجاز در استان فارس بلای جان بلوط ها شده اند.
معاون پیشگیری از وقوع جرم دادگستری فارس با تأیید این که این میزان جریمه کاری از پیش نمی برد از نمایندگان مجلس شورای اسلامی می خواهد در این زمینه پیشگام شوند و قانون حفاظت و بهره برداری از جنگلها و مراتع مصوب سال ۱۳۴۶ که تنها برخی مواد آن در سال ۱۳۴۸ اصلاح شده بازنگری کنند. یعنی حدود ۵۰ سال است که بلوط ها بی پناه مانده اند.
رحمانیان می گوید؛ باید ضمانت اجرای قانون حفاظت و بهره برداری از جنگلها و مراتع به نحوی باشد که کسی به خود اجازه قطع درختان را ندهد.
بلوط ها را دریابیم
به گفته کارشناسان محیط زیست، بلوط ها علاوه بر تولید اکسیژن، پالایش و رفع آلودگی های موجود در هوا، نقش مهمی درجذب و نگهداری آب و تثبیت خاک دارند. به گفته دکتر قاسمی ، دو آفت طبیعی و انسانی سال هاست به جان جنگل های بلوط فارس افتاده و آن ها را در معرض نابودی قرار داده است.
جدا از آفت سوسک های چوب خوار به علت کاهش بارندگی و خشکسالی و فقر و بیکاری، بیش از همه، سودجویی شبیه آن چیزی که برای قرق بان جنگل های ممسنی پیش آمد؛ باعث شده زاگرس نشینان همجوار با جنگل های بلوط به قطع این درختان روی آورند.
زاگرس زیباتر با بلوط های بیشتر
با قرق بان در زیر سایه بلوط پیری که نزدیکی جاده قامت آراسته قدم می زنیم. نسیم خنک بهاری لابلای برگ های بلوط شروع به وزیدن می گیرد قرق بان گویی دردش را فراموش کرده دستی به تنه بلوط پیر می کشد و می گوید زیبایی زاگرس به جنگل های بلوطش است.
به دوردست ها می نگرم آن جا که دیرزمانی انبوه بلوط ها چشم اندازی زیبا رقم زده بود و هشدار کارشناس محیط زیست درگوشم زنگ می زند " شاید تا ۵۰ سال دیگر، نیمی ازجنگل های بلوط وجود نداشته باشد."